– Ποια είναι η θέση και το μέτρο του αστείου στη θρησκεία μας;
Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Ας πούμε καταρχάς ότι στη ζωή του Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν) υπήρχε άφθονο χιούμορ. Προς επιβεβαίωση αυτής της σκέψης, ο Άγιος Άννας (ρα) λέει:
«Ο Αγγελιοφόρος του Θεού ήταν ο πιο επιδέξιος από τους ανθρώπους στο να αστειεύεται με τα παιδιά.»
Ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) τηρούσε ορισμένα μέτρα όταν έκανε αστεία/πλάκες:
α.
Ακόμα και όταν αστειευόταν, έλεγε μόνο την αλήθεια.
β.
Ακόμα και όταν αστειευόταν, απέφευγε τις περιττές διαφωνίες.
γ.
Δεν θα τρόμαζε τους ανθρώπους.
δ.
Δεν αστειευόταν ειρωνικά.
Όπως και ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν), που αποτελεί παράδειγμα της απέραντης ανεκτικότητάς του, έτσι και οι σύντροφοί του έκαναν αστεία/πλάκες.
Οποιαδήποτε λόγια και πράξεις που προσβάλλουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τιμή, αποτελούν παραβίαση των δικαιωμάτων του άλλου. Η κοινωνική τάξη διασφαλίζεται με την τήρηση των δικαιωμάτων όλων των μελών της, την οικειότητα και την επικοινωνία μεταξύ τους. Εκείνος που δεν επιθυμεί να παραβιάζονται τα δικά του δικαιώματα, οφείλει να σέβεται και τα δικαιώματα των άλλων. Για να διασφαλίσει την τήρηση του νόμου, ο Θεός, εκτός από την απαγόρευση της καταπάτησης των περιουσιών των ανθρώπων, απαγόρευσε και κάθε είδους λεκτική επίθεση που προσβάλλει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, όπως η κοροϊδία, η συκοφαντία, το ψέμα, η διαβολή, η κουτσομπολιά και άλλα παρόμοια. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν και τα πρακτικά και λεκτικά αστεία που συχνά γίνονται με σκοπό να ταπεινώσουν τον συνομιλητή, τα οποία απαγορεύονται με χαντίθ του Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν):
“Μην τσακώνεσαι και μην αστειεύεσαι με τον αδερφό σου.”
(Τιρμιδί, Μπιρρ, 58).
Σχετικά με ορισμένους συντρόφους του Προφήτη που έκαναν πολλά αστεία, αποκαλύφθηκε και μια σχετική κορανική διάταξη (Χαδίντ, 57/16).
Τα αστεία που είναι συνώνυμα με το ψέμα, επειδή είναι ψέματα καθαυτά.
απαγορευμένο
είναι. Ωστόσο
αστείο
Επιτρέπεται, υπό την προϋπόθεση ότι δεν γίνεται με υποτιμητικό τρόπο, όπως ψέματα, κοροϊδία, προσβολές και δεν είναι υπερβολικό.
Ο Προφήτης (ειρήνη σ’ αυτόν) και οι σύντροφοί του φαίνεται να αστειεύονταν μεταξύ τους. Από τον Αμπού Χουρεϊρά:
Οι σύντροφοι του Προφήτη, είπαν στον Αγγελιοφόρο του Θεού:
“Ω Αγγελιοφόρε του Θεού, και εσύ αστειεύεσαι μαζί μας.”
είπαν. Ο Αγγελιοφόρος του Θεού είπε:
“Εγώ λέω μόνο την αλήθεια, δεν λέω τίποτα άλλο εκτός από το δίκαιο.”
(Τιρμίζι, Μπιρρ, 57)
Από τον Ιμπν Αμπάς:
Ένας άντρας,
“Ο Αγγελιοφόρος του Θεού έκανε αστεία;”
ρώτησε.
“Ναι.”
απάντησα.
“Πώς αστειευόταν ο Αγγελιοφόρος του Θεού;”
“λέγοντας, “Ο Προφήτης (ειρήνη σε αυτόν) έντυσε μια από τις γυναίκες του με ένα φαρδύ φόρεμα.”
«Φόρεσε αυτό το φόρεμα, ευχαρίστησε τον Θεό και σούρσε την φούστα σου σαν νυφική.»
είπε, είπα εγώ.
Από τον Άνις (Αναφέρεται στον Προφήτη Μωάμεθ):
Ο Αγγελιοφόρος του Θεού ήταν ο άνθρωπος με την ωραιότερη ηθική. Είχα έναν αδελφό που ονομαζόταν Αμπού Ουμέιρ. Όταν ο Αγγελιοφόρος του Θεού ήρθε και είδε τον αδελφό μου…
“Αμπού Ουμέιρ, τι κάνει το πουλί;”
ρωτούσε. Ο αδερφός μου έπαιζε με το πουλί.Σε ορισμένες ώρες προσευχής, ο Αγγελιοφόρος του Θεού ερχόταν στο σπίτι μας, διέταζε να στρωθεί ένα χαλί προσευχής, το σκούπιζε και το ράντιζε με νερό, και μετά προσευχόταν πάνω σε αυτό. Εμείς προσευχόμασταν πίσω του. Το χαλί προσευχής ήταν φτιαγμένο από ίνες χουρμαδιάς.
Από τον Άνας ιμπν Μάλικ:
Ένας άνδρας ήρθε στον Αγγελιοφόρο του Θεού και θέλησε να τον βάλει να ανέβει στην καμήλα του, και ο Αγγελιοφόρος του Θεού είπε:
“Ας σε βάλουμε κι εσένα να καβαλήσεις το μικρό καμηλάκι.”
είπε ο άντρας.
“Ω Αγγελιοφόρε του Θεού, πώς να καβαλήσω το μικρό καμήλας;”
όταν ρωτήθηκε, ο Αγγελιοφόρος του Αλλάχ,
“Δεν γεννούν όλες οι καμήλες θηλυκές καμήλες;”
είπε.
Από τον Άνις (Αναφέρεται στον Προφήτη Μωάμεθ):
Ένας Βεδουίνος ονόματι Ζαχίρ έφερε δώρα στον Αγγελιοφόρο του Θεού από την έρημο. Όταν θέλησε να φύγει, ο Αγγελιοφόρος του Θεού του έδωσε κι εκείνος δώρα και είπε:
“Ο Ζαχίρ αντιπροσωπεύει εμάς που ζούμε στην έρημο, και εμείς αντιπροσωπεύουμε εκείνον που ζει στην πόλη.”
είπε. Αν και ήταν άσχημος, ο Αγγελιοφόρος του Θεού τον αγαπούσε πολύ. Όταν ψώνιζε, ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη σ’ αυτόν) τον ακολουθούσε, τον αγκάλιαζε, δεν τον έδειχνε στους ανθρώπους και…
“Ποιος είμαι εγώ?”
ρωτούσε. Όταν ο άνδρας γύριζε, αναγνώριζε τον Αγγελιοφόρο του Θεού και δεν απομακρυνόταν από το στήθος του Αγγελιοφόρου του Θεού. Ο Αγγελιοφόρος του Θεού
“Ποιος θα αγοράσει αυτόν τον σκλάβο;..”
ρωτάει, και ο άντρας απαντάει
“Ω Αγγελιοφόρε του Θεού, άρα με θεωρείς ανάξιο.”
έλεγε. Ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν)
“Δεν είσαι ασήμαντος στα μάτια του Θεού, η αξία σου είναι μεγάλη στα μάτια του.”
θα έλεγε.
Ενές (ρα)
«Ο Αγγελιοφόρος του Θεού, όταν βρισκόταν με τις γυναίκες του, ήταν ο πιο ευχάριστος και ο πιο αστείος άνθρωπος.»
είπε. Ο Προφήτης μας (ειρήνη σε αυτόν) αγαπούσε να χαμογελάει συχνά και να αστειεύεται με ευγένεια.
Η μητέρα μας Αϊσέ αφηγείται:
«Μια μέρα ο Αγγελιοφόρος του Αλλάχ έτρεξε αγώνα δρόμου μαζί μου και τον νίκησα. Αργότερα, όταν πήρα βάρος, έτρεξε ξανά μαζί μου και αυτή τη φορά με νίκησε.»
Κάποια μέρα, η μητέρα μας Αΐσα και η μητέρα μας Σέβντε έτρωγαν χυλό με τον Προφήτη μας (ειρήνη σε αυτόν) και η Σέβντε (να είναι ευχαριστημένη ο Θεός μαζί της)
“Δεν μου αρέσει αυτό το φαγητό.”
είπε. Η Αίσα (ρα):
“Αν δεν φας το φαγητό, θα σου το πετάξω στο πρόσωπο.”
είπε. Κατά τη διάρκεια αυτής της συζήτησης, η Αίσα και η Σαβντά αστειεύονταν, αλείφοντας η μία το πρόσωπο της άλλης με λάσπη, και ο Προφήτης (ειρήνη σ’ αυτόν) τις παρακολουθούσε με ένα διαρκές χαμόγελο.
Ο Σουχαίμπ (ο Προφήτης) αφηγείται:
Ενώ πονούσαν τα μάτια μου, έτρωγα χουρμάδες. Βλέποντάς με ο Προφήτης Μωάμεθ είπε:
“Πονάει το μάτι σου κι εσύ τρως χουρμάδες;”
είπαν. Και εγώ:
“Ω Αγγελιοφόρε του Θεού, εγώ τρώω μόνο με το μέρος που δεν πονάει.”
Όταν απάντησε, είδα τον Αγγελιοφόρο του Θεού να χαμογελάει, σε σημείο που φαινόντουσαν οι γομφίοι του.
Ο Νουαμάν αλ-Ανσάρι (ρα), ένας από τους Σαχάμπα, ήταν ένας αστείος άνθρωπος. Όταν έφταναν φρέσκα φρούτα και γάλα στη Μεδίνα, αμέσως τα έπαιρνε και τα έφερνε στον Αγγελιοφόρο του Αλλάχ, λέγοντας:
«Ω Αγγελιοφόρε του Θεού, το αγόρασα για σένα και σου το δωρίζω.»
έλεγε. Λίγες μέρες αργότερα, όταν ο ιδιοκτήτης του εμπορεύματος ζήτησε από τον Νουέιμάν την αξία του εμπορεύματός του, τον έφερε στον Αγγελιοφόρο του Θεού και είπε:
“Ω Αγγελιοφόρε του Θεού, δώσε την αποζημίωση για τα αγαθά αυτού του ανθρώπου.”
έλεγε. Και ο Αγγελιοφόρος του Αλλάχ
“Ω Νουμάν, εσύ δεν μας τον χάρισες;”
όταν ρωτήθηκαν, ο Νουέιμαν είπε:
“Ω Αγγελιοφόρε του Θεού, δεν είχα χρήματα μαζί μου όταν το πήρα. Ήθελα να φας κι εσύ από αυτό, γι’ αυτό το πήρα και το έφερα.”
Και τότε ο Αγγελιοφόρος του Θεού γελούσε και του έδινε τα χρήματά του.
Αυτά είναι χαριτωμένα αστειάκια.
Είναι επιτρεπτό να κάνουμε τέτοιου είδους αστεία κατά καιρούς, αρκεί να μην ξεπερνούν τα όρια και να μην βλάπτουν κανέναν. Ο Προφήτης (ειρήνη σ’ αυτόν) ενέκρινε τα λίγα και καλοσχεδιασμένα αστεία. Ωστόσο, πρέπει να αποφεύγεται η συνεχής επανάληψη των αστείων. Υπάρχουν ορισμένα επιτρεπτά πράγματα που, αν επαναλαμβάνονται συνεχώς, μπορούν να μετατραπούν σε αμαρτία.
Απαγορεύεται η πλάκα που προκαλεί ταλαιπωρία, δυσφορία και ενόχληση.
Τα αστεία που έκανε ο Προφήτης (ειρήνη σ’ αυτόν) και οι σύντροφοί του ήταν αστεία που δεν ήταν προσβλητικά ούτε ψεύτικα. Τέτοια αστεία αυξάνουν την αγάπη μεταξύ των ανθρώπων.
Ωστόσο, όπως σε κάθε πράγμα, έτσι και στο αστείο δεν πρέπει να το παρακάνουμε.
Τα αστεία με τα χέρια και τα αστεία που γίνονται με θανατηφόρα, τραυματικά όργανα απαγορεύονται, επειδή μπορεί να είναι επικίνδυνα.
“Όποιος κι αν πει στον αδελφό του -ακόμα κι αν είναι αδελφός από την ίδια μητέρα και τον ίδιο πατέρα-
(για εκφοβισμό)
αν τον σημαδέψει με σίδερο, οι άγγελοι τον καταριούνται μέχρι να τον εγκαταλείψει.”
“Κανείς από εσάς να μην
(θρησκεία)
να μην σημαδεύει τον αδελφό του με όπλο. Διότι αυτός που σημαδεύει δεν ξέρει μήπως ο Σατανάς του γλιστρήσει το όπλο από το χέρι και χτυπήσει τον άνθρωπο που σημαδεύει, και γι’ αυτό κυλήσει σε μια τρύπα από την κόλαση.”
(Ριγιαζ ας-Σαλιχίν, ΙΙΙ/293).
Η πειραχτική διάθεση και η παιχνιδιάρικη συμπεριφορά του συζύγου προς τη σύζυγό του επιδοκιμάζεται, ακόμη και ενθαρρύνεται, καθώς αυξάνει την αγάπη μεταξύ τους.
(Αμπού Νταβούντ, Εντέμπ, 84, 85, 149; Ιμπν Μάτζε, Τζιχάντ, 40; Αχμέντ μπιν Χανμπέλ, ΙΙ/352, 364, 3/67, 5/32).
Επιπλέον, το να μιλάς με ειρωνεία, ακόμη και αν είναι με διάθεση αστεϊσμού, δεν είναι θρησκευτικά αποδεκτό.
Αποτελεί αδικία τόσο προς τους ανθρώπους όσο και προς τον Θεό. Με ειρωνική στάση, ενώ γνωρίζει ότι είναι κακό.
“Τι ωραία που έγινε!”
σαν να λέμε. Πρέπει να αποφεύγονται οι ειρωνικές στάσεις και οι ειρωνικές ομιλίες.
Κάντε κλικ εδώ για περισσότερες πληροφορίες:
– Το ψέμα είναι αμαρτία· αλλά τι πρέπει να κάνουμε όταν βρισκόμαστε σε δύσκολη θέση; …
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
