Υπάρχουν παραδείγματα διαμαρτυριών στην ιστορία του Ισλάμ; Ποια είναι η θέση της διαμαρτυρίας στο Ισλάμ;

Λεπτομέρειες Ερώτησης

– Είναι σωστές οι διαδηλώσεις υπέρ της Παλαιστίνης; – Ποια είναι η άποψη της θρησκείας μας – είτε πρόκειται για ισλαμικό κίνημα είτε όχι – για τις διαμαρτυρίες;

Απάντηση

Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,

Δεν γνωρίζουμε καμία διάσημη διαμαρτυρία στην ιστορία του Ισλάμ. Μόνο οι πρώτες κινήσεις της εξέγερσης εναντίον του Χαλίφη Οσμάν (ρα) μπορούν να θεωρηθούν ως ένα είδος διαμαρτυρίας.

Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις μεταξύ των Ισλαμιστών λογίων σχετικά με αυτό το θέμα: Σύμφωνα με τις φετφάδες ορισμένων σύγχρονων Ισλαμιστών λογίων,

-είτε με άδεια, είτε χωρίς άδεια-

Δεν επιτρέπονται οι διαδηλώσεις. Αυτή είναι η άποψη του Σεΐχη Ουσεϊμίν και του Σεΐχη Μουκμπίλ μπν Χαδεί αλ-Βαδεί.


Οι λόγοι των μελετητών που λένε ότι η διαμαρτυρία δεν είναι θεμιτή συνοψίζονται ως εξής:


α.

Από την εποχή του Ασρ-ι Σααδέτ και έπειτα, “Ş

“η εποχή των ευσεβών προγόνων”

Η απουσία τέτοιων διαμαρτυριών κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων αιώνων, όπως λέγεται, υποδεικνύει ότι αυτό δεν είναι σωστό.


β.

Οι διαμαρτυρίες συχνά εκφεύγουν του ελέγχου και προκαλούν ζημιές σε άλλους. Σε αυτές συμμετέχουν άτομα με αναρχικές τάσεις, άτομα που δεν σκέφτονται λογικά και δεν διακρίνουν το καλό από το κακό. Οι πράξεις τους περιορίζονται σε καθαρή καταστροφή.


γ.

Ειδικά οι ζημιές που προκαλούνται στις περιουσίες άλλων αθώων ανθρώπων είναι ορατές αλήθειες. Αυτό, λοιπόν,


«Στο Ισλάμ δεν υπάρχει ούτε πρόκληση βλάβης ούτε πρόκληση ζημιάς.»

Η εν λόγω προφητική παράδοση, με την έννοια που έχει, αποτελεί έναν ισλαμικό κανόνα. Συμπεριφορές που αντιτίθενται σε αυτόν είναι απαράδεκτες.


Οι λόγοι άλλων μελετητών που λένε ότι η διαμαρτυρία είναι θεμιτή μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:



α.


Διαμαρτυρίες,

είναι ένα σύστημα διεκδίκησης δικαιωμάτων αναγνωρισμένο από τον σύγχρονο κόσμο

Ο κύριος στόχος αυτού είναι η ικανοποίηση ορισμένων αναγκών και επιθυμιών της κοινωνίας, η έκφραση των απόψεων των πολιτών στις αρμόδιες αρχές σχετικά με ορισμένα κοινωνικά προβλήματα και η επίλυσή τους με αυτόν τον τρόπο. Αυτός είναι ένας θεμιτός στόχος.


β.

Ειδικότερα, οι διαμαρτυρίες που αφορούν ολόκληρη την ισλαμική κοινότητα και όχι μια συγκεκριμένη ομάδα, θεωρούνται από το Ισλάμ όχι μόνο επιτρεπτές, αλλά και ισοδύναμες με τζιχάντ.



γ.

Τέτοιες διαμαρτυρίες από μουσουλμάνους, πέρα από το να δείχνουν την ενότητά τους και την κοινή τους πορεία προς έναν στόχο, σπέρνουν φόβο στις καρδιές των εχθρών της θρησκείας, κάνοντάς τους να διστάζουν να τους καταπιέζουν.

