– Υπάρχει ένα εικονικό νόμισμα που ονομάζεται Bitcoin και κερδίζει όλο και περισσότερη δημοτικότητα. Η εικονική φύση του και η ευκολία με την οποία υπόκειται σε κερδοσκοπία με προβληματίζουν. Ποια είναι η άποψή σας και η αιτιολόγησή σας σχετικά με το αν είναι χαλάλ;
– Είναι επιτρεπτό (σύμφωνα με το Ισλάμ) να αγοράζω, να πουλάω και να κατέχω (ως επένδυση, παρόμοια με την κατοχή χρυσού) το bitcoin, ένα ψηφιακό νόμισμα που εμφανίστηκε το 2009, δεν έχει κεντρική διαχείριση και υπάρχουν πολλές αντικρουόμενες απόψεις γι’ αυτό;
Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Για να είναι νόμιμο ένα νόμισμα, πρέπει να μπορεί να ανταλλάσσεται μεταξύ των χρηστών ή να έχει μια ιδιότητα που να εμπνέει εμπιστοσύνη στους χρήστες όσον αφορά την προέλευσή του, και να είναι γενικά αποδεκτό ως μέτρο αξίας.
Σε αυτό το σημείο, το σημαντικό ζήτημα είναι εάν το μέσο ανταλλαγής, γνωστό ως χρήμα, περιέχει από τη φύση του, δηλαδή στη μορφή παραγωγής, στα στάδια κυκλοφορίας και στην ιδιότητα της συναλλαγής, μεγάλη αβεβαιότητα (garar), εάν χρησιμοποιείται ως μέσο εξαπάτησης (tağrir) και εάν συμβάλλει στον αδικαιολόγητο και αβάσιμο πλουτισμό μιας συγκεκριμένης ομάδας.
Κάθε ψηφιακό/κρυπτονομίσμα, που έχει εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια και έχει πολλές παραλλαγές, πρέπει να αξιολογείται σύμφωνα με τις παραπάνω γενικές αρχές.
Σύμφωνα με αυτό.
ψηφιακές πρακτικές που ενέχουν σοβαρές αβεβαιότητες, υψηλό κίνδυνο εξαπάτησης και απάτης, επομένως δεν παρέχουν καμία εγγύηση και οδηγούν σε αδικαιολόγητο και αβάσιμο πλουτισμό ορισμένων ομάδων, όπως οι πρακτικές που είναι γνωστές στο κοινό ως αλυσιδωτές πυραμίδες.
Η χρήση κρυπτονομισμάτων δεν είναι επιτρεπτή.
.
Προεδρία Θρησκευτικών Υποθέσεων
Σημείωση:
Στις 7 Μαρτίου 2020, το Εργαστήριο Κρυπτονομισμάτων από την Άποψη της Χαλάλ Χρηματοδότησης
Η Έκθεση Συμπερασμάτων και Αξιολόγησης έχει ως εξής:
1. Στην ισλαμική χρηματοδότηση, το κριτήριο για τα χρήματα είναι η σταθερότητα της αξίας και η αποδοχή τους. Για το λόγο αυτό, πρέπει να υπάρχει ένας εγγυητής πίσω από τα χρήματα. Ο εγγυητής μπορεί να είναι η κοινωνία, το κράτος που την εκπροσωπεί, κάποιος άλλος θεσμός ή ακόμα και το ίδιο το σύστημα στο οποίο βασίζονται τα χρήματα. Το κριτήριο για το τι χρησιμοποιείται ως χρήμα δεν είναι η πρώτη ύλη του, αλλά η συνήθεια των ανθρώπων, δηλαδή η αποδοχή και η κυκλοφορία ενός πράγματος ως χρήματος. Αφού πληρούνται τα παραπάνω κριτήρια, δεν υπάρχει διαφορά αν το χρήμα είναι αγαθό, μέταλλο, χαρτί, λογιστικό, ηλεκτρονικό ή κρυπτονόμισμα. Το αν κάτι έχει εσωτερική/πραγματική αξία δεν επηρεάζει την ιδιότητά του ως χρήματος. Πράγματι, ούτε το Κοράνι ούτε η Σούννα δίνουν ορισμό ή καθορισμό του τι είναι χρήμα.
2. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σχεδόν όλα τα χρήματα που κυκλοφορούν, από τα χαρτονομίσματα και μετά, είναι εικονικά ή λογιστικά. Επειδή δεν περιέχουν εγγενή αξία, όπως τα κέρματα, είναι πιο ευάλωτα σε χειραγώγηση, απάτες και διακυμάνσεις πέρα από την πραγματική τους αξία. Γι’ αυτό, ενώ διεξάγονται έρευνες για τρόπους διατήρησης της σταθερότητας και της αξιοπιστίας του χρήματος, θα πρέπει παράλληλα να προειδοποιείται η κοινωνία και οι εμπλεκόμενοι φορείς για τις αδυναμίες των νέων νομισμάτων, όπως τα κρυπτονομίσματα, και τις πιθανές ζημιές που μπορεί να προκαλέσουν.
