Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Οι μελετητές της μεθοδολογίας του Φικχ,
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η άποψη και η αξιολόγηση κάθε θρησκευτικής αίρεσης αποτελεί έλεος και ευκολία για αυτό το έθνος».
,
αποφάσισαν/έκριναν/απέβησαν.
Ο Ιμάμ Σαράνι Χαζρετλέρι,
παρομοιάζει τις θρησκευτικές αιρέσεις με τα κανάλια άρδευσης που διακλαδίζονται από την ίδια πηγή και δηλώνει ότι όλες οι απόψεις και τα λόγια των ιμάμηδων προέρχονται από την ίδια θάλασσα, και αναφέρεται στις διαφορές μεταξύ των θρησκευτικών αιρέσεων
“από άδεια και άδεια αναχώρησης”
αναφέρει ότι προέρχεται από αυτό. Δηλαδή, μια απόφαση που θεωρείται αυστηρή σε μια θρησκευτική αίρεση, θεωρείται επιτρεπτή σε μια άλλη.
Ο Ιμάμ Σαράνι κάνει την ακόλουθη εκτίμηση επί του θέματος:
“Οι άνθρωποι που ασπάζονται μια θρησκεία είναι είτε σωματικά είτε πνευματικά ισχυροί είτε αδύναμοι. Η θρησκεία επιβάλλει αυστηρότερες διατάξεις στους ισχυρούς και ελαστικότερες στους αδύναμους. Για παράδειγμα, η παράδοση που αναφέρει ότι η προσευχή πρέπει να γίνεται με καθαρότητα είναι μια αυστηρή διάταξη, ενώ η παράδοση που αναφέρει ότι μπορεί να γίνει και χωρίς καθαρότητα είναι μια ελαστικότερη διάταξη.”
Ο ιμάμης, για να αποδείξει την άποψή του, είπε:
«Ο Θεός αγαπάει εξίσου εκείνον που ακολουθεί τις εντολές Του και εκείνον που εκτελεί τις άδειες Του.»
μεταφέρει το ιερό χαντίθ και δίνει πολλά παραδείγματα στο βιβλίο του σχετικά με αυτό το θέμα, ζυγίζει και συγκρίνει τις ερμηνευτικές αποφάσεις των δογμάτων με τη ζυγαριά της αυστηρότητας-αδείας.
Μερικά από αυτά τα παραδείγματα είναι:
1.
Υπάρχουν δύο απόψεις σχετικά με την αποζημίωση για τις ζωές και τις περιουσίες που χάθηκαν από τους αντάρτες που πολεμούν κατά του κράτους, σε περίπτωση που εγκαταλείψουν την εξέγερση και παραδοθούν. Από αυτές…
πρώτον
Η άποψη των Ιμάμηδων Μάλικ, Αμπού Χανίφα και Σαφίι είναι ότι δεν πρέπει να αποζημιώνονται οι ζημιές σε ζωές και περιουσίες που προκαλούνται από τους αντάρτες. Αυτό γίνεται προκειμένου να ενσωματωθούν στην κοινωνία, να εξασφαλιστεί η υπακοή τους, να εξαλειφθούν οι διαφωνίες, να αποκατασταθεί η τάξη και να επιτευχθεί η ειρήνη και η ασφάλεια του έθνους.
Δεύτερον,
Αυτή είναι η άποψη του Ιμάμ Αχμάντ: ”
να αποζημιωθούν οι ζημιές και να τιμωρηθούν οι αντάρτες.”
Ώστε να πτοηθούν και να μην επαναστατήσουν ξανά εναντίον του κράτους. Να εδραιωθεί η εξουσία του κράτους. Και οι δύο αυτές απόψεις είναι σωστές από τη δική τους σκοπιά. Διότι, στην πρώτη υπάρχει ελάφρυνση, δηλαδή άδεια, ενώ στη δεύτερη υπάρχει επιδείνωση, δηλαδή αυστηρότητα.
2.
Των τριών ιμάμηδων
“Πρέπει να κάνουμε την πρόθεση (νιγέτ) κάθε βράδυ για τη νηστεία του Ραμαζανιού.”
με την φράση του Ιμάμ Μάλικ
“Αρκεί να κάνει μια πρόθεση για νηστεία για όλο τον μήνα.”
Αυτή είναι η υπόσχεση. Το πρώτο είναι η απόφαση, το δεύτερο η άδεια.
3.
Τριών ιμάμηδων,
“Δεν είναι σουνέτ (προφητική παράδοση) οι γυναίκες να κάνουν καμέτ (πριν από την προσευχή).”
σύμφωνα με την άποψη του Σαφιί,
“είναι σουνέτ”
Αυτή είναι η υπόσχεση. Το πρώτο είναι η άδεια, το δεύτερο η αποφασιστικότητα.
4.
Σύμφωνα με τον Ιμάμ Αμπού Χανίφα, η προτιμώμενη ώρα για την πρωινή προσευχή είναι η ώρα που αρχίζει να ξημερώνει, δηλαδή η ώρα του λυκαυγούς. Σύμφωνα με τους τρεις άλλους ιμάμηδες, είναι αμέσως μετά την ανατολή του ηλίου. Η πρώτη άποψη είναι η αυστηρότερη, η δεύτερη η πιο ελαστική.
Ο Μπεντιουζζαμάν Χαζρετλερί, με μια παραβολή, δηλώνει ότι οι απόψεις όλων των ορθόδοξων δογμάτων είναι σωστές:
“Αν πεις:
Η αλήθεια είναι μία. Πώς γίνεται να είναι αληθινές οι διάφορες αποφάσεις τεσσάρων και δώδεκα δογμάτων;
“Η απάντηση:
Ένα νερό, πώς παίρνει πέντε διαφορετικές κρίσεις ανάλογα με πέντε διαφορετικές ιδιοσυγκρασίες ασθενών; Δηλαδή: Για κάποιον, το νερό είναι φάρμακο, ιατρικά απαραίτητο, ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία της ασθένειάς του. Για κάποιον άλλον, είναι δηλητήριο, ιατρικά απαγορευμένο. Για κάποιον άλλον, προκαλεί μικρή βλάβη, ιατρικά απεχθές. Για κάποιον άλλον, προκαλεί αβλαβή ωφέλεια, ιατρικά ενδεδειγμένο. Για κάποιον άλλον, δεν προκαλεί ούτε βλάβη ούτε ωφέλεια, ας το πιει με ευχαρίστηση, ιατρικά επιτρεπτό. Εδώ λοιπόν η αλήθεια πολλαπλασιάζεται. Και οι πέντε είναι αλήθεια. Μπορείς να πεις: «Το νερό είναι μόνο φάρμακο, μόνο απαραίτητο, δεν έχει άλλη κρίση»;
“Έτσι, οι θείες διατάξεις αλλάζουν ανάλογα με τις σχολές σκέψης και την έμπνευση της θείας σοφίας, και αλλάζουν δικαίως, και καθεμιά από αυτές είναι δίκαιη και ωφέλιμη.”
Ομοίως, ο Μπεντιουζζαμάν Χαζρέτλερι εκθέτει αυτή την αλήθεια με τις ακόλουθες συνοπτικές εκφράσεις στο έργο του με τίτλο Λεμεάτ:
“Όταν τα βάσανα και οι θεραπείες πολλαπλασιάζονται, η αλήθεια γίνεται πολλαπλή, και η αλήθεια πολλαπλασιάζεται.”
Η ανάγκη και η φτώχεια είναι δικαίωμα, και το δικαίωμα είναι ανάγκη.
Η ικανότητα, η εκπαίδευση, η αύξηση είναι δικαίωμα, και το δικαίωμα αυξάνεται.
Ας κλείσουμε αυτή τη συζήτηση με τα λόγια του Ιμάμ Σαράνι:
«Έφτασα με την εσωτερική μου όραση στην πηγή της Σαρία, την πηγή των λόγων όλων των μουτζαχίντ. Είδα για κάθε φάκιχ ένα κανάλι, δηλαδή μια δίοδο, που ξεκινούσε από αυτήν… Και κατάλαβα ότι κάθε μουτζαχίντ πέτυχε στην ερμηνεία του, όχι με υποθέσεις και εικασίες, αλλά με ανακάλυψη και βεβαιότητα, και ότι, σύμφωνα με τη Σαρία, καμία σχολή σκέψης δεν υπερτερεί μιας άλλης.»
ΕΡΩΤΗΣΗ:
–
Κάποιοι λένε: Στην εποχή του Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν) δεν υπήρχαν θρησκευτικές σχολές σκέψης. Αφού ο Προφήτης (ειρήνη σ’ αυτόν) ήρθε με ένα βιβλίο και έναν νόμο, πώς προέκυψαν τέσσερις σχολές σκέψης; Γιατί να ακολουθούμε μια συγκεκριμένη σχολή σκέψης και να μην πράττουμε σύμφωνα με τη δική μας άποψη;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Όλες οι ορθές δοξασίες πηγάζουν από το Κοράνι.
Ο Προφήτης μας, ο Φαχρ-ι Αλέμ (ε.α.σ.), ολοκλήρωσε τη θρησκεία του Ισλάμ με το Κοράνι, που του αποκαλύφθηκε, και τα ιερά χαντίθ, που του ενέπνευσε ο Θεός. Πράγματι, το μεγαλύτερο μέρος (το ενενήντα τοις εκατό) των θεϊκών διαταγμάτων πηγάζει από αυτές τις δύο υπέρτατες πηγές. Σύμφωνα με την έκφραση του Μπεντιουζζάμάν Χαζρετλερί,
«Το ενενήντα τοις εκατό της Σαρία αποτελείται από αναγκαιότητες και θεμελιώδεις θρησκευτικές αρχές – αληθινούς πυλώνες από διαμάντι. Τα ζητήματα που αφορούν την ερμηνεία και τις διαφωνίες αποτελούν το δέκα τοις εκατό. Ενενήντα πυλώνες από διαμάντι δεν θα θυσιαστούν για χάρη δέκα χρυσών.»
– Ωστόσο, εκτός από τις σαφείς έννοιες του Κορανίου και των χαντίθ, υπάρχουν και άλλες αλήθειες, όπως μεταφορές, υπαινιγμοί και υποδείξεις. Από την άλλη πλευρά, ορισμένες λέξεις στα στίχους του Κορανίου έχουν την ικανότητα να έχουν διαφορετικές έννοιες, και δεν είναι σαφές ποια από αυτές τις έννοιες είναι η πραγματική θεϊκή πρόθεση. Από αυτά τα δύο σημεία άνοιξε η πόρτα της ερμηνείας και η εμφάνιση των μεζχέμπ (σχολών σκέψης) έγινε αναπόφευκτη ανάγκη. Όπως αναφέραμε παραπάνω, ο Προφήτης (ειρήνη ας είναι επ’ αυτού) έκανε ο ίδιος ερμηνεία, έθεσε τους κύριους κανόνες της ερμηνείας και δίδαξε την ερμηνεία στους σοφούς συντρόφους του. Αυτό σημαίνει ότι η πηγή των μεζχέμπ είναι ο ίδιος ο Προφήτης (ειρήνη ας είναι επ’ αυτού) και ο Προφήτης (ειρήνη ας είναι επ’ αυτού) άνοιξε την πόρτα της ερμηνείας για πρώτη φορά. Έτσι, η πόρτα της ερμηνείας που άνοιξε κέρδισε και την έγκριση των ώριμων μυαλών. Αυτό το καθήκον της ερμηνείας εκπληρώθηκε και από τους σοφούς ερμηνευτές.
Ναι, οι μουτζαχίτ έχουν εκδώσει φετφάδες για τον εαυτό τους και για κανέναν άλλον,
“Ελάτε να με ακολουθήσετε”
δεν είπαν. Ο Δάσκαλος Μπεντιουζζαμάν Χαζρέτλερι επίσης;
“Κάθε ικανός (μουχταχίντ) μπορεί να εκφέρει νομική γνώμη (ιτζτιχάντ) για τον εαυτό του, αλλά δεν μπορεί να νομοθετήσει (τεσρί).”
το έχουν διατάξει και έχουν εκφράσει αυτή την αλήθεια με συνοπτικό τρόπο.
Οι πιστοί που δεν είναι ικανοί για ιερή ερμηνεία,
Αυτοί οι μελετητές έπραξαν σύμφωνα με τις ερμηνείες τους και έλυσαν τα προβλήματά τους. Έτσι ιδρύθηκαν οι σχολές σκέψης. Τέσσερις από αυτές τις σχολές σκέψης κατέχουν μια θέση στις καρδιές ολόκληρης της μουσουλμανικής κοινότητας και έχουν κερδίσει την αποδοχή του κοινού.
Alimler ve araştırmacılar, titiz incelemeleri sonucunda bu dört mezhebin Kur’an-ı Kerim’in esaslarından ve Peygamber Efendimizin sünnetinden kaynaklandığına hükmetmişlerdir. Bu dört mezhep arasında fer’i meselelerde ihtilaflar olsa da, dördü de Ehl-i sünnettir. Ehl-i sünnet ise tuba ağacı gibidir. Kökü semavi Kur’an’a bağlı, dalları İslam dünyasının her tarafına yayılmıştır. Her bir mezhep bu ağacın bir dalı hükmündedir.
Οι μεγάλοι μας μουφτήδες και νομομαθείς, αναγνωρίζοντας τις αρετές και τις ικανότητες ο ένας του άλλου, έδειχναν πάντοτε σεβασμό και αγάπη ο ένας προς τον άλλον. Συζητούσαν για πολλά ζητήματα, εξέφραζαν τις απόψεις τους με ευγένεια και σεβασμό για την επίλυση ενός προβλήματος. Έδειχναν μέγιστη προσοχή στο να διατηρούν τη γλώσσα τους απαλλαγμένη από ακατάλληλες εκφράσεις.
Όπως οι τέσσερις μεγάλοι ιμάμηδες των τεσσάρων μεγάλων σουνιτικών σχολών πάντοτε σεβόντουσαν τις νομικές απόψεις ο ένας του άλλου, έτσι και οι μουσουλμάνοι που τους ακολουθούν ζουν και έχουν ζήσει επί αιώνες μαζί με αγάπη, ειρήνη και ηρεμία. Η κατάσταση των μουσουλμάνων κατά τη διάρκεια του Χατζ αποτελεί το καλύτερο παράδειγμα αυτού.
άλλες θρησκευτικές ομάδες
Χανμπαλί
προσεύχονται όλοι μαζί στις ίδιες σειρές πίσω από έναν ιμάμη.
Όλοι οι πιστοί ακολούθησαν τις νομικές απόψεις αυτών των τεσσάρων ιμάμηδων, με αποτέλεσμα οι ιμάμηδες των σχολών να κερδίσουν κύρος ανάμεσα στους πιστούς και να γίνουν οι “εμπιστευμένοι” ολόκληρης της κοινότητας. Πλέον, αποτελούν πηγή υπερηφάνειας για την ανθρωπότητα. Αυτοί οι ιμάμηδες, επί δεκατέσσερις αιώνες, υπήρξαν δάσκαλοι και οδηγοί για την κοινότητα του Μωάμεθ, καθοδηγώντας τους στις λατρευτικές και κοινωνικές τους υποχρεώσεις και επιλύοντας τα προβλήματά τους.
Όταν μελετηθούν και εξεταστούν τα βιβλία των τεσσάρων θρησκευτικών δογμάτων, θα φανεί ότι αποτελούν έναν ανεκτίμητο θησαυρό και πλούτο για την ανθρωπότητα. Περιέχουν αλήθειες και αρχές που θα ωθήσουν την ανθρωπότητα στην ανάπτυξη και την πρόοδο μέχρι την ημέρα της κρίσης.
Στους επόμενους αιώνες, οι μεγάλοι λόγιοι και νομομαθείς, αντί να εκφράσουν αντίθετες απόψεις, ακολούθησαν το δόγμα ενός από τους τέσσερις μεγάλους ιμάμηδες. Θεωρώντας το αυτό τιμή, θεώρησαν καθήκον τους να διδάσκουν και να μεταδίδουν στους άλλους τις λεπτομέρειες των ερμηνειών τους.
Οι ιμάμηδες των διαφόρων δογμάτων,
Έχουν διατυπώσει τις αποφάσεις για σχεδόν κάθε ζήτημα που μπορεί να προκύψει για τους μουσουλμάνους. Εδώ και αιώνες, δεν έχει ακουστεί ποτέ ότι κάποιος μουσουλμάνος που ακολουθεί τις τέσσερις σχολές σκέψης δεν μπόρεσε να βρει απάντηση σε κάποιο ερώτημα. Ακόμη και σήμερα, οι απαντήσεις σε όλα τα είδη ερωτήσεων των μουσουλμάνων που ζουν σε όλο τον κόσμο υπάρχουν με τη μορφή θεμελιωδών κανόνων στα βιβλία αυτών των τεσσάρων ορθών σχολών σκέψης.
Οι μουτζαχεντίν,
Είναι εκείνοι που είναι ικανοί να εξορύξουν τα κρυμμένα πετράδια στα βάθη της θάλασσας του Κορανίου.
Θα ήθελα να παραθέσω εδώ την ωραία διαπίστωση του Ελμαλή Χαμντί Εφέντι σχετικά με τον Ιμάμ-ι Αζάμ, έναν από τους τέσσερις μεγάλους ιμάμηδες.
“Ο Ιμάμης Αζάμ”
Είναι ένας ένδοξος μελετητής που διασαφήνισε τις γενικές διατάξεις που περιέχονται στο Κοράνι και στα χαντίθ του Προφήτη σχετικά με τις λεπτομέρειες των ανθρώπινων γεγονότων που θα συμβούν μέχρι την ημέρα της κρίσης, και συνδύασε τα γεγονότα που υπήρχαν μέχρι την εποχή του με τα γεγονότα που ήταν πιθανό να συμβούν, δείχνοντας ότι καθένα από αυτά αναφέρεται στο Κοράνι και στη Σούννα. Στην επιτυχία του τον βοήθησαν όχι μόνο οι προσωπικές του ικανότητες, αλλά και η εγγύτητά του στο φως του Προφήτη.
Όπως προκύπτει από αυτή την εξήγηση, σήμερα είναι σχεδόν αδύνατο να αναδειχθεί ένας μεγάλος μελετητής του Ισλάμ, όπως ο Ιμάμ-ι Αζάμ.
Αν σκεφτούμε τις τέσσερις μεσχέπες από την άποψη της ενότητας και της συμμαχίας των μουσουλμάνων, θα δούμε ότι είναι αποκλειστικά και μόνο ευεργετικές. Αν δεν ακολουθηθούν αυτές οι τέσσερις μεσχέπες (ή αν απορριφθούν), τότε ο καθένας θα επιχειρήσει να εκδώσει δική του φετφά, και σε αυτή την εποχή της εγωπάθειας κανείς δεν θα επιδείξει την αρετή να εγκαταλείψει τη δική του φετφά και να πράξει σύμφωνα με τη φετφά κάποιου άλλου. Αυτό, όμως, θα σήμαινε την εγκατάλειψη των τεσσάρων μεσχέπων και την αποδοχή χιλιάδων άλλων. Έτσι, η ενότητα και η αλληλεγγύη θα διαταραχθούν, και θα επικρατήσει αναρχία στις πράξεις και στις συναλλαγές.
Επομένως, η σοφία και η ωφέλεια έγκεινται στη διατήρηση και τη συνέχεια των τεσσάρων μεζχάμπ. Διότι η υπακοή και η ακολούθηση αυτών των τεσσάρων μεγάλων μουτζταχίντ αποτελεί μέσο ενότητας και αλληλεγγύης. Η μίμηση και η ακολούθηση αυτών των τεσσάρων μεζχάμπ από όλους τους φικχίχ που ήρθαν μετά τον 2ο αιώνα της Εγίρας δεν είναι μια άγνοια και ασυνείδητη πράξη, αλλά μια συνειδητή, σοφή, αληθινή, επιστημονική, σοφιστικέ και δίκαιη προσέγγιση.
Τέλος
Σε όσους θέτουν αυτό το ερώτημα, απαντάμε: Δεν αποτελεί άραγε ισχυρή και ξεχωριστή απόδειξη της ορθότητας των διαφόρων θρησκευτικών σχολών το γεγονός ότι οι μελετητές, οι πνευματικοί ηγέτες και οι άγιοι που έζησαν τα τελευταία 1400 χρόνια, αν και γνώριζαν τα μυστήρια και τη σοφία πολλών θρησκευτικών ζητημάτων, δεν εξέφρασαν καμία αντίρρηση ή διαφωνία σχετικά με την ύπαρξη πολλαπλών θρησκευτικών σχολών;
Συμπερασματικά;
Ο κύριος σκοπός και η σοφία πίσω από την ίδρυση των διαφόρων σχολών σκέψης στο Ισλάμ είναι η διασφάλιση της ενότητας και της συνοχής των μουσουλμάνων. Χάρη σε αυτές τις σχολές σκέψης, επιλύθηκαν τα ατομικά και κοινωνικά, κοσμικά και θρησκευτικά προβλήματα των μουσουλμάνων. Οι ανώτερες αλήθειες του Ισλάμ, τόσο σε θέματα πίστης όσο και σε θέματα λατρείας και συναλλαγών, διατηρήθηκαν χάρη σε αυτές τις σχολές σκέψης.
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
