– Is het niet verspilling als moskeeën te veel verlichting hebben?
– Hoe juist is het dat wij, terwijl de situatie in islamitische landen bekend is, onder deze luisterrijke omstandigheden bidden?
Beste broeder,
Ja, volgens onze religie is verspilling verboden.
Maar
„Wat is verspilling?“
, afhankelijk van het antwoord op de vraag, kan de situatie veranderen. Zoals Imam-ı Azam Hazretleri zei:
„Zoals er geen verspilling in het goede is, zo is er ook geen goed in de verspilling.“
(1) heeft gezegd. Degene die het goede nastreeft en het goede besteedt, wordt dus niet beschouwd als iemand die onzuinig is geweest. De uitgegeven bedragen zijn ook geen verspilling. Want als er een goed doel is en het belang het vereist, is het geen verspilling.
Volgens deze opvatting worden de noodzakelijke uitgaven voor onze moskeeën, die als gebedshuizen dienen, niet als verspilling beschouwd. De maatstaf hierbij moet zijn:
Als het werk dat wordt verricht ten goede komt aan de gemeenschap en de aanbidding, dan is het goed en geen verspilling.
De beslissing hierover wordt genomen door experts en de verantwoordelijken van de moskeeën.
De moskeeën die onze voorouders bouwden, zijn een bewijs van hoe belangrijk zij de gebedshuizen vonden. Zolang die moskeeën maar verlicht worden door gebeden. Als het licht dat wij aansteken, verlicht wordt door de gebeden die er worden verricht, waarom zouden we dan verspillen?
Anderzijds kan iemand niet in eigen naam en voor eigen uitgaven tot verspilling overgaan. Wij zijn echter van mening dat uitgaven ten behoeve van de gemeenschap en met name ten dienste van religieuze gebouwen, afhankelijk van de omstandigheden, geen verspilling zijn.
De volgende aya kan licht werpen op ons onderwerp, namelijk de wederopbouw van moskeeën:
„Alleen zij die in Allah en de Dag des Oordeels geloven, de gebeden verrichten, de zakaat betalen en die alleen Allah vrezen, mogen de moskeeën van Allah herstellen. Zij horen tot degenen die de rechte weg hebben gevonden.“
(9:18)
Hier
„heropbouw“
Er is aandacht besteed aan de vraag of de verwoording verwijst naar de materiële bouw, reparatie en het onderhoud van moskeeën, of naar de nodige werkzaamheden om ze geestelijk te laten voortbestaan. Men kan stellen dat de verwoording openstaat voor beide betekenissen, en zelfs voor andere betekenissen.
Zoals Fakhr al-Din al-Razi in de betreffende verzen uitlegt: Het herstellen van moskeeën kent twee aspecten: hetzij door er regelmatig naartoe te gaan en er veel tijd door te brengen; ofwel door de gebouwen te herstellen in de zin die wij kennen. Indien de bedoeling van de tekst deze tweede betekenis is, dan luidt de betekenis als volgt:
„De ongelovigen zullen niet proberen de moskeeën te herstellen.“
(2)
Het is een feit dat er in de bouw van moskeeën kwantitatieve en kwalitatieve excessen voorkomen. Bij de beoordeling van dit onderwerp dienen echter simpele vergelijkingen te worden vermeden en dient de zorg van gelovigen voor plaatsen van aanbidding van God niet te worden gekrenkt.
Het moet niet vergeten worden dat de eenvoud in de tijd van de Profeet (vrede zij met hem) geen kenmerk was dat alleen voor moskeeën gold. Nu de sociale en economische omstandigheden veranderd zijn en moslims hun welzijn in hun persoonlijke leven hebben verhoogd en grote uitgaven doen voor hun woningen en andere sociale ruimtes, kon men niet verwachten dat zij hun gebedshuizen in hun oude eenvoud en soberheid zouden behouden.
Bovendien hadden moskeeën en gebedshuizen naast de religieuze functie ook belangrijke rollen te vervullen op het gebied van onderwijs en dergelijke. Een ander punt dat niet over het hoofd mag worden gezien, is dat het heel logisch is dat esthetisch denken vooral tot uiting komt in de ruimtes die het meest met het dagelijks leven te maken hebben, en dat moskeearchitectuur voor moslims een zeer vruchtbaar gebied is gebleken voor het ontwikkelen van kunst en het overbrengen van de kunstgeest op de samenleving. Het feit dat dit onderwerp tegenwoordig niet goed gepland en gedisciplineerd is, leidt helaas tot het feit dat de activiteiten op dit gebied in onbekwame handen terechtkomen en dat er onterechte kritiek op de religie wordt uitgeoefend.(3)
Daarom is het noodzakelijk om bij de bouw, reparatie, architectuur, decoratie en verlichting van onze gebedshuizen de hulp van experts in te schakelen en dienovereenkomstig te handelen. Men kan stellen dat de kosten die met een dergelijke aanpak gemoeid zijn, nooit verspilling zullen zijn.
Voetnoten:
1. Zie Gazâlî, İhyâu Ulûmi’d-Dîn 1:262; Kurtubî, el-Câmi‘ li Ahkâmi’l-Kur’ân 7:110; el-Münâvî, Feyzü’l-Kadîr 5:454.
2. Fahruddin Er-Razi, Tefsir-i Kebir Mefâtihu’l-Gayb, Akçağ Yayınları: 11/440
3. Prof. Dr. Hayrettin Karaman, Prof. Dr. Mustafa Çağrıcı, Prof. Dr. İbrahim Kafi Dönmez, Prof. Dr. Sabrettin Gümüş, De Weg van de Koran: III, 21-22.
Met vrede en gebed…
Islam in vraag en antwoord
