– Ngokwemithetho yanamuhla, impahla etholwe ngemva komshado ihlukaniswa ngokulinganayo phakathi kwabashadile uma kwenzeka isehlukaniso. Ngakho, uma indoda ithenga indlu ngemali yayo ngemva komshado, leyo ndlu ihlukaniswa ngokulinganayo phakathi kwabashadile, 50% kuya ku 50%. Ngokombono wamaSulumane, ingabe lokhu kuhlukaniswa kulungile?
– Umakoti ohlukanisiweyo usevele ukhokhelwa umhlomulo. Ingabe ukubalwa komfazi njengomuntu ohlanganisa impahla yendoda ngokusemthethweni kuyavumelana nomthetho wenkolo?
Mthandiwe, mzalwane wethu,
Abantu abakholwayo bazibophezele ezivumelwaneni nasezinkontilekeni. Abashadile,
“Impahla etholwe ngemuva kwalo usuku izoba yimpahla yethu sobabili”
Uma benze isivumelwano esinjalo, impahla iba yeyabo bobabili. Uma kungekho isivumelwano esinjalo, umuntu ngamunye uthola akutholile, kodwa indoda iyabophezela ukuhlinzeka ngempilo yomndeni.
Umthetho wamaSulumane ubeka phambili ubunikazi bomuntu siqu.
Ngakho-ke, phakathi kwamalungu omndeni, akukho ukuhlanganiswa kwempahla, kodwa kunomgomo wokuhlukaniswa kwempahla. Emndenini, umfazi, umyeni, kanye nezingane ezikhulile ezihlakaniphile, ngamunye unelungelo lokusebenzisa nokuzuza imali yakhe. Kulokhu, imali umfazi ayiholayo, kanye nempahla ayithola ngezizathu ezinjengelifa, impahla yakhe ngokuphelele futhi iyimpahla yakhe. Wonke umuntu unelungelo negunya lokusebenzisa impahla yakhe ngendlela ayithandayo esaphila. Umyeni akanalo ilungelo empahleni yomfazi. Umyeni akanalo igunya lokusebenzisa impahla yomfazi ngaphandle kokuba umfazi ayinike ngentando yakhe. Nokho, bangenza ubudlelwano ngokuzithandela uma befuna. Ngamafuphi, akekho umfazi noma umyeni onelungelo lokungenelela empahleni noma emalini yomunye umuntu ngaphandle kwemvume.
Ngakolunye uhlangothi, zonke izindleko ezijwayelekile zomfazi emshadweni zibhekwa njengezomsebenzi womyeni. Kwi-Kur’an-ı Kerim…
(At-Talaq, 65/6)
Futhi, emibhalweni yeHadith yoMprofethi uMuhammad (ukuthula kube kuye), kucacisiwe ukuthi ukondla umndeni kuyisibopho sendoda, nokuthi indoda kufanele yondle umkayo ngalokho eyidla, imvunise ngalokho eyembathayo. Akudingeki ukuthi indoda icebe ukuze ikwazi ukondla umkayo, njengoba kungadingeki ukuthi umfazi abe mpofu. Noma ngabe umfazi ucebile, izindleko zisemthwalweni wendoda. Ububanzi kanye nezinga lezinye izindleko indoda okufanele izihlawule zinqunywa kakhulu ngamasiko kanye nesimo senhlalo sombhangqwana. Nakuba umfazi engenalo ibhongo lokondla yena, umyeni wakhe kanye nezingane zabo, ukusebenzisa imali ayiholayo ukondla umndeni wakhe kubhekwa njengesenzo sokupha.
Njengoba umsebenzi wokondla umndeni uwumsebenzi wendoda, ukungabi nankinga yokusebenza noma yokuziphilisa akukhuthazi owesifazane ukuba asebenze.
Ngokomthetho wamaSulumane, ukwabelana ngempahla phakathi kwabashade ngesikhathi sokwehlukana kwenziwa ngaphansi kwalezi zisekelo:
1.
Impahla abantu abashadile abanayo ngaphambi kokushada ingeyabo. Umuntu oshade naye akanawo amalungelo kuleyo mpahla.
2.
Kuyinto evamile ukuthi indoda inikeze umkayo izipho ngesikhathi somshado. Uma kwenzeka isehlukaniso, indoda ayinalo ilungelo lokubuyisa lezo zipho eyazinikeza umkayo.
(Meydânî, el-Lübâb, II, 95)
Zonke izinto owesifazane azithenge ngemali yakhe zihlala kuye uma kwenzeka kukhona isehlukaniso. Indoda yakhe ayinalo ilungelo lokuzithatha kuye.
(Bilmen, Hukûkı İslamiyye Kâmusu, II, 148).
3.
Uma impahla yasekhaya ingaziwa ukuthi ithengwe ngemali yomuntu wesilisa noma owesifazane, futhi kunokungaboni ngaso linye mayelana nokuthi ingeyani uma kwenzeka isehlukaniso, kuthathwa lesi sinqumo: Impahla yasekhaya esetshenziswa kuphela ngumuntu wesilisa iba ngeyakhe, kanti impahla esetshenziswa kuphela ngumuntu wesifazane iba ngeyakhe. Ezinye impahla ziba ngezakhe uma umuntu wesilisa esebenza ekhaya.
(Bilmen, Hukûkı İslamiyye Kâmusu, II, 151).
Nakuba isici sezomthetho salolu daba sichazwe ngenhla, akufaneleki ngokwenkolo ukuthi uma kwenzeka isehlukaniso, abantu ababili ababeshadile bangazinaki ngokuphelele ubudlelwano ababebuhlanganyele, bese bexabana ngokuphathelene nokuhlukaniswa kwempahla. Kufanele ukuba kuthathwe isinyathelo ngomoya omuhle, ngobuntu, nangokubekezela.
Ngiyabingelela ngithandazela…
UbuSulumane Ngemibuzo
