– Je, ufanano huu unaweza kuwa ushahidi wa mageuzi?
Ndugu yetu mpendwa,
Wafuasi wa nadharia ya mageuzi wanadai kuwa kuna ufanano wa kijeni wa 98% kati ya binadamu na nyani, na kwa hivyo wanajaribu kuanzisha uhusiano wa kimageuzi kati ya nyani na binadamu kwa njia hii.
Madai haya hayana msingi wa kisayansi.
Madai ya kwamba jeni za binadamu na nyani zinafanana kwa 98% yalitolewa na wanamageuzi miaka mingi iliyopita na yanaendelea kutumiwa kama kauli mbiu. Ufanano wa mpangilio wa asidi amino katika protini za msingi takriban 30-40 zinazopatikana kwa binadamu na sokwe hutolewa kama ushahidi wa madai haya ya ufanano.
Mwanadamu ana takriban protini 100,000. Kufanana kwa protini 40 kati ya hizo hakumaanishi kuwa mwanadamu na nyani wanafanana kwa 98%. Mtazamo kama huo ni wa propaganda zaidi kuliko wa kisayansi. Zaidi ya hayo, kufanana kwa DNA ya protini hizo 40 pia ni suala linalojadiliwa.
Hata kama kufanana huko ni asilimia 98 kama inavyodaiwa, uhusiano wa ki-evoluishoni kati ya makundi haya mawili ya viumbe hai hauwezi kuanzishwa. Kwa sababu, spishi zina misimbo ya kijeni ya kipekee sana.
Protini za msingi ni molekuli muhimu ambazo hupatikana kwa viumbe hai vyote.
Kwa hiyo, kuna ufanano mkubwa kati ya viumbe hai kwa upande wa miundo hii. Hii ni kwa sababu viumbe hai vyote vimeundwa na molekuli sawa. Kwa hivyo, ni jambo la kawaida kuwa na ufanano katika misingi ya muundo wa kijeni. Ufanano wa miundo ya msingi ni ushahidi wa kuwa na Muumba mmoja wa viumbe vyote na kwamba vyote vimeumbwa kwa mpango mmoja, si ushahidi wa mageuzi. Kwa kweli, kuna ufanano wa 75% kati ya DNA ya minyoo ya nematodi na DNA ya binadamu (1).
Hii haimaanishi kwamba kuna ufanano wa 75% kati ya mwanadamu na mnyoo.
Hata kama tofauti ya muundo wa kijeni kati ya spishi mbili za viumbe hai ni chini ya 1%, tofauti hiyo inamaanisha kuwa spishi hizo mbili zina sifa tofauti kabisa. Jambo muhimu la kuzingatia hapa ni kwamba jeni moja katika miili ya viumbe hai inaweza kuathiri sifa zaidi ya moja. Kwa maneno mengine, sifa moja inadhibitiwa na jeni zaidi ya moja (2).
Si nyani pekee ndio viumbe wenye kufanana na binadamu. Kwa upande wa muundo wa mwili, nyani; kwa upande wa akili, farasi; kwa upande wa kuongea, kasuku; kwa upande wa sanaa, nyuki; kwa upande wa maisha ya kijamii, mchwa; na kwa upande wa huruma kwa watoto wao, pengwini, wote wako karibu na binadamu kuliko viumbe wengine.
Zaidi ya hayo, si muundo wa kianatomia au sifa chache tu ndizo zinazomtenganisha mwanadamu na viumbe hai wengine. Uwezo wa mwanadamu wa kufikiri, kuelewa, kuwa na dhamiri, kuhukumu, kuwaza, kukumbuka, kupenda, kuongea, kutafakari na kuwa na imani ndizo sifa zake kuu.
Tathmini
Hatuelewi ni nini mtu anayedai kuwa kuna ufanano wa kimuundo wa kromosomu kati ya binadamu na nyani anataka kujifunza kutoka kwa watetezi wa uumbaji. Hata kama inadhaniwa kuwa baadhi ya kromosomu zina ufanano wa sehemu kama anavyodai,
Hii itaonyesha nini?
– Je, vitu vilianza kuwepo kwa bahati mbaya na bila mpangilio?
– Je, ni kwamba viumbe vyote vilikuja kutokana na mfululizo wa matukio ya bahati mbaya?
– Je, vitu vyote vinavyoonekana ni matokeo ya mambo yaliyotokea bila mpango, kwa bahati mbaya na kwa machafuko?
Hii ndiyo hoja ya watetezi wa uumbaji:
– Kuna vitu, na vimeundwa kwa ustadi.
– Haliibuki kwa bahati mbaya, bali hutokea kwa mpango na utaratibu.
– Katika tukio hili, malengo na hekima nyingi zimezingatiwa, sio moja tu.
– Ni lazima kukubali kuwepo kwa Muumba ambaye ana uwezo wa kuumba vitu vyote hivi, kwa urahisi ule ule anaoumbia atomu, ndivyo anavyoumba vitu vyote katika ulimwengu. Muumba kama huyo huumba kile anachotaka kwa namna anayotaka. Ikiwa anataka na hekima yake inahitaji, anaweza kuumba mbwa kutoka kwa farasi, na farasi kutoka kwa mbwa.
Lakini, swali ambalo waumini wa uumbaji huuliza kwa wale wanaodhani kila kitu kimetokea kwa bahati na kwa wale wanaomwamini mungu wa asili, yaani wale wanaohusisha kuwepo kwa vitu na asili na bahati, ni hili:
“Mnasema kwamba viumbe hai vimekuja kwa mfululizo, na kiumbe hai cha kwanza kilitokea kwa bahati mbaya kutoka kwa seli moja. Lakini, hamna ushahidi wa kuthibitisha madai yenu. Zaidi ya hayo, je, kila aina ya kiumbe hai leo, hata kila mmoja wao, hajatoka kwa seli moja?”
Baadhi ya kufanana ambako kunatolewa hakutoshi kisayansi kufanya uamuzi wa jumla kwamba mamilioni ya spishi zilitokea kwa bahati mbaya. Lakini ikiwa mtu anaangalia kwa mtazamo wa kiitikadi, na kuipa asili jukumu la uungu ili kukataa kuwepo kwa muumba, basi hakuna mengi ya kusema.
Kwa mfano, mtu aliyeuliza swali hili lazima atakuwa amefikiria juu yake na kusema hivi:
“Yeye ndiye aliyeniumba kutoka kwa seli moja, akatengeneza jicho langu na kuweka sikio langu kutoka kwa seli hiyo. Akatengeneza moyo wangu na figo zangu kutoka kwa seli hiyo na kunipa sura nzuri ya mwanadamu. Akanifanya nizaliwe duniani. Alinipenda sana kiasi kwamba hakuniacha kama nilivyozaliwa. Kama angefanya hivyo, ningekuwa bado mtoto mchanga. Aliendelea kuuboresha mwili wangu na kunilea hadi nikawa mtu mzima. Na alinilea kwa namna ambayo viungo vyangu vyote vya ndani na nje vikawa na uwiano. Kama mkono wangu mmoja au mguu wangu mmoja au jicho langu moja lingekuwa katika hali ile ile ya kuzaliwa kwangu, ingekuwa ni shida kiasi gani kwangu!”
“Muumba wangu amenipa uhai ambao haukuwepo katika vitu asilia. Ameupamba uhai wangu kwa akili, mawazo, kumbukumbu, mapenzi, upendo, na huruma. Ameuweka mbele yangu neema zote za dunia na kunipa tumbo lenye hamu ya kuzitumia.”
“Yule aliyeniumba na kunipenda hivi, anataka nini kutoka kwangu? Nawezaje kumshukuru kwa neema zake zote hizi?”
“Mungu wangu, je, atatimiza matamanio yangu ya milele, tamaa yangu ya kuwa pamoja na wapendwa wangu milele na kuishi milele? Ningependa kujua.”
atasema na kuendelea:
“Muumba ambaye amenifanya kutoka kwa seli moja hadi hapa nilipo, na ambaye kila wakati anafanya upya na kuumba upya mabilioni ya seli zangu, kwa hakika anaweza kuumba chochote anachotaka kwa njia yoyote anayotaka.”
Kwa maelezo zaidi, bofya hapa:
– Maoni ya wanazuoni wa Kiislamu kuhusu nadharia ya mageuzi ni yapi?
– Je, uumbaji wa viumbe unaweza kuelezewa kwa nadharia ya mageuzi?
Maelezo ya chini:
1. Karen Hopkin, “The Greatest Apes”, New Scientist, 15 Mei 1999, uk. 27.
2. Michael Denton, Evolution: A Theory in Crisis, Burnett Books Ltd., London, 1985, uk. 145.
Salamu na dua…
Uislamu kwa njia ya maswali
Maoni
tuba26
Mungu akubariki.
