Σε ορισμένα χαντίθ και συζητήσεις τονίζεται η σημασία του κλάματος από φόβο Θεού. Τι είδους κλάμα εννοείται; Εννοείται το κλάμα με δάκρυα στα μάτια ή η θλίψη που προκαλείται στην καρδιά;
Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Κλαίω από φόβο Θεού.
Μπορεί να εκδηλωθεί με δάκρυα, αλλά και με θλίψη στην καρδιά.
Τα περισσότερα εγκλήματα και αμαρτήματα που διαπράττονται, τα αποδίδουμε στην έλλειψη φόβου του Θεού σε όσους τα διαπράττουν.
«Αν αυτοί οι άνθρωποι φοβούνταν τον Θεό και έτρεμαν την τιμωρία Του, δεν θα έκαναν τέτοια πράγματα.»
λέμε.
Πώς πρέπει να είναι ο φόβος του Θεού; Πώς μπορούμε να συνδυάσουμε μια πειθαρχία που βασίζεται αποκλειστικά στον τρόμο και τον φόβο με την ανεκτικότητα του Ισλάμ και την απέραντη ευσπλαχνία του Θεού;
Στο Ιερό Κοράνι, οι πιστοί περιγράφονται ως εξής:
«Πιστοί είναι μόνον εκείνοι που, όταν αναφέρεται το όνομα του Αλλάχ, τρέμουν οι καρδιές τους, και όταν τους διαβάζονται τα σημεία Του, αυξάνεται η πίστη τους, και αυτοί εμπιστεύονται μόνον στον Κύριό τους.»
1
Όπως προκύπτει από αυτό το εδάφιο, υπάρχει μια πολύ στενή σχέση και σύνδεση μεταξύ της αύξησης του φωτός της πίστης και της εγκατάστασης του φόβου του Θεού στην καρδιά.
Τι σημαίνει η αύξηση της πίστης με την ανάγνωση των στίχων του Αλλάχ;
Ο αείμνηστος Ελμαλή το εξηγεί ως εξής:
«Όσο αυξάνονται οι αποδείξεις από την άποψη της γνώσης και της πράξης, τόσο αναπτύσσεται η εμπεριστατωμένη πίστη. Η βεβαιότητα και η πίστη αυξάνονται.»
2
Η ερευνητική πίστη έχει επίσης βαθμίδες.
Από αυτά
το επίπεδο της βεβαιότητας μέσω της γνώσης,
Αντιμετωπίζει τις αμφιβολίες με βάση τα αποδεικτικά στοιχεία. Μια μιμητική πίστη, δηλαδή μια πίστη που κληρονομείται από τους γονείς και δεν βασίζεται σε βαθιά έρευνα, μπορεί να ηττηθεί ακόμη και από μια απλή αμφιβολία, ενώ μια πίστη που βασίζεται σε αποδεικτικά στοιχεία παραμένει ακλόνητη ακόμη και μπροστά σε αμέτρητες αμφιβολίες.
Η δεύτερη βαθμίδα της ερευνητικής πίστης είναι η βεβαιότητα που προκύπτει από την άμεση εμπειρία.
διότι και αυτή έχει βαθμίδες. Έχει τόσες βαθμίδες όσα και τα ωραία ονόματα του Θεού που εκδηλώνονται στο σύμπαν, και οι βαθμίδες αυτών των ονομάτων. Ο πιστός αποκτά μια σταθερή και ακλόνητη πίστη ανάλογα με την ικανότητά του να βλέπει και να διαβάζει αυτές τις εκδηλώσεις. Στα ανώτερα επίπεδα αυτής της φάσης, έχει φτάσει στο σημείο να μπορεί να διαβάζει το σύμπαν σαν ένα Κοράνι. Δηλαδή, για παράδειγμα, σε ένα λουλούδι, ο Παντοδύναμος Θεός…
Χαλήκ, Μουσαββίρ, Μουζέγιιν, Μουλεββίν, Τζεμίλ, Ραχίμ
Διαβάζει τα ονόματα του, όπως: Αυτός που τον δημιούργησε, του έδωσε μορφή, τον στόλισε, τον χρωμάτισε, τον ωραιοποίησε και του έδειξε τρυφερότητα και έλεος. Παρατηρεί τις εκδηλώσεις των ονομάτων του δημιουργού του.
Η τρίτη βαθμίδα είναι η βεβαιότητα.
ονομάζεται. Όποιος φτάσει σε αυτό το βαθμό έχει πλέον διαπεράσει τα πέπλα που περιβάλλουν τους κόσμους της ύπαρξης και έχει αποκτήσει μια πίστη που δεν θα κλονιστεί ούτε από τις ορδές των αμφιβολιών.3
Η πίστη των προφητών και των πνευματικών οδηγών φτάνει σε αυτό το βάθος. Η ισχυρή πίστη του Αγαπημένου Προφήτη μας (σ.α.σ.), ο οποίος κατά τη Μι’ράτζ συνομίλησε με την ομορφιά και τον λόγο του Θεού, και του Αμπντουλκαδίρ Γκεϊλάνι, ο οποίος, ακολουθώντας τα βήματά του, κατάφερε να ανυψωθεί πνευματικά σε τέτοιο βαθμό ώστε να ατενίσει τον Αρς-ι Α’λα (Θεϊκό Θρόνο) ενώ βρισκόταν στη γη, μπορούν να δοθούν ως παραδείγματα αυτού του επιπέδου.
Σε αυτήν την πίστη, που μοιάζει με ωκεανό, μπορεί κανείς να φτάσει μόνο με τη γνώση. Φυσικά, αυτή η γνώση πρέπει να είναι τέτοια που να οδηγεί τον άνθρωπο στην πίστη. Πώς, λοιπόν, να περιγράψει κανείς το δέος και τον τρόμο που νιώθουν εκείνοι που, με τη γνώση, ανυψώνονται διαρκώς σε αυτά τα επίπεδα πίστης, σαν να βρίσκονται ενώπιον του Θεού;
«Μόνο οι κάτοχοι γνώσης φοβούνται τον Θεό.»
4
Η αλήθεια αυτή εκφράζεται στο ιερό εδάφιο με την εξής έννοια. Αυτή η ευλάβεια και η σεμνότητα εκδηλώνεται σε κάθε πιστό ανάλογα με το βαθμό της πίστης του.
Διότι, όσο ο άνθρωπος γνωρίζει τον Κύριό του μέσω της γνώσης, τόσο αυξάνεται η αγάπη και ο σεβασμός του προς Αυτόν. Εξάλλου, μια άπειρη τελειότητα, που υπερβαίνει όλα τα επίπεδα τελειότητας, αξίζει αναμφίβολα άπειρο σεβασμό. Ας σκεφτούμε πώς αισθανόμαστε, με ένα μίγμα χαράς και δέους, μπροστά σε έναν πνευματικό γίγαντα με ανυπέρβλητη αξιοπρέπεια και μοναδική προσωπικότητα, και ας αναλογιστούμε πώς θα αισθανθούμε μπροστά στον Κύριο, τον κάτοχο μιας τελειότητας απείρως ανώτερης.
Ο Θεός, πέρα από την απέραντη ευσπλαχνία και συμπόνια, κατέχει και απέραντη δύναμη και δόξα. Όπως επαναλαμβάνεται σε πολλούς στίχους του Κορανίου, ο Θεός είναι και…
Ραχίμ
‘είναι, και τα δύο
Αζίζ
Ενώ το όνομα Ραχίμ (Ελεήμων) αγκαλιάζει όλο το σύμπαν με άπειρη συμπόνια και έλεος, το όνομα Αζίζ (Παντοδύναμος) τιμωρεί όσους αψηφούν τους νόμους Του και προσβάλλουν την τιμή Του με την αδιαφορία τους.
