Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
“Ισμέτ”
δηλαδή,
“προστασία από τις αμαρτίες με θεϊκή χάρη”
Ο χαρακτηρισμός αυτός, όμως, είναι αποκλειστικά για τους προφήτες. Η αλάνθαστη, άψογη φύση είναι αποκλειστικά δική τους. Εφόσον οι Σαχάμπα δεν χαρακτηρίζονται με αυτόν τον χαρακτηρισμό, δεν μπορεί να ειπωθεί ότι είναι απολύτως αλάνθαστοι. Ωστόσο, όπως ένας μουσουλμάνος δεν εξέρχεται από το Ισλάμ με το να κάνει λάθος, έτσι και ένας Σαχάμπα δεν χάνει την τιμή του Σαχάμπα με το να κάνει λάθος.
Όλοι οι μουτζαχίτ των τεσσάρων ορθόδοξων σχολών σκέψης έχουν αξιολογήσει τις διαφωνίες που υπήρξαν μεταξύ των συντρόφων του Προφήτη ως εξής:
Sahabe-i kirâmın her biri kendi başına birer müçtehittir. Kur’an ve hadiste açıkça belirtilmeyen konularda içtihat yapma, en başta onların hakkıdır. Fıkıh biliminin yönteminde kesinleşmiş bir kuraldır ki, bir kimsede içtihat rütbesi varsa, o kimse, başkasının içtihadına uymaya mecbur değildir. Ashap arasında çıkan muhalefetler, münakaşa ve muharebeler içtihat farklılığından doğmuştur. Hâşâ, nefsanî arzuların, isteklerin bu ayrılıklarda payı yoktur. Çünkü, onlar sohbet-i Nebevi ile kin, adavet, düşmanlık gibi kötü sıfatlardan arınmışlardır. Nefisleri böyle süfli şeylerden temizlenip pâk olmuş, ulviyet kazanmıştır.
Ναι, καθένας από τους Σαχάμπα (συντρόφους του Προφήτη) ήταν ένας μουτζαχίτ (ερευνητής και ερμηνευτής του Ισλαμικού νόμου) στην ίδρυση της Ισλαμικής θρησκείας. Όπως είναι γνωστό, όποιος ασκεί ιτζτιχάντ (εξαγωγή νομικών αποφάσεων από τις πηγές του Ισλαμικού νόμου), αν πετύχει, κερδίζει δύο αμοιβές· αν αποτύχει, κερδίζει μία αμοιβή για την προσπάθειά του. Οι ιτζτιχάντ αυτών των εκλεκτών ανθρώπων, που αφιέρωσαν τη ζωή, το κεφάλι και τα πάντα στο Ισλάμ, και που δεν είχαν άλλο σκοπό παρά την εξύψωση και διάδοσή του, γίνονταν επίσης για την εξύψωση και την προαγωγή του Ισλάμ. Αυτή η αγάπη, αυτή η αποφασιστικότητα, έφτασε σε τέτοιο βαθμό που δεν δίστασαν να εκφράσουν αντίθετες απόψεις στον Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν) στη Μάχη του Οχούδ.
“Εμείς βλέπουμε την επιτυχία του Ισλαμισμού στο εξής:”
Είχαν εκφράσει τις απόψεις τους με σαφήνεια. Επειδή οι περισσότεροι από τους Σαχάμπα είχαν διαφορετική ερμηνεία από τον Αγγελιοφόρο του Θεού (ειρήνη και ευλογίες ας είναι επ’ αυτού), ο Προφήτης (ειρήνη και ευλογίες ας είναι επ’ αυτού) αναγκάστηκε να ακολουθήσει την ερμηνεία τους. Τα γεγονότα που ακολούθησαν δικαίωσαν τον Προφήτη (ειρήνη και ευλογίες ας είναι επ’ αυτού). Ενώ η αποκάλυψη του Κορανίου συνεχιζόταν, ο Θεός δεν έστειλε ούτε ένα προειδοποιητικό στίχο στους Σαχάμπα. Δεν τους προειδοποίησε με κανένα στίχο, αντιθέτως, διέταξε τον Προφήτη (ειρήνη και ευλογίες ας είναι επ’ αυτού) να συνεχίσει να συμβουλεύεται τις απόψεις τους. Ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη και ευλογίες ας είναι επ’ αυτού) δεν τους επέκρινε, αλλά τους αγκάλιασε με στοργή και συνέχισε να ανταλλάσσει απόψεις μαζί τους, σύμφωνα με αυτήν την εντολή. Μόνο αυτό το γεγονός αρκεί για να αποδείξει με τον πιο σαφή τρόπο την αποδοχή των Σαχάμπα από τον Θεό και τον Αγγελιοφόρο Του, καθώς και την ικανότητά τους να εκφέρουν νομικές γνώμες στη θρησκεία.
