Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Είναι καθήκον του ατόμου να προστατεύει τη ζωή του και να αποφεύγει οτιδήποτε μπορεί να του προκαλέσει βλάβη.
Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα, μάλιστα και την υποχρέωση, να θεραπεύεται όταν αρρωσταίνει. Διότι το σώμα είναι μια παρακαταθήκη. Η σωστή εκτέλεση των θρησκευτικών καθηκόντων και άλλων ισλαμικών εντολών και απαγορεύσεων απαιτεί υγιές σώμα. Ακόμη και αν αρρωστήσει παρά την προστασία του, ο πιστός οφείλει να θεραπευτεί. Διότι ο Προφήτης (σ.α.σ.) είπε:
αναφέρεται (βλ. Tirmizî, Tıbb, 2; Ebû Dâvud, Tıbb, 1, II; İbn Mâce, Tıbb, 1; Ahmed b. Hanbel, III/156, IV/278).
Η θεραπεία περιλαμβάνει όλα τα θεραπευτικά μέτρα, όπως η φαρμακευτική αγωγή, ο χειρουργικός καθαρισμός του τραύματος, η μετάγγιση αίματος, ο ακρωτηριασμός ενός άκρου ή η αφαίρεση ενός άκρου που πρέπει να αποκοπεί από το σώμα, εφόσον κρίνεται απαραίτητο. Ο γιατρός μπορεί να εξετάσει τις ιδιωτικές περιοχές του ασθενούς κατά τη διάρκεια μιας τέτοιας επέμβασης, στο βαθμό που είναι απαραίτητο. Ωστόσο, για τις γυναίκες, είναι προτιμότερο να απασχολούνται γυναίκες γιατροί και νοσοκόμες, στο μέτρο του δυνατού. Διότι ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) έχει διάφορες προειδοποιήσεις σχετικά με αυτό το θέμα.
Στον Προφήτη Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) οι σύντροφοί του;
όταν τον ρώτησαν, απάντησε ως εξής:
(Μπουχάρι, Γκασλ, 20; Τιρμίζι, Εντέμπ, 22, 39; Ιμπν Μάτζε, Νικάχ, 28).
Μια φορά, ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) πήγε στο μέρος όπου βρίσκονταν οι καμήλες της ζακάτ. Όταν είδε τον βοσκό γυμνό στον ήλιο, τον απέλυσε από τα καθήκοντά του και είπε:
(Αλ-Σαράχσι, Αλ-Μαμπσούτ, Χ, 156)
Ancak, özür nedeniyle erkeğin veya kadının avret yerine bakılmasında bir sakınca yoktur. Örneğin; sünnet için sünnetçinin erkeğin mahrem yerine bakması caiz olduğu gibi, hastalık halinde de bu caiz olur. Yine doğum sırasında ebe, kadının mahrem yerlerine bakar, zaruret halinde kadın doktor bulunmayınca erkek doktor da kadının tedavisinde bulunabilir. Çünkü Hz. Peygamber (sas) doğum sırasında ebenin hazır bulunmasına ve gerektiğinde doğuma şahitlik yapmasına cevaz vermiştir. Bu durum bakmayı da kapsar (es-Serahsî, age, X, 156).
Ο ας-Σαραχσί (6. 490/1097) αναφέρει τα εξής σχετικά με τη θεραπεία και την εξέταση μιας γυναίκας από έναν άνδρα:
(al-Sarakhsī, ό.π., X/157).
Υπάρχει διαφωνία σχετικά με το αν επιτρέπεται η θεραπεία με πράγματα που απαγορεύεται να τρώγονται και να πίνονται, είτε είναι ακάθαρτα (βρώμικα) είτε όχι.
Η θεραπεία με κάτι που είναι σίγουρα ιερό (χαράμ) επιτρέπεται, ενώ αν δεν είναι σίγουρο, δεν επιτρέπεται. Ο μεγάλος Χαναφίτης νομικός αλ-Κασάνι (θ. 587/1191) λέει:
(Αλ-Κασάνι, ό.π., Ι, 61-62).
Στο Ισλάμ, η θεραπεία με τρόφιμα και ποτά που απαγορεύονται (χαράμ) δεν επιτρέπεται. Ο Ιμπν Τεϊμίγια, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το αν επιτρέπεται η θεραπεία με κρασί, χοιρινό κρέας και παρόμοια, έδωσε την εξής απάντηση:
(Ιμπν Τεϊμίγια, Φετάβα, Αίγυπτος, 1329, Ι, 270).
Ο Ιμπν αλ-Καγίμ έδωσε την ίδια απάντηση (Ιμπν αλ-Καγίμ, Ζαδ αλ-Μα’αδ, ΙΙ, 114). Ο Ιμπν αλ-Αραμπί, αφού παρέθεσε τα λόγια του Σαχνούν, υιοθέτησε την ίδια άποψη (Ιμπν αλ-Αραμπί, Αχκάμ αλ-Κουράν, Ι, 59).
Η απόδειξη που επικαλούνται είναι η σουννα. Σύμφωνα με την αφήγηση του Τάριχ μπιν Σουέι αλ-Τζουφί, ρώτησε τον Αγγελιοφόρο του Θεού (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) για το κρασί, και εκείνος το απαγόρευσε ή το θεώρησε απεχθές. Και όταν ο Τάριχ είπε: … είπε (Νταρίμι, Εσρίμπε, 6; Μουσλίμ, Εσρίμπε, 12; Αμπού Νταβούντ, Τιμπ, ΙΙ; Τιρμίζι, Τιμπ, 8).
Από τον Αμπού Νταρδά (ρα) αναφέρεται ότι ο Αγγελιοφόρος του Αλλάχ (σας) είπε:
(βλ. Μάλικ, Μουαττά’, Άιν, 12; Αχμάντ μπιν Χανμπέλ, Μουσνέδ Ι,13, 446, ΙΙΙ, 156).
Αναφέρεται από τον Ιμπν Μεσούντ (ρ.α.χ.) ότι είπε: «Ο Αλλάχ δεν έχει δημιουργήσει την θεραπεία σας σε πράγματα που έχει απαγορεύσει» (Αλ-Σεβκάνι, Νεϊλ αλ-Αυτάρ, VIII, 203). Σε ένα άλλο χαντίθ, ο Αγγελιοφόρος του Αλλάχ απαγόρευσε το βρώμικο φάρμακο και είπε:
(βλ. Αμπού Νταβούντ, Ιατρική, ΙΙ; Τιρμίζι, Ιατρική, 7; Ιμπν Μάτζα, Ιατρική, ΙΙ; Αχμάντ μπν Χανμπέλ, ΙΙ, 305, 446, 478; ας-Σεβκάνι, ό.π., VIII, 203; Ιμπν Τεϊμίγια, Ι, 270).
Σύμφωνα με αυτήν την άποψη, όταν για κάποιον που βρίσκεται σε δυσχερή θέση δεν υπάρχει τίποτα άλλο εκτός από το απαγορευμένο (χαράμ) για να ικανοποιήσει την πείνα και τη δίψα του, τότε η μόνη λύση είναι να φάει ή να πιει το απαγορευμένο λόγω ανάγκης. Στην περίπτωση της θεραπείας ασθενειών, το φάρμακο δεν είναι απαραίτητα το απαγορευμένο. Συχνά υπάρχουν εναλλακτικές θεραπείες ή μέθοδοι. Από την άλλη πλευρά, για κάποιον που καταλαβαίνει ότι θα πεθάνει από την πείνα, είναι υποχρεωτικό να φάει το απαγορευμένο, ενώ η υποχρέωση θεραπείας σε περίπτωση ασθένειας είναι αμφιλεγόμενη. Διότι πολλοί από τους Σαχάμπα και τους Ταμπι’ίν δεν θεραπεύτηκαν και κανένας σοφός δεν τους επέκρινε γι’ αυτό. (Ιμπν Τεϊμίγια, Φετάβα, Ι, 259-260, 268-270).
Επιτρέπεται η θεραπεία με κάτι που είναι απαγορευμένο (χαράμ). Ο Ιμπν Χαζμ, ο φημισμένος λόγιος, λέει:
(Mu’cemü’l-Fıkhı Ιμπν Χαζμ, Σύνταξη, επιτροπή, Πανεπιστήμιο Δαμασκού).
Η απόδειξη στην οποία βασίζεται ο Ιμπν Χαζμ είναι η εξής:
(Mu’cemü’l-Fıkhı Ιμπν Χαζμ, Ι, 353; ελ-Κασάνι, ό.π., Ι, 61).
Ο Ιμπν Χαζμ, κριτικάροντας τα χαντίθ που επικαλούνται όσοι δεν θεωρούν θεμιτή την απαγορευμένη θεραπεία, βρήκε ορισμένα από αυτά αδύναμα, ενώ ερμήνευσε με τον εξής τρόπο ορισμένα άλλα:
(βλ. Αμπού Νταβούντ, Ιατρική, ΙΙ; Τιρμίζι, Ιατρική, 7; Ιμπν Μάτζε, Ιατρική, ΙΙ; Αχμέντ μπ. Χανμπέλ, ΙΙ, 305, 446, 478; Μου’τζεμü’λ-Φικχ, Ι, 353).
Εάν η θεραπεία της ασθένειας είναι δυνατή με νόμιμα τρόφιμα, ποτά και φάρμακα, ακολουθείται αυτή η οδός. Εάν η θεραπεία μπορεί να επιτευχθεί με απαγορευμένο τρόφιμο, ποτό ή φάρμακο, όπως αποδεικνύεται από την εμπειρία, τότε μπορεί να ακολουθηθεί η οδός της χειρουργικής επέμβασης και της εγχειρήσεως. Σε αυτή την περίπτωση, τηρείται ο κανόνας. Διότι και η ασθένεια, ανάλογα με τη σοβαρότητά της, εμπίπτει στην κατηγορία της ανάγκης.
Σε ορισμένα φάρμακα προστίθεται αλκοόλ ή άλλες μεθυστικές ουσίες, και αυτά συνιστώνται από τον γιατρό για θεραπεία. Σε αυτή την περίπτωση, εάν υπάρχει εναλλακτική λύση χωρίς αλκοόλ, αυτή θα πρέπει να προτιμάται για τον μουσουλμάνο ασθενή. Σήμερα, πολλά φάρμακα που χρησιμοποιούνται σε περιπτώσεις κατάθλιψης και νευρολογικών παθήσεων περιέχουν ηρεμιστικές ουσίες. Με την ηρέμηση του νευρικού συστήματος του ασθενούς, αποτρέπεται ο πόνος, αντιμετωπίζεται η αϋπνία και ελαχιστοποιείται η ανησυχία και ο πανικός κατά τη διάρκεια των χειρουργείων.
Αν η ναρκωτική ουσία που χρησιμοποιείται στα φάρμακα υποστεί κάποιες μεταβολές, τότε μπορεί να αλλάξει και η ιδιότητά της ως «ακάθαρτη». Ο μεγάλος Χαναφίτης νομικός αλ-Κασάνι (θ. 587/1191), εξηγώντας την άποψη του Μουχάμμαντ μπιν Χασάν ας-Σεϊμπάνι (θ. 189/805) επί του θέματος, αναφέρει τα εξής:
(Αλ-Κασάνι, Αλ-Μπεντάγι’λ, 85)
(Ιμπν αλ-Αραμπί, Αχκάμ αλ-Κουράν, Ι, 59).
(Ιμπν Τεϊμίγια, Φετάβα, Ι, 20).
Αν μια μικρή ποσότητα μιας ουσίας που απαγορεύεται να καταναλωθεί ή να πιει, αναμειχθεί με ένα φάρμακο με τέτοιο τρόπο ώστε να διαλυθεί και να εξαφανιστεί, και να μην παραμείνει το χρώμα, η γεύση, η μυρωδιά ή η επίδρασή της, τότε, κατ’ αναλογία με την ακαθαρσία που μετατρέπεται σε κάτι άλλο με διάλυση ή βράσιμο, οι ιδιότητες της απαγόρευσης παύουν να ισχύουν και η χρήση της ως φάρμακο επιτρέπεται. (Για περισσότερες πληροφορίες, βλ. Abdülkerim Zeydan, Ισλαμική Νομοθεσία σε Κατάσταση Ανάγκης, Μετάφραση, H. Karaman, Σύγχρονα Ζητήματα υπό το Φως του Ισλάμ, Κωνσταντινούπολη 1982, Ι, 312 κ.ε.)
Κάντε κλικ εδώ για περισσότερες πληροφορίες:
ΑΝΑΓΚΗ…
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
