Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Σύμφωνα με τη σουνιτική σχολή Σαφί, το ποσό της φίτρας (ελεημοσύνη του Φιτρ) είναι ένα σα (2,166 κιλά). Η φίτρα δίνεται μόνο…
σιτάρι, κριθάρι, φακές, ρύζι, χουρμάδες, ρεβίθια, καλαμπόκι, σταφίδες
και
τυρί
όπως δίνονται από τα τρόφιμα που καταναλώνει η πλειοψηφία του λαού. Δεν επιτρέπεται να δίνεται η αξία των τροφίμων σε χρήματα.
Σύμφωνα με τη σουνιτική σχολή Χαναφί, επιτρέπεται η καταβολή της αξίας των τροφίμων σε χρήμα.
Ίσως είναι καλύτερα να γίνει έτσι, όσον αφορά την κάλυψη των αναγκών των φτωχών.
Στην εισαγωγή της απόφασης του Ανώτατου Συμβουλίου Θρησκευτικών Υποθέσεων της Προεδρίας Θρησκευτικών Υποθέσεων σχετικά με την ελεημοσύνη Φιτρ, αναφέρεται το εξής σχετικά με τη φύση και το πνεύμα αυτής της ελεημοσύνης:
“Στις παραδόσεις (χάδις), το ποσό της φιλανθρωπίας (σαδακά-ι φιτρ) ορίζεται ως ένα σα’ (μια μονάδα μέτρησης που χρησιμοποιούνταν την εποχή του Προφήτη Μωάμεθ, περίπου 2,917 γραμμάρια) από σιτάρι, κριθάρι, χουρμάδες ή σταφύλια. Ο καθορισμός της φιλανθρωπίας (σαδακά-ι φιτρ) με αυτά τα είδη τροφίμων οφείλεται στις οικονομικές συνθήκες και τις διατροφικές συνήθειες της κοινωνίας εκείνης της εποχής. Λαμβάνοντας υπόψη τις πρακτικές της εποχής του Προφήτη Μωάμεθ και των συντρόφων του, γίνεται κατανοητό ότι ο στόχος του ποσού της φιλανθρωπίας (σαδακά-ι φιτρ) είναι να καλυφθεί η ημερήσια διατροφή ενός φτωχού, με βάση το βιοτικό επίπεδο μιας μεσαίας οικογένειας στην κοινωνία στην οποία ζει.”
Αν κάποιος που οφείλει να δώσει φιλανθρωπία δεν έχει τα μέσα να το κάνει, τότε πρώτα δίνει τη δική του. Στη συνέχεια, ανάλογα με την οικονομική του κατάσταση, δίνει τη φιλανθρωπία της συζύγου του, της υπηρέτριάς του, του μικρού παιδιού του, του πατέρα του, της μητέρας του και του μεγάλου παιδιού του. Σχετικά με αυτό, ο Προφήτης (ειρήνη σε αυτόν) είπε σε ένα ιερό χαντίθ:
«Ξεκίνα από τον εαυτό σου, δώσε ελεημοσύνη σε αυτόν. Αν σου περισσέψει κάτι, δώσε στην οικογένειά σου. Αν περισσέψει κάτι από την οικογένειά σου, δώσε στους συγγενείς σου.»
(Μουσλίμ, Ζακάτ, 14)
Αν υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που οφείλουν να δώσουν φίτρε (ελεημοσύνη), αλλά δεν έχουν όλοι αρκετά χρήματα για να το κάνουν, τότε δίνει φίτρε όποιος από αυτούς έχει την οικονομική δυνατότητα.
Πού Πρέπει να Δίνεται η Ελεημοσύνη του Φιτρ;
Οι νομικοί συμφωνούν ότι τα μέρη στα οποία δίνεται η φιλανθρωπία του Φιτρ (Sadaka-i fıtr) είναι τα ίδια με τα μέρη στα οποία δίνεται η ζακάτ. Από αυτή την άποψη, η φιλανθρωπία του Φιτρ έχει την ίδια ισχύ με τη ζακάτ και δίνεται στα μέρη στα οποία δίνεται η ζακάτ, και εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του 60ου στίχου της Σούρας Τουμπά.
