– Σε μια ιστοσελίδα υπάρχει ο ισχυρισμός ότι:
– Ο Προφήτης Μωάμεθ δίδασκε τις γυναίκες μια μέρα της εβδομάδας πίσω από μια κουρτίνα, χωρίς να τις βλέπει.
– Ισχύει ο ισχυρισμός αυτός;
– Υπάρχει η φράση “δίδασκε πίσω από την κουρτίνα” στα χαντίθ;
– Υπάρχει κάποιος μελετητής των χαντίθ ή των σιγέρ που να το έχει πει αυτό; Ποιος μελετητής είπε κάτι τέτοιο;
– Δεν βρήκα τη φράση “πίσω από την κουρτίνα” στα χαντίθ. Μήπως αυτός ο ιστότοπος δίνει εσφαλμένες και σκόπιμα παραπλανητικές πληροφορίες; Μπορείτε να το εξηγήσετε;
Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Στην ισλαμική θρησκεία
Δίνεται μεγάλη σημασία στην απόκτηση γνώσεων.
(βλ. Αλακ, 96/1-5)
, γυναίκα και άνδρα, όπως και στη λατρεία,
θεωρούνται ίσοι και όσον αφορά την εκπαίδευση.
(Ιμπν Μάτζε, Εισαγωγή 81)
Στο Κοράνι και στα χαντίθ, χρησιμοποιούνται γενικές εκφράσεις σχετικά με την εκμάθηση και τη διδασκαλία της γνώσης, οι οποίες απευθύνονται τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες.
Και πάλι, ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν), στον οποίο αποκαλύφθηκε
Στίχους από το Κοράνι, χωρίς διάκριση μεταξύ ανδρών και γυναικών, σε όλους.
με τα λόγια και τις πράξεις του, έδειξε στην ανθρωπότητα ότι είναι ένας προφήτης που έχει αποστολή να μεταφέρει το μήνυμα.
Ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν), τα στίγματα που του αποκαλύφθηκαν
διάβαζε στους άνδρες και τις γυναίκες που είχαν συγκεντρωθεί στο τζαμί.
(Ιμπν Ισχάκ, Αλ-Σίρα, 1981:128)
Γυναίκες,
Άκουγαν τις ομιλίες του της Παρασκευής και των εορτών (Muslim, Ιμάν 34; Τιρμίζι, Ιμάν 6), τις εξηγήσεις του σε διάφορα θέματα, και ρωτούσαν τον ίδιο για πολλά θέματα που τους απασχολούσαν, μαθαίνοντας τα από το στόμα του. (Ali Özek, Hadis ricali. Κωνσταντινούπολη: Fatih Matbaası. 1967: 113-115)
Μια μέρα την εβδομάδα στο Τζαμί της Μεδίνας
, αφιερώνονταν αποκλειστικά στην εκπαίδευση των γυναικών από τον Προφήτη Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν).
(Μπουχάρι, Ιλίμ 15, 35)
Αυτό γίνεται κατανοητό και από την ακόλουθη αφήγηση που προέρχεται από τον Αμπού Σαΐντ αλ-Χουντρί:
«(Μια μέρα) οι γυναίκες είπαν: «Ω Αγγελιοφόρε του Θεού, οι άνδρες δεν μας αφήνουν χώρο, θα μπορούσες να μας αφιερώσεις μια μέρα;» Ο Αγγελιοφόρος του Θεού τους όρισε μια μέρα. Οι γυναίκες έρχονταν στην παρουσία του Αγγελιοφόρου του Θεού εκείνη την ημέρα, και εκείνος συζητούσε μαζί τους.»
(Μπουχάρι, Ιλίμ 36)
Σχετικά με το θέμα, ο Αμπντουλλάχ μπιν Μεσούντ είπε:
«Ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) μπήκε στο τζαμί· εκεί υπήρχε μια ομάδα γυναικών από τους Ανσάρ και τους κήρυξε…»
λέγεται ότι είπε.
Σχετικά με αυτό, αναφέρονται και τα εξής λόγια του Τζαμπίρ μπιν Αμπντιλλάχ:
«Ήμουν παρών στην προσευχή της γιορτής με τον Αγγελιοφόρο του Θεού. Ξεκίνησε την προσευχή χωρίς να ακουστεί η κλήση και η προσευχή. Στη συνέχεια, στηριζόμενος στον Μπιλάλ, στάθηκε όρθιος και διέταξε την υπακοή και τον φόβο του Θεού. Έπειτα, κήρυξε και νουθέτησε το πλήθος. Μετά, περπάτησε και πήγε στις γυναίκες και τις κήρυξε.»
(Μουσλίμ, Ιντέιν, 4)
Η αναφερόμενη εδώ εκπαιδευτική πρακτική του Προφήτη (ειρήνη ας είναι μαζί του) αφορά τις γυναίκες που συμμετείχαν στην κοινότητα. Εκτός από αυτό, οι γυναίκες πήγαιναν και ατομικά στον Αγγελιοφόρο του Θεού (ειρήνη ας είναι μαζί του), του έκαναν ερωτήσεις και λάμβαναν πληροφορίες.
(Tayyip Okic, Η Εκπαίδευση των Γυναικών στο Ισλάμ. Άγκυρα: Εκδόσεις της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων, 1978:40)
Στην εποχή του Προφήτη Μωάμεθ (ειρήνη ας είναι επ’ αυτόν), οι γυναίκες και οι άνδρες δεν κάθονταν αναμεμειγμένοι στο τζαμί, αλλά σε ξεχωριστά μέρη. Στις γυναίκες είχε διατεθεί ένα ειδικό τμήμα στο πίσω μέρος του ιερού χώρου του τζαμιού.
Αυτό το έθιμο γίνεται κατανοητό και από τα λόγια που παρατίθενται από τον Ενές μπιν Μαλίκ:
«Ήμασταν δίπλα στον Αγγελιοφόρο του Θεού, στο σκεπαστό μέρος του τζαμιού. Ήρθε μια γυναίκα από τους μετανάστες με τον έφηβο γιο της. Η γυναίκα πήγε στο τμήμα που προοριζόταν για τις γυναίκες, και το παιδί ήρθε κοντά μας.»
(Ιμπν Κεθίρ, αλ-μπιντάγια ουα’ν-νιχαγιά. Βηρυτός, 1997:VI, 154)
Το Τζαμί του Προφήτη (Μεσχίντ-ι Νεμπεβί)
το τμήμα που προορίζεται για τις γυναίκες
(Ιμπν Χανμπάλ, 1992:VII-523; Ταμπεράνι, Κεμπίρ, Βηρυτός, 1985:XXIV-204)
όπως σε ορισμένα σύγχρονα τζαμιά,
Δεν έχει βρεθεί καμία αναφορά που να υποδεικνύει ότι οι γυναίκες διαχωρίζονταν από τους άνδρες με τοίχο ή κουρτίνα στον χώρο προσευχής.
Συνεπώς, γίνεται κατανοητό ότι οι γυναίκες προσεύχονται σε χώρο που προορίζεται αποκλειστικά για αυτές, χωρίς κανένα εμπόδιο, και παρακολουθούν με άνεση τις ομιλίες, τα κηρύγματα και τις συζητήσεις, καθώς και συμμετέχουν σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες.
Ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) εκτός από την выделение ειδικού χώρου για τις γυναίκες στο τζαμί, έλαβε ορισμένα μέτρα για να μπορούν να αισθάνονται άνετα στο τζαμί.
Πρώτα απ’ όλα, ζήτησε να διευκολυνθεί η άνετη είσοδος και έξοδος των γυναικών στο τζαμί. Εκείνη την εποχή, το Τζαμί της Μεδίνας είχε τρεις πύλες. Αρχικά, καμία από τις πύλες δεν είχε διατεθεί αποκλειστικά στις γυναίκες. Ωστόσο, μετά την αύξηση του αριθμού των γυναικών που επισκέπτονταν το τζαμί, ο Προφήτης (ειρήνη σ’ αυτόν) είπε:
“Μακάρι να είχαμε κρατήσει αυτή την πόρτα μόνο για τις γυναίκες.”
πρότεινε ότι θα ήταν πιο σκόπιμο να διατεθεί μία από τις πύλες αποκλειστικά για τις γυναίκες. Πράγματι, το αίτημά του έγινε δεκτό αργότερα και μία από τις πύλες διατέθηκε στις γυναίκες.
(Αμπού Νταβούντ, Σαλάτ 17)
Μετά την προσευχή, οι γυναίκες αποχωρούσαν από το τζαμί με τάξη και πειθαρχία.
Όταν τελείωνε η προσευχή, από το τζαμί έφευγαν πρώτα οι γυναίκες, μετά ο Προφήτης και τέλος οι άνδρες.
(Μπουχάρι, Εζάν 152)
Σχετικά με το θέμα, αναφέρεται ότι η Ουμμού Σαλάμα έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Μόλις ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) χαιρετούσε και τελείωνε την προσευχή, οι γυναίκες σηκώνονταν αμέσως, ενώ ο Αγγελιοφόρος του Θεού παρέμενε στη θέση του, περιμένοντας να βγουν.»
(Μπουχάρι, Εζάν 164).
Ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) φρόντιζε να μην ταλαιπωρούνται οι γυναίκες που έρχονταν στο τζαμί, λαμβάνοντας υπόψη την κατάστασή τους.
Όταν άκουγε ένα παιδί να κλαίει κατά τη διάρκεια της προσευχής, συντόμευε την ανάγνωση του Κορανίου, σκεπτόμενος τη μητέρα του παιδιού.
(Τιρμίζι, Σαλάτ 267)
Ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν), ο οποίος έδωσε κάποιες ηθικές συμβουλές σχετικά με τους κανόνες συμπεριφοράς στο τζαμί, τόνισε ότι οι γυναίκες και οι άνδρες που έρχονται στο τζαμί πρέπει να προσέχουν τη συμπεριφορά τους,
να αποφεύγουν συμπεριφορές και στάσεις που θα μπορούσαν να προσελκύσουν την προσοχή του αντίθετου φύλου
(Βαχίντι, Εσμπάμπ αλ-Νουζούλ, Κάιρο, 1968:186),
να είναι μετριοπαθείς στο ντύσιμο
(Μπουχάρι, Μεγάζι 537),
οι γυναίκες που έρχονται στην βραδινή προσευχή να μην φορούν ωραία αρώματα
θα έλεγε.
(Ιμπν Χανμπάλ, 1992:IV, 363)
Επίσης, επειδή στο τζαμί οι γυναίκες στέκονται πίσω από τους άνδρες για να προσευχηθούν,
οι γυναίκες να μην σηκώνονται από την προσκύνηση μέχρι να σηκωθούν και να ισιώσουν οι άνδρες, για να μην υπάρξει πιθανότητα να φανούν οι ευαίσθητες περιοχές των ανδρών.
θα το συνιστούσε.
(Μπουχάρι, Σαλάτ 6; Αμπού Νταβούντ, Σαλάτ 54)
Στο τζαμί, ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη ας είναι επ’ αυτόν) δεν ασχολείτο μόνον ο ίδιος με την εκπαίδευση των κοριτσιών και των γυναικών, αλλά διόριζε και ειδικές γυναίκες δασκάλες. Ειδικότερα, οι σύζυγοί του ασχολούνταν στενά με την εκπαίδευση των κοριτσιών και των γυναικών, διδάσκοντας όσους επισκέπτονταν τα σπίτια τους.
(Özek, 1967: 113)
Στις συζητήσεις που γίνονταν στο τζαμί, οι γυναίκες δεν ήταν απλώς ακροάτριες· μερικές φορές
ρωτώντας, ζητούν να διευκρινιστεί το θέμα που δεν καταλαβαίνουν καλά.
και έτσι συμμετείχαν ενεργά στις συζητήσεις στο τζαμί.
Ως αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών, στην κοινωνία της εποχής εκείνης
γυναίκες λόγιες που μπορούν να διαφωνούν με τους άνδρες, να κριτικάρουν τις ατέλειες και τα λάθη τους χωρίς δισταγμό, να τις συμβουλεύονται και να καθοδηγούν τους ανθρώπους
έχει ανατραφεί. Μεταξύ των Σαχάμπα.
η ανάδειξη περίπου είκοσι γυναικών με γνώσεις ισλαμικής νομολογίας
, παρέχει μια σημαντική ένδειξη για το βαθμό στον οποίο οι γυναίκες επωφελήθηκαν από την εκπαίδευση στο τζαμί κατά την εποχή του Προφήτη Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν).
[Χαμιντουλλάχ, ο προφήτης του Ισλάμ (μτφρ: Σ. Τουγ). Άγκυρα, 2003, ΙΙ/79; Οκίτς, 1978: 26]
Η εκπαίδευση των γυναικών δεν περιοριζόταν μόνο στην απόκτηση θρησκευτικών γνώσεων. Είχαν την ευκαιρία να μάθουν πολλά θέματα σχετικά με τη ζωή στο τζαμί.
Ορισμένες γυναίκες είχαν γνώσεις και εμπειρία στους τομείς της ποίησης, της ιατρικής και της κτηνοτροφίας.
[Σιμπάι, Η γυναίκα κατά το Ισλάμ και τους Δυτικούς (μτφρ. Ι. Τοκσάρι). Κωνσταντινούπολη, 1969: 80; Για περισσότερες πληροφορίες βλ. Χουσεΐν Γιλμάζ, Η εκπαιδευτική λειτουργία των τζαμιών, Εκδόσεις DEM, Κωνσταντινούπολη 2005]
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
