Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Ναι, η φράση αυτή ανήκει στον Ιμάμ Γκαζαλί. Ολόκληρο το σχετικό απόσπασμα έχει ως εξής:
Η τήρηση λογαριασμών από τους εμπόρους είναι για την ασφάλεια του κέρδους. Ο έμπορος ζητά βοήθεια από τον εμπορικό του εταίρο, και αφού του παραδώσει το κεφάλαιό του, συζητά μαζί του τους λογαριασμούς. Ακριβώς όπως αυτοί, έτσι και η λογική είναι σαν έμπορος στο δρόμο προς τη μετά θάνατον ζωή. Ο σκοπός και το κέρδος της είναι η κάθαρση της ψυχής από την αθλιότητα. Γιατί η σωτηρία της εξαρτάται αποκλειστικά από την κάθαρση της ψυχής.
Η σωτηρία της ψυχής είναι δυνατή μόνο με ενάρετες πράξεις. Σ’ αυτό το εμπόριο, η λογική ζητά βοήθεια από την ψυχή, διότι την χρησιμοποιεί για τον καθαρισμό της. Ακριβώς όπως ο έμπορος ζητά βοήθεια από τον συνεταίρο του και τον υπάλληλο του εμπορεύματός του, και ζητά λογαριασμό από τον συνεταίρο του…
Συνεπώς, πρώτα πρέπει να έρθει σε συμφωνία με τον εταίρο και, στη συνέχεια, να του ζητήσει ευθύνες, εάν χρειαστεί.
Ο νους, με τον ίδιο τρόπο, αρχικά συνάπτει συμφωνία με την ψυχή, της ανακοινώνει τα καθήκοντά της. Την καθοδηγεί στα μονοπάτια της σωτηρίας και της δίνει σαφείς εντολές να τα ακολουθήσει. Στη συνέχεια, δεν αμελεί ούτε στιγμή την επίβλεψή της· διότι αν αμελήσει την ψυχή, θα δει από αυτήν μόνο προδοσία και καταστροφή. Ακριβώς όπως ένας προδοτικός δούλος, όταν βρει την ευκαιρία και διαχειρίζεται μόνος του την περιουσία…
Μετά την ολοκλήρωση της συναλλαγής, οφείλει να ζητήσει από τον εαυτό του να ενεργήσει σύμφωνα με τον όρο που είχε προηγουμένως θέσει και να τον ελέγξει προς αυτή την κατεύθυνση· διότι πρόκειται για μια τέτοια συναλλαγή, της οποίας το κέρδος είναι η επίτευξη της ύψιστης θέσης στον παράδεισο, μαζί με τους προφήτες και τους μάρτυρες.
Από αυτή την άποψη, η λεπτομερής εξέταση αυτού του ζητήματος με τον εαυτό μας απαιτεί μεγαλύτερη προσοχή από την ακρίβεια και τη λεπτότητα στο εμπόριο. Ωστόσο, τα κέρδη του κόσμου είναι ελάχιστα σε σύγκριση με τις ευλογίες της μετά θάνατον ζωής.
Δεν υπάρχει καλό σε μια πράξη φιλανθρωπίας που δεν διαρκεί. Μάλιστα, ένα κακό που δεν διαρκεί είναι καλύτερο από ένα καλό που δεν διαρκεί, διότι όταν ένα κακό σταματά, υπάρχει χαρά για το τέλος του. Όταν όμως ένα καλό σταματά, μένει μόνο η λύπη.
Πράγματι, ο ποιητής λέει:
Από αυτή την άποψη, κάθε συνετός δούλος που πιστεύει στον Θεό και στην έσχατη ημέρα, οφείλει να λογοδοτήσει τον εαυτό του, να ελέγξει τον εαυτό του στις πράξεις και τις σκέψεις του· διότι κάθε ανάσα της ζωής είναι ένα ανεκτίμητο κόσμημα. Με αυτό το κόσμημα αγοράζεται ένα από τα θησαυροφυλάκια των αιώνιων αγαθών. Από αυτή την άποψη, η σπατάλη αυτών των αναπνοών ή η δαπάνη τους σε θέματα που οδηγούν στην καταστροφή είναι μια μεγάλη ζημιά, μια τρομερή πράξη. Ένας συνετός άνθρωπος δεν θα επιτρέψει στον εαυτό του μια τέτοια πράξη.
Επομένως
Πράγματι, ο έμπορος, αφού παραδώσει το εμπόρευμά του στον συνέταιρό του, αναζητά ένα ήσυχο μέρος για να συζητήσει τους όρους της συμφωνίας. Υπό αυτή την έννοια, ο άνθρωπος πρέπει να πει στον εαυτό του:
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
