Μπορεί κανείς να φτάσει στο επίπεδο των Σαχάμπα; Αν μετανοήσω για τις αμαρτίες μου και ακολουθήσω το δρόμο του Θεού, μπορώ να φτάσω σε ένα επίπεδο ευσέβειας ανώτερο από αυτό των Σαχάμπα;

Κάποιοι από τους Σαχάμπα (πριν ασπαστούν το Ισλάμ) είχαν διαπράξει πολύ μεγάλες αμαρτίες, όπως το να θάβουν ζωντανά τα κορίτσια τους, να πολεμούν εναντίον των Μουσουλμάνων ή να λατρεύουν είδωλα. Ωστόσο, αφού ασπάστηκαν το Ισλάμ, έφτασαν σε πολύ υψηλό επίπεδο ευσέβειας ενώπιον του ΑΛΛΑΧ. Εγώ δεν έχω διαπράξει τέτοιες μεγάλες αμαρτίες…

Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,

Ακόμη και οι μεγαλύτεροι άγιοι δεν μπορούν να φτάσουν την αρετή των συντρόφων του Προφήτη.

Ναι, δεν μπορεί κανείς να φτάσει στο επίπεδο των Σαχάμπα όσον αφορά τη συνομιλία με τον Αγγελιοφόρο του Θεού (ειρήνη και ευλογίες ας είναι επ’ αυτού). Διότι η προφητική συνομιλία του Αγγελιοφόρου του Θεού (ειρήνη και ευλογίες ας είναι επ’ αυτού) φέρει ένα χαρακτηριστικό που δεν υπάρχει σε κανέναν άλλον εκτός από τους προφήτες. Η συνομιλία του Αγγελιοφόρου του Θεού (ειρήνη και ευλογίες ας είναι επ’ αυτού) είναι ένα ελιξίριο. Κάποιος που ακούει και βιώνει αυτή τη συνομιλία έστω και για ένα λεπτό, μεταμορφώνεται από αυτό το ελιξίριο. (1) Γίνεται Σαχάμπα. Από κάρβουνο γίνεται διαμάντι. Αποκτά τις αλήθειες που θα αποκτούσε με χρόνια πνευματικής άσκησης. Χρωματίζεται από το φως του Ήλιου της Προφητείας. Διότι κάθε συνομιλία έχει ένα χρωματιστικό χαρακτηριστικό. Στους Σαχάμπα, τους μαθητές του Αγγελιοφόρου του Θεού (ειρήνη και ευλογίες ας είναι επ’ αυτού), έχει αποτυπωθεί το πνευματικό χρώμα του μεγαλύτερου των προφητών, όσον αφορά την πνευματική τους βαθμίδα, την αγιότητα και την προφητεία. Από αυτή την άποψη, αυτό το πνευματικό χρώμα, με αυτόν τον τρόπο και με αυτό το χαρακτηριστικό, δεν μπορεί να αποτυπωθεί μετά την εποχή της αποστολής. Ακόμη και αν οι επόμενοι είναι πιστοί και μουσουλμάνοι, δεν μπορούν να έχουν αυτό το χαρακτηριστικό. (2) Δεν μπορούν να φτάσουν στο επίπεδο της αρετής που αποκτήθηκε με αυτό το χαρακτηριστικό.

Επιπλέον, η συζήτηση του Αγγελιοφόρου του Θεού (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) αντικατοπτρίστηκε στις καρδιές τους, σαν σε καθρέφτες. Ο Ήλιος, χωρίς πέπλο, διείσδυσε σε αυτούς, στις καρδιές τους, στις πνευματικές τους ικανότητες. Υπάρχουν δύο πλευρές: η πρώτη, η δεύτερη, που αντικατοπτρίζεται σε αυτήν. Τα χαρακτηριστικά του αντικατοπτριζόμενου πέρασαν στους καθρέφτες και σε αυτούς που τα δέχτηκαν. Με αυτόν τον Ήλιο της Προφητείας, έγιναν και αυτοί ένα είδος ήλιων, αστέρια φωτισμένα από το φως του προφητικού ήλιου, φώτα της αλήθειας. Με αυτήν την αντανάκλαση, την αντικατοπτρική ιδιότητα, την υπακοή και την αφοσίωση σε αυτόν, και με το μέγιστο φως της προφητείας, οι σύντροφοι του Προφήτη έφτασαν στα υψηλότερα επίπεδα.

Μετά τον θάνατο του Προφήτη (σ.α.σ.), ορισμένοι, όπως ο Τζελαλεντίν Σουγιούτι, ισχυρίστηκαν ότι τον είδαν ξύπνιοι και μίλησαν μαζί του. Ωστόσο, αυτές οι συνομιλίες δεν αφορούν την προφητεία, αλλά την πλευρά της αχμάντιγιας βελαγέτ (πνευματικής κληρονομιάς). Ο Προφήτης (σ.α.σ.) εμφανίστηκε σε αυτούς με την ιδιότητα του βελαγέτ. Διότι με τον θάνατο του Προφήτη (σ.α.σ.) η αποκάλυψη έληξε και η προφητεία τελείωσε. Μετά τον θάνατό του, δεν είναι δυνατόν να τον δει κανείς με την ιδιότητα του προφήτη, ούτε να γίνει κανείς σύντροφός του (σαχάμπ).

