Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Η αλυσίδα μετάδοσης του χαντίθ που φέρει αυτό το νόημα είναι αδύναμη.
Αν και όλα τα αστέρια είναι ίσα ως προς την ιδιότητά τους, υπάρχουν διαφορές μεταξύ τους όσον αφορά το μέγεθος και το σχήμα. Ομοίως, ανάμεσα στους συντρόφους του Προφήτη, θα υπήρχαν αναμφίβολα διαφορές σε αρετή και βαθμό, όπως και στα αστέρια. Κάποιοι είχαν την τιμή να ασπαστούν το Ισλάμ νωρίτερα, άλλοι ξεπέρασαν τους υπόλοιπους στην υπηρεσία, άλλοι υπερέχουν σε δικαιοσύνη και διοίκηση, άλλοι σε καλοσύνη και γενναιοδωρία, και άλλοι σε γνώση και ανδρεία.
Τα μέτρα μας, πρωτίστως, είναι βεβαίως το Κοράνι και η Σούννα. Μετά το Κοράνι και τη Σούννα, οι Σαχάμπες αποτελούν σημαντική πηγή αναφοράς. Διότι αυτοί είχαν την ευκαιρία να μάθουν τα πάντα, ή ένα σημαντικό μέρος των απαραίτητων γνώσεων, απευθείας από την αποκάλυψη και τον Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν). Ιδιαίτερα ξεχωριστή θέση κατέχουν οι τέσσερις ορθόδοξοι χαλίφες, και οι επτά Αμπντουλλάχ, μεταξύ των οποίων και ο Αμπντουλλάχ ιμπν Μασούντ, όπως και άλλοι σοφοί Σαχάμπες.
Ωστόσο, δεν είναι δυνατόν να ισχυριστούμε ότι κάθε αφήγηση που αποδίδεται στους συντρόφους του Προφήτη είναι αληθινή. Ακόμη και με την ύπαρξη ψευδών αφηγήσεων που αποδίδονται στον ίδιο τον Προφήτη, είναι αδύνατο να ισχυριστούμε ότι δεν υπήρξαν ψευδείς λόγοι που αποδόθηκαν στους συντρόφους του. Συνεπώς, είναι δυνατόν να αποδοθούν ψευδείς λόγοι στους συντρόφους του Προφήτη, και αυτοί οι ψευδείς λόγοι δεν ανήκουν στους συντρόφους, αλλά στους ψευδείς και ψευδομένους.
Ειδικότερα, πρόσωπα που διακρίθηκαν σε διάφορους τομείς της επιστήμης –ανεξαρτήτως των διαφορετικών απόψεών τους– θεωρήθηκαν σωτήρες και στήριγμα για όλες τις πλευρές. Διάφορες ομάδες που ακολουθούσαν λανθασμένη πορεία, όταν δεν κατάφερναν να βρουν αληθινές πληροφορίες που να υποστηρίζουν τις θέσεις τους από αυτά τα πρόσωπα, δεν δίσταζαν να τους αποδίδουν ψευδείς κατηγορίες.
Από τις παραπάνω εξηγήσεις γίνεται σαφές ότι το να πιστεύουμε πως λόγια που έρχονται σε αντίθεση με τις σαφείς εκφράσεις του Κορανίου δεν ανήκουν στους συντρόφους του Προφήτη, θα ήταν μια έκφραση του σεβασμού που πρέπει να τους δείχνεται.
Ωστόσο, είναι γεγονός ότι οι σύντροφοι του Προφήτη είχαν διαφορετικές ερμηνείες. Ακόμη και αν ένας νομικός ερμηνευτής κάνει λάθος, κερδίζει μια αμοιβή. Το λάθος σε μια ερμηνεία δεν αποτελεί ποτέ έλλειψη γνώσης για τους νομικούς ερμηνευτές. Διότι, εκτός από τους προφήτες, όλοι οι άνθρωποι έχουν την πιθανότητα να κάνουν λάθος. Ακόμη και οι προφήτες μπορεί να κάνουν μικρά λάθη, αλλά ο Θεός τα διορθώνει αμέσως. Αυτά τα λάθη εξαφανίζονται προτού διαδοθούν.
Είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη σε ποιο πλαίσιο και με ποιο σκοπό λέγεται μια φράση. Ένα ιδιαίτερο μάθημα που δίνεται σε έναν συνομιλητή για καθοδήγηση, μπορεί να μην ισχύει για άλλους. Εξάλλου, δεν είναι σωστό να δίνεται το ίδιο φάρμακο σε κάθε ασθενή.
Με αυτή τη φράση εννοούμε το εξής: ας πούμε ότι κάποιος που συνομιλεί με τον Χαζράτ Αλή τηρεί όλες τις εντολές και τις απαγορεύσεις του Ισλάμ, αλλά δεν δείχνει την απαραίτητη ευαισθησία απέναντι στους γονείς του. Αν ο Χαζράτ Αλή, γνωρίζοντας αυτή την κατάσταση, του έλεγε αυτή τη φράση, τότε θα ήταν σωστή. Γιατί η μόνη του ατέλεια είναι αυτή, και αν την διορθώσει, δεν θα υπάρχει κανένα εμπόδιο για να πάει στον παράδεισο. Αλλά αν εσείς πείτε την ίδια φράση σε κάποιον που δεν προσεύχεται, δεν νηστεύει, κλέβει, τότε η φράση αυτή θα είναι βεβαίως λάθος.
Επίσης, αν κάποιος πει κάτι για να δείξει το μέγεθος του δικαιώματος των γονέων και το εννοεί, τότε αυτή η έκφραση είναι σωστή από άποψη διδακτικής μεθόδου.
Από όλες αυτές τις εξηγήσεις γίνεται σαφές ότι, όταν πρόκειται να εκφέρουμε κρίση ή να καταλήξουμε σε συμπέρασμα για οτιδήποτε, δεν πρέπει να βιαζόμαστε. Η προσπάθεια να κλείσουμε την καρδιά μας, χωρίς να έχουμε πρόσβαση στο ευρύ φάσμα της ισλαμικής βιβλιογραφίας, δεν είναι πάντα σωστή.
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
