– Λέγεται ότι η μαρτυρία του σύμπαντος και των διαφόρων κόσμων που περιέχει για την ύπαρξη και την ενότητα του Θεού είναι «ΕΜΜΕΣΗ». Δηλαδή, μια μετάβαση από το έργο στον δημιουργό του. Αφού περάσουμε από όλα αυτά τα στάδια (πώς περνάμε;), πώς έρχεται και ποια είναι η φύση της «ΑΜΕΣΗΣ» θέσης, δηλαδή της θέσης όπου μπορούμε να ρωτήσουμε και να ακούσουμε τον Θεό;
– Ποιες είναι, λοιπόν, οι κωδικές λέξεις για να φτάσεις στο σημείο να ακούς τον καλλιτέχνη από τον ίδιο τον καλλιτέχνη; Είναι αυτό δυνατόν;
– Ποια είναι η σχέση μεταξύ της απουσίας και της παρουσίας;
Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Η συζήτησή μας με το άτομο απέναντί μας.
είναι διαθέσιμο
δηλαδή, το πρόσωπο αυτό είναι παρόν εκείνη τη στιγμή και μας ακούει. Εμείς απευθυνόμαστε απευθείας σε αυτόν. Όταν μιλάμε για ένα άτομο που δεν είναι παρόν εκείνη τη στιγμή, τότε
απόντος
θα μιλήσουμε. Στον άνθρωπο που έχουμε απέναντί μας.
“εσύ”
όταν απευθυνόμαστε σε κάποιον, μιλώντας εμμέσως για το πρόσωπο αυτό
«ο»
αναφερόμαστε σε αυτό ως.
Ο Δάσκαλος Μπεντιουζζαμάν, στην εξήγηση της Σούρας Φάτιχα,
από την αρχή της σούρας
«Εσένα μόνο λατρεύουμε»
ότι μέχρι τώρα μιλούσαν για τον Θεό σαν να ήταν κάτι το απόμακρο,
«Εσένα μόνο λατρεύουμε»
αναφέρει ότι έχει μεταβεί σε κατάσταση ηρεμίας.
Στην αρχή της σούρας
«Όλη η δόξα και η ευχαριστία ανήκουν στον Αλλάχ, τον Κύριο των κόσμων.»
Η πρόταση είναι σε παθητική φωνή. Η ενεργητική φωνή θα ήταν:
«Όλη η δόξα και η ευχαριστία ανήκουν σε Σένα, Εσύ είσαι ο Κύριος όλων των κόσμων».
«(Αυτός) είναι ο Ελεήμων και ο Πολυεύσπλαχνος.»
Η πρόταση είναι επίσης ελλειπτική. Η πλήρης μορφή της πρότασης είναι:
«Εσύ είσαι ο Ελεήμων και ο Πολυεύσπλαχνος»
«Αυτός είναι ο Κύριος της Ημέρας της Κρίσεως».
Η προστακτική μορφή της πρότασης:
«Εσύ είσαι ο κύριος της ημέρας της κρίσης.»
Οι προηγούμενες αόρατες διαλογιστικές σκέψεις γέννησαν μια κατάσταση ηρεμίας στην ψυχή του πιστού και αυτή η κατάσταση τον ανύψωσε στο επίπεδο να απευθύνεται απευθείας στον Θεό.
Εδώ, όταν από την απουσία φτάνουμε σε αυτή τη θέση γαλήνης…
«Εμείς μόνο σε σένα λατρεύουμε και μόνο από σένα ζητάμε βοήθεια.»
με την έκφραση αυτή απευθύνεται κανείς απευθείας στον Θεό.
Ας φανταστούμε ότι βρισκόμαστε στο τζαμί Σελιμιγιέ, ένα αριστούργημα του αρχιτέκτονα Σινάν. Καθώς κοιτάζουμε τον θόλο…
«Πώς κατάφεραν να χτίσουν αυτόν τον υπέροχο θόλο με τέτοια τελειότητα!»
λέμε. Όταν κοιτάζουμε προς το ιερό
«Τι εκλεπτυσμένη τέχνη έχει επιδείξει σε αυτό!»
λέμε. Όταν θαυμάζουμε την τελειότητα της ηχητικής ρύθμισης,
“Τι υπέροχα που τα έχεις σχεδιάσει όλα!”
εκφράζουμε τις ευχαριστίες μας. Όλα αυτά είναι λόγια που απευθύνονται σε αόρατο πρόσωπο. Κάποτε ο θαυμασμός μας φτάνει στο αποκορύφωμα και χάνουμε τον εαυτό μας.
«Ω Σινάν! Τι σπουδαίος αρχιτέκτονας είσαι!»
εκφράζουμε με ενθουσιασμό την έκπληξή μας.
Μετά από αυτή τη σύντομη εξήγηση, ας προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε τις προτάσεις περιληπτικά:
«Η πρώτη πτυχή είναι η εξής:»
Είναι η υπάκουη επιβεβαίωση της κυριαρχίας του Θεού, η οποία είναι εμφανής στο σύμπαν, και η θαυμαστή παρατήρηση των τελειοτήτων και των αρετών Του.
Όπως ο Θεός δεν έχει εταίρο στην ουσία Του, έτσι δεν έχει εταίρο στα χαρακτηριστικά, στις πράξεις και στις ιδιότητές Του. Σε αυτή τη φράση, τονίζεται η κυριαρχία του Θεού. Εκείνος έχει αναθρέψει όλα τα σύμπαντα. Σε αυτόν τον κόσμο της ύπαρξης, δεν υπάρχει κανένα πλάσμα που να έχει δημιουργηθεί και ανατραφεί από κάποιον άλλον. Επομένως…
«η κυριαρχία της Θεότητας»
Αυτό αντιπροσωπεύει την κυριαρχία της διαπαιδαγώγησης.
Το καθήκον του ανθρώπου είναι να επιβεβαιώσει αυτήν την κυριαρχία, να πιστέψει στον Αλλάχ, τον Κύριο των κόσμων, και να αναλογιστεί με θαυμασμό ότι η διαπαιδαγώγηση κάθε πράγματος είναι ένα ξεχωριστό θαύμα.
«Έπειτα, είναι η επίδειξη και η διακήρυξη των θαυμαστών τεχνουργημάτων, που αποτελούνται από τα αποτυπώματα των ιερών ονομάτων του Θεού, το ένα στο βλέμμα θαυμασμού του άλλου.»
(βλ. Λόγοι, Εικοστός Τρίτος Λόγος, Δεύτερη Ενότητα)
Σε κάθε οντότητα του σύμπαντος παρατηρείται μια τέχνη που φτάνει στην τελειότητα. Ακόμη και σε έναν μόνο άνθρωπο, εκδηλώνονται αναρίθμητες τέχνες. Η δημιουργία του ματιού είναι μια τέχνη, η δημιουργία των δακρύων μια άλλη. Η δημιουργία του αυτιού είναι μια διαφορετική τέχνη, η δημιουργία της γλώσσας μια ακόμη άλλη. Η δημιουργία των πνευμόνων, της καρδιάς, του αίματος, των αγγείων, των νεύρων, των κυττάρων, των γονιδίων, των ατόμων, και τόσες άλλες τέχνες εκδηλώνονται σε έναν μόνο άνθρωπο, όπως και στο σύμπαν εκτελούνται αναρίθμητες τέχνες. Η δημιουργία της θάλασσας, των βουνών, των δέντρων, των ζώων, του ήλιου, της ατμόσφαιρας, των αστεριών, και τόσες άλλες, πολύ διαφορετικές τέχνες, μας περιβάλλουν εσωτερικά και εξωτερικά.
Ο άνθρωπος, δίχως να λαμβάνει υπόψη του τις τέχνες, δεν μπορεί να εργάζεται μονάχα για την τροφή και την ψυχαγωγία. Η χάρη της ανώτερης φύσης του, του επιτρέπει να τις θαυμάζει και να τις μελετά, και να τραβά την προσοχή και των άλλων.
«Στη συνέχεια, το να ζυγίζεις με τη ζυγαριά της κατανόησης τις ουσίες των θεϊκών ονομάτων, καθένα από τα οποία είναι σαν ένα κρυμμένο πνευματικό θησαυρό, και να τα εκτιμάς με την εκτίμηση της καρδιάς, είναι να τους αποδίδεις την αξία που τους αξίζει.»
(βλ. ανωτ.)
Κάθε ένα από αυτά τα θαυματουργά έργα, που ο άνθρωπος παρατηρεί με θαυμασμό, πρέπει να θεωρείται ως ένα κόσμημα από τα θεία ονόματα του Θεού. Κάθε όνομα του Θεού είναι ένας κρυμμένος θησαυρός· αυτά δεν είναι ορατά με το μάτι. Εμείς δεν βλέπουμε αυτούς τους θησαυρούς, αλλά τα κοσμήματα που προέρχονται από αυτούς, και τα εκτιμούμε, κατανοώντας την καλλιτεχνική τους αξία και τη σοφία της δημιουργίας.
Για παράδειγμα, η ζωή κάθε πλάσματος, από τη μέλισσα και το πρόβατο, μέχρι το ψάρι, το ελάφι, και τελικά τους αγγέλους και τους ανθρώπους, είναι σαν ένα πολύτιμο πετράδι. Όλα αυτά τα πετράδια…
Μουχί
(ζωοδότης)
προέρχεται από τον θησαυρό του ονόματός του.
Όλες οι προμήθειες είναι πολύτιμοι λίθοι από τον θησαυρό του ονόματος Ρεζζάκ, όλες οι μορφές από το όνομα Μουσαββίρ, όλα τα στολίδια και οι διακοσμήσεις…
Μουζεγίν
τα ονόματά τους είναι σαν εκφάνσεις του ονόματος Μουμίτ, σαν διαμάντια του θησαυρού του.
«Έπειτα, μελετώντας τις σελίδες των υπαρχόντων, τα φύλλα της γης και του ουρανού, που είναι σαν τα γράμματα της θεϊκής δύναμης, είναι μια θαυμαστή περισυλλογή.»
(βλ. ανωτ.)
Το σύμπαν είναι ένα βιβλίο γραμμένο με το πενάκι της δύναμης, και κάθε οντότητα είναι μια λέξη από αυτό το βιβλίο. Όλες αυτές οι λέξεις συγκεντρώνονται σε δύο μεγάλες σελίδες: τη γη και τον ουρανό.
Ο άνθρωπος, αν και μικρός από άποψη ύλης, είναι ένα ον που μπορεί να διαβάσει αυτές τις δύο σελίδες, να μελετήσει τις έννοιες που περιέχουν και να θαυμάσει τις υπέροχες εκδηλώσεις γνώσης και σοφίας που βλέπει. Σε αυτό το σημείο υπερτερεί των άλλων όντων.
Αυτή είναι μια πτυχή του γεγονότος ότι ο άνθρωπος έχει δημιουργηθεί στην τελειότερη μορφή.
«Έπειτα, με θαυμασμό να παρατηρείς τα στολίδια και τις εκλεπτυσμένες τέχνες που υπάρχουν σε αυτόν τον κόσμο, είναι μια επιθυμία να αγαπήσεις τη σοφία του Δημιουργού τους, του Πανέμορφου, και να βρεθείς στην παρουσία του Δημιουργού τους, του Παντέλειου, και να απολαύσεις την εύνοιά του.»
(βλ. ανωτ.)
Σε αυτόν τον κόσμο της ύπαρξης, όλα είναι υπέροχα και κάθε ον έχει υφανθεί με λεπτεχνή τέχνη. Καθώς ο άνθρωπος παρατηρεί αυτές τις ομορφιές, ανυψώνεται στο πεδίο της γνώσης. Και αυτό το ταξίδι γνώσης στα θεϊκά έργα, γεννά στην καρδιά του μια επιθυμία να βρεθεί ενώπιον του «Δημιουργού του, του Παντοδύναμου», που έγραψε και δημιούργησε αυτά τα θαυμαστά και θαυματουργά έργα, και να αξιωθεί της εύνοιάς Του.
«Η δεύτερη πλευρά είναι η πλευρά της γαλήνης και της επικοινωνίας, η οποία περνά από το δημιούργημα στον Δημιουργό. Βλέπει κανείς ότι ένας Δημιουργός, ένδοξος και μεγαλοπρεπής, επιθυμεί να αποκαλύψει και να γνωστοποιήσει τον εαυτό Του μέσα από τα θαύματα της τέχνης Του. Και εκείνος ανταποκρίνεται με πίστη και γνώση.»
(βλ. ανωτ.)
“Από το αποτέλεσμα συμπεραίνουμε την αιτία.”
Η φράση “από τη θέαση και τη συλλογιστική του κόσμου των υπαρχόντων, περνάει στα καθήκοντα που πρέπει να εκπληρώσει απέναντι στον δημιουργό αυτών των έργων” σημαίνει αυτό.
«Βλέπει κανείς ότι ο Δημιουργός, ο Παντοδύναμος, επιθυμεί να αποκαλύψει και να γνωστοποιήσει τον εαυτό Του μέσα από τα θαύματα της τέχνης Του.»
που βρίσκεται στην αρχή της πρότασης
“όραση”
Η λέξη “φι’λί” σημαίνει σκέψη, στοχασμός, περισυλλογή. Δηλαδή, ο άνθρωπος σκέφτεται αυτήν την έννοια, και έπειτα πιστεύει στον Δημιουργό, τον Παντοδύναμο, ο οποίος επιθυμεί να αποκαλυφθεί μέσα από τα έργα Του, και ακολουθεί το δρόμο της προόδου στη γνώση Του.
Σε μελλοντικές εκφράσεις, όπως και σε αυτήν εδώ.
“βλέπει ότι”
ή
“βλέπει ότι”
οι πρώτες προτάσεις που αρχίζουν με
«απόντος»
, οι δεύτερες προτάσεις, δηλαδή η πράξη που προκύπτει από αυτή την απουσία πνευματικής ενασχόλησης, είναι:
“ετοιμοπόλεμος”
γίνεται.
«Και τότε βλέπει:»
Ένας Ελεήμων Κύριος επιθυμεί να γίνει αγαπητός με τους ωραίους καρπούς της ελεημοσύνης Του. Και εκείνος, με αφοσίωση στην αγάπη Του και με αποκλειστική λατρεία, γίνεται αγαπητός σε Εκείνον.
(βλ. ανωτ.)
Στη συνέχεια, σκέφτεται ότι ο Θεός επιθυμεί να τον αγαπήσουν οι άνθρωποι, καλλιεργώντας τα πάντα με τη χάρη Του και προσφέροντάς τα προς όφελος του ανθρώπου. Αυτή η εσωτερική, σιωπηλή σκέψη, τελικά, τον οδηγεί να αφιερώσει την ικανότητά του για αγάπη στην αγάπη του Θεού και να Τον λατρεύει μόνο Εκείνον. Αυτό αποτελεί μια άμεση ανταπόκριση. Εκπληρώνοντας αυτό το καθήκον, κερδίζει την αγάπη του Κυρίου του.
“Και τότε βλέπει ότι:
Ένας γενναιόδωρος Δωρητής τον περιποιείται με τις απολαυστικές υλικές και πνευματικές ευλογίες Του. Κι εκείνος, ανταποδίδοντας, με τις πράξεις, την κατάστασή του, τα λόγια του, ακόμα και με όλες τις αισθήσεις και τα μέσα του, αν μπορούσε, Του εκφράζει ευγνωμοσύνη, δοξολογία και έπαινο.
“Και τότε βλέπει ότι:
Ένας ένδοξος και ωραίος Δημιουργός, φανερώνει την μεγαλοσύνη, την τελειότητα, την δόξα και την ομορφιά Του στα είδωλα αυτών των υπαρχόντων, τραβώντας την προσοχή. Και εκείνος, σε αντάλλαγμα,
«Αλλάχ Ακμπάρ, Σουμπχάναλλάχ»
λέγοντας, με ταπεινοφροσύνη, θαυμασμό και αγάπη, προσκυνά.”
(βλ. ανωτ.)
Κάθε ον είναι όμορφο, κάθε ον είναι τέλειο και είναι έργο μιας άπειρης δύναμης. Δηλαδή, κάθε ον φέρει και εκδηλώνει ταυτόχρονα τις εκφάνσεις της ομορφιάς, της τελειότητας και της μεγαλοπρέπειας. Ωστόσο, σε ορισμένα όντα η μεγαλοπρέπεια είναι πιο κυρίαρχη και εντυπωσιακή, σε άλλα η ομορφιά, και σε άλλα η τελειότητα.
Για παράδειγμα, όταν κοιτάμε τον ουρανό, η δύναμη και η μεγαλοπρέπειά του είναι τα πρώτα πράγματα που τραβούν την προσοχή μας, αλλά ο ουρανός είναι και πολύ όμορφος.
Ο Θεός, που καθιστά ολόκληρο το σύμπαν καθρέφτη τόσο της ευσπλαχνίας και της γενναιοδωρίας Του, όσο και της μεγαλοπρέπειας και της δόξας Του, τραβάει την προσοχή του ανθρώπου σε αυτές τις εκδηλώσεις δίνοντάς του νου. Ένας πιστός που παρατηρεί αυτές τις εκδηλώσεις ομορφιάς, δόξας και τελειότητας…
“Αλλάχ ου Ακμπάρ, Σουμπχάναλλαχ”
λέγοντας, με ταπεινοφροσύνη, θαυμασμό και αγάπη, προσκυνά.
«Και τότε βλέπει ότι:»
Ένας Απόλυτος Πλούσιος, μέσα σε μια απόλυτη γενναιοδωρία, επιδεικνύει τον απέραντο πλούτο και τους θησαυρούς του. Εκείνος, σε αντάλλαγμα, με θαυμασμό και έπαινο, με απόλυτη ταπεινότητα, ρωτά και ζητά.
(βλ. ανωτ.)
Ο Θεός απλώνει απλόχερα τις ευλογίες του σε όλα τα πλάσματά του και τα ευχαριστεί. Η γενναιοδωρία Του είναι απόλυτη, δηλαδή δεν υπόκειται σε κανέναν περιορισμό και είναι αιώνια.
Ας εξετάσουμε, για παράδειγμα, το δώρο της όρασης, ένα από τα αναρίθμητα δώρα Του: Ο Θεός χάρισε ένα ζευγάρι μάτια σε κάθε πλάσμα που ζει στη γη, από τη μύγα και τη μέλισσα μέχρι το λιοντάρι και τον άνθρωπο. Αυτό το μεγάλο δώρο βρίσκεται μόνο στο θησαυροφυλάκιό Του.
Ο άνθρωπος, όπως έχει ανάγκη από μάτια, αυτιά, χέρια και πόδια, έτσι έχει ανάγκη και από πολλά άλλα πράγματα, από τον αέρα και το νερό μέχρι τις ελιές και το μέλι. Αυτή η κατάστασή του…
«απόλυτη υπερηφάνεια»
όπως εκφράζεται. Αυτός ο φτωχός άνθρωπος, που στερείται τα πάντα, «με απόλυτη ταπεινότητα και ευγνωμοσύνη, ζητά και ικετεύει», σκεπτόμενος την απέραντη αφθονία των θησαυρών της ευσπλαχνίας του Θεού.
Η σκέψη αυτών των θησαυρών είναι «από απόσταση», ενώ η ερώτηση και η ζήτηση είναι «από κοντά».
«Και τότε βλέπει: Ο Δημιουργός, ο Παντοδύναμος, έχει μετατρέψει τη γη σε μια έκθεση, όπου εκθέτει όλα τα αρχαία έργα τέχνης Του. Και εκείνος, ανταποκρινόμενος, λέει “Μα Σα Αλλάχ” με θαυμασμό, “Μπαρικά Αλλάχ” με έπαινο, “Σουμπχάνα Αλλάχ” με έκπληξη, “Αλλάχ Ου Ακμπάρ” με επιδοκιμασία.»
(βλ. ανωτ.)
Οι επιστήμονες λένε ότι υπάρχουν περίπου ένα εκατομμύριο εξακόσιες χιλιάδες είδη ζώων και φυτών στη γη. Κάθε ένα από αυτά είναι ένα ξεχωριστό αριστούργημα. Το να θεωρείς τη γη μια τέτοια υπέροχη έκθεση είναι μια μυστικιστική σκέψη. Αυτή η θαυματουργή τελειότητα και ομορφιά στις τέχνες…
“Μα Σα Αλλάχ”, “Μπαρκα Αλλάχ”, “Σουμπχάνα Αλλάχ”, “Αλλάχ Ού Ακμπάρ”
Ανταποδίδοντας με αυτόν τον τρόπο, είναι σαν να είσαι σε ετοιμότητα.
Ένας και Μοναδικός, με τα ανεπανάληπτα σήματα του, με τις σφραγίδες που Του ανήκουν, με τα διακριτικά Του, με τα διατάγματα που Του είναι αποκλειστικά, σφραγίζει με την σφραγίδα της Ενότητας όλη την ύπαρξη σε αυτό το σύμπαν και χαράσσει τα σημεία της Ενότητας. Και υψώνει τη σημαία της Μοναδικότητας στα πέρατα του κόσμου. Και διακηρύσσει την Κυριαρχία Του. Και εκείνος, ανταποκρινόμενος, με επιβεβαίωση, πίστη, ενότητα, κατανόηση, μαρτυρία και λατρεία, ανταποδίδει.
(βλ. ανωτ.)
Ο Θεός,
«Ο Ένας και Μοναδικός»
Δεν έχει ούτε ομοίους ούτε συντρόφους ούτε στην ουσία του ούτε στα χαρακτηριστικά του.
Εχάδ
Το όνομα “Αλλάχ” εκφράζει την ενότητα της θεϊκής υπόστασης, ενώ το όνομα “Βαχίντ” δηλώνει ότι οι άπειρες και απόλυτες ιδιότητες ανήκουν αποκλειστικά σε Αυτόν.
Ο Παντοδύναμος Θεός,
«σφραγίζει την ενότητα σε όλη την ύπαρξη».
Η σφραγίδα της ενότητας είναι η ένωση διαφόρων υπάρξεων σε ένα ενιαίο σύνολο. Ο Δάσκαλος, για το σύμπαν…
“γενεαλογικό δέντρο της δημιουργίας”
χρησιμοποιεί την έκφραση. Η ρίζα, ο κορμός, όλα τα κλαδιά, τα φύλλα, τα άνθη και οι καρποί ενός δέντρου αποτελούν μια ενότητα μέσα στην πληθώρα. Δηλαδή, αν και είναι πολλά σε αριθμό, όλα έχουν γίνει ένα πράγμα, υπηρετώντας μαζί το δέντρο. Πλέον, όταν μιλάμε για το δέντρο, δεν λέμε τόσα κλαδιά, τόσα φύλλα,
“δέντρο”
λέμε.
Αυτή η ενότητα και η αλληλεγγύη είναι σφραγίδα ενότητας. Πλέον, δεν μπορεί να ειπωθεί ότι ορισμένα κλαδιά αυτού του δέντρου τα έκανε και τα δημιούργησε κάποιος άλλος.
Στα κύτταρα ενός σώματος, στους πλανήτες του ηλιακού συστήματος, στις ηπείρους της γης και τελικά σε ολόκληρο το δέντρο του σύμπαντος, υπάρχει μια σφραγίδα ενότητας. Όλα αυτά τα πράγματα μπορούν να γίνουν κατανοητά μόνο…
«Ο Ένας και Μοναδικός»
διακηρύσσουν ότι ο Αλλάχ είναι ο δημιουργός.
Αυτές οι οντότητες, όταν συνδυάζονται και σχηματίζουν μια ενότητα, απορρίπτουν την πολυθεΐα, όπως και όταν εξετάζονται ξεχωριστά, καθώς καθεμιά φέρει τη σφραγίδα ότι μόνο ο Αλλάχ μπορεί να τη δημιουργήσει, απορρίπτοντας έτσι την πολυθεΐα.
Όλα διακηρύσσουν την «κυριαρχία» του Θεού. Από τον ήλιο και το φεγγάρι, μέχρι τον αέρα και το νερό, Εκείνος που τα έχει όλα υπό την εξουσία Του, είναι και Εκείνος που φροντίζει ένα λουλούδι. Διότι, όπως είπε ο Δάσκαλός μας, «όλα συνδέονται με όλα».
Εδώ βρίσκεται η σκέψη του ανθρώπου ότι όλα σε αυτόν τον κόσμο περνούν από μια Θεϊκή διαπαιδαγώγηση, ότι ο Δημιουργός και Κύριος όλων είναι ένας.
«απουσία»
Αυτή η σκέψη τελικά οδηγεί στην επιβεβαίωση της ενότητας του Θεού και στην υπακοή σε Αυτόν.
“ετοιμοπόλεμος”
είναι.
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
