– Hvernig ætti ytri klæðnaður konu að vera?
– Hversu mikið má vera afklætt að ofan og neðan?
– Hvernig á að loka höfuðinu?
– Er hægt að ná fram hógværð með pilsi sem nær niður að hnjám?
– Er það nauðsynlegt að láta höfuðslæðuna síga niður fyrir axlirnar?
Kæri bróðir/systir,
Í klæðaburði múslimskra kvenna er aðalatriðið að tryggja hógværð.
Það að hylja allan líkamann nema hendur og andlit þýðir að ekkert má vera afhjúpað. Til þess að kjóll teljist vera í samræmi við íslamska klæðaburð þarf hann að vera nógu þykkur til að ekki sjáist í gegnum hann og nógu langur til að hylja kynfærin. Það að klæðast þunnum og gegnsæjum kjól sem sýnir í gegnum sig telst ekki vera íslamskur klæðaburður.
Allt líkami kvenna er áhrifasvæði, nema andlit og hendur.
Andlit og hendur kvenna eru ekki avret (það sem þarf að hylja) í bæn og utan bænar, svo framarlega sem engin hætta er á fitna (sundrung eða óeining). Það er ágreiningur um hvort fætur kvenna séu avret. Samkvæmt þeirri skoðun sem er talin rétt, eru fætur kvenna ekki avret. Samkvæmt annarri skoðun eru fætur kvenna ekki avret í bæn, en utan bænar eru þær avret. Til að forðast þennan ágreining er best að hylja fæturna. Samkvæmt réttri skoðun eru handleggir, eyru og laust hangandi hár kvenna einnig avret.
Þýðingarnar á þeim hadith-um sem málið snýst um eru sem hér segir:
Samkvæmt frásögn frá Aisha, systir hennar Asma heimsótti einn daginn spámanninn. Hún var í þunnum kjól sem sýndi undirfötin. Þegar spámaðurinn sá hana, sneri hann sér frá henni og sagði:
“
Ó Esma, þegar kona nær kynþroska…
-með því að sýna andlitið og hendurnar-
Það væri ekki rétt að önnur hlið þeirra kæmi í ljós.“
(Abú Dávúd, Libas 31)
Í Sahih-i Müslim er frá því greint, að í frásögn frá Abu Hurayra (ra) hafi spámaðurinn (asm) sagt að konur sem ganga um í fötum sem eru þunnar og gegnsæjar, það er að segja fötum sem sýna líkamann, séu dæmdar til helvítis og muni ekki einu sinni finna ilminn af paradís.2
Alkame bin Ebi Alkame segir að móðir hans hafi sagt eftirfarandi:
„Hafsa, dóttir Abdurrahmans, kom í heimsókn til frú Aishas (móðir hinna trúuðu) með þunnt höfuðklæði sem sýndi hárið hennar. Frú Aisha (móðir hinna trúuðu) tók höfuðklæðið af henni, braut það saman í tvennt og þykknaði það.“
3
Hjá Ömer (ra) var það þannig að þótt hann væri ekki alveg gegnsær, þá varaði hann trúaða við því að konur ættu ekki að klæðast fötum sem sýndu undirfötin sín greinilega.4
Ímam Serahsî
eftir þessa ígræðslu gildir sama regla, jafnvel þótt kjóllinn sem konan klæðist sé mjög þunnur, segir hann. Síðan
„Klædd, en samt afklædd“
skráir hadithinn sem þýðir um það bil: og segir svo:
„Þessi tegund af klæðnaði er eins og net, hún tryggir ekki hylmingu. Þess vegna er það ekki leyfilegt fyrir ókunnuga karlmenn að horfa á konu sem er klædd á þennan hátt.“5
Málið snýst um það hversu gegnsætt efnið er og hvort það sýnir húðlitinn. Ef húðin sést í gegnum kjólinn, sama hvort hann er þunnur eða þykkur, þá telst það ekki vera viðeigandi klæðnaður. Þetta mál…
Halebî-i Sağir’
það er tilgreint sem hér:
„Ef kjóllinn er svo þunnur að hann sýnir húðlitinn undir, þá er ekki um að ræða að hylja kynfærin. En ef hann er þykkur en þrengir að líkamanum og tekur á sig lögun hans (þannig að lögun líkamans verður sýnileg), þá er um að ræða að hylja kynfærin og því ætti það ekki að vera bannað og bæn er leyfileg.“6
Þetta á við á sama hátt í öðrum trúarflokkum.
