– Kukhona indawo lapho kubhalwe khona ukuthi ukususa nokuhlanza izinsalela zokudla esitsheni kuyisunnah. Yikuphi okuyiqiniso kulokhu?
– Uyini umnyombo wendaba?
Mthandiwe, mzalwane wethu,
Isinqumo sokucwilisa i-lokma ekudleni
kuvumelekile
; okusho ukuthi ukwenza noma ukungakwenzi kuncike kuwe, kodwa ukuklothloma phansi kwesitsha sokudla
kuyisunnah.
Ngokwamazwi e-Qur’an, indlela yokudla neyokuphuza yoMthunywa kaNkulunkulu, oyisibonelo esihle kubantu, ingafingqwa ngale ndlela:
* Ugeza izandla zakhe ngaphambi nangemva kokudla.
“Isibusiso sokudla siba khona ngaphambi nangemva kokudla (ngokugeza izandla).”
ngiyavuma.
(Tirmizi, Etime, 39)
Lokhu kusho ukugeza izandla noma ngabe yikuphi.
* Uqala ukudla ngokubiza igama likaNkulunkulu.
Umprofethi wethu (ukuthula kube kuye),
“Uma umuntu wenu edla, makakhulume igama likaNkulunkulu. Uma ekhohlwa ukukhuluma igama likaNkulunkulu ekuqaleni,
(lapho ekhumbula)
“Ake aqale futhi aphethe ngokuthi ‘Bismillah’.”
ngokuthi uyaxwayisa.
(Tirmizi, Etime, 47)
* UMprofethi (ukuthula kube kuye) wayedla ngesandla sakhe sokunene nangaphambi kwakhe.
Uphawula ngalokhu:
“Ngakho-ke, omunye wenu makadle ngesandla sakhe sokunene, aphuze ngesandla sakhe sokunene.”
(Muslim, Ashriba, 104-106)
* UMprofethi (saw) wayengadli ukudla okushisa kakhulu noma okubanda kakhulu, futhi wayengakuthandi ukufutha ukudla okushisayo. Lokhu kwenza ukuthi kugcinwe impilo yamazinyo, futhi kuvimbele ukulimala kwezicubu okungaholela kumdlavuza.
“Qaphelani ukudla ukudla okushisayo! Ngoba lokho kuyakususa isibusiso. Ngiyeluleka ukuba ukudle kupholile. Ngoba lokho kuyakugayeka kangcono, isibusiso sakho sikhulu.”
(Feyzü’l–Kadir, 3/120, Hadîs No: 2896)
U-Ibn Abbas uthi:
“Umprofethi wayengaphefumuleli ekudleni nasekuphuzeni; futhi wayengaphefumuleli ngaphakathi kwesitsha.”
(Ibn Majah, Etime, 18)
* Umprofethi wethu wayengalisebenzisi ummese ukusika inyama, wayeyidla ngokuyiluma. Ngale ndlela, isakhiwo se-fiber esijwayelekile sasingaphazamiseki kakhulu, ngakho-ke yayilula ukuyihlafuna futhi kwakungasali izinsalela eziningi phakathi kwamazinyo.
“Ungalisebenzisi ummese ukusika inyama. Ngoba lokho kwenziwa ngabantu abangaphandle. Yidla ngokuyihlafuna ngamazinyo akho. Ngoba lokho kungcono empilweni nasekutholeni ukuthula.”
(Abu Dawud, Et’ime 21, 3778)
* Wayedla ukudla okungadliwa ngeminwe ngeminwe emithathu, wayelokhu ekhotha iminwe yakhe ngemva kokudla, futhi wayelokhu ekuncoma kwabanye.
“Uma udla, yidla ngeminwe emithathu, bese uyakhotha umunwe wakho ekugcineni, ungawusuli ngento enye.”
(Bukhari, Etima, 52)
* Ngokweluleka ukuthi ukhuhle okusele esitsheni,
“Awazi ukuthi isibusiso sikhona kuphi.”
uyalile.
(Muslim, Ashriba 133)
Lezi zindlela zokuziphatha ekudleni, ezinye zazo esizichazile, zivela kwiSunnah yoMprofethi uMuhammad (ukuthula nokubusiswa kube phezu kwakhe).
Akuyona, umuntu oyishiyayo akoni.
Kufanele sicabangele ukudla ngesandla nokukhotha iminwe ngokwezimo zosuku. Lesi simo,
“Ayidliwa ngesipuni”
akusho.
Ukuklothloma isitsha, ukudla ngeminwe emithathu, bese ukhotha iminwe ekugcineni.
Yilokhu kuyingxenye yezimfundiso zokuthomba.
Akukho okubi ngokwenkolo uma lezi zinto zingazenziwa. Kodwa uma zenziwa ngenhloso yokulandela isunnah, khona-ke kukhona umvuzo. Akukho sono uma zishiywa.
Ngiyabingelela ngithandazela…
UbuSulumane Ngemibuzo