– Με αφορμή την επέτειο της μάχης των Δαρδανελλίων, ποιοι είναι οι κανόνες του πολέμου στο Ισλάμ, ποιες είναι οι αρχές του πολέμου στο Ισλάμ, ποια είναι τα σχετικά εδάφια και χαντίθ, πώς γίνεται η λεηλασία και ποιοι μπορούν να αιχμαλωτιστούν και να γίνουν σκλάβοι;
– Τι είναι το δικαίωμα λεηλασίας τριών ημερών, ποια μέρη λεηλατήθηκαν και τι λεηλατήθηκε;
Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Πρωτίστως, ας δηλώσουμε ότι, σύμφωνα με το Ισλαμικό Δίκαιο, πόσο μάλλον να επιδοθείς σε λεηλασία για τρεις ημέρες,
ούτε στιγμή, ούτε αρνί, ούτε καν φρούτο
θα ήταν
Η λεηλασία απαγορεύεται, είναι αμαρτία.
Πράγματι, ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) είπε:
«Ο λεηλατητής δεν είναι από εμάς.»
(Αμπού Νταβούντ, “Χουντούντ”, 14; Τιρμίζι, “Σιγέρ”, 40)
και
«Η λεηλασία είναι εξίσου αμαρτωλή με την κατανάλωση κρέατος από ψοφίμια.»
(Αμπού Νταβούντ, «Τζιχάντ», 128)
Σύμφωνα με τις προειδοποιήσεις που έχουν εκδοθεί, η λεηλασία απαγορεύεται αυστηρά.
Μετά από αυτή τη σύντομη ενημέρωση
Αρχές του πολεμικού δικαίου στο Ισλάμ
Ας προσπαθήσουμε να το συνοψίσουμε:
1. Να μην σκοτώνεις αμάχους
Ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) απαγόρευσε τη θανάτωση αμάχων κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Κάθε χαλίφης, αρχής γενομένης από τον Αγγελιοφόρο του Θεού (ειρήνη σε αυτόν), όταν έστελνε στρατιώτες, μόνο…
με όσους έχουν καθεστώς μάχιμου.
τους στοχοποίησε για να πολεμήσουν και:
«Μην πειράζετε τους γέροντες, τις γυναίκες, τα παιδιά, τους κληρικούς που έχουν αφιερωθεί στη λατρεία και την υπακοή, και τους ναούς! Μην καίτε τα δέντρα! Μην πειράζετε τα ζώα! Και μην καταστρέφετε τις περιουσίες!»
έδωσαν τις ακόλουθες εντολές.
(βλ. Αχμάντ ιμπν Χανμπάλ, Μουσνέδ, 1/300; Αμπού Νταβούντ, Τζιχάντ 90, 121)
Ο Προφήτης μας (ειρήνη και ευλογίες ας είναι επάνω του) σε ένα ιερό χαντίθ, χρησιμοποιώντας τις λέξεις έλεος και πόλεμος μαζί, είπε τα εξής:
«Εγώ είμαι ο προφήτης του ελέους, εγώ είμαι ο προφήτης του πολέμου.»
(Ερμηνεία του στίχου 86 της Σούρας αλ-Χιτζρ από τον Ταμπαρί)
Του Προφήτη μας
έλεος
και
πόλεμος
Η χρήση αυτών των λέξεων μαζί υποδηλώνει ότι ακόμη και οι πόλεμοί Του είναι μια μορφή ελέους.
Τα άτομα των οποίων η δολοφονία απαγορεύτηκε από τον Προφήτη Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) μπορούν να απαριθμηθούν ως εξής:
α. Γυναίκες και παιδιά:
Στις μάχες του Προφήτη μας (ειρήνη ας είναι μαζί του), η θανάτωση γυναικών και παιδιών απαγορευόταν. Πράγματι, σε μια από τις μάχες, βρέθηκε μια γυναίκα νεκρή. Τότε ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη ας είναι μαζί του),
απαγόρευσε τη δολοφονία γυναικών και παιδιών σε πολέμους.
(βλ. Μπουχάρι, Τζιχάντ, 148; Μουσλίμ, Τζιχάντ, 24-25)
β. Οι πρεσβύτεροι:
Η θανάτωση των ηλικιωμένων κατά τη διάρκεια του πολέμου απαγορεύεται επίσης, διότι δεν έχουν πολεμικό καθεστώς. Ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) συνήθιζε να λέει τα εξής, όταν αποχαιρετούσε μια στρατιωτική μονάδα ή έναν στρατό:
«Ξεκινήστε στο όνομα του Θεού. Πολεμήστε στο όνομα του Θεού για τη θρησκεία του Θεού. Μην σκοτώνετε τους γέροντες.»
(Αμπού Νταβούντ, Τζιχάντ, 90)
γ. Κληρικοί:
Επίσης:
«…μην σκοτώνετε τα παιδιά και τους μοναχούς.»
διέταξαν τα εξής:
(βλ. Ιμπν Χανμπάλ, 1/ 300)
δ. Εργάτες και Υπηρέτες:
Αυτές οι δύο τάξεις ανήκουν στους καταπιεσμένους, που δεν έχουν πρόθεση να πολεμήσουν. Η συνύπαρξή τους με τον εχθρό δεν συνεπάγεται την θανάτωσή τους. Ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) έδωσε εντολή στις αποστολές που έστειλε, λέγοντας:
«Μη σκοτώνετε τους εργάτες και τους υπηρέτες.»
(Ιμπν Χανμπάλ, 3/413; Ιμπν Μάτζε, Τζιχάντ, 30)
Αυτοί που αναφέραμε δεν θα σκοτωθούν, εκτός αν συμμετάσχουν στον πόλεμο.
2. Να μην κακοποιείτε το σώμα, να μην το βλάπτετε.
Οι ειδωλολάτρες είχαν το έθιμο να κόβουν τα αυτιά, τη μύτη και τα γεννητικά όργανα, να σκίζουν τις κοιλιές όσων σκότωναν στη μάχη, με σκοπό την εκδίκηση. Αυτό…
«μύσλα»
λέγεται. Ο Προφήτης μας (ειρήνη σε αυτόν) ένιωσε βαθιά θλίψη όταν είδε το σώμα του θείου του, Χαμζά, διαμελισμένο στη Μάχη του Οχούντ και είπε:
«Αν ο Αλλάχ μου χαρίσει τη νίκη, θα ανταποδώσω την ίδια μεταχείριση σε τριάντα ειδωλολάτρες, όπως έγινε με τον Χάμζα.»
είπε. Τότε:
«Αν θέλετε να τιμωρήσετε, τιμωρήστε με το ίδιο μέτρο. Αλλά αν υπομείνετε, να ξέρετε ότι αυτό είναι καλύτερο για όσους υπομένουν.»
(Αλ-Ναχλ 16/126)
Όταν αποκαλύφθηκε το στίχο, ο Προφήτης (ειρήνη σε αυτόν) υπαναχώρησε από τον όρκο του και πλήρωσε την εξιλέωση.
(Χαϊσάμι, Ματζμαου’ζ-Ζαουάιντ, 6/120)
3. Να μην αθετείτε τις συμφωνίες
Οι μουσουλμάνοι έδειξαν σχολαστική τήρηση σε όλες τις συμφωνίες και τις συνθήκες. Ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σ’ αυτόν) σε όλες τις συμφωνίες με άλλους ανθρώπους…
-ανεξάρτητα από το αν υπάρχει κέρδος ή ζημία-
έχει τηρηθεί κατά γράμμα.
Ισλάμ,
Θεωρούσε ως ένα από τα καθήκοντά τους να διασφαλίζουν ότι οι Μουσουλμάνοι και το Ισλαμικό Κράτος τηρούν πάντοτε τις υποσχέσεις τους.
.
«Και όταν συνάπτετε μια συμφωνία, τηρήστε την υπόσχεση που δίνετε ενώπιον του Θεού. Μην παραβιάζετε τους όρκους που έχετε δώσει επικαλούμενοι τον Θεό ως εγγυητή. Διότι ο Θεός γνωρίζει καλά ό,τι κάνετε. Μην γίνεστε σαν εκείνη την ανόητη γυναίκα που, αφού έπλεξε και έστριψε σφιχτά το νήμα, το ξαναλύει, καταστρέφοντας όλη την προσπάθειά της, επειδή μια ομάδα είναι αριθμητικά, πολιτικά ή οικονομικά ισχυρότερη από μια άλλη, και χρησιμοποιείτε τους όρκους σας ως μέσο εξαπάτησης και καταστροφής.»
(Αλ-Ναχλ, 16/91-92)
Στο εδάφιο που αναφέρεται παραπάνω, υπογραμμίζεται αυτή η αλήθεια.
Ένα παράδειγμα που δείχνει πώς ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) τηρούσε τις συμφωνίες είναι η Συνθήκη της Χουδαιβίγια:
Σε μια περίοδο που η Συνθήκη της Χουδαιβίγια είχε γραφτεί αλλά δεν είχε ακόμη υπογραφεί, ο Αμπού Τζεντέλ μπιν Σουχέιλ ήρθε αλυσοδεμένος στον Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν) και ζήτησε βοήθεια. Τότε ο Σουχέιλ μπιν Αμρ, ο οποίος είχε έρθει για να υπογράψει τη συνθήκη εκ μέρους των Κουρεϊσιτών, είπε:
«Αυτός είναι ο πρώτος άνθρωπος του οποίου ζητώ την έκδοση, σύμφωνα με αυτή τη συμφωνία.»
είπε. Ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη και ευλογίες σε αυτόν) είπε στον Αμπού Τζεντέλ:
«Η συμφωνία μεταξύ εμάς και αυτών των ανθρώπων μόλις ολοκληρώθηκε, οπότε υπομείνετε μέχρι ο Θεός να δείξει μια διέξοδο!»
είπε και τον επέστρεψε.
(βλ. Μπουχάρι, Σουρούτ 15)
4. Να μην βιάζεις τις γυναίκες του εχθρού.
Σύμφωνα με το Ισλάμ, ο βιασμός μιας γυναίκας, ακόμα και σε καιρό πολέμου, είναι έγκλημα που επισύρει τιμωρία. Σύμφωνα με την αφήγηση του Εμπάν μπιν Οσμάν, στις εντολές που έδινε ο Προφήτης (ειρήνη σ’ αυτόν) στους αρχηγούς των στρατευμάτων, περιλαμβάνονταν οι ακόλουθες προειδοποιητικές φράσεις σχετικά με αυτή την απαγόρευση:
«Η αποστασία των στρατιωτών σας»
(συνωμοσία)
Μην τους αφήνετε να το κάνουν! Γιατί ο Θεός σπέρνει φόβο στην καρδιά κάθε στρατού που σπέρνει διχόνοια. Προειδοποιήστε τους στρατιώτες σας από την προδοσία! Γιατί ο Θεός στέλνει άλλη συμφορά σε κάθε στρατό που κλέβει και ληστεύει. Και πάλι, αποτρέψτε τους στρατιώτες σας από την πορνεία! Γιατί ο Θεός επιβάλλει θάνατο και επιδημίες σε κάθε στρατιώτη που διαπράττει πορνεία».
(Μαβερντί, Αμπούλ-Χασάν Αλί μπ. Μουχάμμαντ, ελ-Αχκάμου’ς-Σουλτανίγιε, Βηρυτός, χ.χ., σ. 54)
Ακόμη και αν κατά τη διάρκεια του πολέμου βιάστηκαν γυναίκες μουσουλμάνες, αυτό δεν δίνει το δικαίωμα στους μουσουλμάνους στρατιώτες να βιάζουν γυναίκες του εχθρού. (Αμπού Ζαχρά, Καθηγητής Μωχάμμεντ, Η Έννοια του Πολέμου στο Ισλάμ/μετάφρ. Κ. Καρααγατςλή/ Κωνσταντινούπολη 1976, σελ. 42)
Από αυτή τη δήλωση προκύπτει ότι,
Το Ισλάμ θεωρεί τον βιασμό γυναικών “έγκλημα πολέμου” από τον 7ο αιώνα μ.Χ.
5. Αποφυγή της σκληρότητας και της αδικίας, ακόμη και σε εμπόλεμη κατάσταση
«Ω εσείς που πιστεύετε! Να είστε δίκαιοι και να μαρτυρείτε με δικαιοσύνη για χάρη του Θεού. Μην αφήνετε το μίσος σας για κάποια ομάδα να σας οδηγήσει σε αδικία. Να είστε δίκαιοι, γιατί αυτό είναι πιο κοντά στην ευσέβεια. Να φοβάστε τον Θεό, γιατί ο Θεός γνωρίζει καλά ό,τι κάνετε.»
(Αλ-Μα’ίντα, 5/8)
Στο συγκεκριμένο σημείο δίνεται έμφαση στο εδάφιο που αναφέρεται παραπάνω.
Ο λόγος της αποκάλυψης αυτού του στίχου είναι ότι οι ειδωλολάτρες της Κουραΐς εμπόδισαν τους μουσουλμάνους να προσκυνήσουν στην Κάαμπα, και έτσι ορισμένοι μουσουλμάνοι, για να ηρεμήσουν την ψυχή τους…
-με το να διαπράττουν ανομίες, να συκοφαντούν, να σκοτώνουν γυναίκες και παιδιά, να παραβιάζουν την υπάρχουσα συμφωνία-
Είχαν σκεφτεί να πάρουν εκδίκηση. Τότε αποκαλύφθηκε αυτό το εδάφιο και το απαγόρευσε.