Σε όσους δεν επιτρέπεται να δίνεται ζακάτ, δεν επιτρέπεται να δίνεται και φιλανθρωπία φίτρ.
Δεν επιτρέπεται η χορήγηση αυτής της ελεημοσύνης σε μη μουσουλμάνους, δηλαδή σε ζιμμήδες που ζουν σε μουσουλμανικές χώρες.
Αν κάποιος που οφείλει να δώσει φιλανθρωπία (φιτρ) πεθάνει χωρίς να την έχει δώσει, οι κληρονόμοι του οφείλουν να την δώσουν από την κληρονομιά του. Διότι σε αυτή τη φιλανθρωπία έχουν δικαίωμα τόσο ο Θεός όσο και οι άνθρωποι. Η υποχρέωση αυτή δεν καταργείται με το θάνατο του οφειλέτη.
Σύμφωνα με τη Χαναφιτική σχολή, εάν κάποιος που οφείλει να δώσει φιλανθρωπία (φιτρ) πεθάνει χωρίς να την έχει δώσει, η υποχρέωσή του λήγει. Εάν οι κληρονόμοι του επιθυμούν να την δώσουν εθελοντικά και έχουν την ικανότητα να δωρίσουν, τότε δίνεται από την κληρονομιά του. Εάν δεν επιθυμούν να την δώσουν, δεν μπορούν να αναγκαστούν. Ωστόσο, εάν ο θανών είχε διαθήκη σχετικά με αυτό, είναι σκόπιμο η φιλανθρωπία να δοθεί από το ένα τρίτο της περιουσίας του. (Zühaylî, el-Fıkhü’l-islâmi, 3/2040; Mehmet Keskin, Büyük Şafii İlmihali)
ΕΛΕΗΜΟΣΥΝΗ ΤΟΥ ΡΑΜΑΝΤΑΝΙΟΥ (ΦΙΤΡΕ):
Η υποχρέωση της φιλανθρωπικής δωρεάς (φιτρ) προκύπτει από τρία πράγματα:
1. Ο αποδέκτης της φιλανθρωπικής δωρεάς (φίτρε) πρέπει να είναι μουσουλμάνος.
2. Η δύση του ηλίου την τελευταία ημέρα του Ραμαζανιού.
3. Την ημέρα εκείνη, πρέπει να έχει περιουσία που να υπερβαίνει τα έξοδα διαβίωσης του ιδίου και των ατόμων που έχει υποχρέωση να συντηρεί.
Η ποσότητα της φίτρας είναι ένα σα’ (σάι). Οφείλει να δώσει φίτρα για τον εαυτό του, τα παιδιά του και τους μουσουλμάνους των οποίων την διατροφή οφείλει να καλύψει. Δίνεται από το κύριο τρόφιμο της περιοχής. Ένα σα’ ισούται με πέντε ιρακινά λίτρα και το ένα τρίτο ενός λίτρου.
Ελεημοσύνη του Φιτρ (Φίτρε),
Αποτελεί μία από τις ιδιαιτερότητες του Προφήτη Μωάμεθ (ειρήνη σ’ αυτόν) και θεσπίστηκε ως υποχρεωτική πράξη δύο ημέρες πριν από το Ραμαζάνι του δεύτερου έτους της Εγίρας. Η σοφία της θέσπισής της έγκειται στο να καθαρίζει τον νηστεύοντα από τις ατέλειες που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της νηστείας.
Ο Ιμπν Ουμάρ (ρα) είπε τα εξής, αποδεικνύοντας τη νομιμότητα της φιλανθρωπικής δωρεάς (φιτρ):
«Ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) διέταξε ότι η φιλανθρωπία του Φιτρ, που δίνεται κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού, είναι υποχρεωτική για κάθε μουσουλμάνο, άνδρα ή γυναίκα, ελεύθερο ή σκλάβο, και αποτελείται από ένα σα’ από χουρμάδες ή κριθάρι.»
(Μπουχάρι, 1433; Μουσλίμ, 9H4.)
Είδος και ποσότητα της ελεημοσύνης Φιτρ:
Η φιλανθρωπική δωρεά (φιτρ) είναι ένα σα’ (περίπου 2,4 κιλά) από το βασικό τρόφιμο που καταναλώνει η πλειοψηφία του πληθυσμού στην περιοχή διαμονής του κάθε υπόχρεου. Το σα’ που χρησιμοποιούσε ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σ’ αυτόν) ισοδυναμούσε με τέσσερις κανονικές χούφτες. Σύμφωνα με τις σημερινές μετρήσεις, είναι περίπου 2.400 γραμμάρια.
Ο Αμπού Σαΐντ αλ-Χουντρί (ρα) είπε:
«Εμείς, την εποχή του Αποστόλου του Θεού (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν), δίναμε ως φιλανθρωπία του Ραμαζανιού, την ημέρα της γιορτής, ένα σα’ από κάθε είδος τροφής. Οι συνήθεις τροφές μας ήταν κριθάρι, σταφίδες, τυρί και χουρμάδες.»
(Ατμός, 1432)
Όπως προκύπτει από το ιερό χαντίθ, η φιλανθρωπία του Φιτρ δεν δίνεται σε χρήματα ή άλλα αντικείμενα. Πρόκειται για τρόφιμα που καταναλώνει η πλειοψηφία του πληθυσμού, όπως σιτάρι, ρύζι, σταφίδες, ρεβίθια, καλαμπόκι κ.λπ. Σήμερα, δεδομένου ότι το σιτάρι αποτελεί βασικό τρόφιμο για την πλειοψηφία του πληθυσμού, η φιλανθρωπία του Φιτρ δίνεται σε σιτάρι. Σύμφωνα με το σουνιτικό δόγμα Σαφίι, δεν δίνεται η αξία του σιταριού. Ωστόσο, ακολουθώντας το δόγμα Χαναφί, δεν υπάρχει πρόβλημα να δοθεί η αξία του σιταριού σε χρήματα. Διότι για τον φτωχό, τα χρήματα είναι γενικά καλύτερα από το σιτάρι για την κάλυψη των αναγκών του.
Φίτρε,
δίνεται στους φτωχούς της πόλης ή του χωριού όπου βρίσκεται το άτομο.
Δεν επιτρέπεται να στέλνουμε χρήματα σε φτωχούς σε άλλες χώρες.
Αλλά αν δεν υπάρχουν φτωχοί σε εκείνη την περιοχή, τότε επιτρέπεται να σταλεί αλλού.
Χρόνος καταβολής της φίτρας:
Η φιλανθρωπική εισφορά (φιτρά) καθίσταται υποχρεωτική με τη δύση του ηλίου την τελευταία ημέρα του Ραμαζανιού. Ωστόσο, όπως η ζακάτ μπορεί να δοθεί νωρίτερα, έτσι και η φιτρά επιτρέπεται να δοθεί κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού.
Είναι σουννέτ να δίνεται η φίτρα το πρωί της γιορτής, πριν από την προσευχή της γιορτής. Ο Προφήτης (σ.α.β.) διέταξε να δοθεί η φίτρα πριν πάει στην προσευχή της γιορτής. Η αναβολή της μέχρι το βράδυ της γιορτής είναι μακρούχ. Η αναβολή της μετά τη δύση του ηλίου εκείνης της ημέρας είναι αμαρτία, διότι έχει περάσει η προθεσμία. Η φίτρα που δεν δόθηκε μέχρι αυτήν την ώρα πρέπει να αναπληρωθεί.
