Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Η άδεια για μη νηστεία κατά τη διάρκεια ταξιδιού προϋποθέτει απόσταση περίπου 90 χιλιομέτρων, αναχώρηση πριν από την αυγή και επίτευξη απόστασης που επιτρέπει τη συντόμευση της προσευχής. Διότι εάν κάποιος ξεκινήσει το ταξίδι αφού έχει αρχίσει τη νηστεία, δεν επιτρέπεται να τη διακόψει λόγω ταξιδιού. Αν όμως κάποιος ξεκινήσει το ταξίδι πριν από την ανατολή του ηλίου, δηλαδή πριν από την ώρα της νηστείας, και η ανατολή τον βρει αφού έχει περάσει τα όρια του οικισμού του, τότε μπορεί να μην νηστέψει. Στη συνέχεια, θα αναπληρώσει τη νηστεία εκείνης της ημέρας.
Αν κάποιος, αφού ξεκινήσει τη νηστεία κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού, υποστεί δυσκολίες και ταλαιπωρίες που κανονικά θα ήταν ανυπόφορες, μπορεί να διακόψει τη νηστεία του. Σύμφωνα με την αφήγηση του Ιαβίρ (ρα), ενός από τους συντρόφους του Προφήτη (σ.α.σ.), ο αγαπημένος μας Προφήτης (σ.α.σ.) ξεκίνησε από τη Μεδίνα για να κατακτήσει τη Μέκκα το 8ο έτος της Εγίρας, νηστεύοντας. Οι σύντροφοί του επίσης νηστεύανε μαζί του. Όταν έφτασαν στην κοιλάδα Κουράουγλγαμίμ, στην περιοχή Ουσφάν, στα περίχωρα της Μεδίνας, του είπαν:
Βασιζόμενοι σε αυτήν την παράδοση, οι περισσότεροι μελετητές του Ισλάμ (ουλεμά) έχουν πει ότι ο ταξιδιώτης μπορεί να διακόψει τη νηστεία του, ακόμη και αν είχε την πρόθεση να νηστέψει τη νύχτα. (Ζουχαϊλί, αλ-Φικχούλ-ισλαμ, 3/1695).
Για να θεωρηθεί το ταξίδι ως δικαιολογία που επιτρέπει τη μη νηστεία, είναι απαραίτητο το άτομο να μην βρίσκεται σε συνεχή ταξίδι. Ωστόσο, εάν ανησυχούν για σοβαρή δυσκολία και ταλαιπωρία, όπως ασθένεια ή βλάβη σε ένα από τα όργανα του σώματος λόγω της νηστείας, μπορούν να μην νηστεύουν.
Για να επιτρέπεται σε κάποιον που ταξιδεύει να μην νηστεύει, πρέπει το ταξίδι του να είναι για έναν θεμιτό σκοπό και να μην έχει σκοπό να διαμείνει σε ένα μέρος για τέσσερις ημέρες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.
Σύμφωνα με τη σουνιτική σχολή Χαναφί, το ταξίδι θεωρείται επαρκής δικαιολογία για τη μη τήρηση της νηστείας, ακόμη και αν ο σκοπός του ταξιδιού δεν είναι θεμιτός.
Αν κάποιος που ταξιδεύει ξυπνήσει νηστικός και μετά αλλάξει γνώμη και θελήσει να σπάσει τη νηστεία του, δεν υπάρχει πρόβλημα. Στη συνέχεια, θα αναπληρώσει τη νηστεία εκείνης της ημέρας.
Σύμφωνα με τη Χαναφιτική σχολή σκέψης, σε αυτή την περίπτωση δεν επιτρέπεται η διακοπή της νηστείας.
Είναι προτιμότερο για τον ταξιδιώτη να νηστεύει, εφόσον δεν θα υποστεί βλάβη. Σχετικά με αυτό, σε ένα ιερό στίχο αναφέρεται:
Αν κάποιος που ταξιδεύει δεν νηστέψει το Ραμαζάνι και νηστέψει μια τάμα ή μια αναπληρωματική νηστεία, η νηστεία του αυτή δεν είναι έγκυρη και δεν υποκαθιστά τη νηστεία του Ραμαζανιού. Διότι η μη νηστεία του Ραμαζανιού επιτρέπεται σε αυτόν λόγω του ταξιδιού, ως άδεια. Σε αυτή την περίπτωση, δεν επιτρέπεται να νηστέψει άλλη νηστεία εκτός από τη νηστεία του Ραμαζανιού.
Σύμφωνα με τη Χαναφιτική σχολή σκέψης, ο ταξιδιώτης μπορεί να τηρήσει υποχρεωτικές νηστείες, όπως νηστείες τάματος, αναπλήρωσης και εξιλέωσης, αντί για προαιρετικές νηστείες, εκτός από τη νηστεία του Ραμαζανιού κατά τη διάρκεια του μήνα Ραμαζανιού.
Κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού, οι ταξιδιώτες και οι ασθενείς μπορούν να τηρήσουν τη νηστεία του Ραμαζανιού, αν το επιθυμούν. Αν το κάνουν, η νηστεία τους θα θεωρείται έγκυρη ως νηστεία του Ραμαζανιού. Ο Άγιος Άννας (ρα) λέει:
Είχαμε πει ότι κάποιος που νηστεύει το Ραμαζάνι μπορεί να μην νηστεύει κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού. Ωστόσο, κάποιος που ταξιδεύει εκτός του Ραμαζανιού δεν μπορεί να παραλείψει μια νηστεία που πρέπει να αναπληρώσει επειγόντως, επικαλούμενος το ταξίδι ως δικαιολογία.
Ομοίως, εάν κάποιος ορκιστεί να νηστέψει για ένα μήνα και ταξιδέψει κατά τη διάρκεια αυτού του μήνα, οφείλει να τηρήσει τη νηστεία του κατά τη διάρκεια αυτού του μήνα. Το ταξίδι δεν τον απαλλάσσει από την υποχρέωση να τηρήσει τη νηστεία του κατά τη διάρκεια αυτού του μήνα, ούτε του επιτρέπει να την αναβάλει για αργότερα. (Σιρμπίνι, Μουγνί’λ-Μουχλάτζ, 2/169.)
Σχετικά με το ίδιο θέμα, η Αίσα (ρα), η σύζυγος του Προφήτη Μωάμεθ (ασμ), μετέφερε τα εξής λόγια του:
Σε αυτή την περίπτωση, αν οι γυναίκες ανησυχούν για τον θάνατο τους ή των παιδιών τους, η νηστεία τους απαγορεύεται. Αν δεν νηστέψουν, οφείλουν να αναπληρώσουν τις νηστείες τους αργότερα, μέρα με μέρα. Αλλά αν δεν νηστέψουν μόνο από φόβο για βλάβη στα παιδιά τους, οφείλουν να αναπληρώσουν τις νηστείες τους μέρα με μέρα, και επιπλέον να δώσουν και μια λύτρα για κάθε μέρα. (Σιρμπίνι, Μουγνί’λ-Μουχτάτζ, 2/174.)
Ο ασθενής από τον οποίο έχει χαθεί η ελπίδα ανάρρωσης υπόκειται στην ίδια απόφαση όσον αφορά την αποχή από τη νηστεία. Ο Παντοδύναμος Θεός δεν δυσκολεύει τους υπηρέτες Του σε καμία υπόθεση, ούτε και σε θρησκευτικά θέματα. Σχετικά με αυτό, σε ένα στίχο αναφέρεται:
Ένας ηλικιωμένος που δεν μπορεί να νηστέψει ή ένας ασθενής από τον οποίο έχει χαθεί η ελπίδα ανάρρωσης, αν έχουν ορκιστεί να νηστέψουν, δεν υποχρεούνται να εκπληρώσουν τον όρκο τους. Διότι είναι ανίκανοι να νηστέψουν. Επομένως, δεν είναι αποδέκτες της θεϊκής εντολής περί νηστείας.
Εάν κάποιος είναι πολύ ηλικιωμένος ή βαριά άρρωστος με ελάχιστη ελπίδα ανάρρωσης, και φτωχός, και δεν μπορεί να τηρήσει τη νηστεία του Ραμαζανιού, τότε η υποχρέωση καταβολής λύτρων (φιδιέ) αίρεται. Αν όμως αργότερα βελτιωθεί η οικονομική του κατάσταση, οφείλει να καταβάλει τα λύτρα. Αν πεθάνει χωρίς να τα καταβάλει, πρέπει να καταβληθούν από την κληρονομιά του. (Νεβέβι, ελ-Ματζμού’, 6/262.)
Οφείλει να αναπληρώσει την νηστεία του Ραμαζανιού όποιος δεν μπόρεσε να νηστέψει κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού, αλλά έχει τη δυνατότητα να την αναπληρώσει αργότερα. Δεν χρειάζεται να δώσει εξιλέωση.
Κάποιος τέτοιος, όταν βρει την ευκαιρία, αναπληρώνει την νηστεία του. Δεν υποχρεούται ούτε σε εξαγορά ούτε σε εξιλέωση.
Φυσικά, η νηστεία του ατόμου που γνωρίζει ότι είναι αμαρτία και εμετάει σκόπιμα και με δική του θέληση, διακόπτεται. Ωστόσο, η νηστεία του ατόμου που δεν γνωρίζει ότι είναι αμαρτία να κάνει κάτι τέτοιο, επειδή είναι νεοφώτιστος μουσουλμάνος ή ζει σε απομακρυσμένη περιοχή από τους θρησκευτικούς μελετητές, δεν διακόπτεται, ακόμη και αν εμετάει σκόπιμα και με δική του θέληση.
Ο Χαλίφης Ομάρ (ρα), κατά τη διάρκεια της χαλιφίας του, σε μια συννεφιασμένη μέρα του Ραμαζανιού, νόμισε ότι ο ήλιος είχε δύσει και έσπασε τη νηστεία του, κάνοντας ιφτάρ. Λίγο αργότερα, κάποιος ήρθε σε αυτόν και του είπε… τότε ο Χαλίφης Ομάρ (ρα)…
(Μετάφραση του Τετζρίντ-ι Σαρίχ, 6/278.)
Ωστόσο, η αφαίμαξη κατά τη διάρκεια της νηστείας, όταν δεν υπάρχει ανάγκη, είναι απεχθής.
Αν και η χρήση κολλυρίου στα μάτια κατά τη διάρκεια της νηστείας δεν είναι ενδεδειγμένη, δεν την ακυρώνει.
Αν και το φιλί ενός νηστεύοντος, που προκαλεί πόθο, είναι απεχθές, δεν ακυρώνει τη νηστεία. Αν ένας νηστεύων αγκαλιάσει τη σύζυγό του, έρθει σε σωματική επαφή μαζί της, σκεφτεί με πόθο κάποιο σεξουαλικό αντικείμενο ή γεγονός, ή κοιτάξει με πόθο κάποιο σεξουαλικό αντικείμενο και φτάσει σε οργασμό, αν και έχει κάνει κάτι απεχθές, η νηστεία του δεν ακυρώνεται.
Η μάσηση τσίχλας χωρίς πρόσθετα ή η δοκιμή της γεύσης του φαγητού δεν σπάει τη νηστεία. Ωστόσο, η πράξη αυτή είναι απεχθής αν δεν υπάρχει ανάγκη.
Η χρήση μισβάκ δεν σπάει τη νηστεία. Ωστόσο, η χρήση του μετά την ώρα του μεσημεριού είναι απευκταία.
Η νηστεία δεν διακόπτεται αν ο νηστεύων παρακολουθεί ευχάριστες εικόνες, μυρίζει ευχάριστες οσμές ή ακούει ωραίες φωνές.
Κάντε κλικ εδώ για περισσότερες πληροφορίες:
Είναι αποδεκτό να διακόπτεται η νηστεία με θεραπείες όπως σπρέι, οφθαλμικές/ρινικές/ωτικές σταγόνες, ενδοσκόπηση, υπέρηχος, αναισθησία, υπόθετα, κλύσματα, ενέσεις, ορός, μετάγγιση αίματος, αιμοκάθαρση, αγγειοπλαστική, βιοψία, αλοιφές, φάρμακα, γυναικολογική εξέταση;
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
