Kæri bróðir/systir,
Já, sérhver afstaða og hegðun mannsins afhjúpar eða gefur til kynna persónuleika hans.
líkamstjáning er það.
Ganga er líka eitt af þeim mikilvægustu einkennum sem sýna persónuleika og karakter manneskju.
Í Kóraninum og Sunna er því lýst að göngulag múslima, ferðalög hans um jörðina, eigi að vera í anda íhugunar, þakklætis og gleði yfir guðlegum blessunum; honum er boðið að haga sér í öllum sínum athöfnum í samræmi við þau gildi sem hann trúir á.
Þessi setning gefur til kynna að jafnvel þegar menn fara til að framkvæma bænina, sem er mikilvægasta trúarlega gildið á eftir trúnni, ættu þeir að ganga í ró og næði, ekki í flýti og á hlaupum.
Í Kóraninum kemur skýrt fram að það er náið samband á milli persónuleika, siðferðis og hegðunarmynsturs einstaklingsins.
Því meira sem einstaklingurinn lifir eftir kenningum íslams um trú, tilbeiðslu, samskipti, siðferði, hjarta- og sálarlíf, því meira verður það hluti af eðli hans og hann öðlast þannig persónuleika og karakter sem múslima. Eitt af mikilvægustu markmiðum íslams er einmitt að gefa manninum annað eðli.
Því segir spámaðurinn (friður sé með honum):
„Enginn yðar getur verið fullkominn trúaður nema hann láti langanir sínar og ástríður lúta boðskapnum sem ég hef fært.“
er að segja.(1)
Þegar við skoðum málið frá þessu sjónarhorni, sjáum við að í Kóraninum er göngulagið nátengt bæði siðferði samfélagsins og einstaklingsins, sem og persónuleika þeirra.
Í Súrat al-Isrá, versum 22-39,
það eru nefndir grundvallarþættir og meginreglur sem gera samfélag að samfélagi. Í þessum versum
Siðferði, siðareglur, einstaklings- og samfélagslegar skyldur eru grundvölluð á einingarhugmyndinni; að ekki skuli vera neitt annað en Guð, að ekki skuli tilbiðja neinn annan en hann, að vera góður við foreldra, að hjálpa ættingjum, fátækum og þeim sem eru á flótta, að forðast að sóa eigum sínum, að ekki drepa fóstur í móðurkviði af ótta við skort, að forðast hór, að ekki drepa mann að óréttu, að vernda eignir munaðarlausra barna, að standa við orð sín, að vera réttlátur í mælingum og þyngd, að rannsaka sannleikann vel.
er boðið og á jörðinni
bann við því að ganga um með hroka og stærilátlegri framgöngu
er að ljúka.
Þessir versir, sem nefndir eru, byrja á einingu Guðs og þessi kafli endar einnig með áherslu á sannleikann um einingu Guðs. Í mótun múslimsks sjálfsmyndar…
trú á einingu Guðs
Og í almennum skilningi er trúarkerfið, bæði í sínum grundvallaratriðum og í sínum stigum, aðalásinn sem hvert mál tengist.
Í þessu sambandi er í Kóraninum lögð áhersla á siðferðileg og bókmenntaleg gildi, sem eru grundvölluð á trúargildum, einkum á einingu Guðs, og í lokin er aftur lögð áhersla á að forðast fjölgyðistrú og tengsl við hana.(2)
Það er einnig bent á að sérhver aðgerð, orð og hugsun ætti að hefjast með einingu og byggjast á henni.
Á sama hátt, varðandi það hvernig Lokman (friður sé með honum) kenndi manninum að ganga á agaðan hátt.
ráðleggingar sem hann gaf syni sínum
eitt barn
þar sem persónuleiki hans og einkenni eru dregin upp
það hefur verið fjallað um það í þessu samhengi.
Lokman (as) lýsir grundvallaratriðum barnauppeldis á hátt sem er gegnsýrt af visku:
„Þegar Lokman gaf syni sínum ráð sagði hann: ,Sonur minn! Þú skalt ekki setja neinn jafningja við Guð. Því að fjölgyðingadýrkun er mikil synd. Sonur minn, það sem gert er, jafnvel þótt það sé eins lítið og sinnepsfræ, og þótt það sé falið í steini eða í himninum eða á jörðu, þá mun Guð það upplýsa. Því að Guð er svo nærgætinn, svo alvitur.’“
(vísindin, þau síast inn í leyndarmál á mjög auðveldan hátt)
Sonur minn, framkvæmdu bænina rétt, breid út góðvild og reyndu að koma í veg fyrir illsku, og þolaðu þær þjáningar sem þér mæta! Því að þetta eru verk sem krefjast þrautseigju og ákveðni.
Hafðu ekki hrokafulla framkomu og snúðu ekki baki við fólki, og gakk ekki stolt og hrokafullt um jörðina! Því að Guð elskar ekki þá sem eru hrokafullir, sjálfumglaðir og stærilátir. Gakk hóflega og í jafnvægi!
Stilltu röddina þegar þú talar, ekki öskra! Mundu að ljótasta röddin er rödd asna sem öskrar af öllum sínum krafti.'“
(Lokman, 31/13, 16-19)
Hinar viskubundnu og gullnu ráðleggingar Lokmans (as) um barnauppeldi, sem gefa fólki á öllum tímum mjög mikilvæg skilaboð, eru byggðar á eftirfarandi meginreglum:
Að þekkja og tileinka sér sannleikann um einingu Guðs, að forðast skurðgoðadýrkun sem er talin vera hin mesta og versta kúgun, að viðurkenna að réttur Guðs er ofar öllu og að þar sem uppreisn gegn honum á sér stað, þar eru þessir menn –
jafnvel þótt það séu foreldrar-
það að óhlýðnast þeim; að réttur foreldra sé sá stærsti á eftir rétti Guðs og að hlýðni við þá sé skylda og að maður eigi að vera þakklátur fyrir að þeir hafi alið mann upp; að maður eigi að sýna af sér bestu hegðun í samskiptum við aðra, allt frá því að boða og tákna trúarleg gildi til að stilla göngulag og tón raddarinnar.(3)
Með öðrum orðum, það eru nefndar þær grundvallarreglur sem eiga að vera til staðar í nafni trúarinnar.
Hér gefur Kóraninn, í gegnum munn Lokmans, grundvallarreglur um karakterþjálfun múslimsks barns, þar sem þetta ákveðna atriði gegnir mikilvægu hlutverki:
„eftir göngulaginu“
þar er einnig minnst á;
Að ganga um í hroka, oflæti og sjálfsdýrkun, sem hvorki Guð né menn þola, að líta niður á fólk og vanmeta það, er sálfræðilegt vandamál og merki um minnimáttarkennd.
varar við.(4)
Lokman (as) lauk þessum ráðum til sonar síns með áminningum um að hann ætti að ganga í jafnvægi og stilla raddstyrk sinn vel.
Í Kóraninum, í Súrat al-Furqan, er einnig
„Þjónar hins Nåderíka“
Hann lýsti þeim með dæmigerðum eiginleikum, einkenndi þá með átta lýsingarorðum sem hvert um sig minnti á ákveðinn hóp og gerði þannig, í vissum skilningi, samantekt á íslamskri siðfræði og menningu. Þegar hann teiknaði upp mynd af persónuleika hinna einlægu þjóna hins miskunnsama, setti hann þá í fyrsta sæti…
„þeir ganga í auðmýkt, hógværð og virðuleika“
er nefnt.(5)
Mikilvægur þáttur í ímynd hins fullkomna manns í Kóraninum er það sem hann telur vera hluta af mannlegu eðli og siðferði.
„hófleg ganga“
það sem hann fyrst og fremst lagði áherslu á þegar hann fjallaði um það
án hroka, drambs og sjálfsánægju
að ganga.(6)
Heimildir:
1) Al-Baghavī, Husayn b. Mas’ūd, Sharḥ al-Sunna, (útg.: Shu’ayb al-Arna’ūt, Muḥammad Zuhayr Shāwīsh), al-Maktab al-Islāmī, Damaskus, 1983, bls. 213; al-Bayhaqī, Abū Bakr Aḥmad b. al-Husayn b. ‘Alī, al-Madkhal ilā al-Sunan al-Kubrā, (útg.: Muḥammad Ziyā’ al-Raḥmān al-A’zamī), Dār al-Khulafā’ li-l-Kitāb al-Islāmī, Kúveit, 1993, bls. 1/188.
2) Sjá Seyyid Kutub, Fi Zilali’l-Kur’an, Beirut, Dâru’ş-Şurûk, 1986, 4/2220; Zuhaylî, et-Tefsiru’l-Münir, Dâru’l-Fikir, 1991, 15/68; Muhammed Beşir b. Cedidiyye, Tenvîru’l-Müstenîr fi Beyani Meani’l-Kur’an, 4/24.
3) Rıfat Oral, „Lokman (as) og barnauppeldi í Kóraninum“, Mehir-tímaritið, vorið 1999, bls. 63-65; Mustafa Müslim, et-Tefsiru’l-Mevdûî li Süveri’l-Kur’ani’l-Kerîm, 6/36.
4) Mustafa Müslim, al-Tafsīr al-Mawḍūʿī, 6/34-35.
5) Elmalılı, Hak Dini Kur’an Dili, V/3611.
6) Nánari upplýsingar má finna í: Ergün Çapan, „’Gångháttur’ sem siðferðismælikvarði í Kóraninum“, Tímarit guðfræðideildar Harran háskóla, Şanlıurfa, júlí–desember 2011, nr. 26: 32-58.
Með kveðju og bæn…
Íslam í spurningum og svörum
