Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Ας δηλώσουμε ότι μια τέτοια σκέψη και προσέγγιση σίγουρα δεν ταιριάζει σε έναν μουσουλμάνο. Η θρησκεία μας απαγορεύει να προκαλέσουμε την παραμικρή βλάβη σε οποιονδήποτε άνθρωπο, είτε είναι μουσουλμάνος είτε άπιστος, και το…
“παραβίαση των δικαιωμάτων του άλλου”
να εισέλθει σε αυτό και θεώρησε μια τέτοια πράξη ως μια από τις μεγαλύτερες αμαρτίες.
Την αληθινή δικαιοσύνη ο Αλλάχ την αναφέρει στο Κοράνι,
να κυβερνάς με δικαιοσύνη, χωρίς να κάνεις διακρίσεις μεταξύ των ανθρώπων, να προστατεύεις τα δικαιώματα των ανθρώπων, να μην ανέχεσαι ποτέ την καταπίεση, να παίρνεις το μέρος του αδικημένου ενάντια στον καταπιεστή και να τείνεις χείρα βοηθείας σε όσους έχουν ανάγκη.
Αυτή η δικαιοσύνη απαιτεί την προστασία των δικαιωμάτων και των δύο πλευρών όταν πρέπει να ληφθεί μια απόφαση, την πολύπλευρη αξιολόγηση των γεγονότων, την αμερόληπτη σκέψη, την αμεροληψία, την ισότητα, την ειλικρίνεια, την ανεκτικότητα, τη συμπόνια και τη φιλανθρωπία. Η έλλειψη ή η υπερίσχυση κάποιου από αυτά τα στοιχεία δυσχεραίνει την εφαρμογή της αληθινής δικαιοσύνης.
Για παράδειγμα, ένα άτομο που δεν μπορεί να αξιολογήσει τα γεγονότα με σύνεση, που παρασύρεται από τον ενθουσιασμό και τα συναισθήματά του, δεν θα μπορέσει να πάρει υγιείς αποφάσεις και θα επηρεαστεί από αυτά τα συναισθήματα. Ωστόσο, ένα άτομο που κρίνει με δικαιοσύνη πρέπει να θέσει στην άκρη όλα τα προσωπικά του συναισθήματα και σκέψεις, να συμπεριφέρεται δίκαια και στις δύο πλευρές που ζητούν τη βοήθειά του, να είναι με το δίκαιο σε κάθε περίπτωση και να μην συμβιβάζεται ποτέ με την ειλικρίνεια και την αλήθεια, σύμφωνα με το ήθος του Κορανίου. Ένα άτομο πρέπει να έχει τέτοιο ήθος που να σκέφτεται την άλλη πλευρά πριν από τα δικά του συμφέροντα, και να είναι δίκαιο ακόμα και αν πρόκειται να υποστεί βλάβη, εάν το δίκαιο είναι με την άλλη πλευρά.
«Ω εσείς που πιστεύετε! Να είστε δίκαιοι μάρτυρες, για χάρη του Θεού, και να διατηρείτε το δίκαιο. Μην αφήνετε το μίσος σας για μια κοινότητα να σας αποτρέψει από τη δικαιοσύνη. Να είστε δίκαιοι. Αυτό είναι πιο κοντά στην ευσέβεια. Να φοβάστε τον Θεό. Σίγουρα ο Θεός γνωρίζει ό,τι κάνετε.»
(Αλ-Μα’ιντα, 5/8)
Όπως αναφέρεται και στο στίχο, ο Θεός γνωρίζει όλα όσα κάνει ο άνθρωπος. Ένας άνθρωπος που φοβάται και σέβεται τον Θεό και γνωρίζει ότι θα λογοδοτήσει την Ημέρα της Κρίσης, κρίνει με δικαιοσύνη για να κερδίσει την ευαρέσκειά Του. Γνωρίζει ότι ο Θεός θα τον ανακρίνει την Ημέρα της Κρίσης για όλα όσα έκανε, για κάθε λέξη που είπε και για κάθε σκέψη που πέρασε από το μυαλό του, και θα λάβει πλήρη ανταπόδοση γι’ αυτά… Γι’ αυτό, αυτό που πρέπει να κάνει ο άνθρωπος για να κερδίσει την ευαρέσκεια του Θεού, να σωθεί από την κόλαση και να απολαύσει τις αιώνιες ευλογίες του Θεού, είναι να ζει την ηθική του Κορανίου με πληρότητα. Για το σκοπό αυτό, κάθε άνθρωπος πρέπει να καταβάλλει ατομική προσπάθεια για να φτάσει σε αυτήν την ηθική, να αφήσει στην άκρη όλες τις εγωιστικές επιθυμίες και τα προσωπικά του συμφέροντα και να υιοθετήσει τη δικαιοσύνη, τη φιλανθρωπία, την ανεκτικότητα, τη συμπόνια και την ειρήνη ως δρόμο του. Ο Θεός περιγράφει λεπτομερώς την αληθινή δικαιοσύνη στο Κοράνι και δηλώνει ότι κάθε είδους διαφωνία θα λυθεί με την τήρηση της δικαιοσύνης. Είναι σαφές ότι σε μια κοινωνία που αποτελείται από δίκαιους ηγέτες και δίκαιους ανθρώπους, κάθε είδους διαφωνία θα λυθεί εύκολα.
Το Κοράνι περιγράφει με πληρότητα τη δικαιοσύνη, υποδεικνύοντας στους πιστούς τη στάση που πρέπει να τηρούν απέναντι στα γεγονότα και τον τρόπο εφαρμογής της. Αυτό αποτελεί τεράστια ευκολία και έλεος από τον Θεό για τους πιστούς. Ως εκ τούτου, οι πιστοί είναι υπεύθυνοι να εφαρμόζουν τη δικαιοσύνη με πληρότητα ανάμεσα στους ανθρώπους, τόσο για να κερδίσουν την ευαρέσκεια του Θεού, όσο και για να ζήσουν μια ειρηνική, ασφαλή και γαλήνια ζωή. Η δικαιοσύνη πρέπει να εφαρμόζεται ισότιμα σε όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από γλώσσα, φυλή ή εθνική καταγωγή. Εξετάζοντας τα γεγονότα που συμβαίνουν στον κόσμο, γινόμαστε μάρτυρες του γεγονότος ότι η δικαιοσύνη μπορεί να εφαρμόζεται με διαφορετικό τρόπο ανάλογα με τον τόπο, τον χρόνο και τα πρόσωπα.
Για παράδειγμα, σε ορισμένες κοινωνίες
Το χρώμα του δέρματος των ατόμων επηρεάζει την απόφαση αυτών που απονέμουν δικαιοσύνη. Δεν δικάζονται με την ίδια απόφαση ένα άτομο με λευκό δέρμα και ένα άτομο με μαύρο δέρμα σε παρόμοιες περιπτώσεις. Σε ορισμένες κοινωνίες η φυλή έχει τεράστια σημασία. Ένα παράδειγμα αυτού είναι η πεποίθηση του Χίτλερ τον περασμένο αιώνα ότι η Άρια φυλή ήταν ανώτερη από τις άλλες φυλές, με αποτέλεσμα να επιθυμεί την εξόντωση εκατομμυρίων ανθρώπων αποκλειστικά λόγω της φυλής τους. Και σήμερα υπάρχουν άνθρωποι που υφίστανται σκληρή και άδικη μεταχείριση λόγω της φυλής και του χρώματος του δέρματός τους. Στις ΗΠΑ και τη Νότια Αφρική, για χρόνια, η μαύρη φυλή αντιμετωπιζόταν ως κατώτερη, ενώ σε πολλές χώρες της Ασίας και της Αφρικής έχουν σημειωθεί πολύ βίαιες διαμάχες εξαιτίας των φυλετικών διαφορών. Ωστόσο, στα εδάφια του Κορανίου, μία από τις σοφίες της δημιουργίας διαφορετικών λαών και φυλών είναι η…
“να γνωριστούν μεταξύ τους”
αναφέρεται ως.