3. Οι περισσότερες μελέτες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα για τα κρυπτονομίσματα επικεντρώνονται στο πιο διαδεδομένο, το Bitcoin. Ωστόσο, υπάρχουν και κρυπτονομίσματα που λειτουργούν με εντελώς διαφορετική βάση, αλλά και πάλι με τεχνολογία blockchain. Είναι σημαντικό οι μελέτες να εξετάζουν τα κρυπτονομίσματα ως σύνολο.
4. Στις υπάρχουσες αξιολογήσεις και φετφάδες δεν γίνεται αναφορά στην τεχνολογία blockchain στην οποία βασίζονται αυτά τα νομίσματα, ή αναφέρεται σαν να είναι όλες οι κρυπτονομίσματα και η τεχνολογία στην οποία βασίζονται, ακατάλληλες λόγω των αναφερόμενων αρνητικών στοιχείων. Στις μελλοντικές μελέτες, η εστίαση σε αυτήν την τεχνολογία θα δώσει πιο ρεαλιστικά αποτελέσματα.
5. Τα κρυπτονομίσματα και η τεχνολογία στην οποία βασίζονται αποτελούν κοινό πεδίο μελέτης διαφόρων επιστημονικών κλάδων, όπως η οικονομία, η χρηματοοικονομία, η πληροφορική, η μηχανική, πέρα από τις ηθικές και θρησκευτικές πτυχές του θέματος. Επομένως, οι αξιολογήσεις και/ή οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται από επιτροπές που θα συγκροτούνται από ειδικούς από τους σχετικούς κλάδους.
6. Η χρήση των κρυπτονομισμάτων ως “χρήμα” στην παρούσα μορφή τους δεν φαίνεται να είναι σύμφωνη με τις αρχές της ισλαμικής χρηματοδότησης, λόγω των υφιστάμενων ή πιθανών αρνητικών επιπτώσεων, ωστόσο αυτό δεν οφείλεται στην τεχνολογία blockchain στην οποία βασίζονται. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να επιδιωχθεί η μέγιστη δυνατή αξιοποίηση της τεχνολογίας blockchain, καθώς και άλλων χρηματοοικονομικών τεχνολογιών, στον τομέα της ισλαμικής χρηματοδότησης.
7. Παρόλο που τα κρυπτονομίσματα έχουν ορισμένα μειονεκτήματα, ενέχουν επίσης αρνητικές πτυχές όπως η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η χρηματοδότηση παράνομων δομών, ο υψηλός κίνδυνος λόγω αβεβαιότητας, η ανωνυμία των κατόχων χρημάτων και η έλλειψη νομικής βάσης.
8. Η παραγωγή ψηφιακών νομισμάτων συνεπάγεται υψηλό κόστος. Η εγκατάσταση των επεξεργαστών και των υπολογιστών που απαιτούνται για αυτή τη δραστηριότητα, η οποία μεταφορικά ονομάζεται «εξόρυξη», είναι δαπανηρή, ενώ η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας είναι πολύ μεγάλη. Επιπλέον, η παραγωγή γίνεται σταδιακά δυσκολότερη και απαιτεί πολύ χρόνο. Αυτό το ζήτημα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στις αξιολογήσεις που αφορούν τα κρυπτονομίσματα.
9. Τα κρυπτονομίσματα φυλάσσονται σε κρυπτογραφημένο ηλεκτρονικό πορτοφόλι. Επομένως, σε περίπτωση που ξεχαστεί ο κωδικός πρόσβασης ή αν αυτός υποκλαπεί από τρίτους, η πρόσβαση στα χρήματα καθίσταται αδύνατη. Ομοίως, δεν υπάρχει ακόμη κανονισμός σχετικά με τη μεταβίβαση των χρημάτων στους κληρονόμους σε περίπτωση θανάτου του κατόχου. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί αντίθετο με τον σκοπό της προστασίας της περιουσίας από νομικής άποψης.
10. Λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις επί του θέματος, συμπεραίνεται ότι τα κρυπτονομίσματα είναι κατ’ αρχήν επιτρεπτά (χάλαλ), ωστόσο ορισμένοι ερευνητές του ισλαμικού δικαίου, λαμβάνοντας υπόψη τους προαναφερθέντες κινδύνους, τα θεωρούν απαγορευμένα (χαράμ) επειδή είναι βέβαιο ή πολύ πιθανό να οδηγήσουν σε αρνητικές συνέπειες, εμπίπτοντας στην κατηγορία των θεμάτων που πρέπει να αποφεύγονται (sedd-i zerai). Εάν αυτές οι αρνητικές συνέπειες εξαλειφθούν ή ελαχιστοποιηθούν, δεν θα υπάρξει κανένα εμπόδιο για την επιτρεπτότητά τους.
11. Τέλος, είναι απαραίτητο να διοργανωθούν εκτενέστερα επιστημονικά συνέδρια, όχι μόνο για πολλούς τομείς της χρηματοοικονομικής τεχνολογίας, αλλά και ειδικά για αυτό το θέμα, με ιδιαίτερη έμφαση σε ζητήματα όπως η τεχνολογία των κρυπτονομισμάτων, η φύση τους (αγαθό, αξία, χρήμα) και η έκταση των κερδοσκοπικών προβλημάτων που προκύπτουν από τη χρήση τους.
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
