Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Ο άνθρωπος είναι ον κοινωνικό· εκ φύσεως πολιτισμικός. Μπορεί να διατηρήσει την ατομική του ζωή μόνο μέσα από την κοινωνική ζωή. Στο ψωμί που τρώει, στα ρούχα που φοράει, υπάρχει η εργασία πολλών ανθρώπων.(1) Γι’ αυτό ο άνθρωπος οφείλει ευγνωμοσύνη στην κοινωνία. Κάθε άτομο οφείλει να προσφέρει χρήσιμες υπηρεσίες στην κοινωνία.
Επειδή η ανθρώπινη φύση εμπεριέχει ατέρμονες επιθυμίες, μίση και εκδικητικότητα, σε κάθε εποχή της ιστορίας υπήρξαν κοινωνικά προβλήματα. Όταν οι λογικοί άνθρωποι πάλεψαν ενάντια σε όσους κυριαρχούνταν από κακές επιθυμίες, η κοινωνία βρήκε την ειρήνη. Όταν εγκατέλειψαν τον αγώνα, η κοινωνία διαλύθηκε.
Στο Κοράνι, η κατάρα του Θεού που έπεσε στους Εβραίους περιγράφεται με αναφορά στα ακόλουθα χαρακτηριστικά τους:
“…Αυτό οφείλεται στην ανταρσία και την ανομία τους. Δεν εμπόδιζαν ο ένας τον άλλον από τις κακές πράξεις τους…”
(Αλ-Μα’ίντα, 5/78-79).
Ο Προφήτης Μωάμεθ έκανε πολλές προειδοποιήσεις για να μην συμβεί στην κοινότητα των Μουσουλμάνων ό,τι συνέβη στους Εβραίους. Για παράδειγμα:
«Όποιος από εσάς δει μια αδικία, ας την διορθώσει με το χέρι του, αν μπορεί. Αν δεν μπορεί, ας την διορθώσει με τη γλώσσα του. Αν ούτε αυτό δεν μπορεί, ας την απορρίψει τουλάχιστον με την καρδιά του. Αλλά αυτό είναι το πιο αδύναμο επίπεδο της πίστης.»
(2)
Για παράδειγμα, το κράτος ελέγχει τις τηλεοπτικές εκπομπές. Οι συγγραφείς που επικρίνουν τα προγράμματα είναι σαν γλώσσες. Αλλά αν αυτοί που έχουν την εξουσία παραμένουν μόνο στο επίπεδο της γλώσσας, σημαίνει ότι δεν εκπληρώνουν το καθήκον τους. Αν αυτοί που πρέπει να μιλήσουν αρκούνται μόνο σε εσωτερική δυσαρέσκεια, σημαίνει ότι βρίσκονται στο πιο αδύναμο επίπεδο της πίστης. Το παρακάτω χαντίθ μας καθοδηγεί σε αυτό το σημείο:
Μια μέρα, ο Αγγελιοφόρος του Θεού είπε στους γύρω του:
“Κανείς από εσάς να μην ταπεινώσει τον εαυτό του!”
Επ’ αυτού
«Ω Αγγελιοφόρε του Θεού, λένε. Πώς μπορεί κάποιος από εμάς να ταπεινώσει τον εαυτό του;»
Ο Αγγελιοφόρος του Θεού απάντησε ως εξής:
“Βλέπει μια άσχημη κατάσταση. Πρέπει να πει κάτι για τον Θεό. Αλλά δεν λέει τίποτα. Ο Θεός θα του πει την ημέρα της κρίσης…”
‘Τι σε εμπόδισε να πεις αυτό και εκείνο;’
λέει. Αυτός ο άνθρωπος,
“Φοβήθηκα τους ανθρώπους.”
όταν λέει, ο Παντοδύναμος Θεός λέει:
‘Δεν θα έπρεπε να φοβάσαι εμένα, μάλλον;’
”
(3)
“Φίδι που δεν με τρώει, χίλια χρόνια να ζήσει.”