Διαφορετικά έθνη ή φυλές, όλοι υπηρέτες του Θεού, πρέπει να γνωριστούν μεταξύ τους, δηλαδή να μάθουν τις διαφορετικές κουλτούρες, γλώσσες, έθιμα και ικανότητες ο ένας του άλλου. Ο σκοπός της ύπαρξης διαφορετικών φυλών και εθνών δεν είναι η σύγκρουση και ο πόλεμος, αλλά ο πολιτιστικός πλούτος. Αυτή η ποικιλομορφία είναι μια ομορφιά στη δημιουργία του Θεού. Το γεγονός ότι ένας άνθρωπος είναι ψηλότερος, ένας άλλος κοντύτερος, ότι το δέρμα ενός ανθρώπου είναι λευκό και το δέρμα ενός άλλου κίτρινο, δεν δίνει σε αυτόν τον άνθρωπο καμία ανωτερότητα, ούτε μπορεί να χαρακτηριστεί ως μειονέκτημα. Κάθε ένα από αυτά δημιουργήθηκε με την έγκριση του Θεού και με μεγάλη σοφία. Ωστόσο, αυτές οι διαφορές δεν έχουν καμία σημασία ενώπιον του Θεού. Ένας πιστός γνωρίζει πολύ καλά ότι η μόνη ανωτερότητα είναι η ευσέβεια, δηλαδή ο φόβος του Θεού και η ανωτερότητα στην πίστη στον Θεό. Ο Θεός ανακοινώνει αυτή την αλήθεια στο Σουράτ Χουτζουράτ με τον εξής τρόπο:
«Ω άνθρωποι, εμείς σας δημιουργήσαμε από έναν άνδρα και μια γυναίκα, και σας χωρίσαμε σε λαούς και φυλές, για να γνωριστείτε μεταξύ σας. Ο πιο ευγενής από εσάς ενώπιον του Θεού είναι ο πιο ενάρετος. Ο Θεός είναι Παντογνώστης, Πανταχού Παρών.»
(Αλ-Χουτζουράτ, 49/13)
Όπως αναφέρεται και στο στίχο, η έννοια της δικαιοσύνης που ορίζει ο Θεός απαιτεί μια στάση ίση, ανεκτική και ειρηνική προς όλους τους ανθρώπους, χωρίς καμία διάκριση. Ο Προφήτης μας Μωάμεθ (ειρήνη σ’ αυτόν) συμπεριφέρθηκε με μεγάλη δικαιοσύνη σε ανθρώπους διαφορετικών εθνικοτήτων καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Πάντα επέκρινε έντονα την άνιση μεταχείριση των ανθρώπων λόγω της εθνικότητάς τους, θεωρώντας τέτοια ηθική…
“ηθική της αμάθειας”
όπως έχει οριστεί. Ο Προφήτης μας (ειρήνη σ’ αυτόν) υπενθύμισε στο λαό του ότι στην κοινωνία της αμάθειας οι άνθρωποι μπορούσαν να τρέφουν εχθρικά συναισθήματα ο ένας προς τον άλλον μόνο και μόνο επειδή είχαν διαφορετικό χρώμα δέρματος ή φυλή, και κάλεσε τους Μουσουλμάνους να απέχουν από αυτή τη συμπεριφορά, η οποία απεικονίζεται ως άσχημη στο Κοράνι. Πριν από 1400 χρόνια, στο Κοράνι, το οποίο στάλθηκε στους ανθρώπους ως έλεος μέσω του Προφήτη μας Μωάμεθ (ειρήνη σ’ αυτόν), όλη αυτή η πρωτόγονη λογική καταργήθηκε και ανακοινώθηκε ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι, ανεξάρτητα από το χρώμα, τη φυλή ή τη γλώσσα τους. Ο Προφήτης μας (ειρήνη σ’ αυτόν) τόνισε την απλοϊκότητα της αντίληψης που υπήρχε στην πίστη της αμάθειας, η οποία αξιολογούσε τους ανθρώπους με βάση τη φυλή και το χρώμα, και είπε τα εξής απευθυνόμενος στο αραβικό έθνος στο Χαιρετιστήριο Λόγο του:
«Δεν πρέπει να καυχιόμαστε για την καταγωγή μας. Οι Άραβες δεν είναι ανώτεροι από τους Πέρσες επειδή είναι Άραβες, ούτε οι Πέρσες ανώτεροι από τους Άραβες επειδή είναι Πέρσες. Διότι ο πιο αξιότιμος από εσάς ενώπιον του Θεού είναι εκείνος που τον φοβάται περισσότερο (ο πιο ευσεβής).»
Με τα λόγια αυτά, ο Προφήτης μας (σ.α.β.) υπενθύμισε για άλλη μια φορά στους ανθρώπους την αλήθεια που αναφέρεται στο 13ο στίχο της Σούρας Χουτζουράτ, ότι η ανωτερότητα μεταξύ των ανθρώπων μπορεί να οφείλεται μόνο στην ευσέβεια. Ο Ισλαμισμός, όπως το διακήρυξε και ο Προφήτης μας (σ.α.β.), καταργεί εντελώς αυτές τις πρωτόγονες αντιλήψεις. Σε ένα περιβάλλον όπου επικρατεί η ισλαμική ηθική, κανείς δεν μπορεί να κατηγορηθεί, να υποστεί διαφορετική μεταχείριση ή να αδικηθεί επειδή είναι Εβραίος, μαύρος ή Ινδιάνος. Αυτό είναι η θέληση του Θεού, και ο Θεός έχει δημιουργήσει κάθε άνθρωπο με την ωραιότερη μορφή, με την ωραιότερη εικόνα. Αυτό που οφείλουν οι άνθρωποι είναι να είναι δίκαιοι, σεβαστικοί, ανεκτικοί, ελεήμονες, ειρηνικοί και γεμάτοι αγάπη προς όλους και πάντα. Επιπλέον, το αν κάποιος είναι φτωχός ή πλούσιος δεν εμποδίζει τον πιστό να κρίνει με δικαιοσύνη, ούτε επηρεάζει τις αποφάσεις του. Είναι μια τεράστια αδικία ένας άνθρωπος να αδικεί και να καταπιέζει άλλους ανθρώπους μόνο και μόνο επειδή έχει υλική δύναμη, και να ξεφεύγει από τις συνέπειες.
Ωστόσο, αν κοιτάξουμε ορισμένα κράτη του κόσμου σήμερα,
Φαίνεται να επικρατεί μια νοοτροπία που ευνοεί τους πλούσιους και αντιμετωπίζει τους φτωχούς ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Σύμφωνα με αυτήν, ορισμένοι πλούσιοι απολαμβάνουν περισσότερα οφέλη από τη δικαιοσύνη και θεωρούν την προνομιακή μεταχείριση ως δικαίωμά τους. Επιπλέον, προσπαθούν να χειραγωγήσουν τους μηχανισμούς της δικαιοσύνης προς όφελός τους. Αυτή η νοοτροπία, σε κοινωνίες όπου η θρησκεία δεν βιώνεται, προκαλεί τεράστιες αδικίες, με ένα μέρος του πληθυσμού να αγωνίζεται με μεγάλη δυστυχία, ενώ άλλοι απολαμβάνουν τα προνόμια που τους δίνει ο πλούτος τους.
Ωστόσο, παρά τις αντιξοότητες, είναι δυνατόν να επικρατήσει η δικαιοσύνη και να εδραιωθεί μια ζωή με κοινωνική ειρήνη ανάμεσα στους ανθρώπους. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την επικράτηση της ηθικής του Κορανίου και με την αδιαπραγμάτευτη προσήλωση των ανθρώπων σε αυτήν. Διότι ο Θεός διατάσσει σε ένα στίχο:
«…Να είστε δίκαιοι, μάρτυρες του Θεού, είτε πλούσιοι είτε φτωχοί, γιατί ο Θεός είναι πιο κοντά σε αυτούς. Μην παραβιάζετε τη δικαιοσύνη για να ακολουθήσετε τις επιθυμίες σας…»
(Νίσα, 4/135)
Σύμφωνα με αυτήν την εντολή του Θεού, ο πιστός που φοβάται τον Θεό, ανεξάρτητα από το αν ο απέναντί του είναι φτωχός ή πλούσιος, και κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, οφείλει να κρίνει με δικαιοσύνη και να μην υιοθετεί διαφορετική στάση λόγω της οικονομικής κατάστασης του ατόμου. Διότι γνωρίζει ότι ο πλούτος ή η φτώχεια είναι προσωρινές συνθήκες του κόσμου, που ο Θεός δημιούργησε για να δοκιμάσει τους ανθρώπους. Όταν ο άνθρωπος πεθάνει, τα υλικά αγαθά και η περιουσία του στον κόσμο θα χάσουν κάθε αξία, και μόνο η ευσέβειά του θα έχει σημασία. Η στάση που ο Θεός δηλώνει ότι θα τον ευχαριστήσει είναι η δικαιοσύνη, η ακεραιότητα, η ειλικρίνεια και η εντιμότητα. Η ανταμοιβή αυτής της καλής ηθικής είναι οι αιώνιες ανταμοιβές της μετά θάνατον ζωής. Ο Θεός έχει διατάξει απόλυτη δικαιοσύνη όσον αφορά τα ορφανά· ένα από τα παραδείγματα που δίνονται στο Κοράνι για τη διατήρηση της δικαιοσύνης αφορά τα περιουσιακά στοιχεία των ορφανών.