Τώρα, ας σκεφτούμε με σύνεση. Θα κρίνουμε εμείς τους συντρόφους του Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν), οι οποίοι, αν και είχαν διαφορετικές απόψεις με τον Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν) σε ορισμένα ζητήματα, δεν προειδοποιήθηκαν ούτε από τον Θεό ούτε από τον Αγγελιοφόρο του Θεού, για τις διαφωνίες που προέκυψαν μεταξύ τους;
Κανένας που έχει έστω και ελάχιστη συνείδηση, σύνεση και κατανόηση δεν θα έπρεπε να διαπράξει αυτό το έγκλημα.
Αν, με αλαζονεία, επιχειρήσουμε να κρίνουμε εκείνη την εκλεκτή κοινότητα που έχυσε το αίμα της για τα θεμέλια του Ισλάμ, και δικαιώσουμε τον έναν και κατακρίνουμε τον άλλον, δεν θα καταφέρουμε να αμαυρώσουμε εκείνα τα αστέρια της καθοδήγησης, αλλά θα προετοιμάσουμε με τα χέρια μας τη δική μας καταστροφή.
Εξάλλου, αυτοί που κρίνουμε είναι οι επιφανέστεροι από τους συντρόφους του Προφήτη. Κάποιοι από αυτούς έχουν λάβει την ευαγγελία του Παραδείσου. Αυτούς που εμείς συκοφαντούμε, ο Κουράνιος και ο Προφήτης (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) έχουν επαινέσει και δοξάσει.
Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε αυτό το ζήτημα, πρέπει να είμαστε όσο το δυνατόν πιο προσεκτικοί στις διαφωνίες που προκύπτουν μεταξύ των συντρόφων και να αποφεύγουμε σε μεγάλο βαθμό την αλαζονεία.
Αν η διαφωνία των συντρόφων του Προφήτη δεν ήταν θεμιτή και λογική στα μάτια του Θεού, σίγουρα θα είχε δοθεί μια εντολή για να τους εμποδίσει. Πράγματι, όταν οι σύντροφοι του Προφήτη μιλούσαν δυνατά δίπλα του, κατέβηκε το εξής προειδοποιητικό εδάφιο:
«Ω εσείς που πιστεύετε! Μην υψώνετε τις φωνές σας πάνω από τη φωνή του Αποστόλου, και μην μιλάτε δυνατά μπροστά του, όπως μιλάτε δυνατά μεταξύ σας. Μήπως, χωρίς να το καταλάβετε, οι πράξεις σας γίνουν μάταιες.»
(Αλ-Χουτζουράτ, 49/2)
Στο Σουράτ αλ-Χουτζουράτ, οι πιστοί διατάσσονται να αποφεύγουν τις κακές υποψίες, ως εξής:
«Θα ήθελε κανείς από εσάς να φάει τη σάρκα του νεκρού αδελφού του;»
(Αλ-Χουτζουράτ, 49/12)
Σε αυτό το ιερό στίχο, ο Θεός μας πληροφορεί ότι η συκοφαντία ενός πιστού είναι μια πράξη τόσο απεχθής όσο και ακατάλληλη για έναν πιστό, σαν να τρώει κανείς σάρκα νεκρού. Αν μάλιστα ο συκοφαντούμενος πιστός είναι ένας από τους συντρόφους του Προφήτη, και μάλιστα από τους πιο διακεκριμένους, τότε φανταστείτε πόσο επικίνδυνη είναι η κατάσταση.
Ο Αγαπημένος μας Προφήτης (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) είπε σε ένα από τα ιερά χαντίθ:
«Όπως η φωτιά κατακαίει τα ξύλα, έτσι και η συκοφαντία κατακαίει τις καλές πράξεις.»
μας προειδοποιεί έντονα να μην προβούμε σε κάτι τέτοιο.
Είναι απαραίτητο και αναγκαίο να δώσουμε προσοχή σε αυτές τις αλήθειες, τόσο για τη σωτηρία της δικής μας μεταθανάτιας ζωής, όσο και για το μέλλον του Ισλάμ. Ενώ ένας πιστός απαγορεύεται να κακολογεί έναν άλλον πιστό, είναι εύκολα κατανοητό πόσο μεγάλη ευθύνη συνεπάγεται η κακολογία, ειδικά για τους συντρόφους του Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν), τους συνεργάτες και τους πολεμιστές του, και για τους Σαχάμπα, που αποτελούν το θεμέλιο του Ισλάμ και την αιτία της καθοδήγησης όλων των σημερινών μουσουλμάνων, και μάλιστα για τους πιο διακεκριμένους από αυτούς.
Ο ασφαλέστερος δρόμος για τους έξυπνους και συνετούς ανθρώπους είναι,
Είναι να αποφεύγουμε να μιλάμε αόριστα και αμφίσημα γι’ αυτό το θέμα. Με λίγη σκέψη θα γίνει αμέσως κατανοητό ότι οι άνθρωποι δεν έχουν έρθει σ’ αυτόν τον κόσμο για να αναλύουν τα προβλήματα μεταξύ των συντρόφων του Προφήτη, να κρίνουν ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο. Και η διαμόρφωση μιας άποψης γι’ αυτό δεν μπορεί να είναι ο σκοπός της δημιουργίας του ανθρώπου. Ο άνθρωπος δεν έχει δημιουργηθεί γι’ αυτό, αλλά για να υπηρετεί τον Θεό με τον σωστό τρόπο. Δηλαδή, η θρησκεία μας δεν μας καλεί να αναλύσουμε τις διαφωνίες μεταξύ των συντρόφων του Προφήτη, αλλά να εκπληρώσουμε τις υποχρεώσεις της υπακοής.
Οι αξιότιμοι σύντροφοι του Προφήτη,
Από τον χαλίφη μέχρι τον απλό στρατιώτη, όλοι έζησαν με την ίδια διατροφή και μοιράστηκαν τον ίδιο ενθουσιασμό. Εργάστηκαν ακατάπαυστα, μέρα και νύχτα, φανερά και κρυφά, για την ανάπτυξη, την εξάπλωση και την ακμή του Ισλάμ. Πολέμησαν με τις ζωές και το αίμα τους, φτάνοντας σε αξεπέραστα επίπεδα αυτοθυσίας. Από αγάπη για το Κοράνι και τον Προφήτη (σ.α.σ.), αντιτάχθηκαν στις φυλές τους, θυσίασαν τις οικογένειές τους, τα παιδιά τους, τα υπάρχοντά τους και τις περιουσίες τους. Προτίμησαν την ψυχή του Προφήτη (σ.α.σ.) από τις δικές τους ψυχές, τις οικογένειές τους, τα παιδιά τους, τις μητέρες και τους πατέρες τους. Έχυσαν το αίμα τους στα θεμέλια του οικοδομήματος του Ισλάμ.
Από εκείνη την ημέρα μέχρι σήμερα, και μέχρι την ημέρα της κρίσης, υπήρξαν αιτία για την επίγεια και την αιώνια ευτυχία όλων των μουσουλμάνων. Η βαθιά ευγνωμοσύνη προς αυτούς, οι προσευχές και οι ύμνοι προς τιμήν τους αποτελούν χρέος δικαιοσύνης και συνείδησης για όλους μας.
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις