Drogi bracie/Droga siostro,
Mówienie z uwzględnieniem poziomu odbiorcy jest cechą moralną Boga. Bóg, zgodnie z poziomem wiedzy i zrozumienia każdego narodu, charakterem jego problemów i rodzajem jego potrzeb, wydał szczegółowe rozkazy, ustanowił szczególne prawa i w każdym okresie objawiał się w inny sposób, z innym wymiarem objawienia.
Z tego punktu widzenia Koran jest powszechnym nauczycielem i przewodnikiem dla wszystkich, skierowanym do ludzi zgodnie z ich rozumem, zdolnościami i możliwościami. Jak wiadomo,
W oczach mistrza, mniejsi są posłuszni większym.
; nie ogranicza swojego ogólnego nauczania do nielicznych. Niemniej jednak, nawet elity czerpią korzyści z jego przemówień skierowanych do zwykłych ludzi. Przeciwnie, gdyby nauczyciel zwracał się tylko do dobrze wykształconych, większość ludzi nie byłaby w stanie zrozumieć tych zaawansowanych przemówień i zostałaby pozbawiona możliwości poznania prawdy.
Koran,
Aby ułatwić zrozumienie omawianych zagadnień, autor posługuje się wieloma przykładami. Na przykład, wyjaśniając prawdę o zmartwychwstaniu, zwraca uwagę na przykład, który każdy może zrozumieć: ziarno wrzucone do ziemi tam gnije, a następnie rozpoczyna nowe życie. Z czasem staje się drzewem, rozrasta się, rozgałęzia i rozciąga ku niebu. Ozdabia się liśćmi i owocami. Potem zrzuca całą swoją ozdobę i staje się suchym kością. Jednak w nowej wiośnie znów się ozdabia i pokazuje się stworzeniom. Niektóre zwierzęta i owady od jesieni wchodzą w stan zimowego snu, podobny do śmierci, ale w drugiej wiośnie ożywają. Czy można przypuszczać, że człowiek jest wyłączony z tego prawa, które obowiązuje wszystkie istoty? On również ma swoją wiosnę, zimę i drugą wiosnę. Albowiem on również powstaje z ziarna, dojrzewa jak drzewo, wydaje owoce w postaci myśli, tajemnic, sekretów, a następnie znów spada na ziemię jak ziarno. Kiedy nadejdzie jego czas i zostanie wmuśnięte w trąbę, on również…
„ba’sü ba’delmevt / zmartwychwstanie po śmierci”
i do tego dojdzie. Dlatego też, aby ułatwić zrozumienie kwestii dotyczących Boskiego Słowa, jest ono pełne tego typu przykładów.
Z drugiej strony, faktem jest, że Koran jednocześnie i tymi samymi słowami zwraca się do różnych poziomów rozumienia. Jest bowiem Słowem Allaha, który stworzył i ukształtował człowieka we wszystkich jego różnorodnych przejawach. Jak wskazuje Imam Ghazali w „Ihyâ”, zarówno prości ludzie, jak i elity mogą rozumieć jawne i zewnętrzne znaczenia Koranu; natomiast wewnętrzne i ukryte znaczenia są zarezerwowane dla uczonych i myślicieli. Koran…
„Ci, którzy zakorzenili się w nauce i pogłębili swoją wiedzę…”
(Rodzina Imrana, 3/7)
Jak opisuje, nurkowie w morzu Koranu, nurkują w tym oceanie i wydobywają perły i koral. Jednak nie każdy jest w stanie zanurzyć się w tym morzu mądrości, nie każdy jest w stanie dostrzec i docenić klejnoty w nim zawarte.
Beduin z czasów Proroka (s.a.w.) słuchając Koranu, odczuwał satysfakcję zarówno sercem, jak i umysłem. W tym samym okresie wielcy poeci, których wiersze zdobiły ściany Kaaby, również mogli czerpać korzyści z Koranu. Takie postacie jak Lebid i Hansa, najwięksi poeci tamtych czasów, również byli odbiorcami Koranu, a Słowo Boże zaspokajało ich zarówno intelektualnie, jak i emocjonalnie. W późniejszych wiekach…
Ibn Sina, Ibn Ruszd, Farabi, Imam Ghazali, Fakhr al-Din al-Razi, Abu Hanifa, Imam Szafi’i, Imam Ahmad ibn Hanbal, Imam Malik…
Podobnie, wiele innych wspaniałych umysłów zawsze zwracało się do Księgi Bożej i wychowywało się pod Jego oświatą.
Oznacza to, że Koran, w tym samym czasie i w ten sam sposób, w jaki tchnął życie w zwykłego człowieka, tchnął życie w umysł, duszę, serce i boską istotę wielkiego uczonego. Ponieważ Boskie Słowo zostało objawione na takiej długości fali, że każdy mógł je potencjalnie odebrać, docenić i wykorzystać.
Podobnie jak zwrócenie się Koranu do ludzi miało miejsce w ramach takiego pokornego aktu, tak też pouczenia i przekaz religijny Proroka Mahometa, pokornego przewodniczącego przewodniczącym, zawsze przebiegały w tym stylu.
Z tego względu, prawdziwy mentor lub dojrzały przewodnik, niezależnie od tego, jak wybitny jest pod względem wiedzy i doświadczenia, musi zawsze brać pod uwagę poziom zrozumienia swoich odbiorców w kwestii przekazu, przekonywania i reprezentowania. Powinien pisać i mówić, uwzględniając uczucia, myśli i emocje ludzi. Zawsze powinien unikać sformułowań, które mogłyby wprowadzać zamęt w umysłach ludzi, prowadzić do nieporozumień i zamieszania, i starać się, aby jego słowa były zrozumiałe dla większości.
Czasami sytuacja odbiorcy wymaga od nas zejścia na jego poziom. W takim przypadku przewodnicy i nauczyciele powinni dostosować swoje przekaz do poziomu odbiorcy.
Mówienie na poziomie odbiorcy to cecha charakterystyczna dla Boga. Nasz Prorok (s.a.w.) wzywa nas do naśladowania charakteru Boga. Koran jest od początku do końca objawieniem Bożym, dostosowanym do ludzkiego umysłu. Gdyby Koran nie został objawiony w sposób przystający do ludzkiego umysłu, zdolności i możliwości, jaki byłby nasz los?…
Tak, gdyby Bóg Najwyższy przemawiał w Koranie tym samym językiem, jakim przemawiał do Mojżesza (pokój z nim) na górze Tur, nie bylibyśmy w stanie go zrozumieć. A gdyby Koran został objawiony w stylu zrozumiałym tylko dla geniuszy i wybitnych umysłów, dziewięćdziesiąt dziewięć procent ludzi nie byłoby w stanie czerpać z niego żadnych korzyści. Jednak tak nie jest; Bóg Najwyższy, w swojej wielkości i panowaniu, uwzględnia sytuację swoich odbiorców i przemawia do nich w sposób odpowiedni. Jego słowo nie ogranicza się do Koranu. Kto wie, ileż jeszcze sposobów przemawiania, odpowiednich do Jego wielkości, posiada Bóg Najwyższy, ale my tego nie wiemy. Wiemy tylko, że On, w tajemnicy jedności, zawsze przemawiał do ludzi zgodnie z ich poziomem zrozumienia.
Dzisiejsza młodzież jest obca religijnym terminom i wyrażeniom. Trzeba mówić do nich językiem, który rozumieją. Możemy to porównać do sposobu, w jaki rozmawiamy z dziećmi. Jak dostosowujemy się do tempa spaceru trzyletniego dziecka, z którym idziemy na spacer, mówimy jego językiem, śmiejemy się jak ono i zachowujemy się jak ono, tak samo w pouczaniu i przekazywaniu wiedzy należy brać pod uwagę rozumienie odbiorców. Wymowne przemówienia skierowane do dzieci tylko je rozbawią, ale nic nie dodadzą do ich wiedzy.
Przekazując Islam naszemu pokoleniu, potrzebujemy nie filozoficznych metod Bergsona, Pascala, Platona i Kartezjusza, lecz techniki przekazu i nauczania Proroka Mahometa (s.a.w.). Prorok Mahomet (s.a.w.) zawsze przemawiał w sposób zrozumiały dla ludzi. Jego styl komunikacji był na tyle szeroki, że obejmował wszystkich, i potrafił być dzieckiem dla dziecka, młodym dla młodego, a starcem dla starca. To właśnie ten system i ta boska moralność są systemem i moralnością proroków. W jednym ze słów przypisywanych Prorokowi Mahometowi (s.a.w.)…
:
Nam, prorokom, nakazano przemawiać do ludzi zgodnie z ich rozumieniem.
„My, jako wspólnota proroków, zostaliśmy zobowiązani do tego, aby zawsze schodzić na poziom ludzi i mówić w sposób, który oni zrozumieją.”
(Zebidī, İthaf’u Sade, 2/65)
W innym oświadczeniu:
Zawieźli ludzi do ich domów.
„Mów do ludzi tak, jak rozumieją.”
(Abu Dawud, Edeb, 20; Munawi, Fayz al-Qadir, 3/75)
Nakazując nam to, wmawia nam nieodłączną zasadę w przekazywaniu i pouczaniu.
Człowiek, który głosi przesłanie
powinien uważnie śledzić sytuację rozmówcy i wykazać się wyrozumiałością wobec jego błędów.
a) Rozpoznanie odbiorcy
Osoby zajmujące się nawracaniem i głoszeniem wiary powinny bardzo dobrze znać sytuację swoich odbiorców i unikać zachowań i postaw, które mogłyby ich zrażać lub wzbudzać w nich niechęć. Przede wszystkim, to, co głoszący przekazuje, zawsze dotyczy spraw świętych. Osoba, która ma pokazać ludziom piękno Boga, Jego Proroka (pokój i błogosławieństwo na nim), Jego Księgi i Dnia Sądu Ostatecznego, powinna zdawać sobie sprawę ze swojego obowiązku i dostosowywać swoje zachowanie do niego. Ponieważ – Bóg skłóci – jakiekolwiek nieprzyjemne odczucia odbiorcy wobec głoszącego mogą doprowadzić do niechęci do tego, co ma być przez niego pokochane. Takie doprowadzenie do niechęci jest największym grzechem. Jeśli takie doprowadzenie do niechęci wynika z naszego osobistego stanu, to my sami poniesiemy za to odpowiedzialność w życiu pozagrobowym.
Oto, jak Prorok Mahomet (s.a.w.) przekazywał swoje przesłanie, unikając wpędzania ludzi w poczucie winy? Nie traktował ani niewierzących, ani przestępców jak winnych, lecz zawsze zwracał się do wszystkich, jakby mówił do ogółu. Jeśli zauważył w swojej społeczności jakieś błędy, natychmiast wchodził na mównicę i wygłaszał ogólne pouczenie. Spróbujmy teraz przedstawić jeden lub dwa przykłady:
Jeden z towarzyszy modlił się w pobliżu miejsca, gdzie przebywał Prorok (s.a.w.). Podniósł ręce wysoko ku niebu i wołał z całych sił. To było sprzeczne z zasadami modlitwy. Jednak Prorok (s.a.w.), zamiast zwrócić się bezpośrednio do niego, powiedział do wszystkich zebranych:
„Ludzie! Nie modlicie się do głuchych i ślepych. Miejcie litość sami dla siebie i nie odbaczajcie od umiaru w modlitwie. Modlicie się do Tego, który jest wam bliższy niż wszystko inne i który odpowiada na modlitwy, a On wasze modlitwy…”
(w każdym razie)
słucha i odpowiada.”
(Buhari, Mağazi, 38; Müslim, Zikir, 44,45; Müsned, 4/403)
Pewnego razu ludzie przyszli do niego z prośbą, żeby skrócił modlitwę, którą odprawiał imam. Wśród nich byli:
„O Proroku Boży! Prawie opuściliśmy meczet!”
Niektórzy tak mówili. Osoba, która pełniła funkcję imama, była znana. Prorok Mahomet (s.a.w.) był bardzo zasmucony. Mimo to nie wezwał go osobiście i nie udzielił mu bezpośredniego upomnienia; w meczecie, zwracając się do wszystkich, wygłosił ogólne pouczenie i powiedział:
O wy, ludzie! Niektórzy z was są niecierpliwi. Kto z was odprawia modlitwę z ludźmi, niech ją skróci, albowiem wśród nich są starcy, słabi i ci, którzy mają pilne potrzeby.
„Ludzie! Co się wam stało, że tak wzbudzacie w ludziach nienawiść? Kto z was pełni funkcję imama, niech sprawi, że modlitwa będzie dla nich łatwiejsza. Albowiem wśród nich są starcy, słabi i potrzebujący.”
(Buhari, Ahkâm, 13; Müslim, Salat, 182)
Takie właśnie było podejście i postępowanie Proroka Allaha (sallallahu aleyhi wa sallam) wobec błędów. Ponieważ pragnął zbawienia ludzi i przedstawiał im każdą sprawę w najprostszy i najłatwiejszy do zrozumienia sposób.
Ludzie, powiedzcie: „Nie ma boga, tylko Bóg”, a odniesiecie sukces.
„O, ludzie!”
„Nie ma boga oprócz Allaha”
Powiedzcie to i osiągniecie szczęście.”
(Musnad, 3/492; 4/63)
tak mówił. Właśnie w tym tkwił cel jego misji.
Tak, w działaniach edukacyjnych i ewangelizacyjnych absolutnie błędne jest traktowanie jednostek w stanie winy i próba przekonywania ich do czegoś. Należy mówić do społeczeństwa i ogółu. Podobnie jak każdy korzysta z promieni słonecznych zgodnie ze swoimi predyspozycjami, tak samo każdy może korzystać z tych słów, które roznoszą życie, zgodnie ze swoimi zdolnościami i możliwościami. W przeciwnym razie trudno jest naprawić wyrządzone szkody.
b) Należy unikać dyskusji.
Jeśli konieczność wymaga dwustronnej rozmowy z rozmówcą, należy bardzo uważać, aby sprawa nie przerodziła się w debatę. W debacie bowiem przemawiają nie racje, lecz ego i jaźń. Takie pole dyskusji jest zatem niczym innym jak oddaniem się szatanowi w imię prawdy. Niezależnie od tego, jak przekonujące i literackie będą nasze argumenty, nie wywrą one żadnego wpływu na rozmówcę i nie spotkają się z aprobatą. Patrząc na sprawę z psychologicznego punktu widzenia, okaże się, że debata jest bezcelowa i nieskuteczna. Otóż, tak jak my przygotowujemy się do debaty, uzbrajając się w idee i myśli, które miałyby pokrzyżować plany przeciwnikowi, tak samo przygotowuje się do niej nasz rozmówca. Na każde nasze argumenty on z pewnością odpowie kontrargumentami, a rozmowa wpadnie w błędne koło, z którego nie da się wyjść, nawet po wielodniowych dyskusjach.
Choć w czasach szczęśliwości (Saadet Asr) nasz Prorok (sallallahu aleyhi ve sellem) został raz lub dwa razy wciągnięty w dyskusję i próbował przekonać swojego rozmówcę.
Tirmizi, Daavat, 69; Musnad, 4/444)
Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że żądanie debaty przyszło wyłącznie ze strony przeciwnej. W takiej sytuacji milczenie Proroka (s.a.w.) oczywiście wchodziło w grę. Ponieważ mogło to podważyć duchową siłę tych, którzy go słuchali. Niemniej jednak, większość tych, którzy przyszli do Proroka Allaha (s.a.w.) z zamiarem debaty, została raczej zmuszona, niż przekonana. Zmuszenie zaś nie oznacza, że nasz rozmówca osiągnął zbawienie.
Mimo wieloletnich spotkań z uczonymi z plemienia Izraela, nikt z nich nie nawrócił się na drodze dyskusji z Prorokiem (s.a.w.). Prorok (s.a.w.) był przecież obdarzony nieustannym strumieniem natchnień z tronu, a wszechświat został stworzony dla niego. Był otoczony cudami. Jednakże, ci, którzy brali udział w dysputach, nie potrafili w pełni zrozumieć prawdy i pozostawali w błędzie. Abdullah ibn Salam (r.a.) również był Żydem, ale przyszedł do Proroka (s.a.w.), aby przyjąć prawdę. W myślach jego:
„Jeśli to jest ten, którego cechy opisano w Tora, natychmiast w niego uwierzę.”
Tak myślał. I właśnie dlatego, gdy tylko ujrzał naszego Proroka (s.a.w.), zrozumiał, że w Jego obliczu nie może być kłamstwa i uwierzył.
(Tirmizi, Kıyâme, 42; Ibn-i Mâce, İkâme, 174)
Ponadto, w dyskusji, w której przekazuje się przesłanie, zadowolenie Boga nie zawsze może być brane pod uwagę. Zarówno ten, kto przekazuje przesłanie, jak i ten, do kogo jest ono skierowane, w takiej sytuacji zawsze pozostają w napięciu ze swoim ego i samouwielbieniem. Zatem, na gruncie, gdzie nie bierze się pod uwagę zadowolenia Boga,
-bez względu na to, co tam zostało powiedziane-
Bóg nie jest zadowolony. Ponieważ prowadzenie do prawego drogi jest całkowicie w rękach Boga, to jest pewne, że tam, gdzie nie ma Jego aprobaty, nie będzie też prowadzenia do prawego drogi.
c) Należy uwolnić się od ego.
Egoizm i samouwielbienie stanowią przeszkodę dla przewodnictwa i jego błogosławieństwa, zarówno dla tego, kto przekazuje przesłanie, jak i dla odbiorcy. Dlatego przewodnicy i nauczyciele powinni pozbyć się tego szkodliwego uczucia i mówić z pokorą. To właśnie ta pokora uwalnia odbiorcę od uprzedzeń i uporu. W rzeczywistości nikt nie ma prawa do egoizmu i samouwielbienia. Wielokrotnie obserwowano bowiem, że w chwilach, gdy przekazujący używał wszelkiego rodzaju rozumu, logiki, elokwencji i pięknego języka, wylewając rzeki słów, nie był w stanie wpłynąć na nikogo; natomiast w chwilach, gdy był przytłoczony i nie mógł zebrać dwóch słów, miał ogromny wpływ i Bóg uczynił go narzędziem nawrócenia niektórych ludzi.
d) Bardzo dobre poznanie sposobu myślenia odbiorcy
Mirszytowie i kaznodzieje powinni zwracać szczególną uwagę na strukturę myślenia i poglądów swoich odbiorców. Jeśli rozważymy tę kwestię w szerszym kontekście: dziś faktem jest istnienie różnych interpretacji i podejść do służby islamowi. Zatwierdzanie takiego stanu rzeczy to jedno, a jego akceptacja to coś zupełnie innego. Ignorowanie istniejącego stanu rzeczy nie przyniesie żadnego rozwiązania. Dlatego mirszytowie i kaznodzieje powinni zawsze pamiętać, że wśród ich słuchaczy mogą znajdować się osoby należące do różnych ugrupowań, i powinni prowadzić swoje kazania z uwzględnieniem tego faktu. I oczywiście, absolutnie nie powinni angażować się w pogardliwe, krytyczne, a co gorsza, oszczędne rozmowy na temat jakiejkolwiek grupy.
Każde rozumienie i podejście, przyznając rację i piękno własnej droży, powinno uczynić z tolerancji i uznania prawa do życia innych ludzi zasadą moralną. Bóg nie jest zadowolony z postępowania przeciwnego tym zasadom i odcina błogosławieństwo i powodzenie od tych, którzy angażują się w takie postępowanie. Tak, każdy nauczyciel powinien być szanujący wobec każdego, kto służy wierze i Koranowi, i powinien przestrzegać wiedzy swoich odbiorców. Słowa, które wypowiada, powinny być akceptowalne dla wszystkich. Ponieważ Bóg (chwała Mu) nie kocha i nie jest zadowolony z tych, którzy źle traktują tych, którzy mówią „Bóg”, krytykują i obmawiają wierzących, odcinają się od tych, którzy nawiązali z Nim kontakt, choćby tylko poprzez wyznanie jedności Boga.
Sam fakt nawiązania kontaktu z niemal każdym, kto ma już kontakt z Bogiem (chwała Mu), w pewnym sensie pokazuje, jak silny jest samemu kontakt z Bogiem. Bardzo ważne jest, aby nasze relacje z rozmówcami były dostosowane do ich relacji z Bogiem. Mirszytowie i kaznodzieje powinni zwracać na to szczególną uwagę; powinni i powinni wzywać ludzi bezpośrednio do islamu, a nie do własnych poglądów. Najważniejszym czynnikiem, który zjednoczy naród i uczyni go jednym ciałem, jest właśnie rozwój tej świadomości.
Zrozumienie odbiorcy jest możliwe poprzez poznanie i zrozumienie jego poziomu społecznego i struktury kulturowej. To jest niezwykle ważne z technicznego punktu widzenia przekazu. Tak, przekaz i pouczenie to obowiązek; ale znajomość techniki ich przekazu to już osobny obowiązek. Na przykład, jeśli próbujesz stawić czoła wrogowi uzbrojonym w działa i karabiny kawałkiem drewna, możesz uznać to za sukces, ale z powodu braku znajomości techniki, doprowadzisz do porażki i fiaska. A co dopiero, jeśli taki krok przyniesie szkodę wszystkim muzułmanom!
Znać techniki przekazu.
To jeden z warunków, których nigdy nie możemy zrezygnować, a być może nawet najważniejszy. Tak jak wierzymy w konieczność przekazu, tak samo musimy zaakceptować fakt, że jest to zadanie techniczne. Jeśli to, co mówimy, jest znacznie poniżej lub powyżej poziomu kulturowego odbiorcy, to znaczy, że nasze działanie nie jest zgodne z techniką i może być nieskuteczne. Osobie całkowicie ateistycznej lub pogrążonej w bluźnierstwie, na początek należy wyjaśnić, że…
„Zalety modlitwy Tahajjud”
Nie jest to możliwe. Należy mu wyjaśnić podstawy wiary, a przy tym w sposób dostosowany do jego sposobu myślenia. Ponieważ w dzisiejszych czasach zaprzeczenie wiary wynika z nauki i wiedzy, styl powinien być naukowy. Ale cóż za błędy i błędy popełniane są w stosunku do biednych zaprzeczających wiary z powodu błędnej diagnozy i błędnych metod leczenia!…
Tak, to fakt, że współczesne pokolenie jest przerażone i zniechęcone tym, że zamiast naprawiać ich serca, zajmuje się się ich kurtkami, spodniami i wyglądem zewnętrznym, a nie tym, co mają w sercu.
Taki błąd w technice przekazu jest sprawą, na której należy się skupić, ponieważ może prowadzić do utraty wiecznego życia przez ludzi.
Tak, nie możesz czytać Mızraklı İlmihâl osobie, która mówi o nauce i wiedzy.
-Absolutnie nie chodzi o umniejszanie Mızraklı İlmihâl; chcę jedynie wyjaśnić, że to, co się robi, jest niewłaściwe-
I znowu, gdy ktoś przed tobą zapiera się istnienia życia pozagrobowego, nie możesz zbliżyć się do niego opowiadaniem o cudach świętych. Człowiek nie jest istotą złożoną jedynie z uczuć i emocji, żebyś mógł wpłynąć na niego tym, co mu opowiadasz. Oprócz uczuć i emocji posiada on również rozum… a przekonanie go z perspektywy rozumowej jest niezwykle ważne. Sadeddin Taftazani, opisując wiarę, mówi:
„Ty przedstawisz dowody, a Bóg zapali w jego sercu światło wiary. Oto co to znaczy wiara.”
Mówi się, że to właśnie taka wiara skłoni człowieka do czynienia dobrych uczynków i do przeżywania życia religijnego w całości. Człowiek, który w religię wciągnął się swoimi uczuciami, zawsze może ją porzucić w okresie, w którym jego uczucia przeważają w inny sposób.
Koran, w setkach swoich wersetów, wskazuje na zagadnienia nauk przyrodniczych i techniki. Koran nie jest podręcznikiem fizyki ani chemii. Jednakże, ponieważ do ogólnego przewodnictwa potrzebna jest również znajomość tych dziedzin nauki, Koran poprzez swoje wskazówki zachęca swoich wyznawców do ich studiowania. Osoba, która nie zna się choćby w niewielkim stopniu na astronomii, a która nie zapoznała się nawet powierzchownie z biologią, nie jest w stanie w pełni zrozumieć wielu wersetów Koranu. Istnieje bowiem wiele wersetów, których zrozumienie zależy w pewnym stopniu od znajomości tych nauk. Nie będziemy tutaj wymieniać różnych dziedzin nauki, aby nie przedłużać, ale przypomnijmy tylko, że współcześni przewodnicy i kaznodzieje, nawet jeśli posiadają wiedzę encyklopedyczną, muszą śledzić postęp nauki i techniki naszych czasów. W przeciwnym razie ich przewodnictwo przestanie być ogólne i obejmujące wszystkich, stając się jedynie prywatną rozmową.
e) Znać kulturę epoki
Dzisiejszy stan rzeczy, dotykający zarówno młodych, jak i starych, jest powodem wielkiego cierpienia, ale ten żałosny stan współczesnego człowieka wynika również z nędznych prób oświecenia, które podejmują niektórzy. Albowiem ci, którzy nie rozumieją kultury, mentalności i stylu epoki, nie mogą niczego przekazać ludziom tej epoki.
Nie wpadłoby mi do głowy, że skoro szkodliwe jest mówienie innym o rzeczach, których sam nie znamy, to co dopiero my…
„polecanie tego, co dobre / zachęcanie do dobra”
Czy jego obowiązki zostają zniesione?
Absolutnie nie! Gdyby podróż do gwiazd była konieczna, aby prowadzić ludzkość na drogę prawą i sprowadzać stamtąd wiedzę na ten temat, to podróżowanie i przekazywanie tej wiedzy potrzebującym byłoby obowiązkiem wyższego rzędu.
Ponieważ uderzyli w nasze pokolenie fizyką, pokonali nas chemią, a astronomia spadła nam na głowy.
Wobec tego nie możesz pozostać biernym obserwatorem. Tak, masz obowiązek podnieść swój naród, podtrzymać go, opatrzyć jego materialne i duchowe rany i ponownie wznieść go na wyżyny, używając tych samych narzędzi. Musisz go wznieść, aby nigdy więcej nie upadł, nie potknął się i nie został zmiażdżony pod nogami. W kosmosie każde zdarzenie, każdy obiekt jest językiem i gałęzią. Ci, którzy wierzą w Allaha (chwała Mu), powinni znać ten język i mocno trzymać się tych gałęzi. W przeciwnym razie zrozumienie wersetów kreacyjnych jest niemożliwe.
Indywidualne osoby i narody, które nie rozumieją wersetów o stworzeniu, są skazane na pozostanie w poniżeniu.
Jednakże, Koran sam w sobie, w swoich wersetach, omawia i wyjaśnia właśnie te wersetu dotyczące stworzenia. Człowiek, który zamyka uszy na te wersetu, nawet jeśli czyta Koran od początku do końca każdego dnia, nie może być uznany za kogoś, kto naprawdę go przeczytał. Koran został zesłany, aby w całości jego wersetu były przedmiotem refleksji i rozważania. Każdy, kto twierdzi, że jest jego wyznawcą, powinien to wiedzieć.
Tak, niezależnie od tego, jak błogosławione i święte są prawdy, które przekazujemy, przekazanie ich w sposób niezrozumiały dla współczesnego odbiorcy, jego rozumienia i stylu, jest wątpliwe pod względem skuteczności. Przedstawianie religii, a tym samym Koranu, jako tajemniczych, owianych mgłą zagadnień, których nie da się przeanalizować za pomocą rozumu, krytycznego myślenia i analizy, jedynie wprowadza zamęt w umysłach i wzmacnia niewiarę niewierzących.
Nasze towarzysze Proroka (Sahaba) znacznie przewyższali poziom kultury swojego czasu. Potrafili wyjaśniać swoim odbiorcom kwestie religijne i teologiczne w sposób dostosowany do poziomu kultury tamtych czasów. Niektórzy wielcy ludzie, którzy za nimi przyszli, również tak czynili. Na przykład, ludzie tamtych czasów byli zdumieni tym, co mówił Imam Ghazali, uważany za odnowiciela swojego wieku. Ten podziw i zachwyt trwały przez wieki. Warto zwrócić uwagę na poglądy na jego temat takich uczonych Zachodu jak Gibb czy Renan:
„Nie widzieliśmy drugiego człowieka, który tak jak Gazali opanowałby kulturę swojej epoki.”
Większość wielkich postaci, takich jak Imam Rabbani, Mevlana Halid-i Bagdadli i inni, którzy rozkwitali jak śnieżne kwiaty na początku swoich wieków, byli wyposażeni w wiedzę i kulturę wykraczającą poza ich czasy i przewodzili swoim epokom. Ich prezentacja religijna była odzwierciedleniem ich poziomu. Dlatego też to, co mówili, znajdowało echa w sercach i było wspierane przez powszechną akceptację.
f) Mürşit musi być elastyczny.
Ponadto, mürşit musi zachować elastyczność. Czasami schodzić będzie do otchłani, czasami wspinać się na szczyty minaretów. Ponieważ wśród jego odbiorców znajdują się ludzie z obu tych punktów widzenia. To wymaga od niego bardzo szerokiego zakresu wiedzy i kultury, a ci, którzy nie są w stanie tego osiągnąć, nie są mürşitami; wręcz przeciwnie, są to nieszczęśnicy, którzy blokują drogę irşadu. Powinni ustąpić z drogi narodu, otworzyć im drogę i nie stwarzać cieni, aby prawdziwi mürşitowie mogli wyciągnąć rękę do tego zdesperowanego i zrujnowanego pokolenia.
Wielki człowiek, dusza pełna trosk i cierpienia, tak mówi i jęczy:
„Przed obliczem niewiary młodego człowieka, serce wierzącego człowieka powinno rozpaść się na tyle kawałków, ile jest cząsteczek w jego ciele…”
Oto właśnie cierpiące serce. Ludzie, którzy nie odczuwają takiego samego cierpienia wobec bezwiary swojego pokolenia, nie mają w ogóle kwalifikacji do pouczania i głoszenia.
g) Należy spojrzeć na to z perspektywy tamtych czasów.
Współczesny nauczyciel i kaznodzieja powinien przedstawiać omawiane zagadnienia z perspektywy swojego czasu. Przede wszystkim powinien znać psychikę swoich słuchaczy, ale jednocześnie powinien rozumieć problemy, które drąją im duszę lub jak zatruwające strzały wbite w mózg, i mówić w oparciu o to zrozumienie; mówić tak, aby jego słowa spotkały się z uznaniem i znalazły odbicie zarówno w sercu, jak i w umyśle słuchacza.
Koran:
Przeczytaj w imię twojego Pana, który cię stworzył!
(Al-Alaq, 96/1)
już w pierwszym wersecie zwrócił uwagę na takie kwestie, jak objawienia stworzenia, stworzenie i kreacja. Wszyscy filozofowie; od Epikura,
Demokryt
e, od niego
Sokrates
'a, od niego
Platon
Od czasów Adama aż do czasów naszego Proroka (pokój i błogosławieństwo niech będą z nim), niemal wszyscy zajmowali się tematem stworzenia i próbowali go badać. Oznacza to, że w tamtych czasach wszyscy mieli mniej więcej pojęcie o pierwotnym stworzeniu. Wiedzieli, że człowiek powstaje z kropli wody i że płód przechodzi różne etapy w łonie matki.
Ale Koran podejmuje tę kwestię z o wiele szerszej perspektywy i zwraca się do ludzi z przesłaniem:
Powiedz: „Wędrujcie po ziemi i zobaczcie, jak zaczęło się stworzenie”.
Powiedz: „Wędrujcie po ziemi i zobaczcie, jak zaczęło się stworzenie!”
(Ankebût, 29:20)
Mówił tak, ponieważ do tej pory nikt nie był w stanie wyjaśnić, jak zaczęło się stworzenie, za pomocą ludzkiej wiedzy i ludzkich myśli, i nikt nie będzie w stanie tego zrobić w przyszłości. Tak, wyjaśnienie stworzenia jest niemożliwe bez przypisania go Bogu (chwała Mu).
Jednak Koran rozpoczyna od wyjaśnienia tej trudnej i niezwykłej zagadki, której nikt nie potrafił wyjaśnić. Przy okazji zwraca uwagę na werset o stworzeniu. Te werset o stworzeniu to ozdobny naszyjnik, który moc i wola włożyły na szyję wszechświata, widok przedstawiony nam do podziwiania i księga, którą mamy czytać. My, z kolei, musimy badać i oceniać tę księgę, ten widok i ten naszyjnik, i nie możemy wyjść poza nie, aby zrozumieć wydarzenia.
W kraju i za granicą wielu religijnych i pobożnych ludzi ma dzieci, które są całkowicie bezbożne i ateistyczne. I z drugiej strony, wielu ateistów i niewierzących ma dzieci, które są wręcz przeciwnie – bardzo religijne. Niektórzy z tych ostatnich nawet uciekają od presji i prześladowań ze strony rodziny, aby móc żyć w bardziej sprzyjających warunkach i praktykować swoją religię.
Rodzina religijna nie potrafiła, a właściwie nie potrafiła w odpowiedni sposób, dostosowany do psychiki i umysłu dziecka, przekazać mu wiedzy o islamie. Dziecko to, wychowane w religijnym środowisku, nie może zwrócić się do innych z pytaniami, na które potrzebuje odpowiedzi i wyjaśnień. Otrzymana w rodzinie religijna edukacja doprowadziła je jedynie do pewnego punktu. W głowie i duszy tego dziecka lub młodego człowieka pozostały luki, a pojawienie się wątpliwości lub podejrzeń spowodowało jego zbłądzenie i odejście od wiary.
Natomiast dziecko wychowane w rodzinie niewierzącej odczuwa potrzebę zwrócenia się do innych z problemami, których nie potrafi rozwiązać samodzielnie. Jeśli ktoś z zewnątrz okaże mu pomoc i rozwiąże te problemy, dziecko pokocha i przybierze islam. Dzieje się tak dlatego, że islam został mu przekazany zgodnie z warunkami panującymi w danym czasie. Natomiast religijność pierwszego dziecka, wychowanego w rodzinie wierzącej, nie wykraczała poza naśladowanie. A po pewnym czasie ta naśladowcza wiara stała się nieskuteczna.
Z pozdrowieniami i modlitwami…
Islam w pytaniach i odpowiedziach
Komentarze
Hadra Beyza
Bardzo dziękuję za odpowiedź.
