Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Ένα από τα ζητήματα που ανακύπτουν στα μετέπειτα χρόνια του γάμου είναι,
Πρόκειται για την απαίτηση, κατά τη συζήτηση για την προίκα της νύφης, ενός υπέρογκου ποσού χρημάτων που η πλευρά του γαμπρού δυσκολεύεται να συγκεντρώσει. Ή, κατά την αγορά δώρων και οικιακών ειδών, την απαίτηση αντικειμένων σε ποσότητα και ποιότητα που επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό είτε της πλευράς της νύφης είτε του γαμπρού. Στην περίπτωση αυτή, οι πλευρές καταβάλλουν προσπάθειες, εξαντλούν τις δυνατότητες και τους οικονομικούς πόρους τους, και αν χρειαστεί, χρεώνονται για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις. Αν και αρχικά το ζήτημα έχει διευθετηθεί και οι απαιτήσεις έχουν ικανοποιηθεί, είτε στους γονείς είτε στους συζύγους θα έχει μείνει μια μεγάλη επιβάρυνση και ένα βαρύ φορτίο. Μερικές φορές η περίοδος αποπληρωμής αυτού του χρέους διαρκεί ακόμη και χρόνια.
Έτσι, τα πρώτα χρόνια των νεόνυμφων, τα οποία θα έπρεπε να περάσουν ανέμελα και χωρίς έγνοιες, θα περάσουν με το άγχος των δόσεων και της αποπληρωμής των χρεών.
Όπως σε κάθε ζήτημα, έτσι και σε αυτό, ο Προφήτης μας είναι εκείνος που μας δείχνει τον πιο σωστό και λογικό δρόμο.
“Ο καλύτερος γάμος είναι ο ευκολότερος.”
(1)
προτρέποντας τους πάντες να αναλάβουν έξοδα γάμου στο μέτρο των δυνατοτήτων τους και όσο τους είναι εύκολο.
Η ποσότητα και το μέτρο του μεχρ, το οποίο οφείλει να δώσει ο άνδρας ως δικαίωμα της γυναίκας, αναφέρονται επίσης στη Σούννα. Αυτό είναι σαφώς εμφανές τόσο στην προσωπική πρακτική του Προφήτη μας όσο και στα παραδείγματα που έδωσε στους διακεκριμένους συντρόφους του.
Η προίκα και τα οικιακά σκεύη της Φατιμάς αποτελούνταν από λίγα μόνο απαραίτητα αντικείμενα. Ο Προφήτης, επιθυμώντας να διευκολύνει τη διαδικασία του γάμου και να αποτρέψει τους νέους από το να καταφεύγουν σε παράνομους τρόπους, βοήθησε και τους φτωχούς και οικονομικά αδύναμους συντρόφους του να αποκτήσουν σπίτι.
Πράγματι, κάποτε ένας σύντροφος του Προφήτη που ήθελε να παντρευτεί,
“Ακόμα και ένα σιδερένιο δαχτυλίδι να είναι, δώσ’ το στη γυναίκα ως γαμήλιο δώρο.”
προστάζει. Τότε εκείνος ο άνθρωπος λέει στον Προφήτη μας,
“Δεν έχω ούτε ένα σιδερένιο δαχτυλίδι.”
όταν ειπώθηκε, ο Αξιότιμος Προφήτης μας,
“Σε πάντρεψα με αυτήν με τον όρο να της διδάξεις τις σούρες που ξέρεις απ’ το Κοράνι.”
ορίζουν. (2)
Ο ήλιος της δικαιοσύνης, ο Χαζράτ Ομέρ, απευθύνθηκε στο κοινό με την ακόλουθη ομιλία, όταν οι άνθρωποι ζητούσαν υπερβολικά υψηλές προίκες:
«Ω πιστοί, μην υπερβάλλετε στην αύξηση της προίκας των γυναικών.»
Διότι αν η υπερβολή σε αυτό το θέμα ήταν κάτι αξιέπαινο στη γήινη ζωή ή μια μορφή ευσέβειας ενώπιον του Θεού, τότε ο Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) θα ήταν ο πιο άξιος και ο πιο κατάλληλος γι’ αυτό. Ωστόσο, εκείνος δεν αύξησε το γαμήλιο δώρο καμιάς από τις γυναίκες του πάνω από δώδεκα ουγγιές [500 δίρχαμ], ούτε το γαμήλιο δώρο καμιάς από τις κόρες του δεν αυξήθηκε πάνω από δώδεκα ουγγιές.”
(3)
Στο ισλαμικό δίκαιο ”
“χρήματα για την νύφη”
Όχι, υπάρχει το μεχίρ. Κάποιοι μπερδεύουν το μεχίρ με το μπαχσίς. Το μεχίρ δίνεται απευθείας στην κοπέλα, ως δώρο από τον άντρα, ενώ το μπαχσίς είναι ένα ποσό που ζητά ο πατέρας της κοπέλας για λογαριασμό του, ως αντάλλαγμα για την κόρη του. Αυτό το ποσό που ζητείται από τον γαμπρό καθιστά τον γάμο αντικείμενο υλικής διαπραγμάτευσης.
Μέρη του Μεχρ:
Σύμφωνα με το ισλαμικό δίκαιο, η γυναίκα που παντρεύεται έναν μουσουλμάνο άνδρα έχει το δικαίωμα να λάβει ένα περιουσιακό στοιχείο, το οποίο ονομάζεται μεχρ. Συνιστάται η αναφορά του μεχρ κατά την τέλεση του γάμου. Ωστόσο, είτε αναφερθεί το μεχρ κατά τη διάρκεια του γάμου είτε όχι, ακόμα και αν παραλειφθεί ή απορριφθεί, η γυναίκα δικαιούται να το λάβει. Δηλαδή, το μεχρ είναι το πιο φυσικό δικαίωμα της γυναίκας.
Αυτό είναι επίσης ένα θεϊκό δικαίωμα, αλλά μετά το γάμο, η γυναίκα μπορεί να δωρίσει το μεχρ (προίκα) στον σύζυγό της. Αυτό το δικαίωμα παραμένει, εκτός εάν η γυναίκα το δωρίσει με τη θέλησή της.
Στο 4ο εδάφιο της Σούρας Νίσα, το θέμα αυτό εκφράζεται με την ακόλουθη μετάφραση:
«Δώστε στις γυναίκες τα δώρα γάμου τους με καλή διάθεση. Αν εκείνες, με δική τους θέληση, σας χαρίσουν ένα μέρος από αυτά, τότε απολαύστε το με ευχαρίστηση.»
Η προίκα διακρίνεται σε δύο κατηγορίες, ανάλογα με το αν καθορίζεται με αμοιβαία συμφωνία των δύο πλευρών ή όχι: η προίκα που ορίζεται ρητά (mehr-i müsemma) και η προίκα που ορίζεται κατ’ αναλογία (mehr-i misil). Η προίκα που συζητείται και συμφωνείται…
προίκα
(mehr-i müsemma)
ληξιπρόθεσμος
(μετρητοίς)
και
αναβληθείς
θεωρείται με δύο τρόπους. Η προίκα που δίνεται κατά τη σύναψη του γαμήλιου συμβολαίου ή μέσα σε λίγες μέρες από αυτό.
πληρωτέο άμεσα (μετρητοίς)
ονομάζεται. Επίσης, η προίκα που υπόσχεται να δοθεί αργότερα
μεταχρονολογημένο (με πίστωση)
Αυτό ονομάζεται γαμήλιο δώρο. Ένα μέρος και των δύο τύπων γαμήλιου δώρου μπορεί να δοθεί προκαταβολικά, ενώ ένα μέρος μπορεί να αφεθεί για αργότερα.
Εάν έχει οριστεί ημερομηνία για την καταβολή της προκαταβολής, η γυναίκα δικαιούται την προκαταβολή μετά την παρέλευση της ημερομηνίας και η καταβολή της είναι υποχρεωτική.
Ακόμη και αν ο άνδρας πεθάνει πριν λήξει η προθεσμία, η προίκα που έχει υποσχεθεί στη γυναίκα, όπως και τα χρέη της προίκας, πρέπει να δοθούν από την υπόλοιπη περιουσία του άνδρα. Εάν δεν έχει οριστεί ή συμφωνηθεί προθεσμία για την καταβολή της αναβληθείσας προίκας, θεωρείται ότι έχει αναβληθεί μέχρι το διαζύγιο ή το θάνατο. Πρέπει να καταβληθεί σε περίπτωση διαζυγίου ή θανάτου. Ο σύζυγος ή οι κληρονόμοι του οφείλουν να καταβάλουν το ποσό που έχει υποσχεθεί και είναι υποχρεωμένοι να το πράξουν.
Και κάτι ακόμα.
μεχρ-ι μισιλ
Σε περίπτωση που δεν έχει οριστεί προίκα, λαμβάνεται υπόψη η προίκα που δίνεται σε παρόμοιες γυναίκες, με βάση την ηλικία, την ηθική, την ομορφιά και την περιουσία της γυναίκας. Το συμφωνηθέν ποσό καταβάλλεται είτε προκαταβολικά είτε αργότερα.
Όσον αφορά το ζήτημα του ύψους της προίκας,
Δεν υπάρχει συγκεκριμένο ανώτατο όριο για αυτό.
Ωστόσο
το ελάχιστο
, σύμφωνα με τη σουνιτική σχολή Χαναφί
δέκα δίρχαμα αργύρου
είδος
Αυτό αντιστοιχεί περίπου σε 40 γραμμάρια. Ωστόσο, πρέπει να τηρείται η μετριοπάθεια όσον αφορά το γαμήλιο δώρο, να μην υπάρχει υπερβολή και να τηρούνται τα νόμιμα συμφέροντα τόσο του άνδρα όσο και της γυναίκας.(4)
Υποσημειώσεις:
1. Αμπού Νταβούντ, Νικάχ: 31.
2. Μουσλίμ, Νικάχ: 76.
3. Ιμπν Μάτζα, Νικάχ: 17.
4. Reddü’l-Mubtar, 2: 329; Εγκυκλοπαίδεια Ισλαμικού Δικαίου και Νομικών Όρων, 2: 115-124.
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
