Η ανάγκη νομιμοποιεί το απαγορευμένο; Στο Ισλάμ, μπορεί να υπάρξει περίπτωση να παραμεληθεί μια υποχρεωτική πράξη (φαρζ) για χάρη μιας απαγορευμένης (χαράμ) ή να γίνει μια απαγορευμένη πράξη για χάρη μιας υποχρεωτικής; Αν ναι, σε ποιες περιπτώσεις;

Απάντηση

Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,


Χαλάλ,

Είναι οτιδήποτε δεν απαγορεύεται από τη θρησκεία, δηλαδή επιτρέπεται να γίνεται ή να καταναλώνεται. Όπως η δήλωση του Αλλάχ και του Αποστόλου του (ειρήνη ας είναι επ’ αυτού) ότι κάτι είναι χαλάλ (επιτρεπτό) ή ότι η πράξη του δεν αποτελεί αμαρτία, δείχνει ότι η πράξη αυτή είναι χαλάλ, έτσι και η απουσία αποδείξεως ότι μια πράξη ή κάτι απαγορεύεται, δείχνει ότι είναι χαλάλ. Διότι η αρχή στα πράγματα είναι η επιτρεπτότητά τους. Συνεπώς, οτιδήποτε δεν αντιτίθεται σε σαφή θρησκευτική διάταξη, απαγόρευση ή αρχή, είναι χαλάλ, νόμιμο.


Χαράμ,

Ως θρησκευτικός όρος, είναι η πράξη που ο Θεός και ο Προφήτης (ειρήνη σ’ αυτόν) απαγόρευσαν ρητά και κατηγορηματικά, με αδιάσειστα στοιχεία. Αν η απαγόρευση είναι σαφής και κατηγορηματική, με σαφή και αδιάσειστα στοιχεία, τότε η πράξη είναι χαράμ (απαγορευμένη). Αν η απαγόρευση είναι πιο ελαστική, με πιο ήπιο ύφος ή με πιο αδύναμα στοιχεία, τότε η πράξη είναι μακρούχ (αποδοκιμαστέα).

Ο Θεός, ο Παντοδύναμος, έχει επιτρέψει (χαλάλ) ό,τι είναι καλό, καθαρό και ωφέλιμο για την ανθρώπινη υγεία, και έχει απαγορεύσει (χαράμ) ό,τι είναι κακό, βρώμικο και επιβλαβές. Η εξουσία να απαγορεύει ανήκει αποκλειστικά στον Θεό. Στο Κοράνι αναφέρεται:


«Πες: Ποιος απαγόρευσε τα καλά πράγματα που ο Αλλάχ δημιούργησε για τους δούλους Του και τις αγνές τροφές; Πες: Αυτά ανήκουν στους πιστούς στη ζωή του κόσμου τούτου, και ιδιαίτερα την ημέρα της Ανάστασης. Έτσι εξηγούμε τα σημεία για όσους καταλαβαίνουν.»

(Αλ-Α’ράφ, 7/36)

Έχει διαταχθεί. Ο Προφήτης, με βάση το Κοράνι και τις γνώσεις που έλαβε από τον Αλλάχ εκτός του Κορανίου, απαγόρευσε ορισμένα πράγματα. Ωστόσο, επειδή το έκανε υπό την επίβλεψη του Αλλάχ, θεωρείται ότι το απαγόρευσε ο Αλλάχ. Επομένως, το να ονομάζεις αμαρτία αυτό που ο Αλλάχ έχει επιτρέψει και να ονομάζεις επιτρεπτό αυτό που ο Αλλάχ έχει απαγορεύσει είναι απιστία.

Όπως πρέπει να αποφεύγονται τα απαγορευμένα και τα μέσα που οδηγούν σε αυτά, έτσι συνιστάται να απέχουμε και από τις πράξεις και τα κέρδη που εγείρουν υποψία αμαρτίας. Ο Προφήτης (ειρήνη σ’ αυτόν) είπε:


«Το αμαρτωλό είναι ξεκάθαρο, και το επιτρεπτό είναι ξεκάθαρο. Υπάρχουν όμως και αμφίβολα πράγματα ανάμεσά τους. Όποιος αποφεύγει τα αμφίβολα, προστατεύει τη θρησκεία του.»

(βλ. Μπουχάρι, Ιμάν 39, Μπουγιού’ 2; Μουσλίμ, Μουσάκατ 107, 108)

Η καλή πρόθεση, οι έμμεσες οδοί και τα μέσα για την διάπραξη του απαγορευμένου και την επίτευξη του απαγορευμένου δεν καθιστούν το απαγορευμένο επιτρεπτό.

Ωστόσο, σε περίπτωση ανάγκης, τα απαγορευμένα επιτρέπονται.

