Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Ο Νουρσί εφάρμοσε τις απόψεις του για τη θρησκεία και την επιστήμη, τις οποίες προσπαθήσαμε να συνοψίσουμε παραπάνω, στα έργα που έγραψε. Ερμήνευσε και εξήγησε τις παραδοσιακές πληροφορίες, οι οποίες επικρίνονται και δεν γίνονται αποδεκτές από τον σύγχρονο άνθρωπο επειδή δεν είναι λογικές και επιστημονικές.
Το πρώτο και σημαντικότερο παράδειγμα είναι οι ισχυρισμοί ορισμένων θεολόγων, στο όνομα της θρησκείας, σχετικά με τη σφαιρικότητα της Γης. Για τον Νουρσί
«οι ερευνητές του Ισλάμ»
Για τους μελετητές, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία περί της σφαιρικότητας της Γης. Αναφέροντας παραδείγματα από την παράδοση, μελετητές όπως ο Σαδεντίν Ταφταζανί και ο Σέγιτ Σέριφ-ι Τζουρτζανί, αποτελούν σχεδόν ένα…
«κρατώντας τη σφαίρα σαν μπάλα στα χέρια τους»
Αναφέρει ότι κοίταξε γύρω γύρω και διαπίστωσε ότι λεπταίνουν. Επιπλέον, ο Ραζή αναφέρει ότι ο Ιμπραήμ Χακί και ο Γαζαλί έχουν την ίδια άποψη. Παρόλα αυτά, με αφετηρία όχι τα συμπεράσματα της λογικής και της επιστήμης, αλλά τις “εξωτερικές” και “υπερβολικές” ερμηνείες ορισμένων θρησκευτικών κειμένων, υποστηρίζει τη σφαιρικότητα του κόσμου.
«άρνηση και απόρριψη με το πρόσχημα της θρησκευτικής προστασίας»
όχι πίστη στη θρησκεία, αλλά μάλλον,
«ένα τεράστιο έγκλημα και προδοσία»
κατηγορίες για συμμετοχή σε
(Νουρσί, Μπαχς Μουχακεμάτ, σελ. 49-50).
Συμπερασματικά
Η σχέση θρησκείας-επιστήμης, όπως την θεμελίωσε ο Νουρσί με άξονα το Κοράνι και την ενότητα του Θεού, αντιπροσωπεύει μια αρμονική αντίληψη. Υποστηρίζει ότι η θρησκεία [το Ισλάμ], όχι μόνο δεν έρχεται σε σύγκρουση με την επιστήμη, αλλά αποτελεί τον μεγαλύτερο κινητήριο μοχλό και εμψυχωτή για την εμφάνιση και την ανάπτυξή της. Σύμφωνα με τον Νουρσί, τα ζητήματα που θεωρούνται ως σύγκρουση θρησκείας-επιστήμης, πηγάζουν όχι από την ουσία της θρησκείας, αλλά από τις αντιλήψεις των ερμηνευτών της θρησκείας στην εποχή τους. Αναφερόμενος στο παράδειγμα του Ιμπν Σίνα, υποστηρίζει ότι, ακόμα και αν κάποιος επιστήμονας είναι εξίσου ευφυής και ικανός με τον Ιμπν Σίνα,
«είναι παιδί της εποχής του»
(Ιμπν-ι Ζαμάν) λέει. Αυτή η κατανόηση, η οποία βασίζεται στην ιστορία, είναι ότι η γνώση και η συνείδησή μας διαμορφώνονται και περιορίζονται από τον χρόνο και το περιβάλλον στο οποίο ζούμε. Ο Τόμας Κουν, ιστορικός και φιλόσοφος της επιστήμης, την ανέπτυξε…
«παράδειγμα»
έχει καταδείξει λεπτομερώς αυτήν την πτυχή της επιστήμης με την έννοια του
[Kuhn, ST, (2000). Η Δομή των Επιστημονικών Επαναστάσεων, μτφ. Nilüfer Kuyaş), Κωνσταντινούπολη: Alan Yayınevi, (5η έκδοση).].
Αν εξετάσουμε τις απόψεις του Νουρσί συνολικά, δεν βλέπουμε μια τυφλή υμνολογία της λογικής και της επιστήμης, αλλά μια κατανόηση που γνωρίζει τα όρια της λογικής, αλλά ταυτόχρονα αναγνωρίζει τη δύναμη της λογικής που φωτίζεται από την αποκάλυψη. Με μεγάλη αυτοπεποίθηση και επιμονή, τονίζει την τάξη, την οργάνωση, την ιεραρχία, την ομορφιά και την αισθητική διάσταση του σύμπαντος, εφιστώντας την προσοχή στη δομή του σύμπαντος που μπορεί να γίνει κατανοητή από τη λογική και να διατυπωθεί από τους επιστήμονες. Έτσι, όλα τα επιστημονικά αποτελέσματα προκύπτουν στο πλαίσιο της ολότητας της αρχής της ενότητας (τεβχίντ), και σύμφωνα με τον Νουρσί, αυτό το προϊόν της συμμαχίας λογικής-καρδιάς ορίζεται από το Κοράνι ως σοφία (χικμέτ).
Η σχέση θρησκείας-επιστήμης, θεμελιωμένη από τον Νουρσί με άξονα την ενότητα του Θεού, υποστηρίχθηκε με παρόμοια επιχειρήματα από σύγχρονους μουσουλμάνους στοχαστές όπως ο Ι. Ρ. Ελ-Φαρούκι (1921-1986), ο Νακίπ αλ-Αττάς και ο Σαγίντ Χουσεΐν Νασρ, και τονίστηκε λεπτομερώς η απουσία σύγκρουσης θρησκείας-επιστήμης στο Ισλάμ, σε αντίθεση με τον δυτικό πολιτισμό.
(Μπιγλιαρδι, 2015. σελ.)
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις