– Ungakwazi yini ukuchaza amaphuzu abalulekile mayelana nokuzinikela?
Mthandiwe, mzalwane wethu,
Inkolo iyisivivinyo kubo bobabili abesilisa nabesifazane. Lolu vivinyo, noma lungaba nzima kubantu, noma bengayazi imfihlakalo yalo, uma befuna ukuba ngamaMuslim, kumele bazithobe emthethweni kaNkulunkulu.
UbuSulumane,
Ukuzinikela, ukuzinikela kudinga ukuthembela kuNkulunkulu/ukuncika kuYe. Ukuncika kuNkulunkulu kuphumela enjabulweni yalomhlaba neyaphakade. Ngamazwi kaBediüzzaman,
“Ukholo luyadinga ukuba munye, ukuba munye kudinga ukuzinikela, ukuzinikela kudinga ukwethemba, ukwethemba kudinga injabulo yezwe eliphilayo nelizayo.”
(Amazwi, iZwi Lamashumi Amabili Nantathu, iPhuzu Lesithathu).
Ngakho-ke, lowo okholwa kuNkulunkulu kumele azithobe kuYe. Ngoba ukukholwa kuNkulunkulu kusho ukukholwa emagameni nasezimpawu zaKhe, nokukholwa ukuthi wonke lawo magama nezi mpawu zinhle. Ekuqaleni kwezindima zeQur’an, uNkulunkulu uzichaza…
Rahman
futhi
Rahim
ukuba nombono omuhle ngoNkulunkulu, ukucabanga ukuthi yonke into ayenzayo yinhle,
“Sizeni sibone ukuthi uNkulunkulu uzokwenzani, ngoba konke akwenzayo kuhle.”
Kufanele ukugxilisa umqondo wakho enhliziyweni yakho.
Njengoba kungenzeka ukuthi into ethile ibe yinhle ekuqaleni kodwa ibe yimbi ekugcineni, kukhona njalo nethuba lokuthi ibe yimbi ekuqaleni kodwa ibe yinhle ekugcineni. Lolu daba lushiwo ngokucacile eQur’anini:
“Noma ngabe niyathanda noma cha, impi iyisibopho kini. Kungenzeka ukuthi into eningayithandi iyoba yinhle kini. Futhi kungenzeka ukuthi into eniyithandayo niyifisa iyoba yimbi kini. U-Allah uyazi isiphetho, iqiniso, kodwa nina anazi.”
(Al-Baqarah, 2:216).
Njengoba uNkulunkulu esikholwa kuyena enguMhlakaniphi, akakwenzi izinto ezingenangqondo; njengoba enguMbulungisi, akakwenzi ukungabi nabulungiswa; njengoba enguMninimusa, unomusa omkhulu kubantu bakhe, ngakho-ke izinkinga ezisitholayo ziyizixwayiso ezinjengokushaywa ngomusa.
Ukholo luyadinga ukuthi umuntu akholelwe kuNkulunkulu oyedwa, ukukholwa kuNkulunkulu oyedwa kudinga ukuzinikela, ukuzinikela kudinga ukuthembela kuNkulunkulu, ukuthembela kuNkulunkulu kudinga injabulo yezwe elizayo.
Uma sibheka lezi zincazelo kabanzi, ukholo nokuzinikela yizinto ezihambisanayo. Umuntu okholwayo kodwa angazinikeli akakwazi ukuba ngumkholwa ophelele, njengoba umuntu ongenalo ukholo naye engenakuzinikela. Umuntu okholwayo ubizwa ngokuthi umkholwa, kanti umuntu ozinikelayo ubizwa ngokuthi umMuslim.
Inhloso nokuhlakanipha kokuthunyelwa komuntu kuleli zwe ukwazi uMdali wendawo yonke, ukukholwa kuye nokumkhonza. Ngoba uNkulunkulu uSomandla,
“Ngidalele amajini nabantu kuphela”
(Ukuthi bayangazi futhi)
ngabazidalela ukuba bangikhonze.”
(Zariyat, 51/56)
Uthi: Ngakho-ke, injongo yokudalwa komuntu ukumazi uNkulunkulu, ukukholwa kuye, nokuqinisekisa ubukhona bakhe nobunye bakhe ngokukholwa okuqinile.
“O muntu omwaziyo nokumlalela, naye uyajabula noma esesiboshweni. O muntu omukhohlwayo, naye usesiboshweni noma esesigodlweni, naye uyadabuka.”
(Bediüzzaman Said Nursi, Izibani, ikhasi 208)
Ukuze uthole insindiso yangempela kulo mhlaba nasesikhathini esizayo, kudingeka ukuba nokholo oluqinile. Ngoba ukholo luyamenza umuntu abe ngumuntu, luyamenza abe yinkosi emhlabeni. Injabulo yalo mhlaba neyasezulwini isenkolweni yobuSulumane nasekulholweni. Uma ufuna ukunambitha ubumnandi nentokozo yempilo, phila impilo yakho ngokholo, uyihlobise ngokufeza izibopho zakho, futhi uzivikele ngokuzigwema izono. (bheka Izwi, ikhasi 146) Umprofethi wethu (ukuthula nokubusiswa kube kuye) uthi kwelinye lamahadith:
“Yazazise ubuhle bempilo ngaphambi kokufa, ubuhle bobusha ngaphambi kokuguga, ubuhle besikhathi sokuphumula ngaphambi kokuba matasa.”
(Fethu’l-barî, 14/9)
Ngakho-ke, impilo ayiyona nje ukuba khona okungenanjongo, njengoba ukufa nako kungesona isiphetho esiyize. Kunalokho, impilo iyindawo yokuncintisana emisebenzini emihle, indawo yokuhlola; ukufa-ke yisikhathi sokuthola umvuzo wemisebenzi yethu kuleli zwe, isikhathi sokudlulela endaweni yokuphila okuphakade.
Ukuthula kusekholweni.
Impilo yalo mhlaba iyadlula; impilo yaphakade yiyo ebalulekile. Uma impilo yalo mhlaba iphila ngendlela uNkulunkulu ayalela ngayo, izoba yisivuno esikhulu kokubili kulo mhlaba nasezulwini. Ngakho-ke, umuntu kufanele aphile impilo yakhe ngokuvumelana nenkolo yethu, ngobuhle nangokuziphatha kahle, ukuze azuze impilo yaphakade. Labo abaphila impilo yalo mhlaba, emfushane kakhulu uma kuqhathaniswa nempilo yaphakade, ngendlela engalungile, ngokudla nokuphuza nokuzijabulisa, bazobhekana nezinkinga eziningi nokudabuka kulo mhlaba, futhi nakanjani bazobhekana nesijeziso sabo emangcwabeni nasezulwini. UNkulunkulu uMninimandla onke;
“Noma ngubani ofulathelayo isikhumbuzo sami, angalaleli incwadi yami, futhi angakhumbuli mina, uyoba nempilo encane, futhi siyomvusa ngosuku lweQiyama njengomuntu oyimpumputhe, simletha phambi kwethu.”
(Taha, 20/124)
ngiyavuma.
Injabulo nokuthula kwangempela kutholakala kuphela ekukholweni nasezintweni eziyinyani zokholo. Labo abaphila izimpilo zabo ngokuvumelana nemiyalo kaNkulunkulu baba abantu abawusizo emindenini yabo nasezinhlanganweni abaphila kuzo.
Ukukhululwa komuntu emhlabeni nasesikhathini esizayo kusekholweni. Uma umuntu ekhonza uNkulunkulu ngendlela efanele, enza izenzo zakhe zokukhonza ngobuqotho, futhi ezama ngempela kule ndlela, angalindela umusa kaNkulunkulu. Ngempela, uNkulunkulu uyabikezela ukuthi uzothethelela izono zezinceku zakhe ezilungileyo, aguqule ububi bazo bube yizinto ezinhle, futhi azibeke njengabaphathi bepharadisi lakhe eligcwele izibusiso:
“Awukwazi ukubona isizwe esikholwa kuNkulunkulu nasezinsukwini zokugcina, sithanda futhi sithatha njengabangane labo abaphikisana noNkulunkulu noMthunywa wakhe, noma ngabe labo bantu ngobaba babo, abantwana babo, abafowabo, noma izihlobo zabo. Ngempela uNkulunkulu ufake ukholo ezinhliziyweni zabo, wabasiza ngomoya ovela kuye. Uzonibeka ezulwini, lapho kugeleza khona imifula, ukuba bahlale khona phakade. UNkulunkulu uyajabula ngabo, nabo bayajabula ngaye. Laba ngabantu bakaNkulunkulu. Futhi yazi ukuthi abaphumelelayo ngabantu bakaNkulunkulu.”
(Umzabalazo, 58/22)
Ngokufanayo, kumuntu okhetha ukungakholwa, ukuphila ngokuthula nokuzola kuyiphupho nje. Impilo yalomhlaba ibeka izinkinga ezisindayo kakhulu kumuntu ongenakholo, izinkinga ezingaphezu kwamandla akhe. Ngaphandle kokuthembela kuNkulunkulu, ngaphandle kokuncika nokwethemba kuYe, akunakwenzeka ukuthi umuntu anqobe lezi zinkinga, noma ukuthi azikhulule kuzo ngaphandle kokuthinteka ngokomoya.
Ngakolunye uhlangothi, kumuntu okholwayo, isimo sihluke kakhulu. Ukholo lwakhe lumlethela ukuthula nokuzola kwangaphakathi. U-Allah uholela izinceku zakhe endleleni eqondile eya kuye, futhi ubanika umvuzo okhuphukile ngokuphindaphindiwe ngemisebenzi yabo emihle. Okubaluleke kakhulu, ubasindisa ekubeni yiqembu elihlulekayo, abaholele ekutholeni impumelelo. Ngokuqinisekile, lokhu kungenye yezibonakaliso ezicacile zesihe nothando luka-Allah kubantu abakholwayo.
“Ukholo luyikhanya futhi luyamandla. Yebo, umuntu ozuza ukholo lweqiniso angalwa nendawo yonke, futhi ngamandla okholo, angakhululeka ekucindezelweni yizenzakalo.”
(Bediüzzaman, Sözler, ikhasi 314)
Ukholo ludinga ubuNkulunkulu obunye.
Ukuqonda ubunye bukaNkulunkulu,
Kusho ukuvuma ukuthi uNkulunkulu ukhona futhi munye. Lokhu kusho ukuthi
“La ilahe illallah”
Lokhu kushiwo ngamagama e-tawhid. Ngala mazwi, umuntu uyavuma ukuthi uNkulunkulu munye, akekho ofana naye, futhi akekho omunye unkulunkulu ngaphandle kukaNkulunkulu ofanelwe ukukhonzwa.
“UMuhammedu ungumthunywa kaNkulunkulu”
Ubufakazi buphinde buqonde ukwamukela ukuthi uMprofethi uMuhammad (ukuthula kube kuye) ungumprofethi owathunyelwa nguAllah. UAllah uSomandla wamvikela uMprofethi wakhe ekwenzeni amaphutha nasekududeni emsebenzini wakhe wokushumayela. Ukumlalela kwakhe kubhekwa njengokumlalela Yena:
“Noma ngubani olalela uMthunywa, ngempela ube eselalele uNkulunkulu.”
(An-Nisa, 4/80)
Noma ngubani olalela Yena (uNkulunkulu) uyongena ePharadesi, noma ngubani omphikisayo uyongena eNhlaleni. UNkulunkulu uSomandla usixwayisile ngokuphikisana nemyalo Wakhe, wasenqabela ngalendlela:
“Ngiyakufunga ngegama leNkosi, abakholwa ngempela ngaphandle kokuba bakwenze umahluleli ezintweni abaphikisana ngazo, bese beqonda ngaphakathi kwabo ukuthi akukho ukungabaza ngalokho okwahlulelwe nguwe, bese beqonda ngaphakathi kwabo ukuthi akukho ukungabaza ngalokho okwahlulelwe nguwe, bese beqonda ngaphakathi kwabo ukuthi akukho ukungabaza ngalokho okwahlulelwe nguwe.”
(An-Nisa, 4/65)
UThixo uSomandla usitsalela ingqalelo kulezi zinto ezintathu kule ndima:
1.
Ukufuna isixazululo kuMprofethi Muhammad (ukuthula kube kuye) kuzo zonke izindaba.
(Ukubeka uMprofethi njengomahluleli phakathi kwemibono ehlukene yezazi zanamuhla.)
2.
Ukuthi singabi nankathazo noma ukungakhululeki ngaphakathi kwethu ngenxa yesahlulelo sakhe.
3.
Ukuzithoba kuye ngokuphelele.
“Noma ngubani ohlubuka kuNkulunkulu nakuMthunywa Wakhe, futhi aqe imingcele yaKhe, uNkulunkulu uyomfaka emlilweni lapho ayohlala khona phakade, futhi uyoba nesiqaqiso esihlazisayo.”
(An-Nisa, 4/14)
Umuntu oqaphela ukuthi uNkulunkulu ukhona futhi mnye, futhi oqinisekisa ukuthi yonke into uMphrofethi uMuhammad (ukuthula kube kuye) ayilethe ngomyalo kaNkulunkulu, uthathwa njengomuntu okholwayo.
Ukuqonda uNkulunkulu Omunye Kudinga Ukuzinikela
Umuntu okholwa kuNkulunkulu nakuMprofethi wakhe, kufanele amukele futhi alalele imiyalo nemibhalo kaNkulunkulu nakuMprofethi wakhe. Ivesi 59 leSura yaNisa liyakugcizelela lokhu:
“O nina abakholwayo! Lalelani uNkulunkulu, nina abakholwayo! Lalelani uMthunywa kanye nabo bonke abaphathi abaphakathi kwenu. Uma nikholwa kuNkulunkulu nasezimpilweni ezizayo, yibani ngenxa kaNkulunkulu nangoMthunywa wakhe, ngenxa yezindaba eningavumelani ngazo. Lokhu kungcono kakhulu kini, futhi kungcono kakhulu ekugcineni.”
Umuntu okholwa kuNkulunkulu nakuMprofethi wakhe, kufanele azithobe emyalweni kaNkulunkulu nakuMprofethi wakhe. Ngempela, iKurani-i Kerim iyasitshela ngokuqinisekile ukuthi abakholwayo abanalo ilungelo lokukhetha ngaphandle kokuzithoba ngokuphelele:
“Uma uNkulunkulu noMprofethi wakhe beqeda ukunquma ngendaba ethile, akukho okunye okukhethwa ngumuntu okholwayo, owesilisa noma owesifazane, ngaphandle kokuzithoba.”
(Al-Ahzab, 33/36)
Ukuzinikela Kudinga Ukwethemba
Ukulethwa
ukuthembela kuNkulunkulu, ukumenza ummeli, kuyadingeka. Umuntu okholwayo kufanele azi ukuthi ubuthakathaka futhi (ngokomoya) udinga usizo.
“Hasbunallahu wa ni’mal wakil” (U-Allah uyanelisa, Yena uMvikeli omuhle kakhulu.)
Akukho okunye angakwenza ngaphandle kokuthi athi. Ukubeka uNkulunkulu njengomvikeli, ukuthembela kuYe, kuyimfuneko yokuthola injabulo yomhlaba kanye neyokufa. Ukuthembela kuNkulunkulu kuyisiphephelo esiqinile kakhulu kumuntu okholwayo othembekile kuNkulunkulu nakuMprofethi wakhe, futhi olalela imiyalo yaKhe.
Ukuthembela,
Kuyintwala kuNkulunkulu. Ukwethemba uNkulunkulu kusho ukukholwa ukuthi isiphetho esinqunywe nguNkulunkulu sizofezeka nakanjani.
Ukuthembela kuNkulunkulu kusho ukuthi ngemuva kokuthatha izinyathelo zokulungisa izinto, umuntu uyayekela izinto ezingaphezu kwamandla akhe kuNkulunkulu.
Ukuthembela kuNkulunkulu, okungummeleli omuhle kakhulu, yikho ukuthembela. Ukuthembela kuNkulunkulu kusho ukulindela usizo kuNkulunkulu kuphela. Ukuthembela kuNkulunkulu kusho ukulandela isunnah kaMprofethi (ukuthula nokubusiswa kukaNkulunkulu kube phezu kwakhe) ekwenzeni izinto ezidingekayo.
Kufanele siphawule lapha ukuthi ukuthembela kuNkulunkulu akusho ukwenqaba ngokuphelele izimbangela. Kunalokho, kusho ukubona izimbangela njengendlela yokusebenza kwesandla sikaNkulunkulu, ukuzama ukuzisebenzisa njengohlobo oluthile lomthandazo, ukucela imiphumela kuNkulunkulu kuphela, ukwazi imiphumela ivela kuYe, nokumbonga.
Umuntu angakhululeka kuphela ekucindezelweni nasezinkingeni ezilethwa yizinhlekelele nezinsizi ezimvelelayo ngokuzinikela nokuqina kuNkulunkulu. Ngemuva kokwenza konke okusemandleni akhe ngokusebenzisa izindlela ezifanele, umuntu othembela kuNkulunkulu uyothola injabulo nenhlanhla kuleli zwe nakwelizayo.
(bheka uProf. Dr. Mehmet Soysaldı, Umagazini iGülistan, Inombolo 75, uNdasa 2007)
Umphumela:
Inhlalakahle yezwe eliphilayo nelizayo / injabulo yezwe eliphilayo nelizayo iqala ngokholo…
Okholwayo;
“Akukho ndawo engenamkhuluwa. Akukho nalozi engenamfundisi, engenamnikazi. Akukho ncwadi engenambali. Ngakho-ke, leli zwe elihle kakhulu nalo alinakuba ngaphandle kwenkosi.”
kusho. Futhi uyaqhubeka,
“Ukhona uNkulunkulu. Umhlaba, izulu, nako konke okukuwo ngokuKhe. Nami ngingowakhe.”
Ngala mazwi la, ubuhlobo sebuqhamuke phakathi kwenceku neNkosi yayo.
Ukuqonda ubunye bukaNkulunkulu;
Ukholo oluqinile lulandelelwa ukuba yingqayizivele kwesigubungelo sezizathu nokuhlangana namagama nezimfanelo zikaNkulunkulu. Ngamanye amazwi, ukubona uNkulunkulu kukho konke okubonakalayo nokungabonakaliyo okuhlangana nathi empilweni yethu, nokungabambeleli ezizathwini kodwa ukubona uNkulunkulu kukho konke. Ukubona umkhondo nengqikithi yomusa kukho konke nokumbonga ngaphezu kwakho konke.
Isigaba sesithathu se-Saadet-i dareyn;
ukuzinikela. Ukuzinikela kuNkulunkulu, ukuthobela Yena.
Ukuzinikela;
Kuyinto ukwamukela isiphetho, okusho ukuthi ukwamukela izehlakalo ezenzeka ngenxa yesiphetho. Futhi kuyinto ukwamukela ngentokozo lokho uNkulunkulu akuhlelele kona kusengaphambili – ngisho noma kuyinhlekelele noma usizi.
Ukuthembela;
Isinyathelo sokugcina ekhelini lezwe lasezulwini elinokuthula. Okusho ukuthi ukubeka umsebenzi kuNkulunkulu. Ukuthembela kuYe yikho ukuthembela. Kusho ukwenza okudingekayo, ukuzama izindlela, bese ubeka izinto ezisindayo esandleni saKhe esinamandla.
Umuntu okholwayo noma umusilimu akaphelelwa ithemba lapho elahlekelwa yinto ayithandayo ngenxa yezizathu ezithile… Ngoba umuntu okholwayo uyazi:
Uma yena ekhona, konke kukhona!
Uma ezithobile, umthwalo wezwe uba lula kuye.
Futhi uma enokholo, ngokuqinisekile uba nathi.
Lowo ohlala noNkulunkulu, uNkulunkulu wamazulu nomhlaba, usezweni lasezulwini elinokuthula okuphakade.
Ngiyabingelela ngithandazela…
UbuSulumane Ngemibuzo
