Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Η πρακτική κατά την οποία οι γονείς παντρεύουν τα παιδιά τους πριν από την εφηβεία -σε ορισμένες περιοχές, με προφορικές συμφωνίες και αμοιβαίες υποσχέσεις- ονομάζεται “beşik kertmesi”.
Ας συνοψίσουμε τη θέση της σαρία και την πρακτική της όσον αφορά τον γάμο ανηλίκων – χωρίς να τους δίνεται δικαίωμα επιλογής:
1. Όχι όλοι οι νομικοί, αλλά ορισμένοι νομικοί,
“Τα παιδιά μπορούν να παντρευτούν από τους γονείς τους πριν φτάσουν στην εφηβεία.”
Ωστόσο, αυτοί επίσης έθεσαν ορισμένες προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται από τους κηδεμόνες και τα άτομα που παντρεύονται, και σε περίπτωση μη εκπλήρωσης αυτών των προϋποθέσεων, έδωσαν στον δικαστή ή στο παιδί -όταν φτάσει στην εφηβεία- το δικαίωμα να ακυρώσει τη σύμβαση.
Η νομιμότητα του γάμου ενός παιδιού σε νεαρή ηλικία από τον κηδεμόνα του,
“Ο γάμος της Αίσα με τον Προφήτη, κατόπιν συμφωνίας του πατέρα της, πριν φτάσει στην εφηβεία”
Βασίζεται στο παράδειγμά του και στις παραδόσεις των Αράβων επί του θέματος. Ωστόσο, το πρόσωπο που παντρεύεται εδώ είναι ο Κύριός μας, ο Έλεος των Κόσμων (ειρήνη σε αυτόν), η περίπτωσή του είναι εξαιρετική και, όταν γυναίκες και κορίτσια που είχαν παντρευτεί με κάποιον χωρίς τη θέλησή τους κατέφευγαν σε αυτόν, εκείνος πάντα ακύρωνε το γαμήλιο συμβόλαιο, τερμάτιζε το γάμο.
2. Υπάρχουν ισλαμιστές νομομαθείς που δεν θεωρούν θεμιτό να παντρεύονται ανήλικοι με την έγκριση των κηδεμόνων τους.
Και η Οθωμανική Αυτοκρατορία, η οποία εφάρμοζε τη σαρία, υιοθέτησε και κωδικοποίησε αυτή τη νομολογική ερμηνεία στον τελευταίο Οικογενειακό Κώδικα που θέσπισε (άρθρο 7) και την εφάρμοσε στα δικαστήρια που υπάγονταν στο χαλιφάτο. Μια απλοποιημένη περίληψη της αιτιολογικής έκθεσης σχετικά με το εν λόγω άρθρο του νόμου έχει ως εξής:
“Επειδή οι τέσσερις ιμάμηδες των τεσσάρων σουνιτικών σχολών θεωρούσαν επιτρεπτό και έγκυρο τον γάμο ανήλικων κοριτσιών και αγοριών με την συγκατάθεση των κηδεμόνων τους, η πρακτική ακολουθούσε αυτή την άποψη. Στην εποχή μας, όμως, η κατάσταση έχει αλλάξει, και είναι απαραίτητο να υιοθετηθεί μια νέα μέθοδος. Στην εποχή μας, όπου ο αγώνας για επιβίωση έχει ενταθεί, το πρωταρχικό καθήκον των κηδεμόνων δεν είναι να παντρεύουν τα ανήλικα παιδιά τους, αλλά να τα αναθρέψουν με καλή εκπαίδευση και διαπαιδαγώγηση. Πολλοί κηδεμόνες που παραμελούν αυτό το καθήκον, παντρεύουν τα παιδιά τους είτε για να πάρουν προίκα, είτε για να δουν τα εγγόνια τους, είτε για να αποκτήσουν μια καλή κληρονομιά, θεμελιώνοντας την καταστροφή τους με έναν γάμο. Οι περισσότεροι από αυτούς τους γάμους μοιάζουν με νεκρό παιδί από την πρώτη μέρα. Αρκεί να κοιτάξει κανείς τόσο τα βιβλία της φικχ όσο και τα αρχεία των δικαστηρίων για να καταλάβει πόσοι και πόσοι είναι οι εκπληκτικοί αυτοί γάμοι. Ο Αμπού Μπακρ αλ-Ασάμ και ο Ιμπν Σουμπρούμα, και οι δύο μεγάλοι μουτζαχίντ, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παιδιά δεν έχουν ανάγκη από γάμο και ότι στο μέλλον –ιδίως σύμφωνα με τις ιεραρχικές απόψεις που δεν επιτρέπουν την ακύρωση– δεσμεύουν την ελευθερία τους…”
“Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να παντρεύει ανηλίκους.”
έχουν εκφράσει τη νομική τους άποψη. (Σύμφωνα με αυτούς τους νομομαθείς, το περιστατικό με την Αίσα αφορά αποκλειστικά τον Προφήτη μας και δεν μπορεί να επεκταθεί σε άλλους.) Οι καταστροφικές δοκιμασίες που έχουν προκύψει εδώ και αιώνες επιβεβαιώνουν τις νομικές απόψεις αυτών των ιμάμηδων. Για αυτούς τους λόγους, το άρθρο 7 του νόμου έχει διατυπωθεί σύμφωνα με τις νομικές απόψεις αυτών των δύο προσωπικοτήτων.”
Αν η Οθωμανική Αυτοκρατορία δεν είχε καταρρεύσει, αυτός ο νόμος θα ίσχυε στη χώρα της· δηλαδή, κανείς δεν θα μπορούσε να παντρεύει ανηλίκους σύμφωνα με τη σαρία. Πράγματι, αυτή είναι η πρακτική και στις ισλαμικές χώρες που ρυθμίζουν τους οικογενειακούς νόμους σύμφωνα με τη σαρία.
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