Ο Προφήτης μας (ειρήνη σε αυτόν),
«Η ελεημοσύνη του Φιτρ είναι κάθαρση από τις άχρηστες, άσχημες και κακές λέξεις για τον νηστεύοντα.»
(Ετ-Τεργίχ Βετ-Τζρχίχ, 21274.) αναφέρει, υποδεικνύοντας τη σημασία του.
Ας ακούσουμε πάλι από ένα ιερό χαντίθ του Προφήτη μας (ειρήνη σ’ αυτόν) ότι η φιλανθρωπία (σαδικά-ι φίτρι) είναι ένας λόγος για την αποδοχή της νηστείας:
«Η νηστεία του Ραμαζανιού κρέμεται ανάμεσα στη γη και τον ουρανό. Ανυψώνεται όμως με την ελεημοσύνη του Φιτρ.»
(Ετ-Τζιρμπ Βετ-Τερχίμπ, 21275.)
Την ημέρα και τη νύχτα της γιορτής, είναι υποχρεωτικό για όποιον έχει περισσότερα από όσα χρειάζεται ο ίδιος και η οικογένειά του να δώσει φιλανθρωπία (φιτρ). Ο αρχηγός της οικογένειας είναι υποχρεωμένος να δώσει το φιτρ για τον εαυτό του και για όσους έχει την υποχρέωση να συντηρεί. Αυτοί είναι η σύζυγός του, η μητέρα του, ο πατέρας του, τα παιδιά του και η υπηρέτριά του, της οποίας αναλαμβάνει τη διατροφή. Ωστόσο, για να είναι υποχρεωτική η καταβολή του φιτρ για τη μητέρα, τον πατέρα και τα ενήλικα παιδιά, πρέπει να είναι φτωχοί.
ΟΙ ΤΟΠΟΙ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΝΕΤΑΙ Η ΖΑΚΑΤ ΚΑΙ Η ΣΑΔΑΚΑ-Ι ΦΙΤΡ:
Σύμφωνα με το Κοράνι, οι οκτώ κατηγορίες στις οποίες πρέπει να δίνεται η ζακάτ (ελεημοσύνη) αναφέρονται στο ιερό κείμενο ως εξής:
«Οι ελεημοσύνες (ζακάτ) είναι υποχρεωτικές από τον Αλλάχ, και προορίζονται μόνο για τους φτωχούς, τους απόρους, τους συλλέκτες της ζακάτ, εκείνους των οποίων οι καρδιές πρέπει να προσελκυστούν στο Ισλάμ, τους σκλάβους, τους χρεωμένους, τους πολεμιστές στο δρόμο του Αλλάχ και τους ταξιδιώτες. Ο Αλλάχ είναι Παντογνώστης, Παντοδύναμος.»
(Αλ-Τάουμπα: 9/60)
Τώρα, ας εξηγήσουμε αναλυτικά αυτές τις οκτώ κατηγορίες:
1. Φτωχός:
Φτωχός θεωρείται εκείνος που δεν έχει καμία περιουσία ή εισόδημα, ή που η περιουσία του είναι λιγότερη από το μισό του ποσού που χρειάζεται για να καλύψει τις βασικές του ανάγκες, όπως τροφή, ένδυση και στέγαση. Για παράδειγμα, κάποιος που έχει τριάντα χιλιάδες λίρες ενώ οι ανάγκες του ανέρχονται σε εκατό χιλιάδες λίρες, θεωρείται φτωχός.
2. Μίσκιν:
Φτωχός θεωρείται εκείνος του οποίου η περιουσία και τα κέρδη δεν επαρκούν για να καλύψουν τις βασικές του ανάγκες, και μάλιστα υπερβαίνουν το μισό αυτών. Για παράδειγμα, κάποιος που έχει εβδομήντα χιλιάδες λίρες ενώ οι ανάγκες του ανέρχονται σε εκατό χιλιάδες λίρες, θεωρείται φτωχός.
