– Υπάρχει κάποιο χαντίθ που λέει ότι κανείς δεν μπαίνει στον παράδεισο λόγω των προσευχών που κάνει;
– Τότε, αν είναι έτσι, κανείς δεν πάει στην κόλαση για τις πράξεις λατρείας που δεν έχει κάνει, σωστά;
– Και αν, παρόλο που το Χαδις το λέει, δεν θα πάμε στον παράδεισο κάνοντας τις προσευχές μας, τότε δεν θα πάμε και στην κόλαση αν δεν τις κάνουμε;
– Και στο Κοράνι λέγεται να λατρεύετε για να μπείτε στον παράδεισο, επειδή στο Κοράνι ο παράδεισος υπόσχεται ως ανταμοιβή για τη λατρεία, αλλά στο Χαντίθ λέγεται ότι κανείς δεν μπαίνει στον παράδεισο ως ανταμοιβή για τις πράξεις λατρείας του;
ΣΟΥΡΑ ΑΛ-ΜΠΑΚΑΡΑ 82: Όσοι πιστεύουν και πράττουν δίκαια έργα, αυτοί είναι οι κάτοικοι του Παραδείσου. Εκεί θα παραμείνουν αιώνια.
ΙΒΡΑΗΜ 23: Εκείνοι που πιστεύουν και πράττουν δίκαια έργα, με την άδεια του Κυρίου τους, θα εισαχθούν σε κήπους, όπου θα παραμείνουν αιώνια, και από κάτω τους θα ρέουν ποτάμια. Η ευχή τους εκεί θα είναι «ειρήνη».
ΧΑΔΙΣ: «Κανείς δεν θα μπει στον παράδεισο με τα δικά του έργα.»
– Υπάρχει σοβαρή αντίφαση μεταξύ του Κορανίου και των Χαντίθ;
– Δηλαδή, αυτό που θέλω να ρωτήσω είναι: αν κανείς δεν μπορεί να μπει στον παράδεισο χάρη στις πράξεις λατρείας του, τότε κανείς δεν θα πάει στην κόλαση για τις πράξεις λατρείας που δεν έκανε;
– Και παρόλο που υπάρχουν πολλά εδάφια στο Κοράνι που λένε να λατρεύετε για να μπείτε στον παράδεισο, το Χαντίθ λέει ότι κανείς δεν μπαίνει στον παράδεισο για τις πράξεις λατρείας που έχει κάνει, δεν υπάρχει μια τεράστια αντίφαση;
Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
α)
Στα συγκεκριμένα εδάφια του Κορανίου
«τέργιμπ»
έχει ύφος. Δηλαδή
να παρακινεί και να ενθαρρύνει τους ανθρώπους να κάνουν καλά πράγματα
Ο παράδεισος παρουσιάζεται ως ανταμοιβή για τις καλές πράξεις τους. Επιπλέον, η ιδέα ότι κερδίζουν τον παράδεισο ως αντάλλαγμα για τις πράξεις τους είναι ευχάριστη για τους ανθρώπους, διότι οι άνθρωποι χαίρονται με τα επιτεύγματά τους. Το ύφος του Κορανίου στοχεύει στην τιμή των ανθρώπων.
β)
Η φράση στο χαντίθ τονίζει την ανάγκη να απομακρυνθούν οι άνθρωποι από την αλαζονεία, την απειρότητα της ευσπλαχνίας του Θεού και το γεγονός ότι όλες οι καλές πράξεις, σε μια αληθινή αποτίμηση, δεν θα αντικαταστήσουν ούτε καν την επαρκή ευγνωμοσύνη για τις ευλογίες του Θεού στον κόσμο.
γ)
Κάθε πράγμα έχει μια αληθινή αιτία/λόγο και μια μεταφορική αιτία ή σοφία. Οι αληθινές αιτίες είναι η βάση των αποφάσεων που λαμβάνονται σε οποιοδήποτε θέμα. Οι μεταφορικές αιτίες ή σοφίες δεν μπορούν να αποτελέσουν την πραγματική αιτία μιας απόφασης που καθορίζει το αποτέλεσμα.
