Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Πρόθεση
Όταν αναφέρεται η λέξη «λατρεία», το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο νου είναι η προσευχή ή η νηστεία. Κατά την τέλεση αυτών των θρησκευτικών πράξεων, επιδιώκουμε την ευαρέσκεια του Θεού. Και το εκφράζουμε αυτό αμέσως, από την αρχή. Το αντίθετο της ευαρέσκειας είναι η υποκρισία.
Η ικανοποίηση είναι για τον Θεό, η υποκρισία για τον λαό.
Στην πρώτη περίπτωση, το ουσιαστικό είναι η επίτευξη της θεϊκής εύνοιας και ελέους· στη δεύτερη, το να ευχαριστείς τους ανθρώπους, να λαχταράς την εκτίμηση και τα χειροκροτήματά τους. Αυτό, κατά τη γνώμη μου, είναι μια άλλη μορφή επαιτείας.
Σε έναν κόσμο όπου ο καθένας αρέσκεται στον εαυτό του, είναι μεγάλη αφέλεια να ακολουθούμε το δρόμο της υποκρισίας και να επιδιώκουμε να αρέσουμε στους άλλους. Αλλά, αλίμονο, η εγωπάθεια λαχταρά την απάτη και μπαίνει σε αυτό το αδιέξοδο με δική της θέληση και ευχαρίστηση.
Η ευτυχισμένη ζωή μας στον κόσμο και η άφιξή μας στον τόπο της ευδαιμονίας στο αιώνιο ταξίδι που αρχίζει με τον θάνατο, εξαρτάται πρωτίστως από την πρόθεση. Όπως η πρόθεσή μας στις θρησκευτικές μας πράξεις είναι η ευαρέστηση του Θεού, έτσι και στις κοσμικές μας δραστηριότητες η πρόθεσή μας πρέπει να είναι «να κερδίζουμε με νόμιμο τρόπο, να τρέφουμε τις οικογένειές μας με νόμιμο φαγητό, να γίνουμε ένα παράδειγμα πλούτου που θα ενθαρρύνει και άλλους να εργάζονται με νόμιμο τρόπο, να διαδραματίσουμε ρόλο στην υλική ανάπτυξη της πατρίδας μας και να την καταστήσουμε ισχυρότερη απέναντι στους εχθρούς μας». Οι κοσμικές μας δραστηριότητες που γίνονται με αυτή την πρόθεση μπορούν να ωφελήσουν την μετά θάνατον ζωή μας. Στο Τέταρτο Λόγο από το Σύνολο των Φωτεινών Λόγων αναφέρεται:
«Οι άλλες επιτρεπόμενες κοσμικές πράξεις του προσευχόμενου, με καλή πρόθεση, λαμβάνουν το καθεστώς της λατρείας.»
Αναφέραμε μερικές από αυτές τις καλές προθέσεις παραπάνω.
«Να υπερέχουμε από τους άλλους, να μας δείχνουν με το δάχτυλο, να προκαλούμε τη ζήλια των ανταγωνιστών μας, να κερδίζουμε χειροκροτήματα και θαυμασμό».
Επιθυμίες που ικανοποιούν την εγωιστική φύση, όπως αυτές, περιορίζουν τα οφέλη των κόπων μας σε αυτόν τον κόσμο. Παρά την κούρασή μας, δεν θα πάρουμε τίποτα μαζί μας στον άλλο κόσμο.
Ο δάσκαλος Μπεντιουζζαμάν Χαζρέτλερι, στην ερμηνεία του εδαφίου που λέει: «Λατρεύετε τον Κύριό σας, ο οποίος δημιούργησε εσάς και τους προηγούμενους από εσάς, για να φτάσετε στο επίπεδο της ευσέβειας», επισημαίνει ένα πολύ σημαντικό σημείο:
Ο άνθρωπος οφείλει να λατρεύει τον Κύριό του πρωτίστως επειδή είναι ο Κύριός του. Οι θέσεις και οι ευλογίες που θα αποκτήσει στο τέλος αυτής της λατρείας έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Δεν ζούμε μια μικρή παραλλαγή αυτού του παραδείγματος με τον σεβασμό που δείχνουμε στους πρεσβυτέρους μας;
– Γιατί σεβόμαστε τον πατέρα μας;
Επειδή είναι ο πατέρας μας· όχι επειδή θα μας κάνει δώρα ή θα μας αφήσει κληρονομιά. Γιατί σε αυτή τη δεύτερη περίπτωση, η αγάπη μας θα αναμειγνυόταν με το συμφέρον, θα έχανε την αγνότητά της και θα θόλωνε.
Εδώ, στο ιερό στίχο,
«Λατρεύετε τον Θεό.»
αντί
«Λατρεύετε τον Κύριό σας.»
Με την εντολή αυτή, εφιστάται η προσοχή σε αυτή τη λεπτομέρεια.
Θα λατρεύουμε τον Κύριό μας, επειδή είναι ο Κύριός μας.
Οφείλουμε αιώνια ευγνωμοσύνη στον Κύριό μας, ο οποίος τοποθέτησε το σχέδιο του σώματός μας σε μια σταγόνα νερού, καλλιέργησε αυτή τη σταγόνα και μας έκανε ανθρώπους, και έντυσε τις ψυχές μας με συναισθήματα. Και η λατρεία είναι η ωραιότερη έκφραση της εκπλήρωσης αυτού του χρέους. Ένας πιστός, όταν αρχίζει τη λατρεία, εκφράζει επίσης τη συνειδητοποίησή του για αυτήν την έννοια, με την πρόθεση να επιτύχει την ευαρέσκεια του Θεού.
Στο σύνολο των έργων του Νουρ, η πρόθεση παρομοιάζεται με την ψυχή.
«Η πρόθεση είναι μια ψυχή. Και η ψυχή αυτής της ψυχής είναι η ειλικρίνεια.»
(Μεσνεβί-ι Νουριγιέ)
Οι πράξεις είναι σαν το σώμα, ενώ ο σκοπός τους είναι η ψυχή. Όπως το σώμα αποκτά ζωή με την ψυχή, έτσι και οι πράξεις ζωντανεύουν και αποκτούν νόημα με την πρόθεση.
Η ψυχή της πρόθεσης είναι η ειλικρίνεια, δηλαδή η λατρεία να γίνεται μόνο για την ευχαρίστηση του Θεού, χωρίς να επιδιώκεται κανένας άλλος σκοπός.
Στο δρόμο του Θεού.
τζιχάντ
Ο άνθρωπος που πολεμάει για ιδεώδη και ο άνθρωπος που πολεμάει για λάφυρα, φαινομενικά κάνουν τα ίδια πράγματα.
Αλλά ο πρώτος, αν πεθάνει, γίνεται μάρτυρας, αν ζήσει, βετεράνος. Ο δεύτερος, όμως, έχει χάσει εκ των προτέρων την τιμή του μαρτυρίου. Επομένως, δεν τίθεται θέμα μεριδίου, πόσο μάλλον λάφυρου.
•••
Σημαντικό σημείο:
Ο άνθρωπος μπορεί να μεγεθύνει μια μικρή πράξη με την πρόθεση. Στην προσευχή,
«Σε Σένα μόνο λατρεύουμε και από Σένα μόνο ζητάμε βοήθεια.»
Με αυτόν τον τρόπο, γενικεύουμε την πρόθεσή μας. Στα Νουρ, αναφέρεται σε τρεις κοινότητες: Καθώς διαβάζουμε αυτό το στίχο, μπορούμε να εννοούμε όλους τους πιστούς. Ή μπορούμε να εννοούμε όλα τα κύτταρα, τα όργανα και τα αισθήματά μας που επιτελούν τις λειτουργίες τους στο σώμα μας. Ή μπορούμε να εννοούμε όλα τα πλάσματα που εκτελούν τα καθήκοντά τους και έτσι λατρεύουν τον Θεό.
•••
Ένα σημείο που αξίζει να τονιστεί ιδιαίτερα όσον αφορά την πρόθεση είναι το εξής:
Όπως και οι προσευχές, έτσι και οι ευχές και οι προσευχητικές χάντρες πρέπει να γίνονται μόνο για την ευχαρίστηση του Θεού. Μόνο τότε φέρουν τη σφραγίδα της ειλικρίνειας και γίνονται αποδεκτές. Αν κάποιος κάνει μια προσευχή ή χρησιμοποιεί προσευχητικές χάντρες για να πάνε καλά οι κοσμικές του υποθέσεις, η ειλικρίνεια χάνεται και δεν θα φτάσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα.
«Αυτά τα οφέλη δεν μπορούν να είναι ο σκοπός αυτών των προσευχών, και δεν πρέπει να επιδιώκονται σκόπιμα και καθεαυτά. Διότι αυτά προκύπτουν ως πρόσθετο αποτέλεσμα, χωρίς να ζητηθούν, από την ειλικρινή προσευχή. Αν κάποιος τα επιδιώξει, η ειλικρίνειά του θα μειωθεί. Ίσως μάλιστα να απομακρυνθεί από την υπακοή και να χάσει την αξία της.» (Λεμ’αλάρ)
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
