– Η ανάληψη δημόσιων καθηκόντων και η εργασία της γυναίκας…
– Γνωρίζω ότι κατά την εποχή του Προφήτη (ειρήνη ας είναι επ’ αυτού), των Χαλίφης Ρασίντ, των Ταμπιίν και των Τεμπέ-ι Ταμπιίν, και στις επόμενες περιόδους, οι γυναίκες δεν κατείχαν δικαστικές θέσεις. Σήμερα, υπάρχει κάποιο εμπόδιο στο να γίνουν οι γυναίκες δικαστές (καδής) και διοικητικοί υπάλληλοι;
– Υπάρχει κάποιο πρόβλημα με το να είναι μια γυναίκα δικαστής ή διαχειρίστρια;
Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Στο Ισλάμ, δεν υπάρχει καμία διάκριση μεταξύ ανδρών και γυναικών όσον αφορά την ανθρώπινη φύση τους.
Και οι δύο είναι εξίσου υπόχρεοι στις εντολές και τις απαγορεύσεις του Υπέρτατου Θεού. Άνδρες και γυναίκες, όλοι οι άνθρωποι, έχουν την υποχρέωση να καλλιεργούν τη γη και να λατρεύουν τον Θεό σε αυτήν. Στο Ισλάμ, δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ γυναίκας και άνδρα όσον αφορά την ανθρωπιά και τη λατρεία του Θεού, ούτε διαχωρισμός μεταξύ γυναικών και ανδρών όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα και ευθύνες.
Στη θρησκεία μας,
Τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες που αναγνωρίζονται στον άνδρα, αναγνωρίζονται εξίσου και στη γυναίκα. Σύμφωνα με αυτό, δεν υφίσταται καμία διάκριση μεταξύ γυναικών και ανδρών όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως το δικαίωμα στη ζωή, στη διατήρηση και ανάπτυξη της υλικής και πνευματικής ύπαρξής τους, η ελευθερία και η ασφάλεια του ατόμου, η ελευθερία της συνείδησης, της θρησκευτικής πίστης και των πεποιθήσεων, το δικαίωμα στην ιδιοκτησία και τη διάθεση, το δικαίωμα να είναι ενάγων ή εναγόμενος ενώπιον των δικαστικών αρχών με νόμιμα μέσα και τρόπους, το δικαίωμα στην ισότητα ενώπιον του νόμου και στη δίκαιη μεταχείριση, η απαραβίαστη κατοικία, η προστασία της τιμής και της αξιοπρέπειας, το δικαίωμα γάμου και οικογένειας, η ιδιωτική ζωή και η απαραβίαστη ιδιωτικότητα, η διασφάλιση της διαβίωσης.
Η αναφορά στην ορκωμοσία των γυναικών από τον Προφήτη Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) στο Ιερό Κοράνι.
(Εξεταζόμενη, 60/12)
, το οποίο καταδεικνύει με σαφήνεια την ανεξαρτησία της βούλησης της γυναίκας στο Ισλάμ.
Συνεπώς, το να είσαι γυναίκα δεν αποτελεί λόγο περιορισμού της δικαιοπρακτικής ικανότητας και της ικανότητας για πράξη.
Σε περίπτωση παραβίασης των δικαιωμάτων της από τον σύζυγό της ή από οποιονδήποτε άλλον, η γυναίκα έχει το δικαίωμα να προσφύγει στον δικαστή και να ζητήσει την αποκατάσταση της αδικίας.
Ένα σημαντικό μέρος των συζητήσεων σχετικά με τη θέση και τα δικαιώματα των γυναικών στο Ισλάμ επικεντρώνεται στη συμμετοχή των γυναικών στην κοινωνική ζωή, στην εργασία και στην ανάληψη δημόσιων καθηκόντων.
1. Η Είσοδος των Γυναικών στο Εμπόριο και στις Επιχειρήσεις
Σύμφωνα με το Ισλάμ, κατ’ αρχήν η γυναίκα μπορεί να εργάζεται εντός και εκτός σπιτιού, βοηθώντας τον σύζυγό της στην κάλυψη των αναγκών της οικογένειας. Ανάλογα με τις συνθήκες και τις ανάγκες, είναι δυνατόν να αλλάζουν οι ρόλοι των συζύγων στην οικογενειακή ζωή. Το σημαντικό είναι η ζωή να κυλάει με ηρεμία και τάξη, και τα άτομα να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους με ισορροπημένο τρόπο, ανάλογα με τις δυνατότητες και τις ικανότητές τους, για την κάλυψη των αναγκών. Η αναφορά σε ορισμένες πηγές ότι ο Προφήτης Μωάμεθ (σ.α.β.) ανέθεσε τις εσωτερικές δουλειές του σπιτιού στην κόρη του Φατιμά (ρ.α.) και τις εξωτερικές στον γαμπρό του Αλή (ρ.α.) (1), δεν αποτελεί δεσμευτικό κανόνα για τη δημιουργία ενός οικογενειακού προτύπου για τους μουσουλμάνους, αλλά μια συμβουλή που βασίζεται στις ανάγκες, τα έθιμα και τις παραδόσεις.
Εξάλλου, η συμβολή της νοικοκυράς στην οικογένεια και στην κοινωνία είναι μια δουλειά που δεν μπορεί να υποτιμηθεί.
Η γυναίκα κατέχει ισότιμη θέση με τους άνδρες σε οικονομικά και εμπορικά ζητήματα και δεν υπόκειται σε κανέναν περιορισμό λόγω του φύλου της.
στον τομέα του εμπορικού και του χρεωτικού δικαίου, οι γυναίκες έχουν όλα τα δικαιώματα και τις εξουσίες που έχουν οι άνδρες. Στο Ισλάμ, η εργασία και η απόκτηση εισοδήματος ενθαρρύνονται, χωρίς διάκριση μεταξύ ανδρών και γυναικών.
“Ο άνθρωπος κερδίζει μόνο με τον κόπο του.”
(Αλ Νατζμ, 53/39)
;
«…Και οι άνδρες έχουν μερίδιο από ό,τι κερδίζουν, και οι γυναίκες έχουν μερίδιο από ό,τι κερδίζουν. Ζητήστε από τον Αλλάχ το μερίδιό σας από την ευλογία Του…»
(Νίσα, 4/32)
έχει διαταχθεί.
Σχετικά με το εμπόριο, όπως εξετάζεται στο πλαίσιο της μελέτης,
«Ω εσείς που πιστεύετε! Μην καταναλώνετε τα αγαθά σας μεταξύ σας με παράνομους τρόπους, εκτός αν πρόκειται για εμπόριο με αμοιβαία συναίνεση. Μην καταστρέφετε τον εαυτό σας. Σίγουρα ο Αλλάχ είναι πολύ ελεήμων απέναντί σας.»
(Νίσα, 4/29),
με το στίχο
«Είναι καλύτερα για οποιονδήποτε από εσάς να πάρει ένα σχοινί, να πάει στο βουνό, να φορτώσει μια δεσμίδα ξύλα στην πλάτη του και να τα φέρει να τα πουλήσει, παρά να ζητιανεύει.»
(2)
Στο χαντίθ δεν γίνεται διάκριση μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Υπό την προϋπόθεση της τήρησης των γενικών αρχών της θρησκείας μας, όπως η διαφάνεια, η ειλικρίνεια, η εμπιστοσύνη, η ειλικρίνεια, η τήρηση των υποσχέσεων, η τήρηση των όρων και των συμφωνιών, η μη εκμετάλλευση της αδυναμίας, της άγνοιας και της δυσκολίας του άλλου, όλοι οι άνδρες και οι γυναίκες έχουν το δικαίωμα να κερδίζουν χρήματα με νόμιμους και θεμιτούς τρόπους.
2. Η Διοίκηση από Γυναίκες
Ορισμένες πηγές περιέχουν απόψεις και διατάξεις που περιορίζουν την ανάληψη δημοσίων καθηκόντων από γυναίκες.
Ωστόσο, αυτές οι απόψεις και οι αποφάσεις δεν προέρχονται από τις σαφείς εκφράσεις των ιερών κειμένων, αλλά είναι τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξαν οι θεολόγοι λαμβάνοντας υπόψη τις κοινωνικοπολιτισμικές και οικονομικές συνθήκες στις οποίες βρίσκονταν.
Από την εποχή του Προφήτη Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν), οι γυναίκες,
διδασκαλία, υπαλληλική εργασία, ιατρική, νοσηλευτική, δημοτική αστυνομία
έχουν εργαστεί σε διάφορες ιδιωτικές και δημόσιες θέσεις εργασίας, όπως υπαλληλικές. Πράγματι
Ο Χαζράτ Ομέρ (ρα) διόρισε τον Σίφα μπιν Αμπντουλάχ ως επόπτη της αγοράς της Μεδίνας.
Σχετικά με αυτό το ζήτημα, σχεδόν όλοι οι νομικοί έχουν ομοφωνία. Ωστόσο, υπάρχουν σημαντικές διαφωνίες όσον αφορά την άσκηση δικαστικών καθηκόντων και την ανάληψη ανώτερων διοικητικών θέσεων.
Η πλειοψηφία των ισλαμιστών νομικών φρονεί ότι μια γυναίκα δεν μπορεί να είναι δικαστής.
Ωστόσο, η άποψη αυτή δεν βασίζεται σε ρητή διάταξη του νόμου, αλλά πηγάζει από τις παραδόσεις και τις αντιλήψεις της κοινωνίας.
Οι Χαναφίτες και ο Ιμπν Χαζμ πιστεύουν ότι οι γυναίκες μπορούν να ασκούν δικαιοσύνη σε είδη υποθέσεων στις οποίες μπορούν να δώσουν μαρτυρία.
Ισλαμικοί μελετητές όπως ο Ταμπαρί και ο Χασάν αλ-Μπασρί αποδέχτηκαν ότι δεν υπάρχει κανένα θρησκευτικό εμπόδιο στην άσκηση εξουσίας από γυναίκες. Αυτό δείχνει ότι οι κλασικοί ισλαμικοί μελετητές εξέφρασαν τις απόψεις τους σχετικά με την άσκηση εξουσίας από γυναίκες με βάση τη γνώση, τον πολιτισμό και την εμπειρία της εποχής τους. Στις κλασικές πηγές της φικχ (ισλαμικής νομολογίας) υπάρχουν απόψεις ότι οι γυναίκες δεν μπορούν να γίνουν ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι. Αυτά πηγάζουν και πάλι από τη γνώση, τον πολιτισμό και την εμπειρία των νομικών της εποχής τους.
Στην ισλαμική νομική αντίληψη, αναγνωρίζεται ότι οι γυναίκες έχουν όλα τα πολιτικά δικαιώματα. Οι ισλαμιστές νομικοί γενικά δεν έχουν αντιταχθεί στην άσκηση δημόσιων καθηκόντων από τις γυναίκες, εκτός από την προεδρία του κράτους και τη δικαστική εξουσία. Σχετικά με τη δικαστική εξουσία, έχουν διατυπωθεί διάφορες απόψεις. Ενώ ορισμένοι ιμάμηδες ορισμένων σχολών σκέψης έχουν εκφράσει την άποψη ότι οι γυναίκες δεν μπορούν να ασκούν δικαστικά καθήκοντα, οι Χαναφίτες δεν βλέπουν κανένα πρόβλημα στην άσκηση δικαστικών καθηκόντων από γυναίκες σε υποθέσεις εκτός από εγκλήματα που επισύρουν ποινές χάδδ (ποινές που προβλέπονται από το Κοράνι) και κισάς (αντιποίνων). Σχετικά με την προεδρία του κράτους, έχουν διατυπωθεί παρόμοιες απόψεις, με αναλογία προς τη δικαστική εξουσία.
Υποσημειώσεις:
(1) Ιμπν Αμπί Σέιμπα, Μουσάννεφ, Χ/165, Αρ. 9118; XIII/284, Αρ. 16355; Ομέρ Νασουχί Μπίλμεν, Χουκύκ-ι Ισλαμιγιέ, ΙΙ/484.
(2) Μπουχάρι, Βουγιού’ 5.
(Προεδρία Θρησκευτικών Υποθέσεων, Ανώτατο Συμβούλιο Θρησκευτικών Υποθέσεων)
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις