Στην ιστορία του Ισλάμ υπήρξαν πολλοί πάμπλουτοι άνθρωποι, οι οποίοι βέβαια ήξεραν και να ευχαριστούν τον Θεό. Μπορεί ένας μουσουλμάνος να έχει τέτοιο στόχο: ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΩ ΠΑΜΠΛΟΥΤΟΣ; Δηλαδή, ποια είναι η στάση της θρησκείας μας απέναντι στην επιθυμία για πλούτο;
Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Κάποιος μπορεί να επιθυμεί να γίνει πλούσιος για να υπηρετήσει το Ισλάμ. Ωστόσο, δεν πρέπει να υποκύπτει στις πλάνες του εγώ και να επιδεικνύει απληστία. Το να φάει κανείς έστω και μια μπουκιά από απαγορευμένο φαγητό, με την πρόθεση να γίνει πλούσιος, είναι η μεγαλύτερη φτώχεια.
Ο πλούτος συνεπάγεται ορισμένες θρησκευτικές υποχρεώσεις, όπως η ζακάτ, το χατζ, η θυσία, η ελεημοσύνη και η φιλανθρωπία. Αν και ο πλούτος που προέρχεται από νόμιμες πηγές είναι αποδεκτός, καταδικάζεται ο πλούτος που δεν χρησιμοποιείται για τέτοιες θρησκευτικές πράξεις και για βοήθεια προς τους ανθρώπους.
Από την άλλη πλευρά, το Ισλάμ δεν προτείνει μόνο τον υλικό πλούτο, ο οποίος είναι εφήμερος και φθαρτός, αλλά κυρίως τον πλούτο της καρδιάς και της συμπεριφοράς (ευσέβεια και καλή ηθική). Ο Θεός, ο οποίος δημιούργησε τους ανθρώπους με διαφορετικές δομές και ικανότητες, δίνοντάς τους διαφορετικές ευλογίες, προτείνει ο πλούτος να μην περιορίζεται σε μια στενή ιδιοκτησία που κυκλοφορεί μόνο μεταξύ των πλουσίων, αλλά να διανέμεται ευρύτερα (Αλ-Χασρ, 59/7), και για να το εξασφαλίσει αυτό, επιβάλλει στους πλουσίους την καταβολή ζακάτ, ελεημοσύνης και άλλων μορφών βοήθειας. Αυτά τα μέτρα συμβάλλουν στη μείωση των υλικών και πνευματικών διαφορών μεταξύ πλουσίων και φτωχών, στην αλληλεγγύη και στην προσέγγιση των ανθρώπων μεταξύ τους, με αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας ισχυρής κοινωνικής δομής.
Ακόμη και αν εκπληρώνουν τις θρησκευτικές τους υποχρεώσεις, οι πλούσιοι δεν μπορούν να ξοδεύουν τα κέρδη τους σε πολυτέλεια και σπατάλη, με τρόπο που να προκαλεί φθόνο στους άλλους. Όπως και στην απόκτηση, έτσι και στην κατανάλωση, πρέπει να τηρείται η γραμμή της νομιμότητας. Επειδή η ευγνωμοσύνη για κάθε ευλογία εκφράζεται με τον ίδιο τρόπο, η ευγνωμοσύνη για τον πλούτο εκπληρώνεται με τη βοήθεια των αναξιοπαθούντων. Από την άλλη πλευρά, η αποθησαύριση, δηλαδή η δέσμευση αγαθών και χρημάτων και η μη εισαγωγή τους στην οικονομία μέσω παραγωγής, εμπορίου, δαπανών κ.λπ., δεν είναι σωστή από θρησκευτική άποψη. Ο Θεός αγαπά τους υπηρέτες Του που εργάζονται, κερδίζουν και ξοδεύουν τα κέρδη τους με παραγωγικό και ευεργετικό τρόπο. Ο πλούτος πρέπει να αξιοποιείται τόσο για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας μέσω επενδύσεων, όσο και για την αύξηση της κοινωνικής ευτυχίας και ευημερίας μέσω της φιλανθρωπίας, εκπληρώνοντας έτσι την ευγνωμοσύνη.
(Σ. Ισλάμ Ανσ., Ζεγκινλίκ Μδ.)
Ο Θεός, για να μην παρασυρθούν οι άνθρωποι από τη γοητεία και τη λάμψη της εγκόσμιας ζωής και ξεχάσουν την αιώνια ζωή, τόνισε στο Κοράνι την παροδικότητα και την ασήμαντη φύση της εγκόσμιας ζωής, και εξήγησε ότι η αιώνια ζωή είναι μια πραγματικότητα που πρέπει να προτιμάται:
«Η ζωή του κόσμου τούτου είναι διασκέδαση και παιχνίδι. Η ζωή της μετά θάνατον ζωής είναι η αληθινή ζωή. Αν το ήξεραν (θα προτιμούσαν τη μετά θάνατον ζωή).»
(Αλ-Ανκαμπούτ, 29/64).
Το Κοράνι απαριθμεί τις ευλογίες που επιθυμεί ο άνθρωπος, εξηγώντας ότι αυτές δεν είναι ο απώτερος σκοπός σε σχέση με τη μεταθανάτια ζωή:
«Στους ανθρώπους φάνηκαν ελκυστικά τα γυναικεία σώματα, οι γιοι, τα χρυσάφια και τα ασημικά, τα εκλεκτά άλογα, τα κοπάδια, οι καλλιέργειες. Αυτά είναι τα πράγματα που απολαμβάνονται στη γήινη ζωή. Η αληθινή κατοικία όμως είναι κοντά στον Θεό.»
(Αλ-Ιμράν, 3/14).
Αυτές οι στίχοι, με την σύγκριση της ασήμαντης αξίας των επίγειων αγαθών, ενθαρρύνουν τον άνθρωπο να επιδιώξει τα αιώνια και διαρκή αγαθά της μεταθανάτιας ζωής. Από αυτή την άποψη, η ενθάρρυνση του ανθρώπου προς τις πνευματικές αρετές θα μετριάσει τις επιθυμίες της ανθρώπινης φύσης για τα επίγεια αγαθά. Πράγματι, ο Προφήτης (ειρήνη σ’ αυτόν) περιγράφει την κεντρική σημασία της μεταθανάτιας ζωής, τον θεμελιώδη σκοπό και στόχο, και την αναγκαιότητα της οργάνωσης της επίγειας ζωής σε σχέση με τη μεταθανάτια, ως εξής:
“Ω Θεέ μου, η αληθινή ζωή είναι μόνο η ζωή μετά θάνατον.”
(Μπουχάρι, Ρικάκ, 1; Τζιχάντ, 33, 110; Μουσλίμ, Ζεκάτ, 109; Νεσάι, Ζεκάτ, 80).
Ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) εξέφρασε την στάση του απέναντι στα εγκόσμια αγαθά ως εξής:
«Αν είχα χρυσό όσο το βουνό Ουχντ, θα με ευχαριστούσε να μην μείνει ούτε ένα δίρχαμ από αυτόν μαζί μου για τρεις νύχτες, εκτός από ό,τι κρατούσα για χρέη.»
(Μπουχάρι, Τεμνένα’, 2; Ρικάκ, 14; Μουσλίμ, Ζεκάτ, 31, 32; Ιμπν Ματζέ, Ζουχδ, 8).
Ο Προφήτης (ειρήνη σ’ αυτόν) οργάνωσε τη ζωή του σύμφωνα με την αρχή της λιτότητας και της αυτάρκειας (Αχμάντ μπιν Χανμπάλ, VI / 19). Η αυτάρκεια δεν ερμηνεύτηκε ως λίγη δουλειά ή τεμπελιά.
Πεποίθηση
Είναι η αποδοχή αυτού που ο Θεός έχει ορίσει για τον άνθρωπο. Ο Σα’ντ μπιν Αμπί Βακκάς συμβούλευσε τον γιο του ως εξής:
«Γιε μου! Όταν ζητάς πλούτο, ζήτα μαζί και την ικανοποίηση. Γιατί ο πλούτος δεν πλουτίζει εκείνον που δεν έχει ικανοποίηση.»
Όπως μπορεί να γίνει κατανοητό από αυτή τη συμβουλή, η ικανοποίηση είναι μια πνευματική και ηθική ιδιότητα.
Πεποίθηση,
Μερικές φορές, μπορεί να σημαίνει και την τήρηση της μεσότητας στις πράξεις κάποιου. Πράγματι, ο Αμπντουλλάχ μπιν Αμρ μπιν αλ-Ας ήρθε στον Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν) και ζήτησε συμβουλές σχετικά με την προσευχή και τη νηστεία. Παρά τις λίγες συμβουλές του Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν), ο Αμπντουλλάχ μπιν Αμρ, ο οποίος είπε ότι θα μπορούσε να κάνει περισσότερα, όταν γέρασε και εξασθένησε, λυπήθηκε και είπε:
“Μακάρι να είχα довольствоваться και να είχα ικανοποιηθεί με την λατρεία που μου είχε διατάξει ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν).”
(Αχμάντ ιμπν Χανμπάλ, ΙΙ / 200).
Ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν), ο οποίος δήλωσε ότι η ικανοποίηση είναι ένας ατελείωτος θησαυρός, προσευχόταν πάντα ως εξής:
«Κύριε, κάνε με να είμαι ικανοποιημένος με την τροφή που μου δίνεις και ευλόγησέ την για μένα.»
(Keşfü’l-Hafâ, II / 151).
Ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) συνόψισε την ικανοποίηση και το αποτέλεσμα της ικανοποίησης με τις ακόλουθες συνοπτικές εκφράσεις:
«Να είσαι ευχαριστημένος με ό,τι έχεις, για να είσαι ο πιο ευγνώμων άνθρωπος προς τον Θεό.»
(Ιμπν Μάτζα, Ζουχντ, 24).
(Σ. Ισλαμική Εγκυκλοπαίδεια, Τμήμα Γνώμης)
Κάντε κλικ εδώ για περισσότερες πληροφορίες:
Ο ΠΛΟΥΤΟΣ ΠΟΥ ΦΕΡΝΕΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ
Μπορείτε να μου εξηγήσετε το χαντίθ που λέει ότι οι φτωχοί θα μπουν στον παράδεισο πριν από τους πλούσιους;
Πώς μπορεί να ερμηνευθεί, από την άποψη της θεϊκής δικαιοσύνης, η διαφορά στο μερίδιο που λαμβάνουν οι άνθρωποι από τις ευλογίες του κόσμου;
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
