– Είναι επιτρεπτό να καταθέτει κανείς χρήματα σε λογαριασμούς ταμιευτηρίου με την ονομασία «ειδικός τρεχούμενος λογαριασμός/τρεχούμενος λογαριασμός» που ανοίγονται σε τράπεζες συμμετοχικού τύπου;
– Στις τράπεζες που λειτουργούν με βάση το σύστημα της συμμετοχής στα κέρδη/ζημιές, υπάρχουν λογαριασμοί που δεν βασίζονται σε αυτήν την αρχή, δηλαδή δεν υπάρχει συμμετοχή σε κέρδος ή ζημία, αλλά απλώς κατάθεση και ανάληψη χρημάτων όποτε επιθυμεί ο πελάτης. Αυτοί οι λογαριασμοί ονομάζονται “ειδικοί τρεχούμενοι λογαριασμοί” ή “τρεχούμενοι λογαριασμοί”. Δεν επιθυμώ κέρδος ή ζημία, απλώς θέλω τα χρήματά μου να παραμείνουν εκεί. Θέλω να παραμείνουν εκεί κυρίως για διαδικτυακές αγορές, πληρωμές λογαριασμών κ.λπ., και για να αποφεύγω τις συναλλαγές με άλλες τράπεζες που χρεώνουν τόκους.
– Σε μια απάντηση που βρήκα στο διαδίκτυο σε παρόμοια ερώτηση, άκουσα ότι η κατάθεση και η διατήρηση χρημάτων με αυτόν τον τρόπο ονομάζεται “σούφτετζε” και θεωρείται αποτρεπτικό (μακρούχ) από θρησκευτική άποψη. Είναι αυτό επιτρεπτό; Υπάρχει κάποια θρησκευτική ένσταση;
Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Ναι, επιτρέπεται, δεν υπάρχει θρησκευτική αντίρρηση.
Πρωτίστως, ας αναφέρουμε ότι,
Οι τράπεζες που λειτουργούν με βάση την αρχή της συμμετοχής (συνεργατικές τράπεζες) ενεργούν σύμφωνα με τις φετφάδες (θρησκευτικές αποφάσεις) που λαμβάνουν από τα Συμβούλια Φετφά, σύμφωνα με το Ισλαμικό δίκαιο.
Λογαριασμοί που ανοίγονται σε τράπεζες συμμετοχικού κεφαλαίου από φυσικά ή νομικά πρόσωπα, οι οποίοι μπορούν να αναληφθούν εν όλω ή εν μέρει ανά πάσα στιγμή και για τους οποίους δεν καταβάλλεται τόκος ή κέρδος.
ειδικός τρεχούμενος λογαριασμός
ονομάζεται.
Οι κάτοχοι λογαριασμών, ανοίγοντας έναν ειδικό τρεχούμενο λογαριασμό, απαλλάσσονται από το άγχος της προστασίας των χρημάτων τους από κλοπή, απώλεια κ.λπ., αποκτώντας τη δυνατότητα να τα αποθηκεύουν σε ασφαλές μέρος.
Λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο της σύμβασης τρεχούμενου λογαριασμού και τον σκοπό που επιδιώκουν τα μέρη με τη σύναψη της σύμβασης, έχουν διατυπωθεί διάφορες απόψεις σχετικά με τη νομική φύση των τρεχούμενων λογαριασμών. Η πρώτη από αυτές τις απόψεις είναι ότι η σύμβαση τρεχούμενου λογαριασμού δεν αναφέρεται στα κλασικά κείμενα.
μια νέα συμφωνία
; δεύτερον,
εγγύηση
; και το τρίτο είναι
δάνειο
είναι όπως είναι.
Σύμφωνα με την πλειοψηφία των σύγχρονων ισλαμιστών νομικών, η σύμβαση του ειδικού τρεχούμενου λογαριασμού
από το δάνειο
(δανεικός) i
είναι μια μορφή δανείου. Ο ιδιοκτήτης κεφαλαίου (καταθέτης) δίνει δάνειο (χρέος) στην τράπεζα όταν καταθέτει τα χρήματά του.
Δεν υπάρχει πρόβλημα με τη σύμβαση δανεισμού, εφόσον δεν επιβαρύνεται με τόκους.
