Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Παρόλο που οι άνθρωποι της εποχής της Τζαχιλίγιας ήταν κατά πλειοψηφία ειδωλολάτρες και πολυθεϊστές, διατήρησαν πολλές θετικές πτυχές της πίστης και της πρακτικής ζωής, τις οποίες αποδέχθηκε και το Ισλάμ. Κατά την εμφάνιση του Ισλάμ, υπήρχαν πολλοί άνθρωποι που έδειχναν αυτή τη θετική συμπεριφορά. Αυτοί…
“Χανίφες”
αναφερόταν. Γι’ αυτό, το όνομα του πατέρα του Προφήτη (ειρήνη ας είναι μαζί του) ήταν…
Αμπντουλάχ
Δεν είναι παράξενο. Διότι οι Χανίφες γνώριζαν τον Θεό με τις αληθινές γνώσεις που είχαν απομείνει από τη Χανιφική θρησκεία του Προφήτη Ιμπραήμ (Αβραάμ) και τελούσαν ορισμένες θρησκευτικές πράξεις. Επίσης, την ίδια περίοδο υπήρχαν πολλοί άνθρωποι με το όνομα Αμπντουλλάχ.
Πώς ζούσε η μητέρα, ο πατέρας και ο ίδιος ο Προφήτης (ειρήνη σε αυτόν); Είχαν μια ζωή πίστης και λατρείας;
Η εξήγηση αυτού του ζητήματος είναι απαραίτητη, προκειμένου να διευκρινιστούν θέματα όπως…
Χανίφ
Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με την προέλευση και τη σημασία της λέξης. Φαίνεται να υπάρχουν διαφορετικές ερμηνείες όσον αφορά την προέλευσή της από αραβική, εβραϊκή, συριακή και αιθιοπική ρίζα.
Ο Μεσουδής αναφέρει ότι η λέξη «Χανίφ» είναι μια αραβικοποιημένη συριακή λέξη που αναφέρεται στους Σαβίους, ενώ ο Γιακούμπι τη χρησιμοποιεί για τους Φιλισταίους με τους οποίους πολέμησε ο Δαβίδ, αναφέροντας ότι αυτοί λάτρευαν τα αστέρια. Ωστόσο, αν και στα αραβικά λεξικά δεν βρίσκουμε πληροφορίες για την ετυμολογία της λέξης, καταλαβαίνουμε ότι η σημασία της προέρχεται από τη ρίζα «χάνεφ» που σημαίνει «κλίνω, τείνω». Ο Αβραάμ ονομάστηκε Χανίφ επειδή δεν ενέδωσε στην ειδωλολατρία και επέστρεψε στη θρησκεία του Θεού, στο Ισλάμ. Αν και ο Αμπού Αμρ εξηγεί τη λέξη Χανίφ ως «αυτός που κλίνει από το καλό στο κακό ή από το κακό στο καλό», η λεξική σημασία και η ισλαμική βιβλιογραφία δεν αναφέρονται σε μια απλή κλίση, αλλά…
«από την πλάνη στην ορθή πορεία, από τις άλλες θρησκείες στην αληθινή θρησκεία»
“Hanif” kelimesi, “doğru yola yönelmek” anlamında kullanılmış, “haktan batıla yönelmek” ise “cnf” köküyle ifade edilmiştir. Dolayısıyla, “Hanif” kavramı, eğriliği bırakıp doğru yola gideni ifade etmiş ve Hz. İbrahim (as)’ın milletine ad olmuştur; yani, diğer dinlerden ve sahte tanrılardan uzak durup, yalnızca tek bir Allah’a yönelen müvahhid için kullanılmıştır.
Στην εποχή της Τζαχιλίγια, ονομάζονταν χανίφ εκείνοι που, αφού είχαν κάνει περιτομή, επισκέπτονταν την Κάαμπα. Διότι αυτές οι καλές συνήθειες ήταν μερικά από τα απομεινάρια της θρησκείας του Προφήτη Ιμπραήμ (Αβραάμ).
Στο Κοράνι
Χανίφ
η λέξη σε δέκα μέρη, ο πληθυντικός
Χουνέφα
Η λέξη “χάνιφ” αναφέρεται σε δύο σημεία. Σε εννέα από αυτά τα δώδεκα σημεία, η χανιφία ορίζεται ως κάτι διαφορετικό και αντίθετο από την ειδωλολατρία, ενώ σε οκτώ σημεία εκφράζει την πίστη του Προφήτη Ιμπραήμ (ειρήνη σε αυτόν). Σε ένα από αυτά τα οκτώ σημεία, χρησιμοποιείται η λέξη “μillet”, η οποία σημαίνει θρησκεία, και σε ένα σημείο ο ίδιος ο Προφήτης Ιμπραήμ (ειρήνη σε αυτόν) αυτοχαρακτηρίζεται ως χάνιφ.
Χανίφ
Η λέξη αυτή χρησιμοποιείται στο Κοράνι, αφενός για να εκφράσει την πίστη του Προφήτη Ιμπραήμ (Αβραάμ) και ως αντίθεση στην ειδωλολατρία, αφετέρου για να τονίσει ότι ο Προφήτης Ιμπραήμ (Αβραάμ) δεν ήταν Χριστιανός ούτε Εβραίος, αλλά ότι οι άνθρωποι της Βίβλου διατάχθηκαν να λατρεύουν τον Θεό ως χανίφες (μονοθεϊστές).
Δεν υπάρχει ανάγκη να αναζητήσουμε τον Χανιφισμό στον Ιουδαϊσμό και τον Χριστιανισμό. Όλα είναι θρησκείες του ενός Θεού. Με το πέρασμα του χρόνου υπήρξαν κάποιες διαστρεβλώσεις, και το Ισλάμ διόρθωσε όλες τις διαστρεβλώσεις και τις αδικίες, επιτρέποντας στις ομορφιές να συνεχιστούν, ενώ διόρθωσε τα λάθη. Διαφορετικά, θα ήταν λάθος να θεωρούμε τον Χανιφισμό ως συνέχεια του Ιουδαϊσμού και του Χριστιανισμού. Πράγματι, το Κοράνι,
«Ω εσείς οι κάτοχοι των Γραφών, γιατί διαφωνείτε για τον Αβραάμ; Αφού η Τορά και το Ευαγγέλιο κατέβηκαν πολύ αργότερα από αυτόν. Δεν σκέφτεστε; Ο Αβραάμ δεν ήταν ούτε Ιουδαίος ούτε Χριστιανός, αλλά ήταν ένας αληθινός πιστός και μουσουλμάνος, και όχι ειδωλολάτρης.»
(Αλ-Ιμράν, 3/65-67)
Με αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο δηλώνει με βεβαιότητα ότι ο Χανιφισμός προηγείται του Ιουδαϊσμού και του Χριστιανισμού, αλλά και προσδιορίζει τη θέση του Προφήτη Ιμπραήμ (Αβραάμ).
Μπορούμε εύκολα να πούμε ότι η χανιφία, συνώνυμη με το Ισλάμ και τη θρησκεία του Κυρίου, αναφέρεται σε μια κοινότητα Αράβων που δεν λάτρευαν είδωλα, πίστευαν στην ύπαρξη ενός και μοναδικού Θεού και τον υπηρέτησαν. Αυτοί είναι γνωστοί και ως χουνέφα ή αχνέφ και δηλώνουν ρητά ότι δεν είναι ούτε Εβραίοι ούτε Χριστιανοί, αλλά ακολουθούν τη θρησκεία του Αβραάμ (ειρήνη ας είναι επ’ αυτόν) και δεν αποδίδουν συντρόφους στον Θεό.
Βλέπουμε ότι η λέξη «Χανίφ» εμφανίζεται και στα χαντίθ, με την ίδια σημασία που έχει στο Κοράνι. Ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σ’ αυτόν)
«Ποια θρησκεία είναι πιο αποδεκτή από τον Θεό;»
όταν ρωτήθηκε
“απλοποιημένος χανιφισμός”
«Αυτή ήταν η απάντησή του». Σύμφωνα με μια άλλη αφήγηση που αναφέρεται στο Μπουχάρι, ο Ζαΐντ μπιν Αμρ μπιν Νουφάιλ πήγε στη Σαμ αναζητώντας την αληθινή θρησκεία. Ρώτησε Εβραίους και Χριστιανούς λογίους που συνάντησε για τις θρησκείες τους, αλλά δεν έλαβε την απάντηση που περίμενε. Τότε τους ρώτησε ποια θρησκεία του πρότειναν, και εκείνοι του συνέστησαν τον Χανιφισμό, εξηγώντας ότι ο Χανιφισμός ήταν η θρησκεία του Αβραάμ (ειρήνη σε αυτόν), ότι ο Αβραάμ δεν ήταν Χριστιανός ούτε Εβραίος, αλλά λάτρευε μόνο τον Θεό.
Του Προφήτη μας (ειρήνη σε αυτόν),
«Ο Αλλάχ είπε: Εγώ δημιούργησα όλους τους υπηρέτες μου ως χανίφ (μονοθεϊστές).»
με την έκφραση “
Εγώ δεν εστάλην με τον Ιουδαϊσμό και τον Χριστιανισμό, αλλά με την απλοποιημένη Χανιφία.
Αν λάβουμε υπόψη την παραπάνω φράση, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ο Χανιφισμός περιλαμβάνει τις αρχές που είναι κοινές σε όλα τα προφητικά κηρύγματα, ότι το Ισλάμ είναι μια θρησκεία που διατηρεί αυτές τις αρχές και τις θεμελιώδεις αρχές, και ότι ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) κήρυξε την ίδια θρησκεία με τον Προφήτη Αβραάμ (ειρήνη σε αυτόν).
Εν κατακλείδι,
Αν και έχουν διατυπωθεί διάφορες απόψεις σχετικά με τον χανιφισμό κατά την περίοδο της Τζαχιλίγια, υπό το φως των παραπάνω αναφορών και εξηγήσεων, φαίνεται ότι πρόκειται για μια γενική ονομασία που δόθηκε σε όσους, μέσα στην κοινωνία της Τζαχιλίγια, προσπαθούσαν να ζήσουν με τον δικό τους τρόπο ορισμένες από τις αρετές που είχαν απομείνει από τη θρησκεία του Προφήτη Ιμπραήμ (Αβραάμ), και δεν είχαν ασπαστεί τον μονοθεϊσμό, τον Ιουδαϊσμό ή τον Χριστιανισμό.
Σχετικά με τις θεμελιώδεις αρχές της πίστης των Χαναφιτών,
Περισσότερες πληροφορίες βρίσκουμε σε θρησκευτικές πηγές.
Στα μάτια των Αράβων της Τζαχιλίγιας,
εκείνος που έχει κάνει περιτομή, εκείνος που έχει κάνει ταουάφ γύρω από την Κάαμπα
όλοι
Είναι Χαναανίτης.
.
Ωστόσο, ο Ταμπερί υποστηρίζει ότι αυτά τα δύο χαρακτηριστικά δεν επαρκούν, καθώς ορισμένοι ειδωλολάτρες τα τηρούσαν επίσης. Αντίθετα, το Κοράνι παρουσιάζει τον χανιφισμό ως το αντίθετο της ειδωλολατρίας. Επομένως, ο Ταμπερί ορίζει ως πρώτη προϋπόθεση του χανιφισμού την πίστη στην ενότητα του Θεού (τεβχίντ). Ορισμένες πηγές προσθέτουν σε αυτές τις προϋποθέσεις την αποχή από τα είδωλα και την καθαριότητα από την ακαθαρσία (γιουνούπ).
Χανίφες
Αναφέρεται ότι δεν έτρωγαν από τα κρέατα των θυσιών που γίνονταν για άλλους εκτός από τον Αλλάχ, ούτε έπιναν αλκοόλ, και γενικά η ιδιότητα του χανίφ ορίζεται ως η προσκύνηση, η υπακοή στο δίκαιο, η υπακοή στη σαρία που έφερε ο Προφήτης Ιμπραήμ (Αβραάμ) και η λατρεία μόνο του Αλλάχ.
Μία από τις βασικές ιδιότητες των Χανίφ κατά την περίοδο αυτή ήταν η αποφυγή της σύγκρουσης με τον Ιουδαϊσμό και τον Χριστιανισμό, η αποστροφή από τα είδωλα και τους ειδωλολάτρες γύρω τους και η λατρεία ενός Θεού, του Θεού του Αβραάμ. Κάποιοι, όπως ο Ζαΐντ μπιν Αμρ μπιν Νουφάιλ, αναζήτησαν την αληθινή θρησκεία, τη θρησκεία του Αβραάμ, άλλοι προσπάθησαν να απομακρύνουν τον λαό από τα είδωλα, και άλλοι αποσύρθηκαν σε απομόνωση για περισυλλογή και διαλογισμό. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, ορισμένοι από αυτούς ήταν εγγράμματοι, γνώριζαν διάφορες γλώσσες και θεωρούνταν αρκετά καλλιεργημένοι λόγω των ταξιδιών τους.
Την περίοδο εκείνη, αυτοπροσώπως.
Χανίφ
Αναφέρονται τα ονόματα πολλών ατόμων. Μερικά από αυτά είναι: Κους μπιν Σαΐντ αλ-Ιγιαντί, Ζαΐντ μπιν Αμρ μπιν Νουφάιλ, Ουμέγια μπιν Αμπίς-Σαλτ, Ερμπάμπ μπιν Ριγιάμπ, Σουέιντ μπιν Αμρ αλ-Μουσταλακί, Αμπού Κερμπ Εσάαντ αλ-Χιμγιαρί, Βακί μπιν Σαλέμε αλ-Ιγιαντί, Ουμέιρ μπιν Τζουντέμπ αλ-Τζουχενί, Άντι μπιν Ζαΐντ αλ-Ιμπαντί, Αμπού Καΐς Σίρμε μπιν Αμπού Άνες, Σέιφ μπιν Ζουγέζεν, Βαράκα μπιν Νεβφελ αλ-Κουρεσί, Άμιρ μπιν Ζαρμπ αλ-Ουδβανί, Αμπντουτταμπίχα μπιν Σαλέμπ, Ιλάφ μπιν Σιχάμπ ετ-Τεμιμί, Μουτελεμμές μπιν Ουμέγια αλ-Κενανί, Ζουχέιρ μπιν Αμπί Σούλμα, Χαλίντ μπιν Σινάν αλ-Αμπσί, Αμπντουλλάχ αλ-Κουδαι, Άμπιντ μπιν Έμπρας αλ-Ασεντί, Καάμπ μπιν Λουέι.
Αξιοσημείωτες προσωπικότητες της εποχής της Τζαχιλίγια, που διατήρησαν την πίστη των Χανίφ, και συγκεκριμένα από την φυλή των Κουραϊς, είναι ο Βαράκα μπιν Νεβφελ, ο Οσμάν μπιν Χουβέιρις και ο Ουμπεϊντουλλάχ μπιν Τζαχς, οι οποίοι αξίζουν ιδιαίτερης μνείας. Η αναφορά τους είναι σημαντική για την απεικόνιση της κατάστασης της εποχής.
Ο Βαράκα μπιν Ναβφά ήταν ένας λόγιος που διάβαζε παλιά βιβλία.
Όταν ρωτήθηκε ο Προφήτης (ειρήνη σ’ αυτόν) για την κατάστασή του, είπε: «Τον είδα να περπατάει στη μέση του Παραδείσου, φορώντας ένα λεπτό, αληθινό μεταξωτό ένδυμα», αναγγέλλοντας έτσι το καλό τέλος της ζωής του.
Από τα ποιήματα του Σουβέιντ μπιν Αμίρ αλ-Μουσταλακί, φαίνεται ότι ήταν μονοθεϊστής και είχε κλίση προς τη θρησκεία του Ιμπραήμ (Αβραάμ). Ο Αμπού Κερμπ μπιν Εσάδ αλ-Χιμυερί, από την άλλη, είχε προφητεύσει την έλευση του Προφήτη (σ.α.β.) πολύ πριν από την εποχή του και είχε εκφράσει την πίστη του. Ο Βεκί μπιν Σελέμε ήταν γνωστός ως “Σιδδίκ” (αληθινός, πιστός), ενώ ο Ουμέιρ μπιν Τζουντέμπ, ο οποίος πέθανε πριν από το Ισλάμ, ήταν από εκείνους που υιοθέτησαν την πίστη στο μονοθεϊσμό. Ο Άντι μπιν Ζέιντ αλ-Ιμπάδι, επίσης, απομακρύνθηκε από τα είδωλα και λάτρευε τον Κύριο του Ιμπραήμ (Αβραάμ). Αργότερα, έγινε μουσουλμάνος στη Μεδίνα. Ο Σέιφ μπιν Ζουγέζεν, όπως και ο Βαράκα μπιν Νεβφέ, προφήτευσε την έλευση του Προφήτη (σ.α.β.) και δήλωσε ότι αν ζούσε μέχρι την εποχή του, θα πήγαινε μαζί του στη Μεδίνα.
Τα κοινά χαρακτηριστικά των Χανίφι της περιόδου αυτής μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:
Η απόρριψη των ειδώλων και κάθε είδους ειδωλολατρίας, η αντίθεση στις λανθασμένες συνήθειες και πεποιθήσεις της φυλής τους, η δράση για την εξάλειψη της άγνοιας, η απομάκρυνση από την φυλή τους και η απομόνωση για να ξεφύγουν από τις πιέσεις της και η σκέψη για τον δημιουργό. Οι ιστορικοί αναφέρουν ότι ορισμένοι από τους χανίφες διάβαζαν ιερά βιβλία, σελίδες και Ψαλμούς, πολλοί ζούσαν σύμφωνα με τη θρησκεία του Αβραάμ (ειρήνη σ’ αυτόν), ορισμένοι αναζητούσαν τα λόγια του, υπέμεναν διάφορες δυσκολίες γι’ αυτό, ταξίδευαν, συναντούσαν ιερείς και ραββίνους και τους έκαναν ερωτήσεις, αλλά επειδή δεν βρήκαν αυτό που έψαχναν, δεν ασπάστηκαν τον Ιουδαϊσμό και τον Χριστιανισμό, και πέθαναν πιστεύοντας στη θρησκεία του Αβραάμ (ειρήνη σ’ αυτόν).
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