Ας ακούσουμε αυτό το θέμα από τον Μπεντιουζζαμάν Χαζретлери:
«Η σοφία μιας απόφασης είναι ξεχωριστή, η αιτία της είναι ξεχωριστή.»
Η σοφία και η σκοπιμότητα είναι λόγοι προτίμησης, όχι λόγοι αναγκαιότητας ή δημιουργίας. Η αιτία, όμως, είναι λόγος ύπαρξης. Για παράδειγμα: Στο ταξίδι, η προσευχή συντομεύεται, τελείται σε δύο ρεκάτ. Η αιτία αυτής της νομιμοποιημένης άδειας είναι το ταξίδι, η σοφία της όμως είναι η ταλαιπωρία. Ακόμα κι αν υπάρχει ταξίδι, αλλά καθόλου ταλαιπωρία, η προσευχή συντομεύεται. Διότι η αιτία υπάρχει. Αλλά αν δεν υπάρχει ταξίδι, ακόμα κι αν υπάρχει μεγάλη ταλαιπωρία, δεν μπορεί να αποτελέσει αιτία για τη συντόμευση της προσευχής.
(βλ. Λόγια, Εικοστή Έβδομη Λέξη, σελ. 482)
Στον κόσμο των δοκιμασιών, η κατάκτηση του παραδείσου εξαρτάται από δύο αιτίες, μία πραγματική και μία μεταφορική.
Η αληθινή αιτία είναι η ευσπλαχνία του Θεού. Η μεταφορική αιτία είναι η πίστη και οι ενάρετες πράξεις.
Οι δοκιμασίες κρίνονται μετά από λεπτομερή εξέταση, και το αν θα πετύχουμε ή όχι καθορίζεται κατόπιν. Όλες οι καλές πράξεις, οι θρησκευτικές τελετές, είναι ευχαριστίες για τις ευλογίες του Θεού. Αν εξεταστούν με λεπτομέρεια, κανείς δεν πετυχαίνει μια δοκιμασία που να του αξίζει πραγματικά τον παράδεισο. Γιατί όλος ο κόσμος δεν αξίζει ούτε όσο ένα μάτι του ανθρώπου. Ακόμα κι αν του δώσουν όλο τον κόσμο, ο άνθρωπος δεν θα δώσει την καρδιά του.
Εδώ, το ιερό χαντίθ αναφέρεται στην αληθινή αιτία εισόδου του ανθρώπου στον παράδεισο, και ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) είπε:
«Αν η ευσπλαχνία του Θεού δεν με περιβάλλει, ούτε εγώ με τις πράξεις μου θα μπορέσω να εισέλθω στον παράδεισο.»
έτσι διέταξε.
Στο Χαντίθ
Εκφράζεται μια αλήθεια, επισημαίνεται η πραγματική αιτία και, αναδεικνύοντας την απέραντη ευσπλαχνία του Θεού, γίνεται προειδοποίηση στους υπηρέτες Του να μην αμελούν την αγάπη και τον σεβασμό προς Αυτόν, και να μην ξεχνούν τη χάρη και την καλοσύνη του Θεού για τις καλές πράξεις τους, και να μην γίνουν αλαζόνες όπως ο Καρών.
Στους στίχους, ωστόσο,
Εδώ δίνεται έμφαση στη μεταφορική αιτία/σοφία, η οποία είναι ένα απαραίτητο μέτρο για τη διάκριση μεταξύ καλών και κακών, και για την διάκριση μεταξύ εκείνων που θα πάνε στον παράδεισο και εκείνων που θα πάνε στην κόλαση.
δ)
Θεός
Ραχμάν
και
Μήτρα
Επειδή είναι έτσι, συγχωρεί τις αμαρτίες πολλών δούλων Του και τους σώζει από την κόλαση, οδηγώντας τους στον παράδεισο. Έτσι, δείχνει την απέραντη ευσπλαχνία Του. Αλλά ο Θεός είναι ταυτόχρονα και ο απόλυτος δίκαιος. Όπως δείχνει την ευσπλαχνία Του με τον παράδεισο, έτσι δείχνει και τη δικαιοσύνη Του με την κόλαση.
