– Czy mógłby Pan/Pani podać przykłady?
Drogi bracie/Droga siostro,
Celem orędzia religijnego jest,
Uczestnictwo w tym polega na nauczaniu ludzi przykazań i zakazów Allaha oraz na właściwym przedstawianiu i propagowaniu religii islamu.
W Koranie i hadisach obowiązek przekazywania i pouczania został powierzony wierzącym, a także określono, co należy w tym zakresie robić. Można to osiągnąć poprzez skuteczne przemawianie.
Podstawowe źródła religii są również źródłem religijnego przekazu.
Zasady dotyczące tego, jak należy prowadzić kazania religijne, co należy przekazywać ludziom i jakie zasady należy w tym zakresie przestrzegać, zawarte są w Koranie i Sunnie, które są naszymi podstawowymi źródłami.
Zasady retoryki w Koranie
Najpiękniejsze słowa to te z Koranu.
Zasady i zasady postępowania w islamie zostały w tym podręczniku przedstawione w sposób jak najbardziej przejrzysty. Koran jest skierowany do wszystkich ludzi. A najpiękniej przekazywał go Prorok Mahomet (s.a.w.). Metoda, jaką powinien stosować duchowny w nauczaniu i pouczaniu, powinna być zbliżona do podejścia Koranu i Proroka (s.a.w.).
W Koranie zawartych jest wiele zasad dotyczących komunikacji. Najważniejsze z nich to: zwracanie się do innych uprzejmymi słowami, mówienie we właściwym czasie i miejscu.
(mądrość),
Obejmuje to takie cechy, jak przekonujące mówienie, delikatność w wypowiedziach, umiar i równowaga dostosowane do zrozumienia odbiorcy, apel do rozumu i sumienia, pobudzanie do myślenia i wzbudzanie emocji.
Oto niektóre zasady retoryki, które można wywnioskować z Koranu:
Mówienie słów, które rozróżniają prawdę od fałszu:
W Koranie prawda została przedstawiona w całej swojej jasności, a błędy zostały wskazane. W jednym z wersetów,
„O, Koran, oczywiście”
(prawda i fałsz)
to charakterystyczne słowo.”
(At-Tariq, 86/13)
zostało nakazane.
Przedstawiciel religijny powinien przekazywać swój przekaz w sposób poprawny, zrozumiały i jasny.
Jak mówić skutecznie i pięknie:
W Koranie,
„…Ostrzegaj ich i mów im słowa, które wzbudzą w nich refleksję!”
(Nisa, 4/63)
Zwrócono uwagę, że w przemówieniu najważniejsze jest udzielanie rad i że przemówienie powinno być skuteczne. Dlatego mówca powinien być szczery w swoim przemówieniu i używać płynnego i przekonującego stylu.
Ponadto, Koran zwraca się do ludzi w różnych miejscach i za pomocą różnych wyrażeń. Na przykład, w Koranie brani są pod uwagę odbiorcy,
„O ludzie!”, „O wy, którzy wierzycie!”, oraz „O Proroku!”
zwrócono się do niego w następujący sposób.
Nie być obraźliwym, być pełnym szacunku:
Mówca powinien unikać obraźliwych i oskarżycielskich słów. Powinien przedstawiać swoje poglądy i myśli w sposób uprzejmy i szanować poglądy swoich odbiorców. Werset biblijny mówi o tym:
„Powiedz mu coś miłego. Może się opamięta albo przestraszy.”
(Taha, 20/44)
Mówimy na podstawie dowodów:
Aby przekazane informacje były wiarygodne i spotkały się z akceptacją, należy mówić z argumentami. W tym kontekście w pewnym wersecie Koranu czytamy:
„…Jeśli mówicie prawdę, to przedstawcie dowody!”
(Al-Baqara, 2/111)
Ponadto powinniśmy powstrzymywać się od wyrażania opinii w sprawach, o których nie mamy wiedzy. W tym kontekście w pewnym wersecie biblijnym czytamy:
„Właśnie tacy jesteście! Wchodzicie w dyskusję w tematach, na których się znacie. Dlaczego więc wchodzicie w dyskusję w tematach, na których się nie znacie?…”
(Rodzina Imrana, 3/66)
Unikaj wykluczających sformułowań i staraj się mówić w sposób integrujący:
Funkcjonariusz religijny powinien mówić w sposób jednoczący i unikać wypowiedzi, które mogłyby wywołać podziały w społeczeństwie. W Koranie na ten temat czytamy:
„Bądźcie posłuszni Bogu i Prorokowi, nie kłócicie się między sobą, bo wtedy ulegniecie strachowi i stracicie siłę. A przede wszystkim bądźcie cierpliwi. Albowiem Bóg jest z cierpliwymi.”
(Al-Anfal, 8/46)
Zbieranie informacji na temat omawianego tematu ze sprawdzonych źródeł:
Mówca powinien opierać swoje przesłanie na wiarygodnych źródłach. W tym kontekście Koran mówi:
„O wy, którzy wierzycie! Jeśli jakiś niegodziwiec przekaże wam jakąś wiadomość, sprawdźcie jej prawdziwość. Ażebyście nie wyrządzili krzywdę jakiejś społeczności z niewiedzy, a potem żałowali tego, co uczyniliście.”
(Hucurât, 49/6)
Zgodność słów i czynów:
Aby słowa mówcy miały wpływ, jego postępowanie nie może być sprzeczne z tym, co mówi. W tym kontekście Koran mówi:
„Mimo że przeczytaliście książkę, ludzie”
(innym)
Czy polecacie dobro, a sami o nim zapominacie? Czy nie zdajecie sobie sprawy, że to jest złe?”
(Al-Baqara, 2/44)
Skierowanie myśli ludzi w określonym kierunku:
Koran porusza ten temat w wielu miejscach. W wielu wersetach,
„Czyż nie rozumieją?” i „Czyż nie wiedzą?”
W tego typu zwrotach zachęca się ludzi do myślenia i używania rozumu. Dlatego też mówca powinien przede wszystkim skłonić ludzi do myślenia. W jednym z wersetów,
„Wspominają o Bogu, gdy stoją, gdy siedzą i gdy leżą na boku, i rozmyślają o stworzeniu niebios i ziemi…”
(Rodzina Imrana, 3/191)
zostało nakazane.
Zasady retoryczne w hadisach
Prorok Mahomet (s.a.w.) przekazywał ludziom objawione mu werset, wyjaśniał podstawy religii islamu i był dla nich wzorem. Wierzący naśladowali go, starając się żyć zgodnie z islamem. W Koranie, w odniesieniu do Proroka Mahometa (s.a.w.) jako wzoru, czytamy:
„Prorok Allahu jest dla was rzeczywiście pięknym przykładem…”
(Al-Ahzab, 33/21)
Wierzący ludzie w każdej sprawie zwracali się do Proroka (pokój i błogosławieństwo niech będą z nim) o radę i starali się dokładnie wdrażać to, co mówił. Prorok również przemawiał do ludzi różnymi sposobami, przekazując im religię w sposób właściwy.
Każdy, kto pełni służbę religijną, powinien przywiązywać wagę do zasad wywodzących się z metod stosowanych przez Proroka (pokój i błogosławieństwo Boże niech będą z nim) w przekazywaniu, pouczaniu i przemawianiu. Przemówienie oparte na zasadach Sunnety będzie najskuteczniejszym sposobem na przekazywanie treści religijnych. Przemówienia Proroka były zgodne z zasadami Koranu. Koran radził Prorokowi, jak powinien rozmawiać z ludźmi, w następujący sposób:
„Wzywaj do drogi twojego Pana mądrością i pięknym pouczeniem. Walcz z nimi w najpiękniejszy sposób…”
(Nahl, 16/125)
Prorok (s.a.w.) komunikował się ze swoimi bliskimi zgodnie z tymi zasadami i przekazywał ludziom zasady religijne.
Oto niektóre zasady retoryki, które można wywnioskować z sunnety (tradycji) naszego Proroka:
– Nasz Prorok (s.a.w.),
Mówił w sposób uczciwy i dojrzały, starannie dobierał słowa i brał pod uwagę zainteresowania i potrzeby odbiorców.
Mówił w sposób literacki. Dostosowywał głos i postawę do sytuacji, w jakiej znajdował się jego odbiorca. Mówił wyraźnie, wymawiając każde słowo z dokładnością, tak by słuchacze mogli zapamiętać jego słowa.
– Nasz Prorok (s.a.w.), k
Mówił tak, aby jego słowa były zrozumiałe dla odbiorcy, dostosowując się do jego poziomu rozumienia i percepcji.
W jednym z hadisów,
„Zstąpcie na poziom ludu.”
(Abu Dawud, Edeb, 20)
Wyraził to, używając prostego języka, którym ludzie mogli zrozumieć.
– Najważniejszą cechą mowy naszego Proroka (s.a.w.) była:
zwięzłość i trafność wypowiedzi, czyli „dawać słowa w odpowiednim miejscu i czasie”
miał być. W wielu hadisach wyrażał ważne prawdy w dwóch lub trzech słowach. Kazania naszego Proroka również były krótkie, tak aby nie nużyć słuchaczy. Wolał krótkie, zwięzłe i szczere przemówienia od długich. W tej sprawie Prorok powiedział:
„Zostałem posłany z przesłaniem, które jest zwiękłe i zwięzłe…”
(Buhari, Ta’bîr, 22)
– Nasz Prorok (pokój z nim) powiedział, aby lepiej zrozumieć tę kwestię:
podaje różne przykłady, przemawia do ludzi językiem opowieści
Ułatwiało to zrozumienie trudnych do wyjaśnienia i zrozumienia zagadnień. Widać, że Prorok używał tej metody w wielu hadisach.
Na przykład, opisując, na co należy zwrócić uwagę przy wyborze przyjaciół, posłużył się następującą analogią:
„Ten, kto zaprzyjaźnia się z dobrym człowiekiem, jest podobny do tego, kto przebywa w pobliżu osoby pachnącej miło, a ten, kto zaprzyjaźnia się z złym człowiekiem, jest podobny do tego, kto przebywa w pobliżu kowala. Ten, kto przebywa w pobliżu osoby pachnącej miło, albo sam zacznie pachnieć miło, albo skorzysta z jej miłego zapachu. Natomiast ten, kto przebywa w pobliżu kowala, albo spali swoje ubrania, albo będzie się dusił z powodu nieprzyjemnego zapachu.”
(Buhari, Zebaih 31)
– Nasz Prorok (pokój i błogosławieństwo niech będą z nim),
Używał różnych metod, aby przyciągnąć uwagę słuchaczy podczas mówienia.
Czasami stosował metodę pytań i odpowiedzi, prowokował do myślenia i przyciągał uwagę. Pewnego razu zwrócił się do jednego z towarzyszy Proroka,
„Yezidzie ibn Asadzie! Czy chcesz dostać się do raju?”
On też.
„Tak, O Proroku!”
Wtedy nasz Prorok powiedział do niego:
„Żądaj dla swoich braci tego, czego żądasz dla siebie.”
(Ahmed ibn Hanbal, Musnad, 4/70)
polecił.
Podczas wyjaśniania jakiegoś zagadnienia
Używał gestów i mimiki, aby lepiej zrozumieć temat i zwrócić na niego uwagę.
Czasami ożywiała mimikę kształtem twarzy, a czasami ruchami rąk. Pewnego razu,
„Wierzący są jak budynek, którego części są ze sobą ściśle związane.”
(Kenzu’l-Ummal, 1/147)
Wtedy splatał palce i gestami starał się wyrazić, co ma na myśli. Czasami próbował wyjaśnić sprawę rysując.
Na przykład, wyjaśniał temat przeznaczenia, rysując figury na ziemi.
– Nasz Prorok (pokój i błogosławieństwo niech będą z nim),
Zwracał uwagę na dobór czasu w swoich przemówieniach.
Mówił w chwilach, gdy słuchacze byli skupieni i chętni do słuchania. Abdullah ibn Masud opisał to w następujący sposób:
„Prorok Mahomet, obawiając się, że towarzysze mogliby się znudzić, nie głosił kazania i nie udzielał pouczeń codziennie, lecz od czasu do czasu.”
(Buhari, Wiedza, 11-12)
Nie wskazywał ludziom na ich błędy, nie poniżał ich, lecz zwracał się do nich w pozytywny i konstruktywny sposób. W jednym z hadisów powiedział:
„Ułatwiajcie, nie utrudniajcie, zwiastujcie dobre wieści, nie wzbudzajcie nienawiści!”
(Buhari, Wiedza, 11)
W swoich przemówieniach
Zawsze wolał pokazywać miłość i nieść dobrą nowinę.
Nigdy nikogo nie oskarżał i nie wmawiał ludziom w ich błędy. Na przykład, Prorok Mahomet, gdy ktoś popełniał błąd,
„Co się z tobą dzieje?”
nie ostrzegałby, mówiąc: „W społeczności, w której przebywa ta osoba,
„Co się z wami dzieje…”
i wydawał ogólne ostrzeżenia, takie jak:
(Müslim, Fedail, 35)
– Nasz Prorok (pokój i błogosławieństwo niech będą z nim),
Odpowiadając na pytania, brał pod uwagę nie tylko sytuację danej osoby, ale także okoliczności czasu i miejsca.
Na przykład,
„Jaka jest najlepsza z uczynków?”
ktoś, kto pyta:
„To jest modlitwa odprawiona w wyznaczonym czasie.”
(Buhari, Mevakit, 5)
a kiedy ktoś inny zadał to samo pytanie,
„To znaczy okazywać dobroć matce i ojcu.”
(Buhari, Etyka, 2)
odpowiadał różnie, w zależności od sytuacji.
Stwierdził również, że w czasach pokoju najcenniejszym uczynkiem jest modlitwa w wyznaczonym czasie, a w czasie wojny najcenniejszym uczynkiem jest dżihad na drodze Allaha.
Źródło:
– Szkoły imamat-hataip, Kaznodziejstwo i Praktyczne Zastosowanie, Kolegium, MEB, 2012.
– Ömer Demir, Nauczanie retoryki i praktycznych umiejętności zawodowych w liceach im. Hatipa, praca magisterska, Uniwersytet Ankaraski, Wydział Nauk Społecznych, 1997.
Z pozdrowieniami i modlitwami…
Islam w pytaniach i odpowiedziach
