Διάβασα δυνατά το Γιασίν (σούρα του Κορανίου) την ώρα που κάποιος πέθαινε, στην τελευταία του πνοή, και υπήρχε ένας ξένος άνδρας εκεί. Είναι αμαρτία;
Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Δεν θεωρείται επιτρεπτό για μια γυναίκα να διαβάζει το Κοράνι παρουσία ξένων ανδρών. Ωστόσο, σε περιπτώσεις όπως κηδείες, οι άνθρωποι ενδέχεται να μην προσέχουν τέτοια πράγματα. Ελπίζεται ότι θα συγχωρεθείτε αν μετανοήσετε.
Ο Ισλαμισμός λαμβάνει προστατευτικά μέτρα ενάντια σε εικόνες, συμπεριφορές και καταστάσεις που οδηγούν τον άνθρωπο σε διαφθορά και αταξία. Διότι στον Ισλαμισμό, η διατήρηση της αγνότητας και της αξιοπρέπειας του ανθρώπου είναι θεμελιώδης. Αυτά τα μέτρα και η προστασία ισχύουν εξίσου για άνδρες και γυναίκες.
Από την άλλη πλευρά, τα χαρακτηριστικά, οι ικανότητες και οι διαφορές που δόθηκαν στον άνθρωπο δεν πρέπει να προκαλούν την καταπίεση κάποιου άλλου, να δίνουν έδαφος σε λανθασμένα συναισθήματα ή να διεγείρουν το εγώ του.
Πρέπει να εξετάσουμε και τη φωνή που χάρισε ο Δημιουργός στη γυναίκα μέσα σε αυτό το πλαίσιο. Κατ’ αρχήν, η φωνή κανενός όντος, και κυρίως του ανθρώπου, δεν κατατάσσεται απόλυτα στην κατηγορία του απαγορευμένου και του αμαρτωλού. Διότι δεν υπάρχει καμιά απαγορευμένη πλευρά στη δημιουργία της. Γι’ αυτόν τον λόγο, κανένα στίχο ή χαντίθ δεν αναφέρει διάταξη που να απαγορεύει τη φωνή της γυναίκας.
Η άποψη αυτή υποστηρίζεται από τους ιμάμηδες των διαφόρων σχολών σκέψης, κυρίως τους Χαναφίτες και τους Σαφίτες. Σε όλα τα βιβλία της φικχ (ισλαμικής νομολογίας) συναντάμε μάλιστα την εξής απόφαση:
“Σύμφωνα με την πλειοψηφία, η φωνή της γυναίκας δεν είναι αβρέτ (απαγορευμένη).”
Δηλαδή, σύμφωνα με όλους τους μετζτεχίντ (μελετητές του Ισλάμ), η φωνή της γυναίκας δεν είναι χαράμ (απαγορευμένη).
Οι μελετητές του Σαφιιτικού δόγματος και άλλοι νομοθέτες λένε τα εξής:
«Η φωνή της γυναίκας δεν είναι ακάθαρτη. Διότι η γυναίκα κάνει ψώνια, δίνει μαρτυρία στο δικαστήριο. Γι’ αυτό αναγκάζεται να μιλάει δυνατά.» (Τεφσίρ αλ-Αγιάτ αλ-Αχκάμ, ΙΙ/167)
Η αιτιολόγηση ότι η φωνή της γυναίκας δεν είναι αβρέτ (απαγορευμένη) βρίσκεται στην εποχή της ευδαιμονίας, την πρώτη πρακτική περίοδο του Ισλάμ. Δηλαδή, στον τρόπο με τον οποίο ο Προφήτης (ειρήνη σ’ αυτόν) και οι σύντροφοί του το εφάρμοζαν. Αυτός ο τρόπος εφαρμογής παρατηρείται με τρεις μορφές:
Πρώτον:
Η συνομιλία του Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν) με τις γυναίκες των συντρόφων του, η απάντηση στις ερωτήσεις τους, η ακρόαση των παραπόνων τους και η ικανοποίηση των αναγκών και των αιτημάτων τους.
Ας αναφέρουμε το ακόλουθο ιερό χαντίθ ως παράδειγμα:
Αμρ μπιν Σουάιμπ αφηγείται:
Μια γυναίκα ήρθε στον Αγγελιοφόρο του Θεού (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) με την κόρη της. Η κόρη φορούσε δύο χρυσά βραχιόλια. Ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) ρώτησε τη γυναίκα:
“Πληρώνεις την ελεημοσύνη (ζακάτ) για αυτά τα βραχιόλια;”
Γυναίκα,
“Όχι, δεν δίνω.”
απάντησε.
Τότε ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη σε αυτόν) ρώτησε ξανά:
«Λοιπόν, θα σου άρεσε, την ημέρα της κρίσης, ο Θεός να σου φορέσει δύο βραχιόλια από φωτιά αντί για αυτά τα δύο;»
Η γυναίκα αμέσως έβγαλε τα δύο βραχιόλια και τα έδωσε στον Αγγελιοφόρο του Θεού (ειρήνη σε αυτόν).
