– Jaki powinien być nasz pogląd na temat Timura?
– Czy mógłby Pan/Pani udzielić informacji na temat wiedzy religijnej, zdolności militarnych i poczucia sprawiedliwości, jakie posiadał Timur?
Drogi bracie/Droga siostro,
Timur był muzułmańskim władcą.
– Zgodnie z doktryną Ahl-i Sunnet, bez względu na to, jak wielki jest,
Popełnienie jakiegokolwiek grzechu lub grzechów nie oznacza utraty wiary.
– Pozycja człowieka w życiu pozagrobowym jest ściśle związana z tym, czy wchodził do grobu w wierze. Osoba, która nie weszła do grobu w wierze, jest niewiernym, a zatem w życiu doczesnym…
„wierzący”
jego tożsamość nie przyniesie mu żadnych korzyści, a on sam będzie skazany na wieczne potępienie w piekle.
– Kiedy ktoś wchodzi do grobu z wiarą, jego stan jest już stanem wierzącego.
Niezależnie od popełnionych grzechów, nie ma mowy o tym, by miał spędzić wieczność w piekle.
Jeśli Bóg zechce, przebaczy tej osobie i wprost wpuści ją do raju, a jeśli zechce, to po tym, jak ta osoba poniesie zasłużoną karę w piekle, wpuści ją do raju.
Timur
Sytuacja 'a powinna być również oceniana w tym kontekście.
– Naszym zadaniem jest,
To znaczy mieć dobre zdanie o kimś, kto żyje na świecie jako wierzący, dopóki nie zobaczymy, że jawnie bluźni.
Nie wiemy, jaki będzie nasz los. Ucieczka do Boga, prośba o przebaczenie, skrucha, wzmacnianie wiary – poprzez jej pogłębianie i czynienie dobrych uczynków – jest dla nas, słów, niezwykle ważne. Bardziej niż skupianie się na innych, powinniśmy skupić się na sobie i starać się poprawić swój stan.
Timur,
Był skutecznym politykiem, taktykiem wojskowym i strategiem.
Timur, znany jako wielki zdobywca, był, według Clavijo, który się z nim spotkał, władcą o skromnym wyglądzie, ale majestatycznym w swoim futrzanym nakryciu głowy. Był niezwykle inteligentny i przebiegły. Przede wszystkim potrafił zjednać sobie lojalność koczowniczych plemion, rozwijać zmienną w zależności od czasu i miejsca strukturę polityczną oraz kierować licznymi armiami w podboje.
Był skutecznym politykiem, taktykiem wojskowym i strategiem.
Od samego początku, aby wzmocnić swoją pozycję i zyskać legitymację, umieścił na tronie marionetkowego chan’a i sprawował rządy w jego imieniu, tym samym utrzymując pozory poparcia dla rodu Czyngis-chana, a jednocześnie poślubił kobietę z rodu Czyngis-chana.
(Saray Melik [Mülk]/Bîbî Hanım)
wziąć ślub
„Küregen”
(żona najemcy)
uzyskał prawo do używania tego tytułu. Timur, który urodził się i wychował w środowisku muzułmańskim, starał się podtrzymywać dawne tradycje tureckie i mongolskie, nie zaniedbując przy tym obyczajów i prawa.
Wiedza Timura na temat islamu
Według Ibn Arabszaha, Ibn Masuda preferował prawo świeckie od prawa szariatu, co spowodowało, że został oskarżony o herezję przez niektórych uczonych.
Timur zdobył wiedzę na temat religii islamu zarówno poprzez słuchanie opowieści, jak i poprzez rozmowy z uczonymi. Nakazywał uczonym prowadzenie dyskusji na temat sunnizmu i szyizmu, a sam również brał w nich udział.
Timur, który w Khorasanie spotkał się z przywódcą szyickich Serbedârów, Hoją Ali ibn Muajjadem i wspierał sunnizm, a w Mazandaranie karał szyickich szejków, w regionie Syrii przyjął postawę zwolennika Alego i został przez sunnitów określony jako zagorzały szyita.
Był na tyle obeznany z Koranem, że potrafił odczytać w nim fragmenty, które usprawiedliwiałyby jego działania, gdy chciał coś zrobić.
Wydarzenie opisane przez historyka Nizam al-Din-i Shami daje pewne wskazówki dotyczące sposobu myślenia Timura.
Timur, rozmawiając z uczonymi zebranych z Persji i Turanu na temat islamu, powiedział, że uczeni z dawnych czasów pouczali władców i wydawali im niezbędne ostrzeżenia, czego oni sami nie czynili. Na to oni odpowiedzieli, że on sam jest przykładem dla wszystkich swoimi czynami i że ludzie nie potrzebują ich rad.
Jest zrozumiałe, że historycy z czasów Şahruha, syna Timura, kiedy to prawo szariatu miało pierwszeństwo przed prawem świeckim, mieli tendencję do przedstawiania Timura jako bardziej religijnego, niż był w rzeczywistości…
Chociaż czasami przybierał postawę sympatyczną wobec Aliego, nie ma żadnych dowodów na to, by był zwolennikiem dwunastu imamów szyitów. Na jego monetach widniały imiona czterech kalifów, a wśród jego synów i wnuków spotyka się imiona Umar i Abu Bakr, ale imię Ali nigdy się nie pojawia.
Krytyka wypraw Timura
Timur spotkał się z ostrą krytyką za to, że jego wyprawy wojskowe były skierowane przeciwko państwom turecko-islamskim.
Właściwie te działania należy oceniać w kontekście ówczesnego rozumienia władzy. Timur, który miał ideę światowej dominacji, dążył do wprowadzenia swojego panowania w ówczesnym świecie. Historyk Yezdi nazwał go
„Świat nie jest na tyle cenny i wielki, by wystarczył dla dwóch władców; jak Bóg jest jeden, tak i sułtan powinien być jeden.”
przypisuje mu te słowa.
W źródłach historycznych z tamtego okresu można znaleźć liczne relacje o tym, że Timur traktował bardzo brutalnie i okrutnie tych, którzy nie uznawali jego władzy, oraz że dokonywał ogromnych zniszczeń i masowych egzekucji w niektórych miastach, które zdobył, od Isfahanu po Delhi, od Tabrizu po Sivas, od Astrakhaniu po Bagdad. Nawet napisano całe książki o jego okrucieństwach.
Pomimo wszelkich krytyk, nie da się zaprzeczyć, że Timur odegrał ogromną rolę w islamizacji koczowników Azji Środkowej.
Przez całe swoje panowanie trzymał całą władzę w swoich rękach, nie dopuszczając do tego, aby ktokolwiek z osób, które darzył szacunkiem, czy to uczonych, czy też szejchów, posiadał jakąkolwiek władzę polityczną. Nigdy nie potrafił powstrzymać swojej chęci władzy i podbojów, zawsze osobiście dowodził wyprawom i kontrolował władców i rody należące do różnych plemion, aby zapobiec ich wzmocnieniu. To utrudniło jego następcom panowanie nad regionami, którymi władali, wpędziło jego spadkobiercę w trudną sytuację i uniemożliwiło wypełnienie jego testamentu.
Timur był przywódcą-organizatorem.
Wydaje się, że Timur był przywódcą o zdolnościach organizacyjnych. Świadczą o tym ślady widać w organizacji państwa i systemie wojskowym.
Timur, którego celem było podbój regionów, w których dominowała kultura miejska, a nie stepowa, podjął krok, który nie spotkał się z uznaniem koczowników, i uczynił Samarkand stolicą, gdzie nakazał budowę budowli.
Przywiózł do Samarkandu mistrzów i artystów z podbitych przez siebie krajów i nakazał im założenie wiosek, które nazwał Dymaszkiem, Szirazem, Sultanią i Bagdadem, a także kazał wybudować ogrody i sadzby za miastem. Najwspanialszym z budowli w Samarkandzie, które Timur osobiście nadzorował, jest…
Meczet Bîbî Hanım
To jest meczet w Samarkandzie, zwany… Jednym z jego wielkich budowli w Samarkandzie jest…
Niebieski Pałac
był wykorzystywany głównie do przechowywania skarbów państwa. W mauzoleum, w którym został pochowany wraz z niektórymi członkami swojej rodziny,
(Gūr-ı Emîr)
Został on wzniesiony przez Timura. Jest to jeden z najważniejszych obiektów, które wznosił.
Mnisie obozowisko Ahmeda Yesewiego
jest.
Timur przywiązywał wielką wagę do rolnictwa i handlu.
Jak odnotowuje Yazdi, Timur nie tolerował, aby w jego imperium pozostały jakiekolwiek niezagospodarowane tereny nadające się do uprawy. W tym celu przesiedlił liczne plemiona z podbitych krajów, otwierając do osadnictwa wcześniej niezamieszkane obszary. Zbudował kanały w wielu miejscach, m.in. Murgab w Chorasie i Beylekan w Azerbejdżanie. 30 000 namiotów przeniesionych z Anatolii, czyli większość Czarnych Tatarów, osiedlił w okolicach jeziora Isyk-Kul.
Według relacji Clavija, Timur zawsze wspierał handel, dążąc do uczynienia ze swojej stolicy najdoskonalszego miasta na świecie. W liście do króla Francji z 1402 roku, kierując się tym przekonaniem, pisał o konieczności wspierania wzajemnego handlu i braku utrudnień dla kupców, argumentując, że świat rozkwita dzięki handlowcom.
Timur prowadził dziennik i zlecił spisanie relacji ze swoich wypraw.
Ponieważ Timur pragnął, aby jego sukcesy zostały spisane i jego postać uwieczniona.
Podczas swoich wypraw nakazywał swoim sekretarzom prowadzenie dzienników w języku tureckim i perskim.
Z tego powodu Zafar-nâme Nizameddin-i Szamiego i Szerefeddin-i Ali Jezdiego są najważniejszymi źródłami informacji o jego życiu.
Timur cenił artystów.
Wśród artystów, których Timur przywiózł do Samarkandu z podbitych przez siebie krajów, byli również muzycy.
Abdüllatîf Damganlı, Mahmud i Cemâleddin Ahmed Hârizmli, których Ibn Arabşah wymienia wśród śpiewaków z czasów Timura, byli śpiewakami z dworu Celajirów, a Abdülkādir b. Gaybî pochodził z Meragali.
W tym okresie w muzyce szczególnie wspomina się o dwóch osobach, które określa się mianem mistrzów. Jedną z nich jest
Yusuf z Andżanu,
pozostały
Abdülkādir-i Merâgī
jest.
Źródłem malarstwa epoki Timurydów były szkoły Bagdadu, Tabrizu i Szirazu.
Po zdobyciu tych miast Timur zabrał stamtąd niektórych artystów do Samarkandu, a następnie część z nich została zebrana przez jego wnuka, Gijas ed-Din Baysungur, w Heracie.
Ibn Arabszah,
jako największy mistrz malarstwa epoki Timuridów
Abdülhay Hâce z Bagdadu
Wspomina o ”.
Źródła:
Nizâmeddin-i Şâmî, Ẓafernâme (red. F. Tauer), Praga 1937, I;
Tâcü’s-Selmânî, Tarihnâme (przekład: İsmail Aka), Ankara 1988, op. cit.;
RG de Clavijo, Embassy to Tamerlane: 1403-1406 (przekł. G. le Strange), Londyn 1928, op. cit.;
Hafiz-i Ebru, Zübdetü’t-tevârîh (red. Seyyid Kemâl Hac Seyyid Cevadi), Teheran 1372 hş., I-II, miejsce wydania;
Ibn Arabszah, ʿAcâʾibü’l-maḳdûr, Kair 1285; Şerefeddin, Ẓafernâme (Abbâsî);
Abd al-Razzaq al-Samarkandi, Matlaʿ-i Saʿdeyn (red. Muhammad Shafi’), Lahor 1946-49, I-II, tamże;
Gıyâseddin Ali Yezdî, Saʿâdetnâme yâ Rûznâme-i Ġazavât-ı Hindustân (red. Îrec Efşâr), Teheran 1379 hş., typ.miejsce.
(zob. Encyklopedia Islamu TDV, hasło Timur)
Z pozdrowieniami i modlitwami…
Islam w pytaniach i odpowiedziach
