
– Οι άνθρωποι θα υπάρχουν στον παράδεισο με τις όμορφες ή άσχημες μορφές τους σε αυτόν τον κόσμο;
– Αν πρόκειται να υπάρξει μια τέτοια έννοια ομορφιάς και ασχήμιας, με βάση τι θα καθορίζεται;
– Θα είναι όλοι οι Χουρίδες ίδιου τύπου;
Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Απάντηση 1:
Υπάρχει ένα σημαντικό ζήτημα που πρέπει να προσέξουμε εδώ:
Η ενδυμασία που θα δοθεί σε όσους εισέλθουν στον Παράδεισο δεν είναι η ίδια με αυτήν εδώ· θα τους δοθεί μια νέα, ειδική ενδυμασία, αντάξια του Παραδείσου.
Από αυτή την άποψη, τίποτα από όσα δεν γίνονται αποδεκτά στον κόσμο, δεν θα υπάρχει εκεί.
Αν ρωτούσες έναν σπόρο κάτω από τη γη, αν είχε μυαλό, πώς θα περιέγραφε το τέλειο καρποφόρο δέντρο πάνω από τη γη; Έτσι και εμείς, όντας κάτω από τη γη, είναι σχεδόν αδύνατο να καταλάβουμε πώς θα είναι ένα δέντρο στον κήπο του Παραδείσου. Πράγματι, ο Κύριός μας (ειρήνη ας είναι επ’ αυτού) περιέγραψε τον Παράδεισο…
«Αυτά που μάτι δεν είδε, αυτί δεν άκουσε και σε καρδιά ανθρώπου δεν ανέβηκαν».
(βλ. Μπουχάρι, Μπεντ’ου’λ-Χαλκ 8; Μουσλίμ, Τζέννετ 2)
Τι ωραία που το περιέγραψε, δίνοντας οδηγίες.
Αφού στον παράδεισο θα υπάρχουν όλες οι απολαύσεις σε όλη τους την έκταση, και αφού σε έναν πιστό θα δοθεί μια περιουσία ίση με τον κόσμο, γεμάτη παλάτια και κήπους, και αφού ένας άνθρωπος θα μπορεί να βρίσκεται σε χιλιάδες μέρη ταυτόχρονα…
Άρα, εκεί θα υπάρχει απόλυτη αφθονία.
Οτιδήποτε επιθυμεί ο άνθρωπος, θα το αποκτήσει σε κάθε βαθμίδα. Θα γίνει όπως το θέλει η σοφία του Θεού και όπως θα είναι προς ικανοποίηση του ανθρώπου.
Ο Παράδεισος είναι ένας εντελώς διαφορετικός κόσμος. Σε αυτόν τον κόσμο, εφόσον ένας δούλος του Θεού μπορεί να βρίσκεται και να συνομιλεί με πολλούς ανθρώπους σε διάφορα μέρη, στον Παράδεισο ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη ας είναι επ’ αυτού) μπορεί να συναντά και να συνομιλεί με όλους τους πιστούς ταυτόχρονα. Δεν πρόκειται για ένα συγκεκριμένο μέρος όπου μόνο άτομα με συγκεκριμένο βαθμό πνευματικής εξέλιξης μπορούν να τον συναντήσουν και να συνομιλήσουν μαζί του.
Στον Παράδεισο, οι πιστοί θα μπορούν να απολαμβάνουν ταυτόχρονα τη συντροφιά πολλών ατόμων και να γεύονται ποικίλες απολαύσεις και χαρές. Δεν είναι δυνατόν να κατανοήσουμε αυτόν τον κόσμο με τα κριτήρια του παρόντος. Ωστόσο, είναι βέβαιο ότι η ευχαρίστηση και η ωφέλεια που θα αντλεί κάθε πιστός από την ίδια συζήτηση θα είναι διαφορετική.
Αυτή η αλήθεια μπορεί να γίνει κατανοητή με το ακόλουθο παράδειγμα του Μπεντιουζζαμάν.
Αν οι άνθρωποι που κάθονται στο ίδιο τραπέζι και τρώνε τα ίδια φαγητά έχουν διαφορετική αίσθηση της γεύσης, τότε η απόλαυση που παίρνουν θα είναι διαφορετική, ακόμα κι αν τρώνε φαινομενικά τα ίδια πράγματα.
