– Σε ένα χαντίθ αναφέρεται ότι είναι καλύτερο για σένα να δίνεις ελεημοσύνη από τα αγαθά σου που υπερβαίνουν τις ανάγκες σου.
– Σύμφωνα με αυτό, πρέπει να δίνω ελεημοσύνη από τα αγαθά μου που είναι παραπάνω από τις ανάγκες μου; Αν δεν το κάνω, θα είναι αμαρτία;
Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Είναι ευεργετικό και ενάρετο για εμάς να δίνουμε ελεημοσύνη από τα αγαθά που έχουμε σε περίσσεια, και αυτό αποτελεί ασπίδα ενάντια σε πολλές συμφορές και κακουχίες. Ωστόσο, αφού έχουν δοθεί τα δικαιώματα που σχετίζονται με τη ζακάτ, τη διατροφή και τις άλλες υποχρεώσεις μας…
Δεν είναι υποχρεωτικό να δίνουμε τα πλεονάζοντα αγαθά μας, είναι απλώς μια καλή πράξη (σούννα).
Γι’ αυτόν τον λόγο, όποιος δεν δίνει ελεημοσύνη από τα αγαθά του που υπερβαίνουν τις ανάγκες του
κανείς δεν είναι αμαρτωλός.
Το σχετικό ιερό χαντίθ έχει ως εξής:
«Ω γιε του Αδάμ! Καλύτερο για σένα είναι να δίνεις ελεημοσύνη από τα αγαθά σου που υπερβαίνουν τις ανάγκες σου. Αν όμως τα κρατάς, είναι κακό για σένα. Δεν θα λογοδοτήσεις ενώπιον του Θεού για την κατοχή σου σε αγαθά που επαρκούν. Ξεκίνα τις δαπάνες σου από εκείνους που είσαι υποχρεωμένος να φροντίζεις.»
(Τιρμίζι, Ζακάτ 32)
Γνωρίζουμε πόσο πολύ η ανθρώπινη φύση είναι προσκολλημένη στα υλικά αγαθά, στην περιουσία και στα εγκόσμια πράγματα.
Μια από τις φιλανθρωπίες στις οποίες το Ισλάμ δίνει μεγάλη σημασία
δαπάνη,
Δηλαδή, η δαπάνη αγαθών πέραν των αναγκών για το καλό του Θεού. Αυτή η φιλανθρωπία είναι και πιο δύσκολη και πιο ωφέλιμη από ορισμένες καθημερινές λατρευτικές πράξεις που οφείλει να κάνει ο άνθρωπος. Διότι έχει μια διάσταση που υπερβαίνει το άτομο και περιλαμβάνει όλη την ανθρωπότητα.
Αν και ουσιαστικά όλες οι μορφές λατρείας έχουν μια διάσταση που υπερβαίνει το άτομο, η ελεημοσύνη και η φιλανθρωπία διαφέρουν πολύ όσον αφορά τη διασφάλιση της κοινωνικής ισορροπίας.
Η συσσώρευση και η αποθήκευση αγαθών, η συγκέντρωση χρυσού, αργύρου και χρημάτων δεν θεωρείται θεμιτή στη θρησκεία μας.
Αυτά πρέπει οπωσδήποτε να τεθούν στην υπηρεσία της κοινωνίας. Αυτή η υπηρεσία δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στη δωρεά, αλλά να περιλαμβάνει και την πραγματοποίηση νόμιμων επενδύσεων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Η δημιουργία θέσεων εργασίας είναι ακόμα πιο σημαντική, καθώς προσφέρει ευκαιρίες απασχόλησης στους ανθρώπους. Όπως αναφέρεται σαφώς στο χαντίθ, η διατήρηση του πλούτου και των χρημάτων σε αδράνεια αποτελεί αμαρτία.
Η θρησκεία μας δεν θεωρεί κατακριτέο το να κατέχει κανείς τόσα υλικά αγαθά και πλούτο, ώστε να καλύπτει τις ανάγκες του και της οικογένειάς του και να μην εξαρτάται από άλλους.
Ας διευκρινίσουμε ότι, εφόσον ένα άτομο εκπληρώνει τις θρησκευτικές του υποχρεώσεις, δεν απαγορεύεται να αποκτήσει πλούτο και περιουσία, αλλά μάλλον ενθαρρύνεται, και δεν τίθεται κανένας περιορισμός στον πλούτο.
Τα πιο εντυπωσιακά παραδείγματα αποτελούν οι διάσημοι πλούσιοι ανάμεσα στους συντρόφους του Προφήτη και στις επόμενες γενιές. Η ζωή τους αποτελεί καλό παράδειγμα για εμάς, διότι οι πηγές μας, με αμέτρητα παραδείγματα, μας εξηγούν πόσο ωφέλιμοι ήταν για το Ισλάμ και πώς έσπευσαν να βοηθήσουν τους μουσουλμάνους σε ώρα ανάγκης.
Η βοήθεια και η προσφορά πρέπει να ξεκινούν πρωτίστως από το άμεσο περιβάλλον, δηλαδή από την οικογένεια, καθώς αυτή φροντίζει για την επιβίωσή μας. Αν όλοι ακολουθούσαν αυτόν τον κανόνα, θα υπήρχε αλληλεγγύη που θα κάλυπτε όλους τους ανθρώπους. Έτσι, θα διαδιδόταν η αλληλεγγύη και η αδελφοσύνη στην κοινωνία, συμβάλλοντας στη δημιουργία μιας ειρηνικής κοινωνίας.
Σύμφωνα με αυτό:
– Το να δίνεις ελεημοσύνη από τα αγαθά και τον πλούτο σου, πέρα από τις ανάγκες σου, είναι από τις μεγαλύτερες αρετές.
– Η συσσώρευση πλούτου και η αποτυχία να αποδοθούν τα δικαιώματα και η φιλαργυρία είναι απαγορευμένες και αμαρτωλές πράξεις.
– Επιτρέπεται να συσσωρεύει και να κατέχει αγαθά σε ποσότητα ικανή να καλύψει τις ανάγκες του ίδιου και των ατόμων που έχει υποχρέωση να φροντίζει.
– Πρέπει να ξεκινάμε από την οικογένεια, για την οποία έχουμε την ευθύνη να φροντίζουμε και να ξοδεύουμε πρώτα. Γιατί η εξασφάλιση της διατροφής τους…
Είναι υποχρέωση του ατόμου.
Η φροντίδα για άλλους φτωχούς που έχουν ανάγκη είναι μερικές φορές υποχρεωτική (φαρζ-ι κιφάγιε), και γενικά είναι σουνέτ (συνιστάται).
(βλ. Ριγιαζ αλ-Σαλιχίν – Μετάφραση και Σχολιασμός του Ιμάμ Ναουαουί).
Κάντε κλικ εδώ για περισσότερες πληροφορίες:
– Η φράση “η δαπάνη του πλεονάσματος” που αναφέρεται στο 219ο εδάφιο της Σούρας Αλ-Μπακάρα…
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