«Αυτά πλέον ανήκουν στον Αλλάχ και στον Αγγελιοφόρο Του.»
είπε.
(Τιρμίζι, Ζακάτ 12)
Δεύτερον:
Οι Σαχάμπες έκαναν ερωτήσεις, συζητούσαν και λάμβαναν πληροφορίες από τις συζύγους του Προφήτη (ειρήνη σε αυτόν) και από άλλες γυναίκες Σαχάμπες, σε θέματα όπως τα χαντίθ και άλλα παρόμοια.
Τρίτον:
Και πάλι, κατά την εποχή των συντρόφων του Προφήτη, οι γυναίκες εξέφραζαν τα παράπονά τους στους χαλίφηδες ή ρωτούσαν άλλους συντρόφους του Προφήτη για θρησκευτικά ζητήματα που δεν γνώριζαν. Ας δώσουμε ένα παράδειγμα για αυτό το θέμα:
Μια γυναίκα ήρθε στον Χαζρέτ-ι Ομέρ και είπε:
«Ω, Εμίρ αλ-Μουμινίν! Ο σύζυγός μου προσεύχεται τις νύχτες και νηστεύει τις ημέρες.»
υπέβαλε καταγγελία με τη μορφή: “Ω Χαζράτ Ομέρ,”
«Τι εννοείς; Θέλεις να εμποδίσω τον άντρα σου να προσεύχεται τις νύχτες και να νηστεύει τις μέρες;»
Τότε η γυναίκα, χωρίς να πει τίποτα άλλο, έφυγε και λίγο αργότερα επέστρεψε και επανέλαβε το ίδιο παράπονο. Ο Χαζρέτ-ι Ομέρ της έδωσε πάλι την ίδια απάντηση.
Βλέποντας αυτή την κατάσταση, ο Κα’μπ μπιν Σουρ παρενέβη και είπε:
«Ω, Αρχηγέ των Πιστών, η γυναίκα έχει δικαίωμα. Αφού ο Θεός επέτρεψε στον άνδρα να παντρευτεί τέσσερις γυναίκες, η τέταρτη μέρα ανήκει στη γυναίκα.»
είπε.
Τότε ο Χαζρέτ-ι Ομέρ κάλεσε τον σύζυγο της γυναίκας και του διέταξε να μην νηστεύει κάθε τέσσερις μέρες και να κοιμάται με τη γυναίκα του κάθε τέσσερις νύχτες.
(Χαγιάτους-Σαχάμπε, ΙΙΙ/349)
Ωστόσο, όπως συμβαίνει με όλα τα επιτρεπτά ζητήματα που αλλάζουν φύση και γίνονται επιβλαβή, το ίδιο ισχύει και για το ζήτημα της φωνής της γυναίκας.
– Για ποιους λόγους η φωνή της γυναίκας θεωρείται αθέμιτη, αθώα και παράνομη, ενώ θα έπρεπε να είναι θεμιτή, αθώα και νόμιμη;
“αὐρή”
“Γίνεται, με οποιονδήποτε τρόπο, να μπει στην κατηγορία των απαγορευμένων, να είναι αμαρτία για ξένους άνδρες να το ακούνε;”
Η φωνή της γυναίκας, από τη φύση της, είναι ελκυστική. Ειδικά αν η φωνή της έχει μια ασυνήθιστη χροιά, φέρει μαζί της κάποιους κινδύνους, και με θρησκευτική ορολογία…
«διχόνοια»
Αυτό προκαλείται από το γεγονός ότι δεν είναι ο ίδιος ο ήχος που είναι απαγορευμένος, αλλά η ανεξέλεγκτη φύση του. Η 32η στίχος της Σούρας Αλ-Αχζάμπ δίνει το μέτρο σε αυτό το θέμα, αναφερόμενη στις συζύγους του Προφήτη:
«Ω γυναίκες του Προφήτη! Δεν είστε σαν τις άλλες γυναίκες. Αν θέλετε να διατηρήσετε την αξιοπρέπειά σας, μην μιλάτε με γοητευτικό τρόπο σε ξένους, για να μην τρέφει ελπίδες κάποιος με κακές προθέσεις. Μιλάτε με σοβαρότητα και σεμνότητα.»
Ο ερμηνευτής Βεχμπί Εφέντι, ερμηνεύοντας αυτό το εδάφιο,
«Μην αφήνετε τα λόγια σας να προκαλούν διχόνοια. Δηλαδή, μην τα λέτε με τρόπο ελκυστικό και προκλητικό, με χάρη και αλαζονεία, που θα προκαλέσει υποψίες στους ξένους».
εξηγείται με τον ακόλουθο τρόπο.
Σύμφωνα με την έκφραση του Ελμαλή.
«Απλωμένος, κωλικοβασανισμένος, νωθρός, γλοιώδης»
όταν
“άτομα με διεφθαρμένη καρδιά, επιρρεπή στο κακό”
Τρέφουν μια ελπίδα. Και γι’ αυτό διαπράττουν αμαρτία.
Ο Vehbe Zuhayli θεωρεί αυτό το φαινόμενο επιβλαβές, όχι μόνο στις συνηθισμένες συζητήσεις, αλλά και σε θρησκευτικό πλαίσιο, για τον ίδιο λόγο:
«Απαγορεύεται να ακούγεται η φωνή μιας γυναίκας, ακόμη και αν διαβάζει το Κοράνι με ενθουσιασμό και μελωδικά, διότι υπάρχει ο φόβος της πρόκλησης πειρασμού.» (Εγκυκλοπαίδεια Ισλαμικής Νομολογίας, Ι/467)
Ο Ιμπν Αμπιντίν διευκρινίζει το ζήτημα ως εξής:
«Σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη, η φωνή της γυναίκας δεν είναι αβρέτ (απαγορευμένη). Μόνο όσοι έχουν περιορισμένη νοημοσύνη ας μην νομίζουν ότι λέγοντας πως η φωνή της γυναίκας είναι αβρέτ, εννοούμε την ομιλία της. Επιτρέπουμε στη γυναίκα να μιλάει με ξένους άνδρες σε περιπτώσεις ανάγκης και παρόμοιες καταστάσεις. Ωστόσο, δεν θεωρούμε επιτρεπτό να μιλάει η γυναίκα δυνατά, να επιμηκύνει τη φωνή της, να την μαλακώνει και να διαβάζει με μελωδικό τρόπο. Διότι σε αυτά υπάρχει η πρόθεση να προσελκύσει τους άνδρες και να διεγείρει τις επιθυμίες τους. Γι’ αυτόν τον λόγο δεν επιτρέπεται και η ανάγνωση του αζάν (πρόσκληση σε προσευχή) από γυναίκα.» (Reddül-Muhtar, 1/272)
Ο Φαρούκ Μπεσέρ Χότζα, του οποίου την άποψη συμμεριζόμαστε και εμείς, το εκφράζει με συνοπτικό τρόπο ως εξής:
«Η γυναίκα είναι ελκυστική, μαγευτική και προκλητική με όλο της το είναι, και με τη φωνή της, και αυτό στην πραγματικότητα δείχνει όχι την ασχήμια της, αλλά την ομορφιά της. Αν χρησιμοποιήσει τα ελκυστικά της χαρακτηριστικά, που είναι δώρα, και τη φωνή της, για να προκαλέσει πειρασμό και διέγερση, δηλαδή αν μιλάει με σπασμωδικό και θηλυπρεπές τρόπο, ή αν με μελωδικά λόγια κάνει τη φωνή της, που είναι ήδη προκλητική, ακόμα πιο εντυπωσιακή, τότε η φωνή της είναι απαγορευμένη, όχι επειδή είναι ακάθαρτη, αλλά επειδή προκαλεί πειρασμό. Αν μιλάει με σοβαρότητα και με τρόπο που αποθαρρύνει τον συνομιλητή της, τότε δεν είναι απαγορευμένη.» (Εγχειρίδιο θρησκευτικών καθηκόντων για γυναίκες, σελ. 314)
Τέλος, ας αναφερθούμε στην ερμηνεία του σύγχρονου ερμηνευτή του Κορανίου, Μουχάμμαντ Αλί ας-Σαμπουνί:
«Όπως είναι σαφές, αν δεν υπάρχει κίνδυνος πειρασμού, η φωνή της γυναίκας δεν είναι απαγορευμένη. Ωστόσο, οι άνδρες πρέπει να κρατούν τις γυναίκες μακριά από καταστάσεις που οδηγούν σε πειρασμό και διαφθορά.» (Tefsirü Ayati’l- Ahkam, II/167)
Όσον αφορά τα στοιχεία του ερωτήματος, η ποίηση και ο ύμνος, επειδή η φωνή γίνεται λεπτή και παχιά, μελωδική και αποκτά ελκυστική φύση, ενέχουν κινδύνους όταν απαγγέλλονται με τρόπο που να γίνονται αντιληπτά από ξένους άνδρες.
Η φωνητική απαγγελία από τις κυρίες.
Εάν όμως το ακούσουν ξένοι άνδρες, τότε εμπίπτει στην ίδια κατηγορία και δεν επιτρέπεται, όπως και η προσευχή, διότι μπορεί να προκαλέσει ορισμένα λανθασμένα συναισθήματα. Ωστόσο, δεν υπάρχει πρόβλημα εάν διαβάζουν το Κοράνι, ψάλλουν ύμνους και κάνουν ζικρ μεταξύ τους φωναχτά.
(βλ. Μεχμέτ ΠΑΚΣΟΥ, Ειδικές Φετφάδες για την Οικογένεια)
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