Συνεπώς, όσο ανώτερος είναι ο βαθμός της προφητείας από τον βαθμό της αγιότητας, τόσο μεγαλύτερη είναι η διαφορά ανάμεσα στη συνομιλία με έναν προφήτη και στη συνομιλία με έναν άγιο.

Ο ες-Σανάνι (1059-1182 μ.Χ.), ένας από τους μεγάλους μελετητές των Ζαϊδών, το περιγράφει από διάφορες οπτικές γωνίες ως εξής:

Η αναφορά του Προφήτη (ειρήνη και ευλογία του Θεού επ’ αυτού) σε ιερά χαντίθ ότι η εποχή του ήταν η καλύτερη εποχή (αιώνας) είναι γνωστή. Σε αυτό και σε παρόμοια ιερά χαντίθ, γίνεται κατανοητό ότι οι αναφερόμενοι είναι εκείνοι που έζησαν στην εποχή του Προφήτη, και ιδιαίτερα η κοινότητα, η ούμμα, που σχηματίστηκε γύρω του σαν ένα συμπαγές οικοδόμημα, σαν τα μέλη ενός σώματος, σαν τα γρανάζια ενός εργοστασίου. Αυτούς ακολούθησαν οι “Ταμπι’ίν”, οι οποίοι ακολούθησαν τους συντρόφους του Προφήτη. Και αυτούς ακολούθησαν άλλοι. (3)

Η πλειοψηφία των μελετητών (ουλεμά) υποστηρίζει την ανωτερότητα (ταφδιλ) των Σαχάμπα ατομικά. Κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν την ανωτερότητα του συνόλου των Σαχάμπα έναντι των μελών της κοινότητας των πιστών (ουμμά) των επόμενων αιώνων. Όσοι συμμετείχαν στη μάχη του Μπαντρ και όσοι ήταν παρόντες στη Χουδαιβίγια υπερτερούν εκείνων που ήρθαν μετά από αυτούς. Σύμφωνα με τη δεύτερη άποψη, το σύνολο των Σαχάμπα υπερτερεί του συνόλου των επόμενων γενεών. (4)

Από νομική άποψη, οι μελετητές του Ισλάμ, οι μελετητές των χαντίθ, οι σχολιαστές και οι ερμηνευτές συμφωνούν όσον αφορά την αρετή των συντρόφων του Προφήτη (5).

İnsanların yetişmesinde çevrenin çok büyük etkisi vardır. Resulullah (asm)’ın dava arkadaşları olan sahabeler ekseriyetle en yüksek kemaldedirler. Çünkü o zaman büyük bir inkılap olmuş, İslam inkılabı ile hayır ve hakkın bütün güzelliği ortaya çıktığı(6) gibi, kötülüklerin ve batılın da bütün çirkinliği açıkça kendini göstermiştir. Bu da hayır ve hak tarafı ile, şer ve batıl tarafının iyice, belirgin şekilde birbirinden ayrılması ile mümkün olmuştur. Bir yanda Hak Peygamber, bir yanda ümmetin Firavunu Ebû Cehil ve Peygamberlik iddiasında bulunanlar; bir yanda olabildiğince şefkat ve merhamet, bir yanda kendi kızını hiç acımadan, gözünü kırpmadan gömebilme kasaveti(7) ve vahşiliği; bir yanda kemalatın en yüksek zirvesinde olan Peygamber (asm) ve Onun sahabeleri, diğer yanda her türlü rezalet içindeki küfür liderleri ve esfel-i safilindeki müşrikler.

Σε μια τέτοια κατάσταση, οι σύντροφοι του Προφήτη, που διέθεταν απαράμιλλη ηθική ανωτερότητα, έσπευσαν βεβαίως στον Αγγελιοφόρο του Θεού (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν), τον κήρυκα της αλήθειας, του καλού και του δικαίου, και το ωραιότερο παράδειγμα της υπόθεσής τους. Εμπνεύστηκαν από το παράδειγμά του. Γιατί σε μια τέτοια ατμόσφαιρα, αυτό είναι το μόνο που μπορεί να γίνει.