Στις στίχους διατάσσεται η δίκαιη διαχείριση των περιουσιών των ορφανών, μέχρι να φτάσουν σε ηλικία που να μπορούν να τις ελέγχουν οι ίδιοι. Στο Σουράτ αλ-Αν’άμ αναφέρεται:
«Μην πλησιάζετε την περιουσία του ορφανού, παρά μόνο με τον καλύτερο τρόπο, μέχρι να φτάσει στην ηλικία της ωριμότητας. Να είστε δίκαιοι στις μετρήσεις και στα ζυγίσματα…»
(Αλ-Αν’άμ, 6/152)
Ο Θεός, σε άλλα εδάφια, υπενθυμίζει να μην καταναλώνουμε βιαστικά την περιουσία των ορφανών πριν φτάσουν στην ενηλικίωση, και καλεί τους ανθρώπους να δρουν με απόλυτη δικαιοσύνη. Μερικά από αυτά τα εδάφια είναι τα εξής:
«Δώστε στους ορφανούς τα υπάρχοντά τους και μην ανταλλάσσετε το καλό με το κακό. Μην καταβροχθίζετε τα υπάρχοντά τους ανακατεύοντάς τα με τα δικά σας. Διότι αυτό είναι ένα μεγάλο αμάρτημα.»
(Νίσα, 4/2)
«Δοκιμάζετε τα ορφανά μέχρι να φτάσουν στην ηλικία του γάμου. Αν διαπιστώσετε σε αυτά ωριμότητα, τότε δώστε τους τα υπάρχοντά τους. Μην τα καταναλώνετε σπαταλώντας τα, επειδή θα μεγαλώσουν. Ο πλούσιος ας είναι φειδωλός, ενώ ο φτωχός ας τρώει με τον κατάλληλο τρόπο. Όταν τους δώσετε τα υπάρχοντά τους, πάρτε μάρτυρες. Ο Θεός αρκεί ως λογοδοτής.»
(Νίσα, 4/6)
«Μην πλησιάζετε την περιουσία του ορφανού, παρά μόνο με τον καλύτερο τρόπο, μέχρι να φτάσει στην ενηλικίωση. Να τηρείτε τις υποσχέσεις σας, γιατί οι υποσχέσεις είναι ευθύνη.»
(Ισραήλ, 17/34)
Όσοι καταχρώνται και σπαταλούν άδικα την περιουσία των ορφανών, ενεργώντας αντίθετα με την ηθική που αναφέρεται στα εδάφια, προειδοποιούνται με αιώνια τιμωρία.
«Πράγματι, όσοι καταχρώνται τα περιουσιακά στοιχεία των ορφανών, γεμίζουν τις κοιλιές τους με φωτιά. Θα εισέλθουν σε μια φλογερή κόλαση.»
(Νίσα, 4/10)
Ο Θεός, με το συγκεκριμένο στίχο, απαγορεύει στους ανθρώπους να συμπεριφέρονται άδικα. Όπως φαίνεται και σε αυτό το παράδειγμα, η δικαιοσύνη που περιγράφεται στο Κοράνι είναι μια δικαιοσύνη που καλύπτει ολόκληρη τη ζωή του ανθρώπου. Η επιμέλεια που επιδεικνύει ο άνθρωπος στην εφαρμογή της δικαιοσύνης επηρεάζει το αν θα πάει στον παράδεισο ή στην κόλαση στην αιώνια ζωή του. Ακόμη και αν η απόφαση αφορά τους συγγενείς του, ο πιστός έχει την ευθύνη να κρίνει με δικαιοσύνη.
Όταν ορίζεται η δικαιοσύνη, ίσως να έχετε σκεφτεί ότι το να είσαι δίκαιος είναι πολύ εύκολο και ότι πάντα φέρεσαι δίκαια σε όλες τις αποφάσεις σου.
Αλλά αν μια δίκαιη απόφαση που θα πάρετε προκαλέσει σωματική ή ψυχική ταλαιπωρία σε έναν δικό σας άνθρωπο, στη μητέρα σας, στον πατέρα σας ή σε έναν συγγενή σας, θα μπορέσετε άραγε να πάρετε αυτή την απόφαση με ευκολία; Μπορείτε να είστε αμερόληπτοι, ειλικρινείς και δίκαιοι όταν παίρνετε μια απόφαση για ένα αγαπημένο σας πρόσωπο που έχει παρεκκλίνει από τον σωστό δρόμο;
Πολλοί άνθρωποι διστάζουν μπροστά σε αυτή την ερώτηση.
Πράγματι, σε τέτοια περίπτωση, η δικαιοσύνη μπορεί να φανεί δύσκολη σε κάποιους. Μπορεί να δείξει μεγαλύτερη ανοχή σε κάποιον που αγαπά, από ό,τι σε κάποιον άλλον, και να παραβλέψει κάποιες αλήθειες για μια στιγμή. Ωστόσο, το ουσιαστικό είναι να μην υποχωρεί κανείς από τη δικαιοσύνη σε καμία περίπτωση και σε καμία συνθήκη, από τον Θεό…
«Ω εσείς που πιστεύετε! Να είστε δίκαιοι μάρτυρες για χάρη του Θεού, ακόμα και αν η μαρτυρία σας είναι εναντίον του εαυτού σας, των γονέων σας ή των συγγενών σας…»
(Νίσα, 4/135)
Η σχολαστική υπακοή στο στίχο είναι το κλειδί. Η εμπιστοσύνη στους ανθρώπους χτίζεται με τη γνώση ότι ο άλλος θα πάρει το μέρος της αλήθειας κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Η προστασία και η φροντίδα των συγγενών μόνο και μόνο λόγω συγγένειας αίματος ή φιλίας, είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει αναστάτωση και ανασφάλεια σε όσους αναζητούν δικαιοσύνη. Ειδικά μια τέτοια στάση από άτομα σε ηγετικές θέσεις προκαλεί τεράστια ζημιά στην κοινωνία. Ωστόσο, ένα άτομο που ενεργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του Κορανίου, θα λάβει την ευλογία του Θεού.
«…Να είστε δίκαιοι, ακόμα και με τους πιο κοντινούς σας. Να τηρείτε τις υποσχέσεις σας προς τον Θεό. Αυτά σας τα συμβουλεύω (σας τα διατάζω), ελπίζοντας να τα σκεφτείτε και να τα λάβετε υπόψη σας.»
(Αλ-Αν’άμ, 6/152)
ακολουθεί τις συμβουλές του, όπως τις αναφέρει. Αυτή η στάση είναι μια ένδειξη της ισχυρής πίστης του στον Θεό και της καλής ηθικής του.
Στο Κοράνι αναφέρεται ένα παράδειγμα από τη ζωή του Μωυσή (α.σ.) σχετικά με αυτό το θέμα. Στο Σουράτ αλ-Κασάς αναφέρεται:
(Ο Μωυσής) μπήκε στην πόλη, εν αγνοία του λαού του, και βρήκε δύο άνδρες να τσακώνονται· ο ένας ήταν από τους δικούς του, ο άλλος από τους εχθρούς του. Τότε ο δικός του ζήτησε βοήθεια από τον εχθρό του. Και ο Μωυσής τον χτύπησε με μια γροθιά και τον σκότωσε. (Και μετά…)
«Αυτό είναι έργο του διαβόλου· είναι ένας εχθρός που παραπλανεί με σαφήνεια».
είπε.”
(Κοράνι, 28/15)
Σε αυτό το περιστατικό, ο Μωυσής (Μωυσής) γίνεται μάρτυρας ενός καυγά μεταξύ δύο από τους οπαδούς του. Ο Μωυσής (Μωυσής) παίρνει το μέρος του συγγενή του και αντιτίθεται στον άλλον. Κατά τη διάρκεια της διαμάχης, χτυπά τον άλλον και τον σκοτώνει άθελά του. Αργότερα, όμως, συνειδητοποιεί ότι έχει διαπράξει ένα μεγάλο λάθος.
Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό παράδειγμα για το πώς ένας πιστός περιγράφει την αντίληψή του για τη δικαιοσύνη.
Διότι το να υποστηρίζεις κάποιον επειδή είναι συγγενής, συγγενής εξ αίματος ή φίλος, χωρίς να ερευνήσεις ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο, είναι μια ηθική που δεν αρέσει στον Αλλάχ.
Πράγματι, ο ευλογημένος προφήτης Μωυσής (ειρήνη σε αυτόν) κατάλαβε αμέσως αυτή την αλήθεια και χαρακτήρισε την πράξη του ως “έργο του διαβόλου”.
Του Μωυσή (عليه السلام)
“έργο του διαβόλου”
όπως το περιέγραψε
“πνεύμα φατριασμού”
είναι ο κύριος υπεύθυνος για το αίμα που χύθηκε κατά τη διάρκεια της ιστορίας. Η εμμονή των ανθρώπων να δικαιολογούν την οικογένειά τους, τη φυλή τους, το έθνος τους, τους οπαδούς τους ή τη φυλή τους με οποιονδήποτε τρόπο, και όχι με βάση τη δικαιοσύνη και το δίκαιο, υπήρξε η αφετηρία αμέτρητων συγκρούσεων και πολέμων. Η στάση που πρέπει να επιδείξει ο πιστός απέναντι σε αυτή την υποκίνηση αναφέρεται στο Κοράνι, με παράδειγμα τη ζωή του Μωυσή (ας). Ο Μωυσής (ας) αμέσως κατάλαβε με τη συνείδησή του ότι αυτό το κακό συναίσθημα που ο διάβολος προσπαθούσε να εμφυσήσει στον άνθρωπο ήταν μια αδικία, και μετανόησε για το λάθος που διέπραξε με την υποκίνηση του διαβόλου και κατέφυγε στον Θεό.
Στη συνέχεια της ιστορίας, η υποδειγματική και ευσυνείδητη στάση του Μωυσή περιγράφεται ως εξής:
Είπε: «Κύριέ μου, αλήθεια, εγώ αδικώ τον εαυτό μου, συγχώρησέ με». Και ο Αλλάχ τον συγχώρησε. Πράγματι, Αυτός είναι ο Συγχωρητής, ο Ελεήμων. Είπε: «Κύριέ μου, χάριν των ευεργεσιών που μου χάρισες, δεν θα είμαι πια υποστηρικτής των αμαρτωλών».
(Κοράνι, 28/16-17)
Το μίσος προς μια κοινότητα δεν εμποδίζει τους πιστούς από την δικαιοσύνη. Ένας από τους παράγοντες που μπορεί να εμποδίσει έναν άνθρωπο να κρίνει δίκαια, να σκέφτεται με σύνεση και να ενεργεί λογικά, είναι η οργή και το μίσος του προς το άτομο ή την κοινότητα που αντιμετωπίζει. Στην πραγματικότητα, αυτή είναι μια αρκετά διαδεδομένη άποψη στις σύγχρονες κοινωνίες της αμάθειας. Μερικοί άνθρωποι μπορούν εύκολα να διαπράξουν κάθε είδους αδικία και ανηθικότητα εναντίον εκείνων που τρέφουν εχθρικά συναισθήματα. Μπορούν να κατηγορήσουν ένα άτομο για εγκλήματα που δεν έχει διαπράξει, και να καταθέσουν εναντίον του, ακόμα κι αν γνωρίζουν ότι είναι αθώος. Μόνο εξαιτίας τέτοιων εχθρικών στάσεων, πολλοί άνθρωποι υφίστανται μεγάλες αδικίες. Μερικοί άνθρωποι, παρόλο που γνωρίζουν την αλήθεια, δεν καταθέτουν υπέρ εκείνων που θεωρούν εχθρούς, και δεν αποκαλύπτουν τα στοιχεία που αποδεικνύουν την αθωότητά τους, ακόμα κι αν τα έχουν.
Ακόμη και το να συμβεί μια μεγάλη συμφορά σε αυτό το άτομο, να αντιμετωπίσει αδικίες ή να υποστεί καταπίεση, προκαλεί μεγάλη χαρά σε αυτούς τους ανθρώπους. Η μεγαλύτερη ανησυχία τους είναι η επικράτηση της δικαιοσύνης και η αποκάλυψη της αθωότητάς του. Γι’ αυτό, στην κοινωνία της αμάθειας, οι άνθρωποι δυσκολεύονται να εμπιστευτούν ο ένας τον άλλον. Όλοι ζουν με την ανησυχία ότι θα υποστούν κακό από τον απέναντί τους ανά πάσα στιγμή. Ως αποτέλεσμα της απώλειας της εμπιστοσύνης μεταξύ τους, χάνουν σταδιακά τις ανθρώπινες ιδιότητες όπως η αλληλεγγύη, η ανοχή, η στοργή, η ευσπλαχνία, η αδελφότητα και καταλήγουν να μισούν ο ένας τον άλλον.
Αντίθετα, τα συναισθήματα ενός πιστού απέναντι σε μια κοινότητα ή ένα άτομο δεν επηρεάζουν καθόλου τις αποφάσεις του. Ακόμα κι αν το άτομο απέναντί του είναι ηθικά διεφθαρμένο ή έχει εχθρική στάση, ο πιστός, όταν πρέπει να πάρει μια απόφαση, αφήνει όλα αυτά τα συναισθήματα στην άκρη και ενεργεί με δικαιοσύνη, αποφασίζει με δικαιοσύνη, συστήνει τη δικαιοσύνη. Τα συναισθήματά του απέναντι σε αυτό το άτομο δεν μπορούν να υπερκεράσουν τη λογική και τη συνείδησή του. Η συνείδησή του του υπαγορεύει πάντα να υπακούει στις εντολές και τις συμβουλές του Θεού, να μην παραβιάζει ποτέ την καλή ηθική. Διότι αυτό είναι μια εντολή του Θεού προς τους πιστούς, όπως αναφέρεται στο Κοράνι.
Στην Σούρα αλ-Μα’ίντα αναφέρεται το εξής:
«Ω εσείς που πιστεύετε! Να είστε δίκαιοι μάρτυρες, για χάρη του Θεού, και να διατηρείτε το δίκαιο. Η έχθρα σας προς ένα λαό να μην σας εμποδίζει από το να είστε δίκαιοι. Να είστε δίκαιοι. Αυτό είναι πιο κοντά στην ευσέβεια. Να φοβάστε τον Θεό. Σίγουρα ο Θεός γνωρίζει καλά ό,τι κάνετε.»
(Αλ-Μα’ιντα, 5/8)
Όπως αναφέρεται και στο στίχο, η δικαιοσύνη είναι η πιο κοντινή οδός προς την ευσέβεια. Ένας πιστός γνωρίζει ότι θα κερδίσει την ευαρέσκεια του Θεού μόνο αν συμπεριφέρεται με δικαιοσύνη. Κάθε άνθρωπος που γίνεται μάρτυρας της καλής ηθικής του, εμπιστεύεται αυτόν τον άνθρωπο, αισθάνεται άνετα δίπλα του και μπορεί να του αναθέσει με ηρεμία κάθε ευθύνη και καθήκον. Τέτοιοι άνθρωποι γίνονται σεβαστοί ακόμα και από τους εχθρούς τους. Μάλιστα, η στάση τους αυτή μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα για πολλούς άπιστους και να τους οδηγήσει στην πίστη. Στην πραγματικότητα, το καλύτερο παράδειγμα για εμάς είναι ο Προφήτης Μωάμεθ (σ.α.β.). Το γεγονός ότι ο Προφήτης (σ.α.β.) έδειξε ανεκτικότητα και ευσπλαχνία σε όλους, χωρίς καμία διάκριση, οδήγησε στην προσέγγιση του Ισλάμ από ανθρώπους όλων των θρησκευμάτων, Χριστιανούς, Εβραίους, άθεους, ειδωλολάτρες, που ζούσαν εκείνη την εποχή.
Για τους πιστούς που ζουν σήμερα, το ωραιότερο παράδειγμα είναι αναμφίβολα οι πρακτικές του Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν), όπως αναφέρονται και στο Κοράνι. Σήμερα, όπως και στην εποχή του Προφήτη, ζουν μαζί άνθρωποι με πολύ διαφορετικές θρησκευτικές πεποιθήσεις: Χριστιανοί, Εβραίοι, Βουδιστές, Ινδουιστές, άθεοι, άθρησκοι, πολυθεϊστές, ειδωλολάτρες κ.λπ. Ένας μουσουλμάνος οφείλει να είναι ανεκτικός, να συγχωρεί και να συμπεριφέρεται δίκαια και ανθρώπινα, ανεξάρτητα από την πίστη του άλλου. Διότι υπάρχει πάντα η πιθανότητα ο καθένας να πιστέψει, να γίνει μουσουλμάνος, να παραδοθεί στον Θεό. Ένας πιστός δεν πρέπει ποτέ να ξεχνά αυτή την αλήθεια.
Η ευθύνη που επιβάλλεται στους πιστούς είναι να καλούν στη θρησκεία του Θεού με καλοσύνη, ειρήνη και ανεκτικότητα.
Η απόφαση να εφαρμόσει ή όχι κανείς αυτές τις αλήθειες, να πιστέψει ή όχι, ανήκει στον ίδιο. Η προσπάθεια να αναγκάσει κανείς κάποιον να πιστέψει, να τον υποχρεώσει να αποδεχτεί ορισμένα πράγματα, είναι μια στάση αντίθετη με την ηθική του Κορανίου. Ο Θεός το αναφέρει στο Κοράνι ως εξής:
«Δεν υπάρχει εξαναγκασμός στη θρησκεία. Η ορθή πίστη διακρίνεται σαφώς από την πλάνη. Όποιος απορρίπτει τον ταγούτ και πιστεύει στον Αλλάχ, έχει πιαστεί από το πιο στέρεο σχοινί, που δεν θα σπάσει ποτέ. Ο Αλλάχ είναι ο Παντογνώστης, ο Παντακούων.»
(Αλ-Μπακάρα, 2:256)
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