Υπό αυτή την έννοια, ένας δούλος που βρίσκεται ενώπιον του Θεού, από τη μια πλευρά είναι συνεπαρμένος από τη γοητεία της άπειρης ευσπλαχνίας Του, και από την άλλη πλευρά η καρδιά του τρέμει μπροστά στο φόβο της οργής Του. Είναι δυνατόν ένας τέτοιος άνθρωπος να αψηφήσει τις εντολές του Θεού και να παραβιάσει τις απαγορεύσεις Του;
Αυτός ο φόβος, όπως και η αγάπη, οδηγεί τον άνθρωπο στον Θεό. Όπως εξηγεί ο Μπεντιουζζαμάν,
«Φοβηθείν τον Δημιουργό των Δημιουργών σημαίνει να βρεις καταφύγιο στην ευσπλαχνία και την ελεημοσύνη Του. Ο φόβος είναι ένα μαστίγιο που σε ρίχνει στην αγκαλιά της ελεημοσύνης Του. Είναι γνωστό ότι μια μητέρα, για παράδειγμα, τρομάζει το παιδί της και το τραβάει στην αγκαλιά της. Αυτός ο φόβος είναι πολύ ευχάριστος για το παιδί, γιατί το τραβάει στην αγκαλιά της τρυφερότητας. Ωστόσο, η τρυφερότητα όλων των μητέρων είναι μια λάμψη της θεϊκής ελεημοσύνης. Άρα, στον φόβο του Θεού υπάρχει μια μεγάλη ευχαρίστηση.»
5
Συνεπώς, ο σκοπός της ύπαρξης του φόβου είναι να οδηγήσει τον άνθρωπο στον Θεό.
Από αυτή την άποψη, αν χρησιμοποιήσουμε αυτό το συναίσθημα σε λάθος τόπο και το απομακρύνουμε από τον αρχικό του σκοπό, θα υποστούμε μεγάλες ζημιές. Όπως όταν χρησιμοποιούμε την αγάπη μας σε λάθος τόπους, δεν λαμβάνουμε ανταπόκριση από τους αγαπημένους μας, αντίθετα, γινόμαστε αντικείμενο περιφρόνησης από αυτούς και, παρά την αγάπη που νιώθουμε, χωριζόμαστε από αυτούς, και η αγάπη αυτή μετατρέπεται σε ένα συναίσθημα που μας πνίγει μέσα σε βάσανα. Ομοίως, η λανθασμένη χρήση του φόβου μετατρέπει τη ζωή του ανθρώπου σε φυλακή. Γιατί τα όντα που φοβόμαστε, ενώ δεν αξίζουν να τα φοβόμαστε, δεν μπορούν να κάνουν τίποτα άλλο παρά να μας προκαλέσουν μια οδυνηρή ταπείνωση. Δεν μπορούν ούτε να μας βοηθήσουν, ούτε να κατευνάσουν το φόβο μας. Αντίθετα, με μια αναίσθητη σκληρότητα, γυρίζουν την πλάτη ή εντείνουν τις επιθέσεις τους, καταστρέφοντάς μας.
Η σχέση του αισθήματος του φόβου με την πίστη και την εμπιστοσύνη στον Θεό περιγράφεται στα Λόγια ως εξής:
«Ένας αληθινά φωτισμένος πιστός, ακόμα κι αν η γη γινόταν βόμβα και εξερράγη, πιθανότατα δε θα φοβόταν. Ίσως μάλιστα να παρακολουθούσε με ευχάριστη έκπληξη τις θαυμαστές εκδηλώσεις της θεϊκής δύναμης. Αντίθετα, ένας διάσημος, λεγόμενος φωτισμένος φιλόσοφος, που όμως είναι άθεος και στερείται καρδιάς, θα τρέμει στη θέα ενός κομήτη στον ουρανό.»
“Μήπως αυτός ο αλήτης αστεροειδής χτυπήσει τον πλανήτη μας;”
λέει, και πέφτει σε δεισιδαιμονίες. (Κάποτε, από ένα τέτοιο αστέρι, η Αμερική τρόμαξε. Πολλοί εγκατέλειψαν τα σπίτια τους τη νύχτα.)”
6
Υποσημειώσεις:
1. Σουρὰ αλ-Ανφὰλ, 2.
2. Η Αληθινή Θρησκεία, η Γλώσσα του Κορανίου, 3:2367
3. Μπεντιουζζαμάν Σαΐντ Νουρσί. Επιστολές από το Εμιρδάγ – Μέρος Ι, σελ. 102, 103.
Σουρα Φατίρ, 28
5. Λόγοι, σελ. 331
6. εποχή.
(Μεχμέτ Πακσού, Ερωτήματα που Φέρνει η Εποχή)
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
