Mthandiwe, mzalwane wethu,
Uma kukhona okushiwo kuwebhusayithi yethu, kungcono ukukubeka ngale ndlela. Yilokho okushiwoyo lapho.
Asazi ukuthi abantu abalandela indlela yezoterikhi baye yini baphambuka kuleyo ndlela, njengoba ukhombisa.
Ngokwemininingwane esiyitholile nangokwazi kwethu, iningi labo lidla inyama njengathi… Futhi abazibandakanyi njalo ekukhulekeleni…
Kunconywa ukuba kucatshangelwe ngomqondo omuhle. Kodwa uma sibheka ngomqondo omuhle, lokhu kufanele kusebenze kakhulu ezindabeni ezingaphikisani nomoya we-Islam noma ezivumelekile ukuba zihunyushwe ngendlela evumelana nalo. Ngaphandle kwalokho, ukungenelela ekuziphatheni okuphambene nencazelo ecacile ye-hadith, ngombono wethu, akulungile.
Nokho, imibandela eyisisekelo yendlela efanele ivela eQur’an naseSunnah. E-Qur’an naseSunnah, ukukhumbula uNkulunkulu kuyalelwa. Ukuthi ukukhumbula lokhu akwenziwa ngomlomo akuhambisani neqiniso. Ukukhumbula kusho ukukhumbula, ukucabanga. Futhi ngomqondo jikelele, kungaba ngengqondo, ngomcabango, ngenhliziyo, njengoba kungaba ngomlomo nangezenzo.
Kuwo wonke umlando wamaSulumane, ukuba khona kwama-alim (izazi zenkolo yamaSulumane) ababhekwa njengabantu abakhulu, abangabantu abalandela izindlela zama-tarikat (izindlela zokuzithiba ngokomoya), kuwubufakazi obucacile bokuthi ukuzithiba ngokomoya akuyona into engalahlwa ngokushesha ngaphandle kwendawo yamaSulumane.
Kuyaziwa ukuthi kukhona abantu abanemibono eyiphutha ezincwadini ze-fiqh, tafsir, hadith, kanye ne-kalam. Njengoba lezi zikole zingazange zilahliwe ngenxa yalaba bantu, nathi asinakulahla isikole se-tarikat ngenxa yeziphoso ezibangelwa ukungenela kwabantu abangafaneleki.
Uma sibeka isinqumo sethu esisekelweni sokuthi asikho ekhulwini le-Asr-ı Saadet, khona-ke kufanele sishaye indiva izifundo eziningi zesayensi zamanje. Ngokwesibonelo, kufanele sibeke amakolishi ezifundo zenkolo, i-Diyanet İşleri, izifundo ezikhethekile, kanye nazo zonke iziqu kulezi zindawo, bese sizilahla njengemfucuza. Ngokubona kwethu, ukwenza kanjalo kungaba ukungabi nabulungisa nokungahloniphi kubo bonke.
Ulwazi oluthile oluthi luyihadis, lunikezwe ngendlela yalo.
Ngakho-ke, akukho hadith enjalo.
Sikholelwa ukuthi kuwusizo ukucaphuna amazwi ka-Ibn Taymiyyah, owaziwa ngokungabheki ngendlela eyakhayo kuma-tariqah (ama-Sufi orders) futhi obhekwa njengomfundi obalulekile emhlabeni wanamuhla, mayelana nabanye abantu.
“Ngokwemibono yabanye abafundi, singasho ukuthi abantu abaye baziwa ngokuqiniseka kwabo nokuzinikela kwabo, futhi abaye bathola ukudunyiswa yibo bonke abantu abangamaMuslim, bayoba sezulwini.”
– Ngokufanayo, u-Ibn Taymiyyah, ngemuva kokusho ukuthi abanye abafundi bamyalile, abanye bamlahla, wathi iqiniso liyilokhu: “Njengakwezinye izimfundiso zamaSulumane, nasezifundweni zamaSufi kukhona izinto ezifanele ukunconywa kanye nezinto ezifanele ukulahlelwa.”
– Ngokufanayo, u-Ibn Taymiyyah usebenzisa inkulumo yakhe mayelana no-Abdulqadir Gilani.
Ngakho-ke, labo abenza umsebenzi wokuthengisa ngobuningi bayaphambuka.
Inhloso eyinhloko yamaqembu enkolo ifingqwe ngale ndlela ku-Risale-i Nur:
“Futhi (u-Imam Rabbani) uthe: Okusho ukuthi: Uma kukhona amaphutha kulezi zinhlangothi zombili, akuhanjwa ngaleyo ndlela. Ngakho-ke, indlela ye-Naqshbandi inezigaba ezintathu:
Kuyinto ukukhonza ngokuqondile amaqiniso okholo, okuyinto u-Imam-ı Rabbanî (ra) naye ayeyenza ekugcineni kwempilo yakhe.
Kuyinto ukukhonza izibopho zenkolo kanye neSunnet-i Seniyye ngaphansi kwesembozo se-tarikat.
Ukuzama ukususa izifo zenhliziyo ngendlela yezimfundiso zamaSufi, ukuhamba ngendlela yezimfundiso zamaSufi ngenhliziyo. Okokuqala kuyisibopho, okwesibili kuyimfanelo, kanti okwesithathu kunomthetho weSunnah.”
Umbono wethu uthi, kukhona amaphutha athile abangelwe ukungena kwabantu abangafaneleki. Kodwa njengoba singayilahli ingadi yonke ngenxa yezithelo ezibolile esizibona engadini, futhi singaphethi ngokuthi zonke izithelo engadini zibolile, ngendlela efanayo, asikwazi ukulahla ngokuphelele izinhlangano noma eminye imikhakha yamaSulumane ngenxa yabantu abanokukhubazeka.
– Iseluleko sethu esinobulungiswa kakhulu kulolu daba ukufunda ngaphandle kokucwasa lokho okushiwo nguBediüzzaman Hazretleri, owaphinda wathi akasiye umholi wehlelo.
Ngiyabingelela ngithandazela…
UbuSulumane Ngemibuzo