Πράγματι, ο Ζουμπαϊρ ιμπν Αββάμ (ο Θεός να τον ευλογεί), ένας από τους συντρόφους του Προφήτη, έλεγε σε όσους ήθελαν να του εμπιστευτούν τα χρήματά τους:
«Δεν μπορώ να δεχτώ χρήματα ως παρακαταθήκη, αλλά αν τα δώσετε ως δάνειο, τότε ναι. Γιατί φοβάμαι μήπως τα χρήματά σας χαθούν», έλεγε.
(Ιμπν Χατζάρ, Φατχ αλ-Μπάρι, 6/227)
Έτσι, εκείνος αξιοποιούσε τα δανεισμένα χρήματα στις εμπορικές του δραστηριότητες για να αποκομίζει κέρδος, ενώ οι δανειστές επωφελούνταν από το γεγονός ότι τα χρήματά τους ήταν ασφαλισμένα σε ένα ασφαλές μέρος.
Δεν υπάρχει καμία αναφορά από εκείνη την περίοδο που να υποδηλώνει ότι η πρακτική του Χαζράτ Ζουμπαϊρ (ρα) δεν ήταν επιτρεπτή.
Σύμφωνα με τα πρότυπα AAOIFI, δηλαδή τα Πρότυπα Χρηματοδότησης Χωρίς Τόκους, οι διατάξεις σχετικά με το σούφτετζε στο δάνειο έχουν ως εξής:
Η επιβολή όρου ότι η αποπληρωμή του δανείου θα πραγματοποιείται σε τόπο διαφορετικό από τον τόπο σύναψης της σύμβασης, με σκοπό να διευκολυνθεί ο δανειζόμενος, δεν λαμβάνει υπόψη εάν ο δανειστής ωφελείται από αυτό.
Επιτρέπεται.
Αφηγήσεις που μεταφέρθηκαν από τους Σαχάμπα (ρα),
(Ιμπν Αμπί Σέιμπα, Μουσάννεφ, 6/279; Μπεϊχάκι, Σουνέν αλ-Κούμπρα, 5/352172)
δείχνει ότι είναι επιτρεπτό να ορίζεται η αποπληρωμή του δανείου σε τόπο διαφορετικό από τον τόπο σύναψης της σύμβασης.
Είναι μία από τις απόψεις που γίνονται αποδεκτές στις σχολές σκέψης Μαλίκι και Χανμπαλί.
Η προϋπόθεση ότι η αποπληρωμή του δανείου θα γίνει εκτός του τόπου σύναψης της σύμβασης, γενικά ωφελεί (εξυπηρετεί) και τις δύο πλευρές της σύμβασης χωρίς να προκαλείται καμία ζημία. Υπάρχει μάλιστα και ανάγκη γι’ αυτό. Η ισλαμική θρησκεία δεν απαγορεύει τις ωφέλειες (εξυπηρετήσεις) όπου δεν υπάρχει καμία ζημία, αλλά τις θεωρεί θεμιτές και απαγορεύει τα επιβλαβή πράγματα.
Η αποπληρωμή του δανείου σε άλλο τόπο συνεπάγεται αμοιβαίο όφελος και αλληλοβοήθεια μεταξύ των μερών. Αυτή η κατάσταση αξιολογείται στο πλαίσιο της αμοιβαίας βοήθειας (συνεργασίας) μεταξύ των μερών.
Στον τομέα των συναλλαγών, ο κανόνας είναι η επιτρεπτότητα· δηλαδή, κάθε συναλλαγή/νομική εμπορική σχέση για την οποία δεν υπάρχει καμία ένδειξη απαγόρευσης θεωρείται ελεύθερη. Δεν υπάρχει καμία ρητή ή έμμεση νομική απόδειξη (νασσ) που να υποδεικνύει ότι η προϋπόθεση πληρωμής του χρέους σε τόπο διαφορετικό από τον τόπο σύναψης της σύμβασης είναι απαγορευμένη.
Επομένως, η απόφαση σε αυτό το ζήτημα πρέπει να θεωρηθεί επιτρεπτή.
(AAOIFI, Πρότυπα Χρηματοδότησης Χωρίς Τόκους, 520)
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