Στο Κοράνι,


«Πες: Σ’ ό,τι μου έχει αποκαλυφθεί, δεν βρίσκω τίποτα που να απαγορεύεται να το φάει κανείς, εκτός από ψοφίμι, χυμένο αίμα, χοιρινό κρέας –που είναι ακάθαρτο– ή ζώο που έχει σφαχτεί στο όνομα κάποιου άλλου εκτός από τον Αλλάχ, με αμαρτωλό τρόπο. Κι όποιος αναγκαστεί να φάει κάτι από αυτά, χωρίς να βλάψει κανέναν και χωρίς να παραβεί τα όρια, ας ξέρει πως ο Κύριός του είναι Συγχωρητής και Ελεήμων.»

(Αλ-Αν’άμ, 6/145)


παρακαλείται.


Η απόδοση συντρόφου στον Θεό,

Η βλασφημία και η διχόνοια συγκαταλέγονται στις μεγαλύτερες αμαρτίες, στις κορυφαίες απαγορευμένες πράξεις. Ο Αλλάχ δεν συγχωρεί αυτές τις αμαρτίες αν ο άνθρωπος δεν μετανοήσει. Η αφαίρεση ανθρώπινης ζωής είναι επίσης μια μεγάλη αμαρτία. Στο Κοράνι αναφέρεται ότι η αδικαιολόγητη αφαίρεση ζωής ισοδυναμεί με τη δολοφονία ολόκληρης της ανθρωπότητας. Όπως η αφαίρεση ανθρώπινης ζωής είναι απαγορευμένη, έτσι και η απόκτηση περιουσίας με αθέμιτα μέσα είναι απαγορευμένη. Στο Κοράνι αναφέρεται:


«Ω εσείς που πιστεύετε! Μην καταναλώνετε τα αγαθά σας μεταξύ σας με άδικο τρόπο, εκτός αν πρόκειται για εμπόριο με αμοιβαία συναίνεση.»



Μην τρώτε. Και μην αυτοκτονείτε. Σίγουρα ο Αλλάχ θα σας ελεήσει.”

(Νίσα, 4/29)

Στο Ισλάμ, όπως η μοιχεία είναι αμαρτία, έτσι και οι λόγοι, οι πράξεις και οι συμπεριφορές που οδηγούν σε μοιχεία είναι αμαρτωλές. Στο Κοράνι,


«Μην πλησιάζετε την πορνεία, διότι είναι αισχρή και κακή πράξη.»

(Ισραήλ, 17/32)

Ορίζεται. Η τοκογλυφία, η αισχροκέρδεια και η παράνομη ιδιοποίηση ξένης περιουσίας απαγορεύονται. Στο Κοράνι.

«Ο Θεός επέτρεψε το εμπόριο και απαγόρευσε την τοκογλυφία.»

Απαγορεύεται. Όπως η μαντεία και η αναζήτηση μαντείας, η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών είναι αμαρτία, έτσι και ο τζόγος, η απόκτηση κέρδους μέσω τζόγου, η συμμετοχή σε λαχειοφόρους αγορές, αθλητικά στοιχήματα, λόττο, κοινά στοιχήματα κ.λπ. τυχερά παιχνίδια είναι επίσης αμαρτία. Εκτός από τον τζόγο, τα αλκοολούχα ποτά και τα ναρκωτικά, που προκαλούν πολλές υλικές και ηθικές βλάβες σε άτομα, οικογένειες και κοινωνία, έχουν επίσης απαγορευτεί.

Εκτός από αυτά, είναι αμαρτία να παραμελούνται οι υποχρεωτικές θρησκευτικές πράξεις όπως η προσευχή, η νηστεία, το προσκύνημα, η ελεημοσύνη· να αψηφούνται οι γονείς, να κλέβει κανείς, να λέει ψέματα, να δίνει ψευδή μαρτυρία, να συκοφαντεί, να καταπιέζει, να προδίδει την εμπιστοσύνη, να δωροδοκεί και να δωροδοκείται, να εξαπατά στις μετρήσεις και στα ζυγίσματα, να σπαταλά, να κουτσομπολεύει, να διαδίδει φήμες, να καταχράται την περιουσία των ορφανών.

Στις ισλαμικές διατάξεις, κάθε θέμα έχει τη δική του θέση και αξία. Επομένως, εκτός από περιπτώσεις ανάγκης, καμία υποχρεωτική πράξη δεν παραλείπεται και καμία απαγορευμένη πράξη δεν διαπράττεται. Ωστόσο, σε περιπτώσεις ανάγκης, επιτρέπονται. Το τι και πότε συνιστά ανάγκη εξαρτάται από συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Κάντε κλικ εδώ για περισσότερες πληροφορίες:

ΑΝΑΓΚΗ…


Με χαιρετισμούς και ευχές…

Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις

Τελευταίες Ερωτήσεις

Ερώτηση της ημέρας