– Σύμφωνα με τους ισχύοντες νόμους, η περιουσία που αποκτάται μετά το γάμο μοιράζεται εξίσου μεταξύ των συζύγων σε περίπτωση διαζυγίου. Δηλαδή, αν ο άνδρας αγοράσει ένα σπίτι με δικά του χρήματα μετά το γάμο, το σπίτι αυτό μοιράζεται εξίσου, 50%-50%, μεταξύ των συζύγων σε περίπτωση διαζυγίου. Σύμφωνα με το Ισλάμ, αυτή η διανομή είναι σωστή;
– Στην γυναίκα που έχει υποστεί κηδεμονία καταβάλλεται ήδη μια προίκα. Είναι σύμφωνο με το θρησκευτικό δίκαιο το να θεωρείται η γυναίκα, με επίσημους νόμους, συνιδιοκτήτρια της περιουσίας του άνδρα;
Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Οι πιστοί τηρούν τις συμφωνίες και τις συμβάσεις. Τα παντρεμένα ζευγάρια,
“Οτιδήποτε αποκτηθεί μετά την ημερομηνία αυτή είναι κοινό μεταξύ μας.”
Αν έχουν συνάψει σύμβαση, τότε τα περιουσιακά στοιχεία γίνονται κοινά. Αν δεν υπάρχει τέτοια σύμβαση, ό,τι κερδίζει ο καθένας ανήκει σε αυτόν, αλλά ο άνδρας είναι υποχρεωμένος να συντηρεί την οικογένεια.
Στο Ισλάμ, η ατομική ιδιοκτησία είναι θεμελιώδης.
Δηλαδή, μεταξύ των μελών της οικογένειας ισχύει η αρχή της διάκρισης των περιουσιών, όχι η αρχή της κοινοκτημοσύνης. Σε μια οικογένεια, τα χρήματα που κερδίζει ο καθένας από τη δουλειά του, είτε πρόκειται για τη σύζυγο, τον σύζυγο ή τα ενήλικα και φρόνιμα παιδιά, ανήκουν σε αυτόν. Στο πλαίσιο αυτό, τα χρήματα που κερδίζει η γυναίκα, καθώς και τα περιουσιακά στοιχεία που αποκτά από κληρονομιά ή άλλες αιτίες, είναι εξ ολοκλήρου δική της περιουσία και ιδιοκτησία. Ο καθένας έχει το δικαίωμα και την εξουσία να διαχειρίζεται την περιουσία του όπως επιθυμεί, όσο είναι εν ζωή. Ο σύζυγος δεν έχει δικαίωμα σε περιουσία που ανήκει στη σύζυγο. Ο σύζυγος δεν έχει εξουσία να διαχειρίζεται την περιουσία της συζύγου, εκτός εάν η ίδια το επιθυμεί. Ωστόσο, εάν το επιθυμούν, μπορούν να συνάψουν κοινοπραξία με δική τους ελεύθερη βούληση. Εν ολίγοις, κανένας από τους δύο συζύγους δεν έχει το δικαίωμα να παρεμβαίνει στην περιουσία και τα χρήματα του άλλου συζύγου χωρίς την άδειά του.
Από την άλλη πλευρά, ο σύζυγος οφείλει να καλύπτει όλα τα συνήθη έξοδα της γυναίκας κατά τη διάρκεια του γάμου. Στο Κοράνι…
(Αλ-Ταλάκ, 65/6)
Στις παραδόσεις του Προφήτη Μωάμεθ (ειρήνη ας είναι επ’ αυτόν), σαφώς αναφέρεται ότι η διατροφή ανήκει στον σύζυγο, ότι ο άνδρας πρέπει να δίνει στη γυναίκα του να φάει από ό,τι τρώει ο ίδιος και να την ντύνει με ό,τι φοράει ο ίδιος. Δεν είναι απαραίτητο ο σύζυγος να είναι πλούσιος για να είναι υποχρεωμένος να συντηρεί τη γυναίκα του, ούτε η γυναίκα να είναι φτωχή. Ακόμα και αν η γυναίκα είναι πλούσια, τα έξοδά της βαρύνουν τον σύζυγο. Το εύρος και το επίπεδο των άλλων εξόδων που ο σύζυγος είναι υποχρεωμένος να καλύψει, καθορίζονται κυρίως από τα έθιμα και την κοινωνική θέση του ζευγαριού. Αν και η γυναίκα δεν έχει την υποχρέωση να συντηρεί τον εαυτό της, τον σύζυγό της και τα παιδιά της, το να ξοδεύει τα χρήματα που κερδίζει από την εργασία της για την οικογένειά της, θεωρείται φιλανθρωπία.
Δεδομένου ότι η διατροφή είναι ευθύνη του άνδρα, η γυναίκα δεν έχει την υποχρέωση να εργάζεται ή να εξασφαλίζει τα προς το ζην, επομένως δεν υπάρχει λόγος να την ωθήσει κανείς στην εργασία.
Σύμφωνα με το ισλαμικό δίκαιο, η διανομή της περιουσίας μεταξύ των συζύγων σε περίπτωση διαζυγίου γίνεται με βάση τις ακόλουθες αρχές:
1.
Τα περιουσιακά στοιχεία που κατέχουν οι σύζυγοι πριν από τον γάμο ανήκουν σε αυτούς. Ο άλλος σύζυγος δεν έχει δικαίωμα σε αυτά τα περιουσιακά στοιχεία.
2.
Κατά τη διάρκεια του γάμου, είναι σύνηθες ο άνδρας να δωρίζει ορισμένα δώρα στη σύζυγό του. Σε περίπτωση διαζυγίου, ο άνδρας δεν έχει το δικαίωμα να πάρει πίσω αυτά τα δώρα που έκανε στη σύζυγό του.
(Μαϊντάνι, αλ-Λουμπάμπ, ΙΙ, 95)
Όλα τα αντικείμενα που η γυναίκα αγόρασε με δικά της χρήματα, παραμένουν στην ιδιοκτησία της σε περίπτωση διαζυγίου. Ο σύζυγός της δεν έχει δικαίωμα να τα πάρει από εκείνη.
(Bilmen, Ισλαμική Νομική Εγκυκλοπαίδεια, II, 148).
3.
Σε περίπτωση οικιακών ειδών, η προέλευση των οποίων (από ποιον αγοράστηκαν, άνδρα ή γυναίκα) είναι άγνωστη και υπάρχει διαφωνία ως προς την κυριότητά τους σε περίπτωση διαζυγίου, εφαρμόζεται η εξής λύση: Τα οικιακά είδη που προορίζονται αποκλειστικά για χρήση από τον άνδρα ανήκουν στον άνδρα, ενώ εκείνα που προορίζονται αποκλειστικά για χρήση από τη γυναίκα ανήκουν στη γυναίκα. Τα υπόλοιπα είδη ανήκουν στον άνδρα, εφόσον ο εργαζόμενος στο σπίτι είναι άνδρας.
(Bilmen, Ισλαμική Νομική Εγκυκλοπαίδεια, II, 151).
Αν και η νομική πλευρά του ζητήματος είναι όπως περιγράφηκε παραπάνω, δεν είναι θεμιτό από θρησκευτικής άποψης, σε περίπτωση διαζυγίου, τα μέρη να αγνοούν εντελώς την κοινή τους ζωή και να τσακώνονται για τη διανομή της περιουσίας. Σε τέτοια θέματα, είναι σκόπιμο να επιδεικνύεται καλή θέληση, να τηρείται ηθική στάση και να γίνεται ανεκτή η άλλη πλευρά.
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
