– Kukhona i-hadith ethi isifuba salowo onikela ngesadaka siyakhula, kusho ukuthini lokhu?
Mthandiwe, mzalwane wethu,
Kukhona i-hadith (inkulumo evela kuMprofethi uMuhammad) ephathelene nalesi sihloko:
“Isimo somuntu oqhwabayo nesomuntu ophanayo sifana nesimo sabantu ababili abagqoke izikhali zokuzivikela phakathi kwezifuba zabo namathambo abo ehlombe. Umuntu ophanayo, njengoba enikela, izikhali zakhe ziyanda, ziyelula, zifike zifihle izinyawo zakhe, zize zifihle nezinyathelo zakhe. Umuntu oqhwabayo yena, uma efuna ukunikela, izikhali zakhe ziyabambana, ziyamqhina; noma azame kangakanani ukuzelula, akakwazi.”
(Bukhari, Jihad 89; Muslim, Zakat 76-77)
Le hadith-i şerif,
izimo zabantu abayizihawu nabantu abaphayo
Uchaza ngendlela yobuciko, ngesingathekiso esihle.
Ukuchaza isenzakalo esingokomoya nesingokwenkolo ngesibonelo esibonakalayo nesingokwenyama kwenza ukuba indaba iqondwe kangcono. Lolu hlelo lwalokhu lusetshenziswa njalo emfundweni nasekufundiseni.
Umthandazo wethu kuMprofethi wethu othandekayo (ukuthula kube phezu kwakhe), kule hadith yakhe, uthi umuntu ophanayo osiza abampofu nabaswele
ukuthula enhliziyweni, ukukhululeka okukhulu kunembeza
kubika ukuthi kuzokwenzeka. Kufana nokuthi umuntu akubambe ngentamo akukhiphe umphefumulo.
izihlangu zemizwa,
Ubawo oluphana uyathamba, uyakhula, aze aphenduke ingubo evikelayo nenethezekile, ehlanganisa ngisho nawo onke amaphutha akhe.
Indoda ephanayo,
Uzwa ukuthula nokwaneliseka okubangelwa ubuhle nokuphana, okumboza wonke umzimba wakhe kuze kube sezinzwaneni zakhe. Ujabula kakhulu ngoba ukwazi ukumboza amaphutha akhe, abukwayo nabonakalayo, ngenxa yokuphana kwakhe.
Ucimbi,
Umuntu ongenandaba futhi ononya kubantu abampofu nabakholwa nabo abamzungezile. Ufana nokuthi uzivikele ngesihlangu sensimbi.
Kodwa phela, ungumuntu. Noma ngabe uzama ukusiza abanye, uzizwa ecindezelwa kakhulu yizizwa zokuhaha, ezinzima futhi ezimshiya engenamphefumulo. Njengomuntu ogqoke izikhali ezibopheleke ngokuqinile, angakwazi ukuzikhulula ukuze aphumule, kanjalo nomuntu ohahayo akakwazi ukuzikhulula ekucindezelweni yizizwa zokuhaha ukuze enze okuhle. Akakwazi ukuthola ukuthula nokukhululeka kokusiza abanye. Uhlala ecindezelwe emhlabeni wakhe oqinile nowakhe, njengokungathi usejele. Isandla sakhe asikwazi ukufinyelela ekwenzeni okuhle. Kuye, lokhu kuyisijeziso esanele.
Kuyinto eyaziwayo ukuthi,
Umuntu ophana uyaphana, uyavula izandla zakhe, enze izenzo ezinhle, anikele. Umuntu onobugovu uyazibamba, uyazivala izandla zakhe;
Akukho muntu ofuna ukuthumelela omunye umuntu iphunga elibi.
Le hadith-i şerif liwuchaza isimo salaba bantu ababili, omunye okhululeke kakhulu, omunye ohlupheke kakhulu.
UMprofethi uMuhammad (ukuthula kube kuye) ubonisa ngendlela ephilayo kangaka izimo zangaphakathi zabantu abanobugovu nabantu abanomusa, imizwa ebathinta, kanye nokuthula noma ukungakhululeki abakutholayo ekugcineni. Uyasitshela ukuthi abantu bangajabula kakhulu futhi babe nokuthula ngenxa yezenzo zabo ezinhle, ngisho nasezimweni ezinzima, futhi uyamema abantu ukuba babe nomusa ngokwezinga abakwazi ngalo.
Ngokuvumelana nalokhu:
–
Umuntu ophayo
Uma efuna ukwenza umusa, uzenza kalula ngaphandle kokuzithwalisa kanzima.
–
Umncintisana
Uma efuna ukwenza umusa, uzizwa ecindezelwa futhi ehlushwa kakhulu kangangokuthi akakwazi ngisho nokunyakaza. Kunjengokungathi kukhona isihlangu sensimbi esibophezele entanyeni yakhe, simenza angakwazi ukuphefumula kahle. Uhlushwa kakhulu kangangokuthi akakwazi ukwenza umusa.
–
Ukuphana kusho injabulo nokuthula kokubili kulo mhlaba nakwelizayo.
– Labo abafuna ukuthola ukuthula, ukukhululeka ekucindezelweni kwezono zabo ezibonakalayo nezingabonakali, kufanele benze okuhle, baphane, futhi babe nomusa kubantu ababazungezile. Ngoba umusa uyazifihla iziphoso, uyazisula iziphoso.
(bheka i-Riyazü’s Salihin – Ukuhunyushwa kanye nencazelo ka-Imam Nevevi)
Ngiyabingelela ngithandazela…
UbuSulumane Ngemibuzo