3. Οι εισπράκτορες της Ζακάτ:
Είναι εκείνοι που συλλέγουν, διανέμουν, καταγράφουν και φυλάσσουν τη Ζακάτ.
4. Εκείνοι των οποίων οι καρδιές επιθυμούν να προσελκυστούν στο Ισλάμ:
Είναι εκείνος που ασπάστηκε πρόσφατα το Ισλάμ, η πίστη του οποίου είναι αδύναμη, ή εκείνος που μόλις έγινε μουσουλμάνος. Επειδή υπάρχει η ελπίδα ότι οι ομόλογοί του άπιστοι θα ασπαστούν το Ισλάμ, μπορεί να δοθεί ζακάτ σε κάποιον που βρίσκεται σε αυτή την κατάσταση.
Επίσης, μια ισχυρή πρόβλεψη: Όταν δίνεται ζακάτ σε αυτούς, αποκτούν υλική δύναμη και μπορούν να νικήσουν τον εχθρό. Ή δίνεται σε εκείνους που μπορούν εύκολα να συλλέξουν το ζακάτ, το οποίο δεν είναι δυνατό να συλλεχθεί με άλλους τρόπους, για να αποκτήσουν επιπλέον δύναμη.
5. Σκλάβοι:
“Είναι οι σκλάβοι που έχουν την πιθανότητα να εξαγοραστούν με την ελεημοσύνη (ζακάτ). Δηλαδή, η ελεημοσύνη δίνεται στους σκλάβους που έχουν συνάψει σύμβαση εξαγοράς (μουκατέπ).”
6. Οφειλέτες:
Η ζακάτ δίνεται σε όσους έχουν χρέη που προκύπτουν από επιτρεπτές αιτίες. Σε αυτούς περιλαμβάνονται όσοι έχουν χρέη για την αγορά κατοικίας, την προετοιμασία του γάμου του παιδιού τους ή την κάλυψη βασικών αναγκών.
7. Εκείνοι που πολεμούν για την υπόθεση του Θεού:
Αυτοί, ακόμα κι αν είναι πλούσιοι, λαμβάνουν ζακάτ για να καλύψουν τις απαραίτητες ανάγκες τους και των μελών της οικογένειάς τους, όπως διατροφή, ρουχισμός κ.λπ., μέχρι να επιστρέψουν από τον πόλεμο. (Αυτοί είναι εκείνοι που εμπίπτουν στην κατηγορία “φι σεμπιλιλλάχ”).
8. Έχουν μείνει στη μέση του δρόμου:
Αυτοί είναι εκείνοι που χάνουν ή εξαντλούν τα χρήματά τους κατά τη διάρκεια του Χατζ ή οποιουδήποτε επιτρεπόμενου ταξιδιού. Σε αυτούς επιτρέπεται να δοθεί ζακάτ.
Ορισμένα βιβλία ισλαμικής νομολογίας αναφέρουν ότι η ζακάτ μπορεί να δοθεί σε δικαιούχους που βρίσκονται σε μια τάξη ή, εάν είναι απαραίτητο, σε ένα άτομο.
Αν και ο Ιμπν Μουνζίρ, ο Ρουγιάνι, ο Αμπού Ισχάκ και ο Ας-Σιράζι θεωρούσαν σκόπιμο να δίνεται η φίτρα μόνο σε τρεις φτωχούς, ο Ιμάμ Ραφί και ο Ελ Εζράι λένε ότι επιτρέπεται να δίνεται και σε έναν φτωχό. Ωστόσο, είναι ακόμα καλύτερα να μοιράζεται η φίτρα σε τρεις άτομα.
Η ελεημοσύνη του Φιτρ δεν μπορεί να δοθεί σε χρήματα ή σε αλεύρι.
Αφαιρούνται από το σύνολο των τροφίμων της χώρας, όπως το σιτάρι, το κριθάρι, το καλαμπόκι, το ρύζι, τα ρεβίθια, οι φακές, τα φασόλια, οι χουρμάδες, τα σταφύλια, το γάλα και το λιπαρό τυρί.
Η φιλανθρωπική δωρεά (Σαδικά-ι Φιτρ) είναι ένα σα’ (μια μονάδα μέτρησης). Σύμφωνα με τον Ιμάμ Νεβέβι, αυτό το σα’ ισούται με 685 δίρχαμ, και με βάση τον ισλαμικό υπολογισμό του δίρχαμ, ένα σα’ αντιστοιχεί περίπου σε 2.200 γραμμάρια (δύο κιλά και διακόσια γραμμάρια).
ΜΕΡΗ ΟΠΟΥ ΔΕΝ ΚΑΤΑΒΑΛΛΕΤΑΙ ΖΑΚΑΤ:
Στις ακόλουθες πέντε κατηγορίες δεν δίνεται ζακάτ:
1. Σε όσους είναι πλούσιοι σε αγαθά και περιουσία.
2. Στους δούλους. (Εκτός από εκείνους των οποίων η δουλεία εξαρτάται από συμφωνία).
3. Στους Μπενί Χασίμ και τους Μπενί Μουτταλίμπ,
4. Σε όσους είναι υπόχρεος να συντηρεί, με την ιδιότητα του φτωχού και του ανήμπορου.
5
Δεν δίνεται ζακάτ σε άπιστο, ακόμα κι αν είναι φτωχός.
Ο Προφήτης μας (ειρήνη σε αυτόν) είπε:
«Δεν επιτρέπεται η ελεημοσύνη στους πλούσιους και στους δυνατούς με υγιή άκρα.»
(Τιρμίζι, 652.)
Η λέξη “Μιρρέτ” που αναφέρεται στο χαντίθ σημαίνει ικανός και ισχυρός. Συνεπώς, δεν δίνεται ζακάτ σε όσους δεν εργάζονται ενώ έχουν τη δυνατότητα να εργαστούν, ούτε σε πλούσιους.
Ο λόγος που δεν δίνεται ζακάτ στους σκλάβους είναι,
Η φροντίδα, τα έξοδα και η διατροφή των σκλάβων βαρύνουν τον ιδιοκτήτη τους. Εάν υπάρχει η δυνατότητα απελευθέρωσης ενός σκλάβου και η δωρεά της ζακάτ αποτελεί μέσο για την απελευθέρωσή του, τότε η ζακάτ μπορεί να δοθεί και σε τέτοιους σκλάβους.
Δεν δίνεται ζακάτ σε φτωχούς και άπορους που εξαρτώνται από άλλους για τη διατροφή τους. Ωστόσο, μπορεί να τους δοθεί ζακάτ αν βρεθούν σε κατάσταση πολέμου ή αν έχουν χρεωθεί με νόμιμο τρόπο.
Ο δανεισμός πρέπει να είναι επιτρεπτός. Δηλαδή για την κατασκευή κατοικίας, την εξασφάλιση της κανονικής διατροφής των παιδιών, την προετοιμασία του γάμου του παιδιού… κ.λπ.
Είναι αμαρτία να παίρνει ζακάτ (υποχρεωτική ελεημοσύνη) κάποιος που δεν το δικαιούται, ή να δίνει κάποιος ζακάτ σε τέτοιο άτομο εν γνώσει του.
Ζακάτ,
Δεν δίνεται σε πλούσιους ή σε όσους δεν έχουν ανάγκη από ελεημοσύνη, διότι είναι δικαίωμα του φτωχού ή του ενδεή. Επίσης, δεν δίνεται ελεημοσύνη σε όσους έχουν τη δυνατότητα να εργαστούν και να βρουν δουλειά.
Αν το αγαθό βρίσκεται σε ένα μέρος και ο ιδιοκτήτης του σε άλλο, η ζακάτ (υποχρεωτική ελεημοσύνη) πρέπει να δοθεί στους δικαιούχους του τόπου όπου βρίσκεται το αγαθό. Αν δεν υπάρχουν φτωχοί εκεί, θα δοθεί στους φτωχούς του πλησιέστερου τόπου.
Είναι απαγορευμένο να μεταφερθεί η ζακάτ από τον τόπο όπου οφείλεται, σε άλλο τόπο, εφόσον υπάρχουν δικαιούχοι στον πρώτο τόπο.
Δεν επιτρέπεται η καταβολή ζακάτ σε άπιστο, σε δούλο που δεν έχει δικαίωμα απελευθέρωσης, σε παιδί ή σε τρελό, αλλά δίνεται στους κηδεμόνες τους. Διότι η διατροφή τους ανήκει στους κηδεμόνες τους.
Δεν επιτρέπεται και είναι αμαρτία να δίνεις ζακάτ σε κάποιον που ξέρεις ότι θα το ξοδέψει σε αμαρτωλές πράξεις.
Ο Προφήτης μας (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) είπε:
«Ασφαλώς, οι ελεημοσύνες (ζακάτ) δεν είναι τίποτε άλλο παρά καθαρισμός από τις αμαρτίες των ανθρώπων. Οι ελεημοσύνες δεν επιτρέπονται ούτε στον Μωάμεθ ούτε στην οικογένειά του.»
(Μουσλίμ, 1072)
Ο Αμπού Χουρεϊρέ (ρα) αφηγείται τα εξής:
«Κάποτε ο Χασάν, ο γιος του Αλί, πήρε ένα χουρμά από τα χουρμάδες της ελεημοσύνης και το έβαλε στο στόμα του. Ο Προφήτης είπε:»
“Όχι, όχι, βγάλε το από το στόμα σου. Δεν ξέρεις ότι εμείς δεν τρώμε ελεημοσύνη;”
(Μπουχάρι, 1420, Μουσλίμ. 1069) είπε.
Κανείς δεν μπορεί να δώσει ζακάτ σε κάποιον που έχει υποχρέωση να τον συντηρεί, γιατί η ζακάτ που θα δώσει θα ωφελήσει τον ίδιο. Γι’ αυτό, δεν επιτρέπεται σε κανέναν να δώσει ζακάτ στους γονείς, παππούδες ή γιαγιάδες του, επειδή έχει υποχρέωση να τους φροντίζει. Ομοίως, κανείς δεν μπορεί να δώσει ζακάτ στα ανήλικα παιδιά του ή στα εγγόνια του που έχει υποχρέωση να φροντίζει. Ωστόσο, αν το παιδί έχει μεγαλώσει και ζει χωριστά, τότε μπορεί να του δώσει ζακάτ, επειδή δεν έχει πλέον υποχρέωση να το συντηρεί.
Ο Προφήτης μας (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) είπε τα εξής στον Μουάζ μπιν Τζεμπέλ, όταν τον έστειλε ως κυβερνήτη στην Υεμένη:
«Πρώτα κάλεσέ τους να πιστέψουν ότι δεν υπάρχει θεός άλλος από τον Αλλάχ και ότι εγώ είμαι ο αγγελιοφόρος του Αλλάχ… Αν το δεχτούν, τότε πες τους ότι ο Αλλάχ τους έχει επιβάλει την υποχρέωση της ζακάτ στα πλούτη τους. Η ζακάτ αυτή θα λαμβάνεται από τους πλούσιους και θα δίνεται στους φτωχούς τους.»
(Μπουχάρι)
Ως φτωχοί εννοούνται οι φτωχοί μουσουλμάνοι. Δεν πρόκειται δηλαδή για οποιονδήποτε φτωχό. Η ζακάτ δίνεται μόνο σε φτωχούς μουσουλμάνους. Στο κείμενο του χαντίθ,
‘δίνεται στους φτωχούς τους’
Η φράση αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως απόδειξη.
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις