Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Δεν είναι αμαρτία να κοιτάς το χέρι και το πρόσωπο μιας γυναίκας, εφόσον δεν είναι ακατάλληλα. Ωστόσο, αν το βλέμμα είναι ερωτικό, τότε είναι αμαρτία. Στην περίπτωση αυτή, ο θεατής διαπράττει αμαρτία. Δεν είναι αμαρτία να κοιτάς το πρόσωπο μιας γυναίκας για λόγους εργασίας ή επίσκεψης.
«Και το Κοράνι, από ευσπλαχνία, διατάσσει τις γυναίκες να φορούν πέπλο σεβασμού, για να μην υποστούν ταπεινωτική μεταχείριση από τις αχρείες επιθυμίες. Να μην γίνουν αντικείμενο ασήμαντης αξίας, όργανο των επιθυμιών. Ο πολιτισμός, όμως, έχει βγάλει τις γυναίκες από τα σπίτια τους, έχει σκίσει τα πέπλα τους και έχει διαφθείρει την ανθρωπότητα.»
1
Μία από τις αιτίες της κοινωνικής παρακμής, όπως εκφράζεται στα λόγια αυτά, είναι η αλόγιστη ανάμειξη των γυναικών στην κοινωνία, εγκαταλείποντας τα σπίτια τους, με αποτέλεσμα να χάσουν την αξιοπρέπειά τους και να μετατραπούν από σεβαστά όντα σε ασήμαντα αντικείμενα. Αυτή η κατάσταση οδήγησε όχι μόνο στην απώλεια του σεβασμού των γυναικών προς τον εαυτό τους, αλλά και στην ηθική παρακμή των μελών της κοινωνίας.
Σε μια εποχή που η ακολασία έχει πάρει διαστάσεις και η αιδημοσύνη έχει καταπατηθεί, το καθήκον του μουσουλμάνου γίνεται βαρύτερο και οφείλει να είναι πιο προσεκτικός για να διαφυλάξει την πίστη του. Διότι πλέον, φαίνεται πως δεν υπάρχει μέρος στην κοινωνία μας που να μην πηγαίνει η γυναίκα. Συχνάζει στις αγορές, στα παζάρια, στα λεωφορεία, στα πλοία, στα δημόσια γραφεία. Σε αυτή την κατάσταση, είναι αδιανόητο για τον μουσουλμάνο να απομονωθεί από την κοινωνία και να αποσυρθεί από τα πάντα. Ωστόσο, οφείλει να τηρεί ορισμένες αρχές που υπαγορεύει η πίστη του.
Η σχέση του ανθρώπου με τη γυναίκα που του είναι ξένη, και της γυναίκας με τον άνδρα που της είναι ξένος, είναι περιορισμένη· υπόκειται σε ορισμένα μέτρα. Ο Κύριός μας λέει στους πιστούς άνδρες και γυναίκες:
«Πες στους πιστούς άνδρες να αποστρέφουν το βλέμμα τους από ό,τι απαγορεύεται να βλέπουν και να προστατεύουν τα γεννητικά τους όργανα. Αυτό είναι πιο αγνό γι’ αυτούς. Ο Αλλάχ βεβαίως γνωρίζει ό,τι κάνουν. Πες και στις πιστές γυναίκες να αποστρέφουν το βλέμμα τους από ό,τι απαγορεύεται να βλέπουν και να προστατεύουν την αγνότητά τους…»
3
Σε αυτά τα εδάφια, αναφέρεται ξεκάθαρα ότι οι πιστοί άνδρες δεν πρέπει να κοιτάζουν ξένες γυναίκες με τις οποίες δεν έχουν συγγένεια, ούτε γυναίκες με τις οποίες δεν έχουν δικαίωμα γάμου, και οι γυναίκες δεν πρέπει να κοιτάζουν ξένους άνδρες.
Ποια είναι τα όρια και η φύση αυτής της απαγορευμένης προοπτικής, και πώς θα εκδηλωθεί;
Ο στίχος που αναφέρεται
“από το να κλείνεις τα μάτια”
Δεν εννοείται να περπατάς και να περιφέρεσαι με κλειστά μάτια και σκυμμένο κεφάλι. Άλλωστε, κάτι τέτοιο είναι αδύνατο. Ένας άνθρωπος, φυσικά, βλέπει και κοιτάζει τον άνδρα και τη γυναίκα που συναντά. Αυτό που θέλουμε να πούμε εδώ, όμως, είναι το να κοιτάζεις το αντίθετο φύλο με πόθο, με σεξουαλική επιθυμία. Και το μέτρο του να κοιτάζεις με πόθο είναι να κοιτάζεις ξανά και ξανά, επίμονα.
Αυτήν την αρχή την μαθαίνουμε και από τον Αγαπημένο Προφήτη μας (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν). Σχετικά με αυτό, είπε στον Άγιο Αλή (να είναι ευχαριστημένος ο Θεός μαζί του):
«Ω Αλή, μην κοιτάς ξανά! Η πρώτη ματιά είναι δικαίωμά σου, αλλά η δεύτερη όχι.»
4
Όταν το βλέμμα του πέσει σε άτομο του αντίθετου φύλου, δεν πρέπει να το κοιτάζει επίμονα, αλλά να αποστρέφει το βλέμμα του. Έτσι, δεν θα πλησιάσει στα όρια της λαγνείας.
Διότι συνήθως η πόρτα της πορνείας ανοίγει αρχικά με το βλέμμα. Στη συνέχεια, οι άλλες πόρτες ανοίγουν η μία μετά την άλλη. Γι’ αυτό, η πρώτη πόρτα που οδηγεί στην πορνεία θεωρείται ότι έχει κλείσει.
Ο Φαχρουντίν Ραζί, στο έργο του περί ερμηνείας του Κορανίου, παραθέτει την ακόλουθη φράση από την Τορά:
«Η αθέμιτη ματιά σπέρνει τον σπόρο της επιθυμίας στην καρδιά. Κάθε επιθυμία γεννά βαθιές λύπες στον άνθρωπο.»
Κάθε σπόρος αμαρτίας που πέφτει στην καρδιά, αν βρει πρόσφορο έδαφος και βλαστήσει, θέτει σε κίνδυνο την πνευματική ζωή του ανθρώπου. Όπως είπε ο Ζουννούν ο Αιγύπτιος, ένας μεγάλος πνευματικός δάσκαλος,
«Το να κλείνεις τα μάτια στις αμαρτίες είναι ο καλύτερος τρόπος να προστατευτείς.»
Ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) περιγράφει την κατάσταση του μουσουλμάνου που προσπαθεί να προστατευτεί από το αμαρτωλό ως εξής:
«Αν η ομορφιά μιας γυναίκας τραβήξει το βλέμμα ενός μουσουλμάνου και εκείνος αποστρέψει το βλέμμα του, ο Θεός θα του χαρίσει μια πράξη λατρείας της οποίας τη γλυκύτητα θα νιώσει στην καρδιά του.»
4
Όπως είναι γνωστό, σύμφωνα με την πλειοψηφία των μουτζαχίντ, η περιοχή του σώματος του άνδρα που θεωρείται αβρέτ (απαγορευμένη να εκτεθεί) σε άλλους άνδρες και σε ξένες γυναίκες, είναι η περιοχή μεταξύ του γονάτου και του ομφαλού. Αντίστοιχα, για τις γυναίκες, η περιοχή του σώματος που θεωρείται αβρέτ (απαγορευμένη να εκτεθεί) σε άνδρες εκτός των συγγενών τους, είναι ολόκληρο το σώμα εκτός από τα χέρια και το πρόσωπο.
Σύμφωνα με αυτό, επιτρέπεται σε μια γυναίκα να κοιτάζει το σώμα ενός άνδρα, εκτός από την περιοχή μεταξύ του ομφαλού και των γονάτων, χωρίς ερωτική διάθεση και χωρίς επανάληψη. Επιτρέπεται επίσης σε έναν άνδρα να κοιτάζει τα χέρια και το πρόσωπο μιας γυναίκας, εφόσον δεν αισθάνεται ερωτική επιθυμία. Ωστόσο, η παρατήρηση αυτών των μερών του σώματος από άνδρα ή γυναίκα με σεξουαλική επιθυμία εμπίπτει στην απαγορευμένη κατηγορία.
Ο άνθρωπος, είτε στην επαγγελματική του ζωή είτε σε ορισμένες περιπτώσεις ανάγκης, μπορεί να κοιτάξει μια γυναίκα που του είναι ξένη. Στην ερμηνεία του στίχου που παραθέσαμε παραπάνω, ο Φαχρουντίν Ραζί, συγγραφέας του Τεφσίρ-ι Κεμπίρ, ταξινομεί αυτές τις ανάγκες ως εξής:
* Ο άνδρας μπορεί να κοιτάξει το πρόσωπο και τα χέρια της γυναίκας με την οποία σκοπεύει να παντρευτεί. Πράγματι, κάποτε, ενώ ο Αμπού Χουρέιρα βρισκόταν δίπλα στον Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν), ήρθε ένας άνδρας και είπε ότι ήθελε να παντρευτεί μια γυναίκα από τους Ανσάρ. Ο Προφήτης (ειρήνη σ’ αυτόν),
“Είδες εκείνη τη γυναίκα;”
όταν ρώτησα, εκείνος είπε,
«Όχι!..»
λέει. Ο Προφήτης μας (ειρήνη σ’ αυτόν) ξαναλέει,
«Τότε πήγαινε, κοίταξέ τον, γιατί κάτι υπάρχει στα μάτια του Ενσάρ».
5 παρακαλώ.
Αναφέρεται η δυνατότητα να το κοιτάξει κανείς με επιθυμία, έστω και με ακόλαστο τρόπο.
* Ενώπιον του δικαστηρίου,
Επιτρέπεται στον δικαστή ή στους μάρτυρες να κοιτάξουν τη γυναίκα για να την αναγνωρίσουν. Διότι εδώ διακυβεύεται η αποκατάσταση μιας αδικίας και η απονομή ενός δικαιώματος.6
Στο Fetevâ-yi Hindiye μπορεί κανείς να βρει την ακόλουθη φράση:
«Επιτρέπεται να κοιτάζει κανείς τα χέρια και το πρόσωπο μιας γυναίκας, εφόσον δεν υπάρχει φόβος για πειρασμό ή αμαρτία.»7
Επίσης, στο έργο με τίτλο αλ-Μουχέζέμπ,
«Εάν είναι αναγκαίο, ένας έμπορος μπορεί να κοιτάξει μια γυναίκα με το πρόσωπο ακάλυπτο. Εάν δεν υπάρχει κακή πρόθεση, δεν θα λογοδοτήσει ενώπιον του Θεού.»
Αναφέρεται ως 8.
Υποσημειώσεις:
1. Λόγοι, σελ. 381.
Σούρα Νουρ, 2:30-31.
3. Αμπού Νταβούντ, Νικάχ: 43; Τιρμίζι, Εντέμπ: 28.
4. Μουσνέδ, 5: 264.
5. Μουσλίμ, Νικάχ: 74.
6. Ελ-Τεφσίρ αλ-Κεμπίρ, 23: 203.
7. Φετβά-ι Χιντίγιε, 5: 329.
8. αλ-Μουχέζζε, ΙΙ/34.
(Μεχμέτ Πακσού, Χαλάλ – Χαράμ)
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις