– Engikukhumbulayo; ngake ngabona okuthile ngaphambili mayelana noMprofethi wethu uMuhammad (ukuthula kube kuye) ezama ngakho konke okusemandleni akhe ukuguqula umuntu ongakholwa abe ngumMuslim empini, kodwa uNkulunkulu wathi kuMprofethi, “Awukwazi ukumguqula abe ngumMuslim ngaphandle kokuba ngimnike isiqondiso.” Ungangitshela yini ukuthi yini iqiniso ngalokhu?
Mthandiwe, mzalwane wethu,
Incazelo yendima ehambelanayo yile:
“Akukho kuwe ukubakhombisa indlela eqondile, kodwa uNkulunkulu uyakhombisa indlela eqondile kulowo amthandayo. Konke okuchitha ngakho ngendlela kaNkulunkulu, kuyoba ngakho. Akukho okuchitha ngakho ngaphandle kokufuna ukuthokozisa uNkulunkulu. Konke okuchitha ngakho ngendlela kaNkulunkulu, niyokuthola ngokuphelele, ngaphandle kokuba nenzima.”
(Al-Baqarah, 2:272)
Asitholanga ulwazi oluphathelene nencazelo yale ndima njengoba kushiwo embuzweni, mayelana nesizathu sokwehla kwayo.
Isizathu sokwehla kwale ndima sichazwa ngale ndlela elandelayo:
Ekuqaleni, amaMuslim ayenikeza izipho nakwabangewona amaMuslim ngethemba lokuthi nabo bazokholwa bese bengena ebuSulumeni. Ngokulandelayo…
“Akukho kuwe ukubakhombisa indlela elungileyo.”
isixwayiso sehlile.
Ngakho-ke, akudingeki ulindele umphumela onjalo ngesisa sakho. Ngoba uNkulunkulu uqondisa kulokho akufisayo. Umsebenzi wakho ukuhola abantu endleleni elungile.
Ngempela, u-Asma (ra), indodakazi ka-Abu Bakr Siddiq (ra), wake wafuna ukunikela ngesadaqah ku-Abu Kuhafe, umkhulu wakhe owayengumkafiri, kodwa wanquma ukuyeka ngoba wayecabanga ukuthi usekufeni. Ngakho-ke, leli vesi lehliswa.
Ngakho-ke nakwabangewona amaSulumane
-uma bedinga esimweni esidinga usizo
– kubonakala sengathi kungakhishwa izipho.
(bheka uRazi, uKurtubi, incazelo yale ndima)
Hikmet
Enye yezincazelo zayo ithi
“isiyalo nesiqondiso esivela kuNkulunkulu”
Lokhu kuyisipho esikhulu esivela kuNkulunkulu; akekho umuntu, ngisho noma engumprofethi, onamandla okunikela ngesiqondiso kwabanye.
Ngaso isipho sikaNkulunkulu sokuhlakanipha nesiqondiso.
-ngokomthetho awubeke yena-
kukhona umthelela wendlela umuntu aziphatha ngayo kanye nalokho akufaneleyo.
– Uma uNkulunkulu kuphela ongumholi futhi ongenza umuntu afinyelele endleleni yempumelelo nenjabulo, yini indima nencazelo yokuqondisa komholi wendlela (mürşid) kulokhu?
Ake sibone isibonelo esisebenzayo: Umuntu ovela kwelinye izwe ufika esiteshini sedolobha elikhulu, akalazi ngisho nendawo eyodwa kulelo dolobha, futhi ufuna umuntu ozomqondisa. Omunye wabantu abanomusa noma abasebenzi bamchazela ngedolobha, bese emnika imephu yalo. Ngakho-ke, umsebenzi womqondisi usuphelile.
Manje kudingeka asebenzise ingqondo yakhe, ubuhlakani bakhe kanye nekhono lakhe ukuze athole indawo ayifunayo edolobheni. Uma enza njalo, uNkulunkulu uzomsize.
Umsebenzi kaMprofethi (ukuthula kube kuye) kanye nabaqondisi abalandela indlela yakhe ukushukumisa ingqondo, ubuhlakani kanye namakhono omuntu, ukukhombisa indlela eya enjabulweni, nokwazisa ngezingqinamba, izingozi kanye nezindawo zokuhlala endleleni.
Manje sekuyindaba yomuntu ohambayo ukuthola indlela, ukuhamba kuyo, ukucabanga ngezingozi nezithiyo, nokuthatha izinyathelo zokuzivikela. Lokhu kungenzeka kuphela ngokulalela umthetho kaNkulunkulu, ngokusebenzisa ingqondo, ubuhlakani, nazo zonke iziphiwo. Ngoba ukusebenzisa lezi zinto kusho ukulalela isunnah kaNkulunkulu. Futhi ukulalela isunnah yakhe kusho ukuba ngumuntu ofanele ukuthola isiqondiso.
Ngakho-ke, uNkulunkulu ubonakalisa umusa wakhe nesiqondiso sakhe, bese emqondisa lowo muntu endleleni eqondile. Lokhu kunjalo, kunjalo ngalowo amthandayo.
Ukuze uthole ulwazi olwengeziwe, chofoza lapha:
– Kufanele kuqondwe kanjani amazwi athi “Isiqondiso sivela kuNkulunkulu”?
– Yini i-Hidayet? Obani abase-Hidayet? Ubani oholela e-Hidayet? USathane…
– “Ukuqondisa kukaNkulunkulu kulowo amthandayo…” njengoba kushiwo emavesini e-Quran.
Ngiyabingelela ngithandazela…
UbuSulumane Ngemibuzo
