Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Στη βιολογία, ο κυτταρικός θάνατος μπορεί να χωριστεί βασικά σε δύο κατηγορίες: (απόπτωση και αυτοφαγία) και (νέκρωση). Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες έχουν αναφέρει και άλλους τύπους κυτταρικού θανάτου που διαφέρουν από αυτούς τους δύο.
Το κυτταρόπλασμα συμπυκνώνεται, το κύτταρο συρρικνώνεται και συστέλλεται, και διακόπτεται η σύνδεση με τα γειτονικά κύτταρα. Το DNA του πυρήνα διασπάται με τάξη από τις νουκλεοσωμικές περιοχές. Η κυτοχρωμική c απελευθερώνεται από τη μιτοχονδριακή μεμβράνη στο κυτταρόπλασμα. Η δραστηριότητα των πρωτεολυτικών ενζύμων, που ονομάζονται κασπάσες, αυξάνεται. Τα στοιχεία του κυτταρικού σκελετού διασπώνται και αναδιατάσσονται στην επιφάνεια του κυττάρου. Τα ριβοσώματα είναι σε μικρές ομάδες και τα περισσότερα ενδοκυτταρικά κυστίδια συγχωνεύονται με την κυτταρική μεμβράνη. Ως αποτέλεσμα των αλλαγών στην κυτταρική μεμβράνη, σχηματίζονται μεμβρανώδη κυστίδια. Επειδή τα κυτταροπλασματικά κυστίδια (αποπτωτικά σώματα) που περιέχουν πυρηνικό υλικό και οργανίδια απομακρύνονται από το περιβάλλον από φαγοκυτταρικά κύτταρα, δεν παρατηρείται φλεγμονή.
Λήψη του σήματος θανάτου (Ειδοποίηση),
Ενεργοποίηση κασπάσης (Διαδικασία),
Απομάκρυνση των προκυψάντων καταλοίπων από το περιβάλλον.
Στην προγραμματισμένη κυτταρική απόπτωση, πρωτίστως:
Λαμβάνεται ένα σήμα θανάτου από το εσωτερικό ή το εξωτερικό του κυττάρου.
Στο δεύτερο βήμα, οι πρωτεάσες (κασπάσες) ενεργοποιούνται.
Οι ενεργοποιημένες κασπάσες αναλαμβάνουν το καθήκον να διασπάσουν τις πρωτεΐνες-στόχους.
Στο τελικό στάδιο του προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου, σχηματίζονται αποπτωτικά σωμάτια, τα οποία στη συνέχεια φαγοκυτταρώνονται.
Η αυτοφαγία είναι ένας τύπος προγραμματισμένου θανάτου, ο οποίος όμως διαφέρει από την απόπτωση. Πρόκειται για έναν φυσιολογικό, προγραμματισμένο κυτταρικό θάνατο, ανεξάρτητο από κασπάσες και χωρίς δραστηριότητα κασπασών, υπεύθυνο για την απομάκρυνση δυσλειτουργικών οργανιδίων, κατεστραμμένων μακρομορίων και παθογόνων. Η αυτοφαγία είναι ένα θαυματουργό φαινόμενο που λειτουργεί ως σύστημα ποιοτικού ελέγχου στον ζωντανό οργανισμό.
Η αυτοφαγία είναι μια λέξη που σημαίνει “αυτοκατανάλωση”. Είναι η διάσπαση των δομών μέσα στο κύτταρο για την παραγωγή ενέργειας όταν το κύτταρο λιμοκτονεί.
Σε συνθήκες όπου η απόπτωση είναι ανεπαρκής, ανάλογα με το περιεχόμενο του κυττάρου, ενεργοποιείται η αυτοφαγία και το κύτταρο καταστρέφεται. Είναι επίσης γνωστή ως ένας μηχανισμός καταστολής όγκων.
Ο αυτοφαγικός κυτταρικός θάνατος διατηρεί την ομοιόσταση, κυρίως ανακυκλώνοντας ενδοκυτταρικά μόρια σε συνθήκες πείνας και άλλων στρεσογόνων παραγόντων. Έτσι, φαίνεται να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας και της ζωής.
Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η παροχή θρεπτικών ουσιών στο κύτταρο, ενεργοποιείται η αυτοφαγία, με την οποία το κύτταρο επιβιώνει καταναλώνοντας τον εαυτό του. Επιπλέον, η αυτοφαγία μπορεί να προκληθεί από παράγοντες κυτταρικού στρες, όπως παθογόνες λοιμώξεις, τοξικές ουσίες και υποξία. Στην πραγματικότητα, η αυτοφαγία είναι ένας απαραίτητος μηχανισμός για την προστασία του κυττάρου σε δύσκολες συνθήκες. Ωστόσο, εάν η πίεση των συνθηκών που προκαλούν στρες αυξηθεί, μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο του κυττάρου καταναλώνοντάς το. Η διαταραχή του μηχανισμού της αυτοφαγίας προκαλεί καρκίνο, πρόωρη άνοια, Αλτσχάιμερ και διάφορες λοιμώξεις.
Η αυτοφαγία είναι επίσης ένας αποτελεσματικός μηχανισμός στην ανάπτυξη των ζωντανών οργανισμών (όπως η μεταμόρφωση, ο σχηματισμός φτερών στα πτηνά και η ανάπτυξη του ουρανίσκου στα θηλαστικά). Τα ATGs (Autophagy-related genes) είναι γονίδια που εμπλέκονται στον αυτοφαγικό κυτταρικό θάνατο.
Έχει διαπιστωθεί ότι υπάρχουν και διαφορετικοί τύποι κυτταρικού θανάτου που μοιάζουν με απόπτωση σε ορισμένα χαρακτηριστικά, αλλά διαφέρουν σε άλλα. Για παράδειγμα, ο νεκρωπτωτικός θάνατος, αν και προγραμματισμένος, μοιάζει με τη νέκρωση σε ορισμένα χαρακτηριστικά.
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
