Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Πρώτον, ο Μπεϊχάκι τόνισε ότι το χαντίθ αυτό είναι αδύναμο, επειδή η αλυσίδα των αφηγητών του είναι διακεκομμένη (βλ. Μπεϊχάκι, Σουαμπ αλ-Ιμάν, 41. Κεφάλαιο, -αλ-Μακτέμπε ες-Σαμίλε-, XIV/61). Αν ήταν έγκυρο, θα αναφερόταν σε επιτρεπόμενες/νόμιμες μορφές ψυχαγωγίας.
“Νομιμοποιημένος κύκλος”
Η φράση αυτή δεν αναφέρεται στο χαντίθ. Ωστόσο, όπως τονίζει και ο Μπεϋχάκι, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι με τις διασκεδάσεις αυτές εννοούνται οι επιτρεπόμενες διασκεδάσεις εντός των ορίων του επιτρεπτού. Ως όρια του επιτρεπτού εννοούνται οι τομείς που θεωρούνται θεμιτοί στο Ισλάμ.
Σε αυτό περιλαμβάνονται όλα τα είδη ψυχαγωγίας που επιτρέπονται στο Ισλάμ. Κολύμβηση, τοξοβολία, ιππασία, ρίψη ακοντίου, παιχνίδι με τύμπανα σε γάμους και εορταστικές εκδηλώσεις, χορός, διοργάνωση αγώνων με τις κατάλληλες προϋποθέσεις – με λίγα λόγια, κάθε είδος ψυχαγωγίας που δεν απαγορεύεται στο Ισλάμ.
Οι ακόλουθες εκφράσεις του Μπεντιουζζαμάν φαίνονται να αποτελούν μια εξήγηση αυτού του χαντίθ:
“Αφού η σφαίρα του επιτρεπτού είναι αρκετή για την ευχαρίστηση, και αφού μια ώρα απόλαυσης στη σφαίρα του απαγορευμένου μπορεί να επιφέρει ποινή φυλάκισης ενός έτους ή και δέκα ετών, είναι βέβαιο και απαραίτητο, ως ευχαριστία για το δώρο της νεότητας, να δαπανήσουμε αυτό το γλυκό δώρο με σεμνότητα και ορθότητα.”
(Ακτίνες, Ενδέκατη Ακτίνα, σελ. 204).
“Ο κύκλος του χαλάλ είναι ευρύς, αρκεί για την ευχαρίστηση, δεν υπάρχει καμία ανάγκη να εισέλθουμε στο χαράμ.”
(Λόγια, Έκτο Λόγο, σελ. 29).
“Χονδρικός”
στο κείμενο του χαντίθ που μεταφράζεται ως
“γύψος”
Η λέξη αυτή έχει έννοιες όπως σκληρός, τραχύς, άκαμπτος, βίαιος, ακαλλιέργητος, αγενής.
Αυτό μάλλον σημαίνει:
Ο Ισλαμισμός είναι η θρησκεία της φύσης. Απαντά σε όλες τις ανάγκες που υπάρχουν στη δημιουργία του ανθρώπου. Δεν είναι μια θρησκεία φανατική, σκληρή και στερούμενη ευγένειας, που αγνοεί αυτές τις ανάγκες. Είναι ανοιχτή και στις απολαύσεις που αρέσουν στις ψυχές, εντός των ορίων του επιτρεπτού.
Τηλεόραση και ραδιόφωνο, που βρίσκονται δίπλα σε όλους μας, πρέπει να αξιολογηθούν με αυτή την έννοια. Πράγματι, ο Μπεντιουζμάν εκφράζει αυτό το θέμα -συνοπτικά και απλοποιημένα- ως εξής: Τότε, επειδή δεν υπήρχε τηλεόραση, δόθηκε προσοχή στο παράδειγμα του ραδιοφώνου.
«Το ραδιόφωνο είναι μια μεγάλη ευλογία του Θεού για τους ανθρώπους. Σε αυτήν την τεράστια ευλογία, οι άνθρωποι, ως μια γενική ευχαριστία, θα πρέπει να χρησιμοποιούν τα ραδιόφωνα πρωτίστως για να διαδίδουν “καλές και ωφέλιμες λέξεις”, κυρίως το Ιερό Κοράνι και τις αλήθειές του, τα μαθήματα πίστης και καλής ηθικής, και να πραγματεύονται θέματα που αφορούν τα απαραίτητα και αναγκαία συμφέροντα των ανθρώπων, ώστε να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους για αυτήν την ευλογία. Διαφορετικά, αν η ευλογία δεν τύχει τέτοιας ευχαριστίας, θα αποβεί επιβλαβής για την ανθρωπότητα.»
«Αναμφίβολα, οι άνθρωποι έχουν ανάγκη από την αλήθεια, αλλά και από κάποιες ευχάριστες απολαύσεις, από διασκεδάσεις που ικανοποιούν τις επιθυμίες τους. Ωστόσο, αυτές δεν πρέπει να καταλαμβάνουν παρά το ένα πέμπτο του συνολικού προγράμματος. Διαφορετικά, θα έρχονται σε αντίθεση με το μυστήριο της σοφίας του Θεού. Επιπλέον, θα προκαλούν τεμπελιά, ασωτία και αμέλεια των απαραίτητων καθηκόντων. Αυτό που θα έπρεπε να είναι μια μεγάλη ευλογία για τους ανθρώπους, μετατρέπεται σε μεγάλη συμφορά, σε καταστροφή. Καταστρέφει τον ζήλο για την απαραίτητη εργασία και την προσπάθεια, που είναι τόσο ζωτικής σημασίας για τους ανθρώπους. Δυστυχώς, σήμερα, ενώ θα έπρεπε να αξιοποιούμε τις ευλογίες της τεχνολογίας που μας χάρισε ο Θεός σε επιστημονικά, ηθικά, κοινωνικά, οικονομικά και παρόμοια πεδία, με σκοπό την ευτυχία σε αυτόν τον κόσμο και τον επόμενο, τους αφιερώνουμε μόλις το ένα δέκατο. Ελπίζουμε ότι οι άνθρωποι στο μέλλον – Θεού θέλοντος – θα διορθώσουν αυτά τα λάθη τους.»
(βλ. Επιστολές από το Εμιρδάγ, I/67-68).
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις