– Ikiwa mwanamume amwambia mkewe, “Ukitenda jambo hili, basi wewe ni talak,” na mwanamke huyo AKATENDA jambo hilo… (kwa hivyo, talaka haijatokea) na kisha miezi 5-6 ikapita, na mwanamume huyo akasema, “Hata ukitenda jambo hilo sasa, wewe si talak tena… nimebatilisha amri ya talaka,” na mwanamke huyo akatenda jambo hilo, nini kitatokea?
– Kwa hiyo, je, mwanamume anaweza kuondoa sharti la talaka?
– Kwa maoni yangu, inaonekana kama haiwezekani kurudisha talaka…lakini sina uhakika…kwa sababu katika maswali kama haya, nimeona jambo hili mara nyingi. Kwa mfano, ikiwa mwanamume amwambia mkewe, “Ukienda nyumbani kwa baba yako, basi umetalikiwa,”…suluhisho lililotolewa katika vitabu vya fiqh ni hili: mwanamke akirudi nyumbani kwa baba yake, talaka moja inakuwa imetolewa, na kubaki talaka mbili…hakuna mahali popote ambapo inasemekana kuwa talaka inaweza kurudishwa!!
– Baada ya muda fulani kupita, mtu haambiwi tena “unaweza kwenda nyumbani kwa baba yako, wewe si mwanamke asiye na mume”… yaani, suluhisho hili halijawahi kuja kwa akili ya mtu yeyote.
Hii ndiyo sababu nimebaki na shaka kwa kulinganisha. Nimeuliza kwenu kwa matumaini…
Ndugu yetu mpendwa,
Tamko la mume la kutaka kumtaliki mke wake linaweza kuwa bila masharti, au linaweza kuwekewa sharti (sharti la ta’liki) au kuwekewa muda.
Katika talaka ya masharti, kurudi nyuma kutoka kwa ahadi ya talaka kabla ya sharti kutimia hakuruhusiwi.
(Ibn Nujaym, al-Bahru’r-Raiq, VIII, 551).
Ikiwa talaka imewekwa kwa sharti, talaka itaanza kutekelezwa mara tu sharti hilo litakapotimia.
Mpaka sharti hili litimizwe, ndoa itaendelea na nguvu na matokeo yake yote.
Lakini ikiwa talaka imewekwa kwa sharti, na talaka ikafanyika kwa njia nyingine kabla ya sharti hilo kutimia, na kisha sharti hilo likatimia baada ya eda kumalizika, basi sharti hilo halina athari tena kwa sababu hakuna msingi wa talaka.
Mara nyingine, talaka ya masharti hutumika kama kiapo ili kuimarisha maana ya neno. Katika hali hii, kwa mujibu wa wengi wa wanazuoni wa fiqh, hii pia ni talaka ya masharti iliyo sahihi; talaka hutokea pale sharti linapotimia.
Hata hivyo, kwa mujibu wa baadhi ya wanazuoni kama vile Ikrimah, Shurayh, Ibn Taymiyyah na Ibn al-Qayyim, ikiwa nia ya mume si talaka bali ni kiapo cha kumfanya mke wake afanye jambo fulani au kumzuia, basi hii si talaka ya masharti; kwa hiyo, hata kama sharti likitimia, talaka haitokei. Kinachohitajika ni kafara ya kiapo kwa sababu ya kutotimiza kiapo hicho.
(Ibn al-Qayyim, I’lam al-Muwaqqi’in, Misri 1955, III, 65-82; as-Sayis na M. Shaltut, Muqaranat al-Madhahib fi al-Fiqh, Cairo, tarehe haijulikani, uk. 108).
Bonyeza hapa kwa maelezo na sababu za ziada:
“Ikiwa sitafanya hili, basi mke wangu na awe talakaniwa” au “Ikiwa utafanya hili, basi mke wangu na awe talakaniwa…”
Salamu na dua…
Uislamu kwa njia ya maswali