Αυτό το ζήτημα είναι πολύ σημαντικό.


«Δεν υπάρχει ούτε ένα βήμα που να κάνουν [οι μουσουλμάνοι] σε τόπο που να προκαλεί οργή στους απίστους, ούτε καμία επιτυχία που να πετύχουν εναντίον του εχθρού, χωρίς να τους καταγραφεί γι’ αυτό μια καλή πράξη και ανταμοιβή. Διότι ο Αλλάχ δεν αφήνει να χαθεί η ανταμοιβή των καλοπραχτούντων.»




(Αλ-Τάουμπα, 9/120)

Από το εδάφιο που αναφέρεται, είναι δυνατόν να αντιληφθούμε ότι αυτό το ζήτημα ενθαρρύνεται.

Κατά την άποψή μας, οι διαμαρτυρίες επιτρέπονται υπό τις προϋποθέσεις που θα απαριθμήσουμε παρακάτω. Σε αντίθετη περίπτωση, δεν επιτρέπονται.


1.

Ο σκοπός των διαμαρτυριών ήταν,

“Δεν είναι να δέρνεις τον αμπελουργό, αλλά να τρως τα σταφύλια”

Πρέπει να είναι έτσι. Δηλαδή, ο σκοπός δεν είναι να υιοθετήσουμε εχθρική στάση απέναντι στους κρατικούς αξιωματούχους και να επιδιώξουμε εκδίκηση, αλλά να τους καλέσουμε στη δικαιοσύνη και να τους βοηθήσουμε να λάβουν σωστές αποφάσεις. Διαφορετικά, είναι πιθανό να μην είναι δυνατό να επιτευχθεί ένα σταθερό αποτέλεσμα από μια διαμαρτυρία που τροφοδοτείται από προσωπικές εμπάθειες.


«Μην αφήνετε το μίσος και την οργή που τρέφετε εναντίον κάποιων επειδή σας εμπόδισαν να επισκεφθείτε το Ιερό Τέμενος να σας οδηγήσει σε επίθεση εναντίον τους. Να βοηθάτε ο ένας τον άλλον στο να κάνετε το καλό και να αποφεύγετε το κακό, και μην υποστηρίζετε ο ένας τον άλλον στην αμαρτία και στην επίθεση εναντίον άλλων. Να φοβάστε τον Θεό, γιατί η τιμωρία του Θεού είναι πολύ σκληρή.»




(Αλ-Μα’ίντα, 5/2)


«Ω εσείς που πιστεύετε! Να είστε δίκαιοι και να τηρείτε την δικαιοσύνη σε όλες τις πράξεις σας, και να είστε μάρτυρες της δικαιοσύνης. Μην αφήνετε το μίσος και η οργή σας για μια ομάδα να σας οδηγήσει στην αδικία. Να είστε δίκαιοι, γιατί αυτό είναι το πιο κατάλληλο για την ευσέβεια. Να φοβάστε τον Θεό, γιατί ο Θεός γνωρίζει όλα όσα κάνετε.»


(Αλ-Μα’ιντα, 5/8)

Αυτή η αλήθεια γίνεται κατανοητή από το στίχο που αναφέρεται παραπάνω.



2.

Ο σκοπός των διαδηλώσεων που πραγματοποιούνται στις ισλαμικές χώρες πρέπει να είναι η ειρήνη, όχι ο πόλεμος.

Διότι, όπως ανέφερε ο Μπεντιουζζαμάν, δεν χρησιμοποιείται σπαθί στο εσωτερικό. Επομένως, οι διαμαρτυρίες που θα πραγματοποιήσουν οι μουσουλμάνοι στο εσωτερικό των χωρών τους πρέπει οπωσδήποτε να απέχουν από υλικές, ένοπλες ενέργειες.


«Σκεφτείτε τις ευλογίες του Θεού και μην προκαλείτε αναταραχή και χάος στον κόσμο με τις καταστροφικές πράξεις σας.»




(Αλ-Α’ράφ, 7/74),


«…Μην αδικείτε τον λαό, μην προκαλείτε αναταραχή και διαταράσσετε την τάξη στη χώρα. Είναι καλύτερα για εσάς να μην το κάνετε. Φυσικά, αν πιστεύετε.»


(Αλ-Α’ράφ, 7/85)

από τα εδάφια που αναφέρονται παρακάτω και


Στο Ισλάμ, δεν επιτρέπεται ούτε να υποστείς βλάβη ούτε να προκαλέσεις βλάβη.


(Αχμάντ ιμπν Χανμπάλ; Ιμπν Μάτζα)

Μπορούμε να καταλάβουμε αυτό το θέμα από το χαντίθ που σημαίνει:



3.

Δεν μπορεί να αναμένεται ότι οι διαμαρτυρίες που προκαλούν υλικές ζημιές και καταστροφές θα εγκριθούν από το Ισλάμ, μια θρησκεία που επιδιώκει την αποκατάσταση.

Είναι γεγονός ότι η καταστροφή ξένης περιουσίας δεν συμβάλλει σε καμία αποκατάσταση, δεν βοηθά στην απόκτηση κανενός δικαιώματος· αντιθέτως, μετατρέπει τον δίκαιο σε άδικο και τον αδικημένο σε θύτη.


4. Στις υλικές, ένοπλες συγκρούσεις, οι αθώοι υποφέρουν περισσότερο από τους δράστες.

Αυτό, όμως, δεν συμβαδίζει με τη συνείδηση της πίστης, με τη συμπόνια που πηγάζει από την πίστη.

Οι ακόλουθες δηλώσεις του Μπεντιουζζαμάν Σαΐντ Νουρσί, του διαπρεπούς στοχαστή της εποχής μας, ρίχνουν φως στο θέμα μας:


«Δεύτερον: Η συμπόνια, η συνείδηση, η αλήθεια, μας αποτρέπουν από την πολιτική (την υλική διαμάχη). Διότι, αν οι άθεοι υποκριτές που αξίζουν το χαστούκι είναι δύο, τότε υπάρχουν επτά ή οκτώ αθώοι, ανήμποροι, με οικογένειες, αδύναμοι, άρρωστοι και ηλικιωμένοι που σχετίζονται με αυτούς. Αν έρθει συμφορά, αυτοί οι αθώοι θα υποφέρουν. Ίσως οι δύο άθεοι υποκριτές να υποφέρουν λιγότερο. Γι’ αυτό, η συμπόνια, η ευσπλαχνία, η δικαιοσύνη και η αλήθεια, που αποτελούν την ουσία των Ρισαλέ-ι Νουρ, αποτρέπουν τους μαθητές της από το να εμπλακούν σε πολιτική, με τρόπο που να διαταράσσει την τάξη και την ασφάλεια, ενώ η επιτυχία είναι αμφίβολη.» (Τάριχτσε-ι Χαγιάτ, σελ. 312; Κασταμονου Λαχικάσι, σελ. 240 -Ενβάρ Νεσριγιάτ-).


«Η ευσπλαχνία, η αλήθεια, το δίκαιο που βρίσκονται στα Ρισαλέ-ι Νουρ, μας έχουν αποτρέψει από την πολιτική (από τις υλικές πράξεις). Διότι οι αθώοι θα πέσουν σε συμφορά, και εμείς θα τους έχουμε αδικήσει. Κάποιοι ζήτησαν εξήγηση γι’ αυτό. Και εγώ είπα:»


“Στον τωρινό ταραγμένο αιώνα, η σκληρότητα, η εγωιστική και εθνικιστική αλαζονεία που πηγάζει από τον πολιτισμό, η στρατιωτική αυθαιρεσία που προέρχεται από τον γενικό πόλεμο και η απουσία ελέους που γεννιέται από την πλάνη, έχουν δημιουργήσει μια τέτοια ακραία αδικία και αυθαιρεσία, που αν οι δίκαιοι υπερασπιστούν το δίκαιό τους με υλική δύναμη, είτε θα κάψουν πολλούς αθώους με το πρόσχημα της μεροληψίας και της ακραίας αδικίας, οπότε θα γίνουν οι ίδιοι οι πιο άδικοι, είτε θα ηττηθούν. Διότι οι άνθρωποι που δρουν και επιτίθενται με τα προαναφερθέντα αισθήματα, με το λάθος ενός ή δύο ατόμων, χτυπούν και καταστρέφουν είκοσι ή τριάντα άτομα με ασήμαντες αφορμές. Αν οι δίκαιοι, στο δρόμο της δικαιοσύνης και της αλήθειας, χτυπήσουν μόνο αυτόν που χτυπά, θα κερδίσουν μόνο έναν έναντι τριάντα απωλειών, και θα παραμείνουν σε κατάσταση ήττας. Αν, με την άδικη αρχή της ανταπόδοσης, οι δίκαιοι καταπιέσουν είκοσι ή τριάντα αθώους με το λάθος ενός ή δύο, τότε θα διαπράξουν μια τρομερή αδικία στο όνομα του δικαίου.” (Ιστορία της Ζωής, σελ. 426).

Ο Ιμπν Τεϊμίγια είπε επίσης τα εξής σχετικά με αυτό το θέμα:



«Σύμφωνα με την πιο διαδεδομένη άποψη των μελετητών του Σουννισμού,

Δεν επιτρέπεται να επαναστατείς εναντίον του ηγεμόνα, ακόμα κι αν είναι τύραννος.

Αυτή η άποψη υποστηρίζεται από πολλά ιερά χαντίθ.

Διότι η αναταραχή, η διαφθορά και οι αδικίες που προκαλούνται από ένοπλες συγκρούσεις είναι μεγαλύτερες από την καταπίεση και τις αναταραχές που προκαλούνται εάν δεν αντιμετωπιστούν.

Η ιστορία δείχνει ότι οι αδικίες και οι διαμάχες που προκαλούνται από εκείνους που εξεγείρονται κατά των ηγεμόνων και εμπλέκονται σε ένοπλες συγκρούσεις, είναι πάντα μεγαλύτερες από την καταπίεση και τις διαμάχες που προσπαθούν να εξαλείψουν. (Δηλαδή, σε αυτή την περίπτωση, δεν υπάρχει “το μικρότερο κακό”, αλλά “το χειρότερο κακό”).

Ο Θεός Παντοδύναμος δεν έχει προβλέψει την εξέγερση εναντίον ενός τυραννικού ηγεμόνα, ανεξάρτητα από τη μορφή του.


«Αν δύο ομάδες πιστών έρθουν σε σύγκρουση, μεσολαβήστε ανάμεσά τους. Αν όμως η μία επιτεθεί στην άλλη, πολεμήστε εσείς εναντίον της επιτιθέμενης, μέχρι να επιστρέψει στην εντολή του Θεού. Αν επιστρέψει, τότε διευθετήστε την κατάσταση ανάμεσά τους με δικαιοσύνη και να είστε δίκαιοι, γιατί ο Θεός αγαπάει τους δίκαιους.»

Η εν λόγω στίχος (της Αγίας Γραφής) το καθιστά σαφές. Πώς θα επέτρεπε ο Θεός μια δίκαιη μάχη ενάντια στους ηγεμόνες;

(βλ. Μιναχτζου’ς-συννέτι’ν-νεβιγέ, 3/391)


Δεν πρέπει να ξεχνάμε, επίσης, ότι

εάν – ο μουσουλμανικός πληθυσμός σε οποιαδήποτε ισλαμική χώρα

-απέχοντας από ένοπλες πράξεις, καταστροφές και αδικίες-

Ακόμα και αν πραγματοποιούν ειρηνικές διαμαρτυρίες, εάν οι απολυταρχικές κυβερνήσεις στρέφουν τα όπλα εναντίον τους, τότε όλη η ευθύνη θα βαρύνει αναμφίβολα αυτά τα φασιστικά κράτη και κυβερνήσεις.


Εν ολίγοις;

Η προσταγή του καλού πρέπει να γίνεται εντός των ορίων του καλού, και η αποτροπή του κακού δεν πρέπει να γίνεται με κακό τρόπο.


Με χαιρετισμούς και ευχές…

Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις

Τελευταίες Ερωτήσεις

Ερώτηση της ημέρας