Skoðun Maliki-skólans er sem hér segir:
Ef kjóllinn er gegnsær og sýnir húðlitinn strax, þá er það ekki talin vera hylming. Bænin sem er framkvæmd á þennan hátt verður endilega að endurtaka. Það er líka óæskilegt að klæðast kjól sem er þunnur og þröngur og sýnir lögun líkamans. Því að þetta er talið vera skortur á persónuleika og það er í andstöðu við klæðaburð forvera fræðimanna.7
Skoðun Hanbali-skólans er sem hér segir:
Skyldubundin hylming er þannig að hún hylur húðlitinn. Ef klæðnaðurinn er svo þunnur að húðliturinn sést og hvítleiki og roði líkamans verður sýnilegur, þá er bæn ekki leyfileg. Því þá hefur hylmingin ekki átt sér stað. Ef hún hylur litinn en sýnir lögun líkamans, þá er bæn leyfileg. Því það er ómögulegt að forðast það, jafnvel þótt hylmingin sé þykk.8
Skoðun Shafi’i-skólans er sem hér segir:
Skyldan er að klæðast fötum sem ekki sýna húðlitinn. Það er ekki leyfilegt að klæðast fötum sem sýna húðlitinn vegna þynnunnar. Því með slíkum fötum er ekki um að ræða fullnægjandi hylmingu. Það er að segja, föt sem sýna hvítleika eða svörtleika húðarinnar vegna þynnunnar eru ekki nægileg til að uppfylla skilyrði hylmingar. Jafnvel þótt fötin séu þykk, ef þau sýna hluta af kynfærum vegna áferðarinnar, er hylmingin ekki fullnægjandi. Bæn sem framkvæmd er í fötum sem sýna þykkt og þynnku líkamans, svo sem hné og læri, er rétt, því að hylmingin er talin fullnægjandi. En það er æskilegt að nota klæði sem ekki sýna líkamshluta.9
Af öllum þessum flutningum má draga eftirfarandi ályktun:
Ef kjóllinn sem konan klæðist í návist karlmanna sem hún má giftast er svo þunnur að hann sýnir húðlit hennar, þá telst það ekki til hylmingar og er því ekki leyfilegt að klæðast honum. Þetta á við um kjóla, skyrtur og pils, sem og höfuðklútar og sokkabuxur.
Samkvæmt því eru ákveðin skilyrði sem þarf að uppfylla til að klæðaburðurinn teljist í samræmi við trúarlegar kröfur, og það er mikilvægt að huga að þeim:
– Að kjóllinn sé ekki of þunnur til að sýna líkamann,
– Það má ekki vera of skrautlegt eða litríkt til að vekja óþarfa athygli,
– Það má ekki vera svo þröngt að það sýni línu líkamans.
Þó að bæn sé gild þegar maður klæðist þröngum buxum og þröngum skyrtum sem sýna vel líkamslínu, þá er það ekki leyfilegt í trúarlegum skilningi þar sem það getur vakið athygli og áreiti hjá þeim sem horfa á. Hinn látni Ibn-i Âbidin vísar einnig til þessa í verki sínu.10
Á hinn bóginn verða konur ekki aðeins að vera klæddar á viðeigandi hátt, heldur eiga þær einnig að forðast áberandi svipbrigði, tal og göngulag sem gæti vakið athygli karla:
„Og seg þú hinum trúuðu konum: Þær skulu halda augum sínum niðurum
(að forðast að horfa á það sem er bannað)
þær skulu gæta sín; þær skulu vernda heiður sinn og hreinleika. Þær skulu ekki sýna skart sitt, nema það sem er sýnilegt. Þær skulu breiða höfuðslæður sínar yfir hálsinn
(svo sem)
þeir skulu hylja sig. Eiginmenn þeirra, feður þeirra, feður eiginmanna þeirra, synir þeirra, synir eiginmanna þeirra, bræður þeirra, synir bræðra þeirra, synir systra þeirra, konur þeirra.
(trúaðar konur),
sem þeir hafa undir höndum
(þrælarnir),
karlarnir þurfa ekki lengur á konum að halda
(sem hefur misst kynferðislega getu)
þær skulu ekki sýna skart sitt öðrum en eiginmönnum sínum, eða börnum, sem enn ekki hafa skilið kvenleika kvenna. Þær skulu ekki slá fótum sínum í jörðina, svo að skart sem þær fela, verði þekkt. Ó þér sem trúið! Iðrist öll saman til Guðs, svo að þér megið ná frelsun.“
(Núr, 24/31)
Það er afar mikilvægt fyrir frjálsar konur að sýna ekki skart sitt öðrum en þeim sem eru undanþegnir þessari reglu, bæði til að vernda eigin hreinleika og öryggi og til að tryggja góða framfærslu. Það er líka mjög mikilvægt að þær hvetji til siðsemi og hreinleika og forðist að vekja athygli karla og leiða þá í freistni. Til að leggja áherslu á þetta og minna á styrk og umfang þess að hylja sig, er jafnvel mælt fyrir um að þær leiðrétti göngulag sitt: þær eiga ekki að slá fótum sínum í jörðina svo að skart sem þær fela verði sýnilegt, það er að segja, þær eiga að ganga með siðsemi og virðuleika eftir að þær hafa hylst frá toppi til táar. Þær eiga ekki að hreyfa fótum sínum eða slá fótum sínum svo að gervi- eða náttúrulegt skart sem þær fela verði sýnilegt, og þær eiga ekki að vekja athygli með ósiðlegu göngulagi; því að það getur æst karlmenn og vakið grunsemdir. En það má ekki gleyma því að árangur kvenna í þessu máli er einnig háður hreinleika og skyldum karla, og áhuga og umhyggju samfélagsins, og þetta allt getur aðeins staðið með hjálp Guðs. Þess vegna er þetta ávarp frá sendiboða Guðs (friður sé með honum) til allra múslima, þar sem karlmenn eru nefndir en konur eru einnig innifaldar:
Og þér sem trúið! Iðrist yður öll saman til Guðs, svo að þér megið hljóta frelsun.
Það er því engin von um frelsun í spilltri samfélagsgerð, og spillingu samfélagsins má að mestu rekja til galla og mistaka karla, áður en kvenna. Þess vegna eiga allir trúaðir, karlar og konur, að iðrast galla og mistaka sína, sem eru óviðeigandi fyrir trú og bera merki um fáfræði, og snúa sér til Guðs, leita hjálpar hans og fylgja boðum hans af kostgæfni og athygli, svo að þeir geti náð frelsun saman. Þess vegna eiga þeir sem bera ábyrgð og aðrir sem málið varðar að gæta eftirfarandi boða til að tryggja frelsun allra.11
Smelltu hér til að fá frekari upplýsingar:
– Er til einhver ákveðin klæðselífsstíll sem íslam ávísar á? …
– HÍJAB…
– Sérstakt Dossier um Hijab og Turban.
Neðanmálsgreinar:
1. Abú Dávúd, Libas:31.
2. Múslim, Libas.-125.
3. Muvatta’, Libas:4
4. Al-Bayhaqi. Sunan, 2:235
5. al-Mabsut, 10:155-
6. Halebî-i Sağır, bls. 141. l. Menânü’l-Celü, 1:136
8. Ibn Kudāma. al-Mughnī, 1:337.
9. al-Majmu’, 3:170-172.
10. Reddü’l-Muhtar, 5:238.
11. Elmalılı, Kóranútþýðing.
(sjá Mehmed PAKSU, Kona, hjónaband og fjölskylda)
Með kveðju og bæn…
Íslam í spurningum og svörum