(βλ. Ζαμαχσάρι, Ραζή, σχετική ενότητα)
6. Μη Σκοτώνεις τους Απεσταλμένους
Πρέσβεις,
Δεν δύνανται να θανατωθούν, συλληφθούν ή κρατηθούν στις ξένες χώρες όπου βρίσκονται. Κάθε κράτος οφείλει να λαμβάνει όλα τα μέτρα για να προστατεύει την προσωπικότητα, την ελευθερία, την τιμή και την αξιοπρέπεια του πρέσβη που δέχεται, και να αποτρέπει οποιαδήποτε επίθεση εναντίον του. Η προσωπική ασυλία καλύπτει όχι μόνο το πρόσωπο του πρέσβη, αλλά και τα μέλη της οικογένειάς του και τους άλλους υπαλλήλους που τον συνοδεύουν.
(βλ. Αμπού Γιουσούφ, Κιτάμπ αλ-Χαράτζ, Κάιρο, 1392, σ. 204)
Η ομιλία του Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν) προς τους απεσταλμένους του διάσημου ψευδοπροφήτη Μουσειλέμα του Ψεύτη, ο οποίος ισχυριζόταν ότι είναι προφήτης κατά την εποχή του Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν), και τους οποίους έστειλε στη Μεδίνα, είναι διαφωτιστική για το θέμα μας:
«Αν η δολοφονία πρεσβευτών ήταν θεμιτή, θα σας σκότωνα.»
(Αμπού Νταβούντ, Τζιχάντ, 165)
Αυτή η ιερή παράδοση μας λέει ότι ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν)
στη διπλωματική ασυλία των πρεσβευτών
δείχνει πόσο πολύ νοιάζεται.
7. Απαγόρευση των Βασανιστηρίων
Ο Αγγελιοφόρος του Θεού, ακόμα και σε πολεμικές συνθήκες, δεν έθεσε ως κύριο στόχο την σωματική εξόντωση και θανάτωση του εχθρού. Επιπλέον, τόνισε την ανάγκη να καλλιεργούμε τα αισθήματα ευσπλαχνίας, ακόμα και απέναντι στους εχθρούς, και να τους λυπόμαστε όταν βρίσκονται σε αξιοθρήνητη κατάσταση, απαγορεύοντας ταυτόχρονα τα βασανιστήρια.
Σουχέιλ μπιν Αμρ
Ήταν από τους επιφανέστερους ειδωλολάτρες της Μέκκας. Αυτός ο άνθρωπος ήταν από εκείνους που προσέβαλαν και καταπίεζαν τον Προφήτη μας πριν από την Εγίρα. Αιχμαλωτίστηκε στη Μάχη του Μπαντρ. Κάποτε προσπάθησε να δραπετεύσει. Τον έπιασαν και τον έφεραν πίσω. Ο Σουχέιλ ήταν ένας ικανός ρήτορας. Κατάφερνε να επηρεάζει τους ανθρώπους με τα λόγια του. Ο Χαζράτ Ομέρ:
«Ω Αγγελιοφόρε του Θεού! Δώσε μου άδεια να του βγάλω τα δύο μπροστινά δόντια, για να μην ξαναμιλήσει εναντίον σου.»
είπε. Ο Προφήτης μας (ειρήνη σε αυτόν):
«Όχι, δεν μπορώ να τον βασανίσω. Και αν τον βασανίσω, ο Θεός θα με τιμωρήσει. Εξάλλου, ελπίζω πως κάποτε θα κάνει κάτι καλό.»
είπε.
(Ιμπν Χισάμ, ας-Σίρα, 1/649)
Πράγματι, αυτή η προφητεία του Προφήτη μας (ειρήνη σε αυτόν) αποκαλύφθηκε μετά το θάνατό του.
Δηλαδή;
Σουχέιλ μπιν Αμρ
Όταν άρχισαν να εμφανίζονται περιστατικά αποστασίας στη Μέκκα,
«Ω κάτοικοι της Μέκκας! Εσείς είστε από τους τελευταίους που ασπάστηκαν τη θρησκεία του Αλλάχ. Τουλάχιστον μην είστε από τους πρώτους που θα την εγκαταλείψουν.»
λέγοντας, απέτρεψε τους κατοίκους της Μέκκας από το να συμμετάσχουν σε πράξεις αποστασίας.
(βλ. Ιμπν Χισάμ, ας-Σίρα, 2/666)
8. Να μην σκοτώνεις τους αιχμαλώτους του εχθρού.
Σε μια συνθήκη μεταξύ των Μουσουλμάνων και των εχθρών τους:
«Αν οι εχθροί παραβιάσουν τη συνθήκη και σκοτώσουν τους μουσουλμάνους ομήρους, τότε θα μας επιτρέπεται να σκοτώσουμε και εμείς τους δικούς τους ομήρους».
Ακόμη και αν το κείμενο της συνθήκης το προβλέπει και οι εχθροί προδώσουν τη συνθήκη σκοτώνοντας τους μουσουλμάνους ομήρους, δεν επιτρέπεται στους μουσουλμάνους να σκοτώσουν τους εχθρικούς ομήρους.
Σε αυτό το ζήτημα, οι μουσουλμάνοι έχουν ομοφωνήσει. Διότι, ακόμα και αν η αντίπαλη πλευρά σκότωνε μουσουλμάνους ομήρους, η απαγόρευση αυτή εξακολουθεί να ισχύει, λόγω του ατομικού χαρακτήρα της αντίληψης περί εγκλήματος και τιμωρίας στο Ισλάμ. Η συμφωνία δεν έχει καμία αξία, επειδή οι όροι της αντιβαίνουν στο Ισλάμ.
(βλ. Σαραχσί, Σχολιασμός του Βιβλίου της Μεγάλης Σιέρας, 1/1753)
9. Να μην προκαλείτε βλάβη στο περιβάλλον
Η ισλαμική θρησκεία θεωρεί την απομάκρυνση ενός αγκάθου από το δρόμο, που ενοχλεί τους ανθρώπους, ως κλάδο της πίστης. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μια τέτοια θρησκεία έχει ευαισθησία στο να μην βλάπτει το περιβάλλον σε καμία περίπτωση.
Σύμφωνα με αυτήν την πρόταση, ο Προφήτης (ειρήνη ας είναι μαζί του) απαγόρευσε την καταστροφή της γης και των κατοικημένων περιοχών κατά τη διάρκεια του πολέμου. Λίγο πριν από το θάνατό του, ο αρχηγός του στρατού…
Ουσάμα μπιν Ζαΐντ
έχει δώσει τις ακόλουθες συμβουλές:
«Αντιμετωπίστε τους επιτιθέμενους που αρνούνται την αλήθεια. Μην αθετείτε τις υποσχέσεις σας. Μην κόβετε τα καρποφόρα δέντρα, μην καταστρέφετε τα κοπάδια.»
(βλ. Vakıdî, Megazî, Oxford 1966, 3/1117-1118)
Ωστόσο, υπήρξαν και ορισμένες εξαιρέσεις.
«Αν κόψατε κάποιο φοίνικα ή τον αφήσατε με τις ρίζες του, για να προκαλέσετε οργή στους απίστους, αυτό έγινε με την άδεια του Αλλάχ και για να τιμωρήσει τους παραβάτες».
(Αλ-Χασρ, 59/5)
το περιστατικό της κοπής ορισμένων δέντρων που αναφέρεται στο στίχο,
Η αναγκαιότητα των στρατιωτικών επιχειρήσεων εναντίον του φρουρίου του Ναδίρ.
ήταν.
Εκτός από τέτοιες ειδικές περιπτώσεις, είναι γνωστό και αποδεκτό από όλους τους ερμηνευτές του Κορανίου ότι ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σ’ αυτόν) απαγόρευσε αυστηρά την καταστροφή δέντρων και καλλιεργειών.
10. Καλή Μεταχείριση των Αιχμαλώτων Πολέμου
Επειδή οι μουσουλμάνοι αντιμετώπισαν για πρώτη φορά το ζήτημα των αιχμαλώτων ως ζήτημα του διεθνούς δικαίου στη Μάχη του Μπαντρ, τα ακόλουθα εδάφια, που αποκαλύφθηκαν μετά τη μάχη, θέσπισαν τους πρώτους κανονισμούς σχετικά με τους αιχμαλώτους:
«Δεν αρμόζει σε έναν προφήτη να αιχμαλωτίζει και να απελευθερώνει αιχμαλώτους με λύτρα, δίχως να κατακτήσει τον κόσμο και να ταπεινώσει την απιστία. Εσείς επιθυμείτε τα εγκόσμια αγαθά, ενώ ο Αλλάχ επιθυμεί να κερδίσετε την αιώνια ζωή. Ο Αλλάχ είναι Παντοδύναμος, Σοφός.»
(είναι παντοδύναμος, κυρίαρχος και σοφός)
Εάν
(όσον αφορά την τιμωρία ή τη νομιμοποίηση των λαφύρων, λόγω των αποφάσεων που προκύπτουν από τη νομολογία)
Αν δεν υπήρχε προηγούμενη απόφαση του Αλλάχ, θα σας έπληττε μια μεγάλη τιμωρία για το λύτρο που πήρατε.
(Αλλά από εδώ και πέρα σας επιτρέπω να πάρετε λύτρα και λάφυρα)
Τώρα, φάτε τα λάφυρα που πήρατε, νόμιμα και ευχάριστα. Και να φοβάστε τον Αλλάχ! Πράγματι, ο Αλλάχ είναι Συγχωρητής, Ελεήμων.
(είναι πλούσιος σε συγχώρεση, έλεος και καλοσύνη)
”
(Αλ-Ανφάα, 8/67-69)
Η τελευταία ρύθμιση επί του θέματος έγινε με το ακόλουθο ιερό εδάφιο από τη Σούρα Μωάμεθ:
«…Και αφού τους νικήσετε οριστικά, κρατήστε τους σφιχτά, πάρτε τους αιχμαλώτους. Μετά το τέλος του πολέμου, είτε τους αφήνετε ελεύθερους ως χάρη, είτε τους απελευθερώνετε με λύτρα…»
(Μωάμεθ, 47/4)
Πριν από το Ισλάμ, όμως, στην Αραβική Χερσόνησο δεν υπήρχε κάποιος συγκεκριμένος και καθορισμένος τρόπος μεταχείρισης των αιχμαλώτων πολέμου. Κάποιες φορές τους σκότωναν, κάποιες άλλες τους έκαναν σκλάβους.
(ιδίως γυναίκες και παιδιά),
Μερικές φορές απελευθερώνονταν με την καταβολή λύτρων, άλλες φορές χωρίς καμία αποζημίωση και τέλος, μερικές φορές ανταλλάσσονταν με αιχμαλώτους που κρατούσε η αντίπαλη πλευρά.
[Μουχάμμαντ Χαμιντουλάχ, Οι Πόλεμοι του Προφήτη, (μετάφραση Σαλήχ Τουγ), εκδ. Γιαγμούρ, Κωνσταντινούπολη 1991, σελ. 75]
11. Να Κηρύξουμε Επισήμως Κατάσταση Πολέμου Ενάντια σε Εκείνους Που Παραβιάζουν τη Συμφωνία
«Αν φοβάσαι ότι μια κοινότητα θα παραβιάσει τη συνθήκη, τότε να τους δηλώσεις ξεκάθαρα ότι η συνθήκη λύεται αμέσως. Αναμφίβολα, ο Αλλάχ δεν αγαπά όσους προδίδουν και παραβιάζουν τις συμφωνίες τους.»
(Αλ-Ανφάα, 8/58)
Στο εδάφιο αυτό, τονίζεται ότι εάν υπάρξει ισχυρή πληροφορία ότι η εχθρική πλευρά θα παραβιάσει την προηγούμενη συμφωνία και θα επιτεθεί στους Μουσουλμάνους με δόλο, τότε και οι Μουσουλμάνοι μπορούν να παραβιάσουν την προηγούμενη συμφωνία.
Αλλά ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, όχι κρυφά, με κάποιο είδος ύπουλου τεχνάσματος, όπως θα ήθελε να κάνει η εχθρική πλευρά,
την ανάγκη να τους δοθεί ένα σαφές τελεσίγραφο που να δηλώνει την κήρυξη πολέμου εναντίον τους
έχει επισημανθεί. Πράγματι, στο στίχο αναφέρεται
«να τους ανακοινώσει ρητά ότι τερματίζει αμέσως τη συμφωνία»
Στην εν λόγω δήλωση, υπογραμμίζεται η ανάγκη η μουσουλμανική πλευρά να καταγγείλει τη συμφωνία, προκειμένου να μην πιαστεί απροετοίμαστη, αλλά να το κάνει με σαφήνεια και όχι κρυφά. Διαφορετικά, θα θεωρηθεί προδοσία της παλαιάς συμφωνίας.
«Ο Αλλάχ βεβαίως δεν αγαπά εκείνους που προδίδουν και αθετούν την υπόσχεσή τους».
όπως διατυπώνεται στην τελευταία πρόταση του κειμένου.
(βλ. Ραζή, ερμηνεία του σχετικού εδαφίου)
12. Να τείνετε χείρα ειρήνης σε όσους επιθυμούν την ειρήνη.
«Αν αυτοί δείξουν διάθεση για ειρήνη, δείξε και εσύ διάθεση για ειρήνη και εμπιστεύσου τον Θεό· Εκείνος είναι ο Παντογνώστης και ο Παντακούων.»
(Αλ-Ανφάα, 8/61)
Στο εδάφιο αυτό, υποδεικνύεται η ανάγκη οι Μουσουλμάνοι να είναι υπέρ της ειρήνης, σε περίπτωση που η άλλη πλευρά επιθυμεί ειρήνη.
Η υποστήριξη της ειρήνης δεν πηγάζει από αδυναμία. Στην προηγούμενη μάλιστα στίχο, οι μουσουλμάνοι διατάσσονται να προετοιμαστούν για πόλεμο. Η μετάφραση του σχετικού στίχου είναι η εξής:
«Ετοιμάστε εναντίον τους όση δύναμη και ιππικό μπορείτε, για να τρομάξετε και να αποθαρρύνετε τους εχθρούς του Θεού και εσάς, και όσους βρίσκονται πίσω από αυτούς, που εσείς δεν γνωρίζετε, αλλά ο Θεός γνωρίζει. Και ό,τι δαπανήσετε για τον δρόμο του Θεού, θα σας αποδοθεί πλήρως, χωρίς καμία αδικία.»
(Αλ-Ανφάα, 8/60)
Άρα, ακόμα και στην περίοδο της μεγαλύτερης ισχύος τους, η προθυμία των Μουσουλμάνων να επιδιώξουν την ειρήνη, εφόσον το επιθυμεί η άλλη πλευρά, αποτελεί χαρακτηριστικό της ισλαμικής τους συνείδησης. Ακόμα και οι ρίζες της λέξης (SLM) παραπέμπουν σε ειρήνη/συνδιαλλαγή, χαρακτηριστικό των οπαδών του Ισλάμ.
Το γεγονός ότι οι μουσουλμάνοι είναι πιο ειρηνευτικοί από οποιονδήποτε άλλον οφείλεται στην ισλαμική συνείδηση που έχουν ενσωματώσει στη συνείδησή τους.
είναι μια εκδήλωση.
13. Απαγόρευση Λεηλασίας
Στο Ισλάμ, ο σκοπός του πολέμου δεν είναι η απόκτηση λαφύρων, η λεηλασία και η καταστροφή. Σε ένα στίχο, οι Μουσουλμάνοι καλούνται να αντισταθούν ακόμη και στους εχθρούς που τους αδικούν και τους εμποδίζουν να εισέλθουν στο Μεσχίτ-ι Χαράμ.
να μην παρεκκλίνουν από το δίκαιο και τη δικαιοσύνη και να μην ανταποδίδουν με σκληρότητα.
τους έχει γίνει προειδοποίηση σχετικά με αυτό.
(Αλ-Μα’ίντα, 5/2, 8)
Ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) απαγόρευσε στους μουσουλμάνους στρατιώτες να προκαλούν αναταραχές κατά τη διάρκεια του πολέμου και ιδιαίτερα μετά τη σύναψη ειρήνης, και ζήτησε να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην ασφάλεια των ηλικιωμένων, των παιδιών και των γυναικών.
(Αμπού Νταβούντ, Τζιχάντ, 82).
Στο Ισλάμ, η ειρήνη είναι ο κανόνας, ο πόλεμος η εξαίρεση.
πόλεμος
είναι μια άμυνα που αποσκοπεί στην αποτροπή της επίθεσης του εχθρού.
Επομένως, σε έναν πόλεμο που αποτελεί κίνηση για την αποτροπή της επίθεσης του εχθρού, δεν είναι σωστό να ξεπερνάμε τα όρια της αναγκαιότητας. Πράγματι,
Στη μάχη του Χαϊμπάρ
μετά την σύναψη της ειρήνης, ορισμένοι μουσουλμάνοι στρατιώτες ξεπέρασαν τα όρια
άρχισαν να λεηλατούν και να καταστρέφουν
Από τον ηγέτη των Εβραίων
“Ω Μωάμεθ, έχετε το δικαίωμα να σφάζετε τα γαϊδούρια μας, να τρώτε τα φρούτα μας και να χτυπάτε τις γυναίκες μας;”
όταν του παραπονέθηκαν με αυτόν τον τρόπο, ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) αμέσως διέταξε τη συγκέντρωση του στρατού και τους είπε:
«Ο Αλλάχ βεβαίως δεν σας επέτρεψε να εισέρχεστε στα σπίτια των ανθρώπων της Βίβλου χωρίς άδεια, να χτυπάτε τις γυναίκες τους και να τρώτε από τα φρούτα τους, εφόσον αυτοί σας καταβάλλουν το φόρο υποτελείας (τζιζιέ) και το φόρο γης (χαράτζ)».
λέγοντας, προειδοποίησε ότι οι πράξεις τους δεν ήταν σωστές.
(Αμπού Νταβούντ, Ιμάρε 33)
Επίσης, ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) κατά τη διάρκεια μιας πολεμικής εκστρατείας, είδε έναν στρατιώτη να αδικεί…
ένα αρνί
όταν έμαθε ότι το είχε πάρει και το ετοίμαζε για να το φάει, πήγε εκεί, αναποδογύρισε το δοχείο και
“Χωρίς αμφιβολία, η λεηλασία είναι χειρότερη από το πτώμα.”
(από το πτώμα)
δεν είναι λιγότερο αμαρτωλό.”
εξέφρασε την αντίδρασή του με το να φωνάξει.
(Αμπού Νταβούντ, Τζιχάντ 128)
Επίσης, ένας μαύρος σκλάβος, βοσκός ενός Εβραίου από τη Χαϊμπάρ, ασπάστηκε το Ισλάμ και ήρθε στον Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν). Όταν ρώτησε τον Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν) τι έπρεπε να κάνει με τα πρόβατα του αφέντη του που έβοσκε, ο Προφήτης (ειρήνη σ’ αυτόν) του είπε…
να οδηγήσει το κοπάδι προς το κάστρο του ιδιοκτήτη και να το αφήσει ελεύθερο
το διέταξε. Ο βοσκός έκανε όπως του είπαν και το κοπάδι πήγε και μπήκε στο κάστρο.
(Ιμπν Χισάμ, Σίρα, 3/344–345)
Ακόμη και σε αυτό το πολεμικό περιβάλλον, ο Προφήτης (ειρήνη σε αυτόν) δεν σκέφτηκε να κατασχέσει ή να βλάψει τα κοπάδια του εχθρού.
Ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν)
απαγορεύει τα πράγματα που αποκτήθηκαν με τη βία, μέσω λεηλασίας και λαφυραγώγησης
Υπάρχουν και άλλα χαντίθ που το αναφέρουν.
(βλ. Μπουχάρι, Μεζαλίμ 30; Αμπού Νταβούντ, Τζιχάντ, 128)
Συμπέρασμα
Στο Ισλάμ, δίνεται μεγάλη έμφαση στη νομιμότητα του πολέμου, ο οποίος αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες καταστροφές που μπορεί να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα, καθώς και μια πραγματικότητα που πηγάζει από την ανθρώπινη φύση. Προβλέπονται μέτρα για να παραμένει εντός του νομικού πλαισίου, να περιορίζεται η καταστροφή του και να ελαχιστοποιείται όσο το δυνατόν περισσότερο. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη διάκριση μεταξύ πολεμιστών και αμάχων, και δεν υπάρχει δισταγμός στην υιοθέτηση των διεθνών πρακτικών που έχουν γίνει εθιμικά, στο πλαίσιο της ιδέας της δικαιοσύνης.
Είναι αξιοσημείωτο, τόσο από την άποψη της γενικής ιστορίας του δικαίου όσο και από την άποψη της ιστορίας του διεθνούς δικαίου, το γεγονός ότι, ενώ οι ρυθμίσεις σχετικά με το δίκαιο του πολέμου και της ειρήνης άρχισαν να εμφανίζονται στη Δύση μόλις από τον 17ο αιώνα, οι μουσουλμάνοι μελετητές ανέπτυξαν συγκεκριμένους κανόνες, οι οποίοι συνδέονταν και με κυρώσεις, αφιερώνοντας ένα ειδικό κεφάλαιο σε αυτό το θέμα στα πρώτα έργα της φικχ (ισλαμικής νομολογίας) και γράφοντας ανεξάρτητα έργα σχετικά με το δίκαιο των κρατών σε πρώιμη περίοδο.
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