Μια τέτοια σκέψη δεν μπορεί να είναι ισλαμική. Ο μουσουλμάνος δεν μπορεί να παραμένει αδιάφορος απέναντι στα γεγονότα που συμβαίνουν στην κοινωνία. Σχετικά με αυτό, η προειδοποίηση του Χαζράτ Αμπού Μπακρ είναι εξαιρετικά σημαντική:
“Ω άνθρωποι! Εσείς,
«Ω εσείς που πιστεύετε! Φροντίστε τον εαυτό σας. Η πλάνη των άλλων δεν θα σας βλάψει, εφόσον εσείς είστε σε ορθή πορεία.»
(Αλ-Μα’ίντα, 5/105)
Παρερμηνεύετε το στίχο. Εμείς ακούσαμε τον Αγγελιοφόρο του Θεού να λέει:
«Αν οι άνθρωποι βλέπουν το κακό και δεν προσπαθούν να το αλλάξουν, τότε είναι κοντά η στιγμή που ο Θεός θα τους επιφέρει μια γενική καταστροφή.»
“(4)”
Η ακόλουθη ρήση του Προφήτη καθορίζει τη στάση του τέλειου πιστού απέναντι στο κακό:
«Η καλύτερη μορφή τζιχάντ είναι να λες την αλήθεια μπροστά σε έναν άδικο ηγεμόνα.»
(5)
Ωστόσο, είναι χρήσιμο να γνωρίζετε το εξής:
“Ό,τι λες να είναι δίκαιο. Αλλά δεν έχεις το δικαίωμα να λες κάθε δίκαιο. Ό,τι λες να είναι αληθινό. Αλλά δεν είναι σωστό να λες κάθε αλήθεια.”
(6)
Για παράδειγμα, κατά την περίοδο της Μέκκας, ο Θεός υπενθυμίζει στους Μουσουλμάνους τα εξής:
«Μην βρίζετε εκείνα που λατρεύουν αυτοί εκτός από τον Αλλάχ, μήπως και αυτοί, από άγνοια, βρίζουν τον Αλλάχ…»
(Αλ-Αν’άμ, 6/108)
Δεν πρέπει να συγχέεται η αντιμετώπιση ενός επιθετικού φιδιού με την αντιμετώπιση ενός κοιμισμένου φιδιού. Οι παρορμητικές κινήσεις είναι σημάδι συναισθηματισμού, όχι ηρωισμού.
Ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη ας είναι επ’ αυτόν) περιγράφει τον αγώνα μεταξύ του καλού και του κακού στην κοινωνία με την εικόνα δύο ομάδων επιβατών σε ένα πλοίο. Μια ομάδα βρίσκεται στο κατάστρωμα, η άλλη στο κάτω μέρος του πλοίου. Οι κάτω ζητούν νερό από τους πάνω. Οι πάνω όμως ούτε νερό δίνουν ούτε επιτρέπουν στους κάτω να ανέβουν για να πάρουν νερό. Τότε οι κάτω αρχίζουν να τρυπούν το πλοίο για να πάρουν νερό. Αν οι πάνω τους εμποδίσουν, θα σωθούν όλοι. Αν τους αφήσουν, θα πνιγούν όλοι μαζί. (7)
Η κοινωνία είναι σαν ένα πλοίο. Σε κάθε εποχή της ιστορίας υπήρξαν εκείνοι που ήθελαν να το βυθίσουν. Και σήμερα, δεν είναι λίγοι εκείνοι που προσπαθούν να βυθίσουν το πλοίο της κοινωνίας μας. Απέναντι σε αυτούς τους αρνητικούς παράγοντες, όσοι βρίσκονται στο θετικό στρατόπεδο οφείλουν να εκπληρώσουν το καθήκον τους.
Πηγές:
1. βλ. Ιμπν Χαλντούν, σελ. 41-42.
2. Τιρμίζι, Φιτέν, 11; Ιμπν Μάτζε, Φιτέν, 20; Αμπού Νταβούντ, Σαλάτ, 242.
3. Ιμπν Ματζέ, Φίτεν, 20.
4. Ιμπν Μάτζε, Φιτέν, 20; Αμπού Νταβούντ, Μελαχίμ, 17; Τιρμίζι, Φιτέν, 8.
5. Αμπού Νταβούντ, Μέλαχιμ, 17; Τιρμίζι, Φιτέν, 13; Ιμπν Μάτζε, Φιτέν, 20.
6. Νουρσί, Μεκτουμπάτ, σελ. 265.
7. Τιρμίζι, Φιτέν, 12.
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