Σε ένα χαντίθ του, ο Προφήτης (ειρήνη σ’ αυτόν) περιγράφει το περιβάλλον της προφητείας, κάνοντας μια αναλογία με ορισμένα χαρακτηριστικά του φυσικού περιβάλλοντος: Από τον Αμπού Μούσα (ρα): Ο Προφήτης (ειρήνη σ’ αυτόν) είπε:

(8)

1. βλ. Τεφσῖρ αλ-Κουρὰν αλ-Ἀζῖμ, IV/305; Χαγιάτ ας-Σαχάβε III/141, 279, 281, 282 [Πράγματι, ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) παρομοίασε τον καλό άνθρωπο με τον πωλητή μύρου, και τόνισε ότι ο άνθρωπος είναι στη θρησκεία του φίλου του. Οι Σαχάβες είναι οι φίλοι του, αυτοί που μυρίζουν το μύρο της προφητείας, αυτοί που γίνονται καλύτεροι με τη συντροφιά του.] Επίσης βλ. Τζεβάχίρ αλ-Μπουχάρι σ. 231; Σέρχ αλ-Ἀκῖντετ ατ-Ταχάβιγε II/691-692; Αναφέρεται ότι το προνόμιο της συντροφιάς με τον Αγγελιοφόρο του Θεού (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) έκανε τους πρώτους Σαχάβες να ξεχωρίζουν από τους άλλους. Διότι σε αυτό το θέμα, οι πρώτοι δεν είναι ίδιοι με τους δεύτερους. Η κατάσταση εκείνων που ποτέ δεν είχαν την ευκαιρία να τον συναντήσουν είναι ακόμα πιο σαφής) Η λέξη Σαχάβη σημαίνει συντροφιά, φιλία, συντροφικότητα, υπακοή. αλ-Κάμους αλ-Μουχίτ, I/93; ες-Σαβάικ αλ-Μουχρίκα σ. 212; Σέρχ αλ-Μακάσίντ, V/319.

2. Ο Ιμπν Αμπάς (ρα) είπε: «Μια ώρα με τον Προφήτη είναι ανώτερη από σαράντα χρόνια από τη ζωή κάποιου από εσάς». Βλ. Σαρχου’λ-Ακιντέτι’τ-Ταχαβίγιε ΙΙ/693.

3. Σουβούλους-Σελάμ, IV/127.

4. Age, σ. IV/127; Επίσης βλ. el-Câmi’Li Ahkâmî’l-Kurân IV/170, Şerhu’l-Akideti’t-Tahâviye II/691 κ.ά. Ιμπν Κουτέιμπε, Αμπντουλλάχ μπ. Μουσλίμ, Τε’βίλου Μουχτελίφι’λ-Χαδις, Βηρυτός, 1985, σ. 107-108.

5. Οι θεολόγοι και οι μελετητές των αρχών της θρησκείας έχουν επίσης εκφράσει τις απόψεις τους σχετικά με το χαλιφάτο.

6. Ο Αγγελιοφόρος του Θεού προειδοποίησε ότι η κοινότητα των πιστών θα εκφυλιστεί σταδιακά, θα μοιάσει με τις ειδωλολατρικές κοινωνίες και θα χάσει την αρχική της τελειότητα. Βλ. Σουνέν Ιμπν-ι Μάτζε ΙΙ/1304, 1305, 1310, 1319, 1320, 1333, 1340, 1343, 1348; Τεφσίρ αλ-Κουράν αλ-Αζίμ IV, 204; 230; Ριγιάζ ας-Σαλιχίν σ. 271-282, 369; Ραμύζ αλ-Αχάδις αρ. 1366, 6308; Σερχ αλ-Ακίδετ ατ-Ταχάβιγιε ΙΙ/691 κ.ε.; Μπαχρ αλ-Μουχίτ, ΙΙΙ/301; Μουσταφά Μουχάμμαντ Ουμάρε Τζεβάχιρ αλ-Μπουχάρι, μετάφρ. Αλιογλού, Χασάν, Κωνσταντινούπολη, χ.χ. σ. 231, 405; Σερχ Φικχ αλ-Εκμπέρ, σ. 206.

7. Ναχλ, 58-59, Τσαγατάι, Νεσέτ, Ιστορία της Αραβίας μέχρι την Ισλαμική Περίοδο… σ. 86, 106, 122. Τεκβίρ, 8-9. Μαχμούντ Εσάδ, Ιστορία της Ισλαμικής Θρησκείας, Κωνσταντινούπολη, 1983 σ. 138; Μπέρκι Αλί Χιμμέτ Κεσκιογλού Οσμάν, Ο Προφήτης Μωάμεθ και η Ζωή Του, Άγκυρα, 1993,…. σ. 169. Χεγέτ, Από τη Γέννηση Μέχρι Σήμερα Ι-XIV, Κωνσταντινούπολη, 1989, Ι, 182.

8. Ριγιάζου’ς-Σαλιχίν, σελ. 149, αρ. 162; Μετζμα’ουτ-Τεφασίρ (Λουμπάμπου’τ-Τε’βίλ). ΙΙΙ/483.

Με χαιρετισμούς και ευχές…

Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις