Υπάρχουν εκείνοι που, βασιζόμενοι στο ρητό «Σε όποιον πράττει σύμφωνα με όσα γνωρίζει, θα διδαχθούν όσα δεν γνωρίζει», υποστηρίζουν ότι είναι προτιμότερο να πράττει κανείς πολλά καλά έργα παρά να αποκτά πολλές γνώσεις. Είναι άραγε η πράξη ανώτερη από τη γνώση;

Απάντηση

Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,

Είναι η πρώτη εντολή του Ισλάμ. Είναι δυνατόν μια τέτοια θρησκεία να μην δίνει σημασία στις επιστημονικές μελέτες; Η θρησκεία έχει δύο θεμελιώδεις αρχές: 1. Χωρίς γνώση, δεν μπορείς να πιστέψεις. Ειδικά στις μέρες μας, είναι πολύ δύσκολο να διατηρηθεί η μιμητική πίστη που προέρχεται από την οικογένεια. Διότι σήμερα η πλάνη και η απιστία προέρχονται από την άγνοια και τη φιλοσοφία. Για να πολεμήσουμε εναντίον αυτών, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε το όπλο της γνώσης που χρησιμοποιούν και αυτοί.

Πρέπει επίσης να θυμόμαστε ότι οι πράξεις που γίνονται χωρίς γνώση δεν έχουν αξία, επειδή θα είναι λανθασμένες. Αλλά η γνώση, όταν γίνεται με ειλικρινή πρόθεση, είναι από μόνη της μια μορφή λατρείας. Διότι η γνώση έχει πλευρές που απαιτούν πράξη, αλλά και πλευρές που δεν απαιτούν πράξη. Για παράδειγμα, η ανώτερη γνώση, χωρίς να συνδέεται με καμία άλλη πράξη, είναι ένας θησαυρός αμοιβής και η ανώτερη μορφή λατρείας.

Πρέπει να θυμόμαστε ότι ορισμένες από τις γνώσεις που διδάσκονται σήμερα στα σχολεία είναι άχρηστες, τόσο για τη θρησκευτική όσο και για την κοσμική ζωή. Τουλάχιστον, είναι σαν να ασχολείται κανείς με περιττά πράγματα. Αντίθετα, το Ισλάμ δεν συνιστά την εκμάθηση θρησκευτικών πρακτικών που δεν έχουν ρόλο στην τρέχουσα ζωή του ατόμου, για να μην σπαταλάται ο χρόνος. Για παράδειγμα, ενώ θεωρεί υποχρεωτική για όλους την εκμάθηση των γνώσεων που αφορούν την καθημερινή προσευχή, συνιστά την εκμάθηση των γνώσεων που αφορούν το προσκύνημα (χατζ) και τη ζακάτ (ελεημοσύνη), που αφορούν μόνο τους πλούσιους, μόνο σε αυτούς που αφορούν.

Η σημασία του χαντίθ είναι η εξής:

Είναι εξαιρετικά λανθασμένο να χρησιμοποιείται αυτό το χαντίθ εναντίον της γνώσης. Όποιος προσδοκά τέτοια θεόδοτη γνώση με την “ευλάβειά” του, έχει ήδη αποτύχει. Διότι όποιος θεωρεί τον εαυτό του άξιο τέτοιας θέσης, δεν μπορεί να απαλλαγεί από την εγωπάθεια και την υπερηφάνεια. Το να εγκαταλείπει κανείς τη γνώση, αφήνοντας τον εαυτό του να παρασυρθεί από μια τέτοια φαντασία, της οποίας η πραγματοποίηση και η έκταση είναι αβέβαιες, σημαίνει να γίνει παιχνίδι του διαβόλου. Επιπλέον, το να πράττει κανείς όχι για χάρη του Θεού, αλλά για να αποκτήσει τέτοια γνώση, μειώνει την αξία των πράξεών του στο μηδέν.

Κάθε είδους γνώση που συμβάλλει στην κατανόηση των αληθειών της πίστης και του Ισλάμ είναι μια μεγάλη πράξη λατρείας. Αρκεί οι προθέσεις να είναι αγνές. Στο πλαίσιο αυτό, η γνώση που αποκτάται είναι ανώτερη από την πράξη, όπως αποδεικνύεται τόσο από στίχους του Κορανίου όσο και από χαντίθ.

Υπάρχουν πολλά χαντίθ σχετικά με την αρετή της γνώσης. Θα παραθέσουμε ένα παράδειγμα:

Σύμφωνα με την αναφορά του Αμπού Ουμάμα αλ-Μπαχιλί (ρα), «Αναφέρθηκαν στον Αγγελιοφόρο του Αλλάχ (σ.α.β.) δύο άτομα, ένας ασκητής (που αφοσιώνεται στη λατρεία) και ένας λόγιος, και ο Αγγελιοφόρος του Αλλάχ (σ.α.β.) είπε:»

Στη συνέχεια, ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) συνέχισε λέγοντας:

Τέλος, θεωρούμε σκόπιμο να παραθέσουμε μια σχετική με το θέμα αυτό εκτίμηση του Μπεντιουζζαμάν.

«Ο ιδιοκτήτης του Γκιουλίστάν αφηγείται και λέει:»

(στο μοναστήρι) – αν πετύχει – (στο μεντρεσέ)


Με χαιρετισμούς και ευχές…

Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις

Τελευταίες Ερωτήσεις

Ερώτηση της ημέρας