– Ngicabanga ukushada nomuntu othile. Umndeni wami awukufuni lokho.
– Uma ubaba noma umama wami ethi ngeke angivumele ukushada, ngabe ngiyakwazi ukushada yini noma ngabe uthe ngeke angivumele?
Mthandiwe, mzalwane wethu,
Ukuthi ubaba nomama bakho baphikisane nomshado wakho nomuntu othile.
Uma kunesizathu esisemthethweni nesinengqondo, kufanele sibalalale.
Uma engalaleli, uyakubethelwa.
isono (isimo esibi, esingaholela emiphumeleni emibi)
Uma ushada, uyobe usonile ngokuphatha kabi abazali bakho.
Ngokwesibonelo, uma umzali ongakholwa enqaba ukuthi ushade nomuntu okholwayo, akudingekile ukuthi umthobe, futhi ukungamthobi akusona isono.
Ngokufanayo, uma umama ongagqoki isihawu ephikisana nokuthi indodana yakhe ishade nentombazane egqoka isihawu, akufanele alalelwe, futhi ukungalaleli akusona isono.
Ngemva kwalesi sethulo esifushane, ake siqhubeke ngemininingwane:
Ngokombono ovamile eHanafi madhhab.
Ngokombono ka-Akıl Baliğ, owesifazane omdala ngokwanele angashada ngaphandle kokudinga ummeli, njengoba kwenza indoda. Kodwa uma eshade nendoda engalingani naye, ummeli wakhe angakwazi ukuchitha lowo mshado. Ngokombono ka-Imam Muhammed, imvume yomeli iyadingeka ukuze umshado ube semthethweni.
(Merginani, Hidaye, III, 31-33; Aliyyü’l-kari, Fethu babi’l-‘inaye, II, 30)
Ngokwemibono yezinye izikole zomthetho ngaphandle kweHanafi,
Kungakhathaliseki ukuthi intombazane noma umfelokazi, owesifazane angashadiswa kuphela ngumgcini wakhe. Ngaphezu kwalokho, umgcini akadingi imvume kowesifazane ongakaze ashade ngaphambili ukuze amshadishe. Uma owesifazane ongaphansi kwegunya lakhe engumfelokazi, umgcini angamshadisela kuphela ngemvume yakhe. Lezi zinkolo…
“Umshado awenzeki ngaphandle komgcini.”
(Abu Dawud, Nikah, 19; Tirmidhi, Nikah 14)
ukuhumusha i-hadith kanye nezinye izincwadi ezifanayo ngendlela ephelele, kanye nokuthi amantombazane –
noma ngabe imvume yabo itholakele-
bathi bazoshada kuphela ngabazali babo.
(Ash-Shafi’i, al-Umm, VI, 35; Sahnun, al-Mudawwana, II, 118; Ibn Hazm, al-Muhalla, IX, 451; Ibn Qudamah, al-Mughni, IX, 345)
AmaHanafi
lezi zitho,
ukuthi amantombazane nabesifazane abangakafanelekeli ngokuphelele bangashada kuphela ngabazali babo.
ngokuthi ngiyayichaza ngale ndlela.
Ukuvela kwezinhlaka zokugadwa kwabantwana emshadweni,
Inhloso yalo, phakathi kwezinye izinto, ukuthi isivumelwano somshado, esizoqala ubudlelwano bokuphila, sisekelwe ezisekelweni eziqinile ngangokunokwenzeka ngokusebenzisa ucwaningo oludingekayo, ukubona nokuvimbela amaphutha angenakulungiswa nangokwelinye icala, ukwenza kube lula ukuhlanganisa imindeni yababhangqwana abazoshada.
Ngakho-ke, umshado uyisikhungo esibalulekile. Ngakho-ke, imvume yabazali iyadingeka lapho kwenziwa umshado.
Nakuba ukushada ngaphandle kwemvume yomzali kuvumelekile ngokwemibono yezinye izazi zamaSulumane, abashadayo kufanele bacabangele i-hadith ebalulwe ngenhla kaMprofethi Muhammad (ukuthula kube kuye) futhi bafune imvume yomzali ngaphambi kokushada.
Uma kungekho zithiyo zokuziphatha, zenkolo, noma zenhlalo-mnotho ezingavimba umshado, abazali akufanele basebenzise kabi amandla abo ukuze babangele ubunzima.
Ngiyabingelela ngithandazela…
UbuSulumane Ngemibuzo