Η ανταμοιβή και η τιμωρία ανήκουν στον μεταθανάτιο κόσμο. Εκεί υπάρχουν δύο κατοικίες: ο παράδεισος και η κόλαση… Ο Θεός είτε θα κρίνει τους ανθρώπους με την άπειρη ευσπλαχνία Του, είτε με βάση τις πράξεις τους, και τελικά αυτοί οι άνθρωποι θα εισέλθουν στον παράδεισο, είτε το αξίζουν είτε όχι.
Αν δεν υπήρχε κανείς που να μπει στον παράδεισο, η ερώτηση θα ήταν
«Άρα και οι εγκληματίες δεν θα πάνε στην κόλαση».
θα μπορούσε να διατυπωθεί μια τέτοια υποθετική εικασία. Αλλά στην περίπτωσή μας
«Είτε με έλεος είτε με έργα», υπάρχουν εκείνοι που μπαίνουν στον παράδεισο.
Άρα, θα υπάρξουν και εκείνοι που θα πάνε στην κόλαση. Η διαφορά είναι ότι,
-σύμφωνα με τη λογική της ερώτησης
– Πολλοί είναι εκείνοι που πηγαίνουν στον παράδεισο με τη χάρη του Θεού, αν και δεν το αξίζουν, αλλά
Κανείς δεν πάει στην κόλαση χωρίς να το αξίζει.
Διότι, το να μπει κάποιος στον παράδεισο χωρίς να το αξίζει, είναι μια χάρη, μια ευεργεσία, μια ελεημοσύνη. Αλλά το να τον βάλεις στην κόλαση χωρίς να το αξίζει, είναι αδικία, είναι τυραννία. Αλλά το να βάλεις στην κόλαση αυτούς που το αξίζουν, είναι δικαιοσύνη.
Η ελεημοσύνη είναι ωραία, η δικαιοσύνη είναι ωραία.
Το αντίθετο είναι ασχήμια. Ο Θεός είναι απείρως υπεράνω του να κάνει άσχημες πράξεις.
Τέλος, αξίζει να προσέξουμε και τις ακόλουθες φωτισμένες εκφράσεις:
«Για παράδειγμα: Η βλασφημία είναι μια κακία, μια καταστροφή, μια άρνηση της επικύρωσης.»
Fakat o tek günah; bütün kainatın aşağılanmasını ve bütün İlahi isimlerin zayıflatılmasını, bütün insanlığın rezil edilmesini içerir. Çünkü bu varlıkların yüce bir makamı, önemli bir görevi vardır. Zira onlar, Rabbanî mektuplar, Sübhanî aynalar ve İlahi memurlardır. Küfür ise; onları aynalık, görev ve anlamlılık makamından düşürüp, anlamsızlığın ve tesadüfün oyuncağı derecesine ve yok oluş ve ayrılığın tahribiyle çabuk bozulan ve değişen fani maddelere ve önemsizlik, değersizlik, hiçlik mertebesine indirdiği gibi… bütün kainatta ve varlıkların aynalarında nakışları, cilveleri ve güzellikleri görünen İlahi isimleri inkar ederek zayıflatır…”
“Ω, εσύ ο αμελής άνθρωπε!
Κοίταξε τη χάρη και τη γενναιοδωρία του Θεού! Ενώ η δικαιοσύνη θα ήταν να καταγράφει μια κακή πράξη ως χίλιες και μια καλή πράξη ως μία ή καθόλου, Αυτός καταγράφει μια κακή πράξη ως μία και μια καλή πράξη ως δέκα, μερικές φορές εβδομήντα, μερικές φορές επτακόσιες, μερικές φορές επτά χιλιάδες. Και από αυτό το σημείο κατάλαβε ότι…
Η είσοδος στην τρομερή Κόλαση είναι τιμωρία για τις πράξεις, είναι απόλυτα δίκαιη. Αλλά η είσοδος στον Παράδεισο είναι καθαρή χάρη.
”
(βλ. Λόγοι, Εικοστός Τρίτος Λόγος, σελ. 320-321)
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