Συνεπώς, ας προσπαθήσουμε να αναπτύξουμε την ειλικρίνειά μας, τη λατρεία μας, την ευσέβειά μας και την καλή μας ηθική, ώστε να αυξηθεί η μερίδα μας στον άλλο κόσμο.
Στον κόσμο υπάρχουν οι έννοιες του ωραίου και του άσχημου. Ωστόσο, στον παράδεισο, όπου όλα είναι ζωντανά και υπέροχα, δεν υπάρχει τίποτα άσχημο.
Σύμφωνα με τις παραδόσεις, στον παράδεισο θα δοθεί σε κάθε άνθρωπο μια έκταση πεντακοσίων ετών, περίπου όσο η γη. Σε αυτή την τεράστια έκταση, ο καθένας θα έχει το δικό του ιδιωτικό χώρο, ξεχωριστό από τον κοινό χώρο όπου θα βρίσκεται με τους φίλους του.
Ωστόσο, καμία κακία δεν έχει θέση στον παράδεισο. Επομένως, δεν θα υπάρχει ούτε ζήλια ούτε επιθυμία για το ανήκον σε άλλον. Άλλωστε, ο τυφλός δεν βλέπει, ο κωφός δεν ακούει. Θα σας ενοχλούσε η παρουσία κάποιου τυφλού δίπλα σας; Θα ανησυχούσατε για την παρουσία ενός παιδιού που δεν έχει αναπτύξει ακόμα σεξουαλικά αισθήματα δίπλα στη μητέρα ή την αδελφή σας;
Άρα, στον παράδεισο δεν υπάρχει χώρος για κακές σκέψεις και κακές συνήθειες. Αυτά δίνονται σε αυτόν τον κόσμο για δοκιμασία. Εκεί, αφού δεν υπάρχει ανάγκη για δοκιμασία, δεν υπάρχει και χώρος γι’ αυτά. Μόνο η επιθυμία για το νόμιμο είναι ανοιχτή, ενώ η επιθυμία για οτιδήποτε άλλο είναι κλειστή. Γι’ αυτό κανείς δεν θα ενοχλείται από κανέναν.
Πώς Είναι ο Παράδεισος;
Ο Παράδεισος· η γωνιά της ευδαιμονίας στον μεταθανάτιο κόσμο… Ο Παράδεισος· θάλασσα ευλογιών και δωρεών, χώρα ηδονής και γαλήνης… Ο Παράδεισος· η πόλη της ευαρέσκειας, η κατοικία της ειρήνης. Η κατοικία εκείνων που έφτασαν στη χάρη του Ελεήμονος Κυρίου μας… Ο Κύριός μας, ο οποίος είναι απαλλαγμένος από κάθε είδους ελάττωμα και ατέλεια, μας διατάσσει να αποφεύγουμε τις αμαρτίες και να καθαριζόμαστε από τα κακά, όσο το δυνατόν περισσότερο. Ώστε να μας οδηγήσει στην κατοικία της ειρήνης, καθαρούς από κάθε κακό και από τους κακούς…
Δεν υπάρχει χώρος για κακές πεποιθήσεις. Όπως η βλασφημία, η ειδωλολατρία, η πλάνη…
Εκεί δεν μπορούν να εισχωρήσουν κακές συνήθειες. Όπως το ψέμα, η συκοφαντία, η διαβολή…
Δεν θα βρείτε εκεί ούτε ελλείψεις. Ούτε ασθένειες, κούραση, αϋπνία…
Υπάρχουν λέξεις που δεν μπορούν να μπουν στο λεξιλόγιο εκείνης της πόλης: όπως αχ, οφ, μακάρι, αλίμονο…
Ω
νταρουσσελάμ
είναι μακριά από όλα αυτά…
Αυτός ο κόσμος, του οποίου το μέγεθος ξεπερνάει την αντίληψή μας και η μεγαλοπρέπειά του υπερβαίνει τη φαντασία μας, είναι η αίθουσα των εξετάσεών μας. Ο άνθρωπος μπορεί να δοκιμαστεί και υπό το φως ενός κεριού, πάνω σε ένα ξερό ξύλο, με ένα κουλούρι στο χέρι… Τότε γιατί αυτός ο κόσμος είναι τόσο υπέροχος;
Τι σημαίνει όλη αυτή η ποικιλία λαχανικών και φρούτων;
Ο τεράστιος Ήλιος είναι η λάμπα στην αίθουσα των εξετάσεών μας…
Αυτή η κατάσταση ανοίγει μπροστά μας ένα ευρύ ορίζοντα. Μας δείχνει από μακριά, με τη φαντασία μας, πόσο υπέροχος είναι ο κόσμος της μετά θάνατον ζωής, του οποίου την ποιότητα δεν μπορούμε να γνωρίζουμε…
Αν η αίθουσα των εξετάσεων είναι τόσο μεγάλη, τόσο όμορφη, τόσο υπέροχη, πώς θα είναι άραγε η χώρα της ευτυχίας και της ανταμοιβής!
Αν σε αυτή τη δοκιμασία αξιωθούμε τόσων ευλογιών, ποιος ξέρει τι είδους δώρα θα μας περιμένουν στον παράδεισο…
«Ο κόσμος τούτος είναι το χωράφι της μελλούσης ζωής.»
Ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη σ’ αυτόν) λέει: «Το χωράφι δεν είναι τόπος διασκέδασης. Στο χωράφι υπάρχει κόπος, υπάρχει κούραση. Και στο χωράφι ο χρόνος αξιοποιείται με τον καλύτερο τρόπο…»
Με αυτό το ιερό χαντίθ, ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη ας είναι επ’ αυτόν) μας συμβουλεύει να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο και αποδοτικότερο τρόπο αυτό το χωράφι του κόσμου. Και πάλι, μας δίνει την ευχάριστη είδηση ότι ό,τι σπείρουμε εδώ, θα βλαστήσει εκεί, δίνοντας χίλιους, εβδομήντα χιλιάδες και περισσότερους καρπούς… Το φαγητό, το ποτό, η ομιλία, η ακρόαση, η σκέψη του πιστού, όλα είναι σαν σπόροι. Αν καλλιεργηθούν εντός των ορίων του επιτρεπτού, θα γίνουν δέντρα του παραδείσου…
Ο άνθρωπος που συμμετέχει σε μια θρησκευτική και επιστημονική συζήτηση, σπέρνει εκεί, σ’ εκείνο το χωράφι, πολλά πράγματα. Κερδίζει την αιωνιότητα για τις φθαρτές στιγμές που περνάει σ’ εκείνη τη συνάθροιση. Ανταμείβεται με την ακρόαση των λόγων, γίνοντας άξιος να ακούσει τις συζητήσεις του παραδείσου. Ανταμείβεται με την κατανόηση και τη σκέψη, ενισχύοντας τη δύναμη της κατανόησης και της σκέψης στον παράδεισο. Ανταμείβεται με την παρατήρηση των προσώπων των πιστών, προσευχόμενος να συναντήσει φωτεινές μορφές στον παράδεισο…
Ο άνθρωπος που τρώει χαλάλ φαγητό, προσθέτει την πράξη του αυτή στον λογαριασμό του Παραδείσου. Ο άνθρωπος που μιλάει πάντα δίκαια και φωνάζει την αλήθεια, προσθέτει την ευλογία του λόγου του στον λογαριασμό του Παραδείσου. Αν μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε όλο το κεφάλαιό μας, στις πράξεις, τις καταστάσεις και τον λόγο μας, με αυτήν την έννοια, θα λάβουμε απίστευτες ανταμοιβές για κάθε πράξη μας, θα ετοιμάσουμε τον Παράδεισό μας από εδώ, και θα στείλουμε τις προμήθειές μας εκεί από εδώ…
Ο Κύριός μας μάς δίνει τα χαρμόσυνα νέα για εκείνη την πόλη, λέγοντας:
«Ο Αλλάχ έχει υποσχεθεί στους πιστούς άνδρες και στις πιστές γυναίκες κήπους, κάτω από τους οποίους ρέουν ποτάμια… Εκεί θα παραμείνουν αιώνια. Και υπάρχουν ευχάριστες κατοικίες στους κήπους της Εδέμ… Η ευαρέσκεια του Αλλάχ είναι όμως το μεγαλύτερο από όλα… Αυτή είναι η αληθινή μεγάλη ευτυχία.»
(Αλ-Τάουμπα, 9/72)
Για τα ποτάμια του Παραδείσου, γίνονται ερμηνείες όπως ποτάμια με καθαρό νερό, ποτάμια γάλακτος, ποτάμια μελιού. Και πολλά άλλα ποτάμια που δεν μπορούν να περιγραφούν… Μικρά παραδείγματα αυτών των ποταμιών υπάρχουν και στον κόσμο μας. Στον κόσμο μας ρέει καθημερινά ένα ποτάμι γάλακτος… Αλλά εμείς δεν μπορούμε να δούμε ολόκληρο αυτό το ποτάμι, παρά μόνο το μέρος που χύνεται από τα μαστάρια…
Νείλος, Τίγρης, Ευφράτης
Όπως και αυτοί οι ποταμοί, έτσι και αυτοί ρέουν αδιάκοπα εδώ και αιώνες… Ο Κύριός μας, ο οποίος μας ενημερώνει για τα ποτάμια του παραδείσου και τις ευχάριστες κατοικίες στους κήπους της Εδέμ και μας ενθαρρύνει να προετοιμαστούμε για εκείνα τα μέρη, στο τέλος του ιερού στίχου στρέφει τις καρδιές μας προς τη θέλησή Του με αυτό το υπέροχο μάθημα· μας διδάσκει να εκτελούμε όλες τις πράξεις μας με ειλικρίνεια:
«Η ευαρέσκεια του Θεού είναι το ύψιστο αγαθό. Αυτή είναι η αληθινή ευτυχία.»
Πόσο μεγάλη είναι η διαφορά ανάμεσα σε ένα παιδί που υπακούει με αγάπη στη διαταγή του πατέρα του, μόνο και μόνο για να κερδίσει την εύνοιά του, και σε ένα άλλο παιδί που υπακούει σε αυτή τη διαταγή, ας πούμε, με την προοπτική μιας σοκολάτας! Η μερίδα των πιστών που συλλαμβάνουν αυτή τη λεπτή διαφορά και αξιολογούν τη ζωή τους με αυτή τη συνείδηση, από την αιώνια χάρη, θα είναι πολλαπλάσια.
Υπάρχει και η εξής πλευρά αυτού του θεϊκού μηνύματος, η οποία ισχύει για όλους τους κατοίκους του παραδείσου: όταν οι ευτυχισμένοι επισκέπτες αυτού του τόπου ευδαιμονίας απολαμβάνουν μια ευλογία:
«Αυτό είναι ένα σημάδι, μια ένδειξη της ευαρέσκειας του Κυρίου μου προς εμένα.»
και αισθάνονται μια θεϊκή ευχαρίστηση. Ο Δάσκαλος Μπεντιουζζαμάν Χαζρέτλερι εκφράζει υπέροχα αυτή την έννοια στα “Μεκτουμπάτ” του:
«Ένα μήλο που σου χάρισε ένας ένδοξος σουλτάνος, σου προσφέρει μια βασιλική χάρη, μια γεύση ανώτερη από τη γεύση εκατό ή χιλίων μήλων…»
Άρα, στον Παράδεισο θα απολαμβάνουμε τόσο υλικές ευλογίες όσο και πνευματικές χαρές που υπερβαίνουν κατά πολύ τις υλικές… Η αντίληψη του Παραδείσου αποκλειστικά ως πνευματικού τόπου, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι υλικές ευλογίες, αποτελεί μια εσφαλμένη και ελλιπή κατανόηση που έρχεται σε αντίθεση με το πνεύμα όλων των στίχων που αναφέρονται στη μεταθανάτια ζωή.
Η ψυχή απλώς παρατηρεί το ουράνιο αρχοντικό και τις χουρίδες…
Αρκείται να κοιτάζει τα ποτάμια του Παραδείσου… Δεν τον ενδιαφέρει αν είναι ο τάδε ή ο δείνα ποταμός. Σε αυτή την περίπτωση, οι χάρες του Παραδείσου, που είναι ανώτερες από τις χάρες του κόσμου σε βαθμό που μπορεί να θεωρηθεί άπειρος, δεν θα είναι αντίθετα πολύ κατώτερες από τις χάρες του κόσμου;… Δεν είναι καλύτερα να πιεις ένα ποτήρι γάλα σε αυτόν τον κόσμο παρά να κοιτάζεις το ποτάμι του γάλακτος στον Παράδεισο;…
Η ψυχή δεν ικανοποιείται με έναν τέτοιο ελλιπή παράδεισο… Μια τέτοια αντίληψη ικανοποιεί μόνο τις φαντασιώσεις εκείνων που δεν μπορούν να συλλάβουν την υλική υπόσταση της ανάστασης· τίποτα περισσότερο… Στον παράδεισο, γεμάτο με τις ουσίες κάθε υλικής και πνευματικής απόλαυσης, φτάνεις περνώντας από το Σιράτ… Εκείνοι που περνούν με ασφάλεια το Σιράτ φτάνουν στις πύλες του παραδείσου. Όπως και όλα τα πράγματα στον άλλο κόσμο, η ουσία αυτού του γεγονότος του Σιράτ βρίσκεται σε αυτόν τον κόσμο. Εκείνοι που διευθετούν όλες τις υποθέσεις τους σε αυτόν τον κόσμο σύμφωνα με τις εντολές του Θεού, εκείνοι που εκφράζουν πάντα την αλήθεια με τη γλώσσα τους, θα περάσουν με ασφάλεια το Σιράτ στον άλλο κόσμο…
Αν πέσεις από τη δεξιά ή την αριστερή πλευρά του Σιράτ, το τέλος είναι η κόλαση. Αυτή η αλήθεια έχει και επίγεια αντιστοιχία…
Η υπερβολή καταστρέφει τον άνθρωπο, όπως και η μετριοφροσύνη…
Δηλαδή, και οι δύο μορφές της υπερβολής φέρνουν καταστροφή στον άνθρωπο… Άρα, ο άνθρωπος πρέπει πάντα με το ένα χέρι να απωθεί την υπερβολή και με το άλλο την αμέλεια, και να προχωράει έτσι, κολυμπώντας, σε όλη του τη ζωή, για να φτάσει στον παράδεισο, να φτάσει σε εκείνο το μέρος της ευδαιμονίας.
Απάντηση 2:
Καμία ευλογία στον Παράδεισο δεν είναι ίδια με την προηγούμενη.
Για παράδειγμα, αν ένας πιστός φάει ένα φρούτο και μετά φάει το ίδιο φρούτο στο ίδιο μέρος, το δεύτερο φρούτο θα είναι πιο τέλειο και πιο νόστιμο από το πρώτο. Αν σκεφτεί κανείς ότι ούτε καν τα φρούτα δεν είναι ποτέ ίδια, είναι εύκολο να καταλάβει κανείς ότι και οι σύζυγοι που δίνονται σε έναν πιστό δεν θα είναι ποτέ ίδιοι.
«Αναγγείλτε χαρμόσυνα νέα σ’ εκείνους που πίστεψαν και έπραξαν καλές πράξεις: Θα έχουν κήπους με ποτάμια που ρέουν από κάτω. Κάθε φορά που θα παίρνουν από εκεί καρπούς για τροφή, θα λένε: «Αυτή είναι η τροφή που μας δόθηκε και πριν», γιατί θα τους δίνεται παρόμοια τροφή. Εκεί θα έχουν αγνές συζύγους και θα παραμείνουν εκεί για πάντα.»
(Αλ-Μπακάρα, 2:25)
Η ομοιότητα των ευλογιών που προσφέρονται στον Παράδεισο
Οι κύριες παρατηρήσεις που έγιναν σχετικά με το θέμα είναι οι εξής:
1)
Οι προμήθειες που προσφέρονται στους πιστούς στην άλλη ζωή είναι ο καρπός των καλών πράξεων στον κόσμο. Σαν να μετατρέπονται οι καλές πράξεις του κόσμου σε ανταμοιβή και δίνονται ως προμήθειες στον Παράδεισο. Γι’ αυτό, οι κάτοικοι του Παραδείσου αναγνωρίζουν τις προμήθειες που τους δίνονται και…
“Αυτά είναι τα αποτελέσματα των καλών πράξεων που κάναμε όσο ήμασταν στον κόσμο.”
λένε.
2)
Οι ευλογίες του Παραδείσου προσφέρονται με τρόπο παρόμοιο με τις ευλογίες του κόσμου τούτου, αλλά οι απολαύσεις τους διαφέρουν πολύ.
3) “Προηγουμένως”
Εννοείται, και πάλι, οι ευλογίες που δόθηκαν προηγουμένως στον παράδεισο.
Σύμφωνα με αυτό, καμία ευλογία δεν θα είναι ίδια με κάποια άλλη.
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις